Ալիշան Ղևոնդ
Алишан Гевонд
Ալիշան.jpg
Այլ անուններ: Ալիշանյան Քերովբե Պետրոս Մարգարի
Անգլերեն: Alishan Ghewond
Հայերեն: Ալիշան Ղևոնդ
Ծննդյան տարեթիվը: 06.07.1820
Ծննդավայրը: Ստամբուլ, Թուրքիա
Մահվան տարեթիվը: 09.11.1901
Մահվան վայրը: Վենետիկ, Իտալիա
Համառոտ տվյալներ:
Պատմաբան, բանաստեղծ, բանասեր, աշխարհագրագետ, թարգմանիչ:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1820թ. հուլիսի 6-ին (18-ին) Թուրքիայի Ստամբուլ քաղաքում:

Կրթություն

  • 1830-1832թթ. սովորել է Վ. Չալըխյան վարժարանում:
  • 1832-1841թթ. սովորել է Վենետիկի Մխիթարյանների դպրոցում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1841-1850թթ., 1866-1872թթ. դասավանդել է Վենետիկի Ռափայելյան վարժարանում:
  • 1848թ.-ից՝ Վենետիկի Ռափայելյան վարժարանի տեսուչ:
  • 1849-1851թթ.՝ «Բազմավեպ» հանդեսի խմբագիր:
  • 1859-1861թթ.՝ Փարիզի Մուրատյան վարժարանի ուսուցիչ:
  • 1870թ. Մխիթարյան միաբանության աթոռակալ:

Ձեռքբերումներ

  • 1838թ.՝ Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության անդամ:
  • 1866թ.՝ Ֆրանսիական ակադեմիայի Պատվո լեգեոնի դափնեկիր:
  • 1887թ.՝ Իտալիայի Ասիական ընկերության պատվավոր անդամ:
  • 1896թ.՝ Վենետիկի ակադեմիայի պատվավոր անդամ:
  • 1897թ.՝ Ենայի փիլիսոփայական ակադեմիայի պատվավոր անդամ:

Այլ

  • 1872թ.-ից ամբողջովին նվիրվել է գիտական գործունեությանը։
  • Ալիշանը գրական ասպարեզ է իջել որպես բանաստեղծ, նրա ստեղծագործությունները դարձել են ազգային-ազատագրական ձգտումների արձագանքն ու արտացոլումը: Շարունակելով Մխիթարյանների գրական ավանդները՝ սկզբում գրել է կրոնական թեմաներով, գրաբարով։
  • Ալիշանը կատարել է բազմաթիվ թարգմանություններ:
  • Ալիշանը եղել է հայ ժողովրդական բանարվեստի առաջին գնահատողներից և բանահավաք-ուսումնասիրողներից:
  • Թաղված է Վենետիկի Ս. Ղազար կղզում։

Նկարներ

Տեսանյութեր

Մատենագիտություն

  • Ղևոնդ Ալիշան,«Երկեր» Սովետական գրող հրատ.Երևան 1981թ.:
  • «Քաղաքական աշխարհագրութիւն...» (1853)
  • «Տեղագիր Հայոց Մեծաց» (1855)
  • «Հայբուսակ կամ Հայկական բուսաբառութիւն» (1895)
  • «Հին հաւատք կամ հեթանոսական կրօնք հայոց» (1895)
  • «Սոփերք հայկականք» (հ. 1-22, 1853-61)
  • «Նշմարք հայկականք» (1870)
  • «Սիսուանը» (1885)
  • «Այրարատը» (1890
  • «Գիրք վաստակոցի» (1877)

Տե՛ս նաև