| Ախիջանենց Աղազար դի Խաչիկ | |
| Ахиджаненц Агазар ди Хачик | |
| |
| Այլ անուններ: | Լազար Խրիստոֆորով |
| Անգլերեն: | Akhidjanents Aghazar di Khachik |
| Հայերեն: | Ախիջանենց Աղազար դի Խաչիկ |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 1690 |
| Ծննդավայրը: | Նոր Ջուղա, Իրան |
| Մահվան տարեթիվը: | 1750 |
| Մահվան վայրը: | Ղզլար, Դաղստան |
| Համառոտ տվյալներ: Հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ, առաջին հայ գեներալը ռուսական բանակում: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1690թ. Իրանի Նոր Ջուղա քաղաքում:
Կրթություն
- Սկզբնական կրթությունն ստացել է Նոր Ջուղայի Ամենափրկիչ վանքի դպրոցում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1721-1722թթ. պարսկա-աֆղանական պատերազմի ժամանակ մասնակցել է Նոր Ջուղայի հայերի ինքնապաշտպանական ջոկատների կազմակերպմանը:
- 1722թ. իր ջոկատով անցել է Գիլանում գործող ռուսական զորքերի կողմը:
- Եղել է ռուսական զորքերի Հայկական էսկադրոնի կազմակերպիչներից:
- 1724թ.-ից, Պետրոս դի Սարգիս Գիլանենցի մահվանից հետո՝ Հայկական էսկադրոնի հրամանատար:
- 1722-1735թթ. ռուսական զորքերի կասպիական արշավանքի ժամանակ մասնակցել է բոլոր ռազմական գործողություններին:
Ձեռքբերումներ
- 1730թ.՝ ռուսական բանակի փոխգնդապետ:
- 1733թ.՝ ռուսական բանակի գնդապետ:
- 1734թ.՝ ռուսական բանակի գեներալ-մայոր:
Այլ
- Վայելել է ռուսական բանակի վստահությունը, մեծապես նպաստել հայ-ռուսական ռազմաքաղաքական համագործակցության ամրապնդմանը:
- Ռուսաստանի Զինվորական կոլեգիայի հատուկ միջնորդությամբ, Աննա կայսրուհու հրամանով, նրան փոխգնդապետի աստիճանից 1734թ. միանգամից շնորհվել է գեներալ-մայորի կոչում։ Ախիջանենց Աղազարը վայելել է զինվորների հարգանքը և ռուսական բարձրաստիճան հրամանատարության վստահությունը, եղել է ռուսական զորքերի հետ համագործակցող հայկական ու հայ-վրացական բոլոր զորաբաժինների սպայական կազմի ճանաչված ղեկավարը։ Նա միացնող օղակ է եղել Կասպից ծովի ավազանում գտնվող ռուսական զինված ուժերի հրամանատարության և Հայաստանում մարտական գործողություններ ծավալած հայոց զորքերի միջև։
- Երեք անգամ (1734թ., 1736թ., 1742թ.) այցելել է Պետերբուրգ։
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Տիգրան Հայազն, Գարեգին Ղազարյան: 1000 հայազգի գեներալներ,ծովակալներ.-Ե.,Հեղինակային հրատարակություն, 2009, էջ 247:
- Меружанян А. Маршалы, генералы и адмиралы армянского происхождения в Санкт-Петербурге. - Санкт-Петербург: третье издание, издательство "Роза ветров", 2014, с.251.
- Аветисян Г.А. Генералы - армяне в Российской империи. Ер., 2007.
- Асадов Ю.А. Армянские офицеры – на царской службе. М.: Интер-Весы, 1999
- Асадов Ю.А. 1000 офицерских имен в армянской истории. Историко-биографические очерки. Пятигорск. 2004.
- Армянское войско в XVIII веке. Из истории армяно-русского военного содружества. (Исследования и документы). Подготовил к изд. А.Н.Хачатрян. Ер.,1968.
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Ախիջանենց Աղազար դի Խաչիկ:
- Христофоров Лазарь Хачикович — Энциклопедия фонда «Хайазг».