| Նալյան Հակոբ | |
| Налян Акоп | |
| |
| Այլ անուններ: | Զմմարացի |
| Անգլերեն: | Nalyan Hakob |
| Հայերեն: | Նալյան Հակոբ |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 1706 |
| Ծննդավայրը: | Զիմարա, Արևմտյան Հայաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 1764 |
| Մահվան վայրը: | Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա |
| Համառոտ տվյալներ: Մատենագիր, մեկնիչ, եկեղեցական գործիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1706թ. Արևմտյան Հայաստանի Սեբաստիայի նահանգի Տևրիկի գավառի Զիմարա գյուղում:
Կրթություն
- Ուսանել է Կ. Պոլսի Սկյուտար թաղամասի դպրատանը՝ աշակերտելով Հովհաննես Կոլոտ Բաղիշեցուն:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1741-1749թթ., 1752-1764թթ.՝ Կոստանդնուպոլսի հայոց պատրիարք:
- 1749-1752թթ.՝ Երուսաղեմի հայոց պատրիարք:
- Հիմնադրել է Կոստանդնուպոլսի Գումգափու թաղի Մայր դպրատունը և դասավանդել այնտեղ:
Այլ
- Պայքարելով կաթոլիկական եկեղեցու ազդեցության դեմ՝ ձգտել է հայությանը համախմբել հայ եկեղեցու շուրջ:
- Աշխատություններն (15-ը՝ անտիպ, 9-ը՝ տպագրված) ունեն աստվածաբանական և դավանաբան բնույթ: Մեծարժեք են Գրիգոր Նարեկացու «Մատյան ողբերգությանը» և ներբողներին նվիրված լուծմունքը («Գիրք մեկնութեան աղօթից Սրբոյն Գրիգորի Նարեկացւոյ»), որտեղ բանասիրական, աղբյուրագիտական և աստվածաբանական առումներով քննել է Գրիգոր Նարեկացու գրական ժառանգությունը:
- Նալյանըի առաջաբանով առաջին անգամ հրատարակվել է Եզնիկ Կողբացու «Եղծ աղանդոցը» («Գիրք ընդդիմութեանց», 1762):
Մատենագիտություն
- Նալյան Հ., Գիրք կոչեցեալ վէմ հաւատոյ, ԿՊ, 1733:
- Նալյան Հ., Գրքուկս կոչեցեալ հոգեշահ, ԿՊ, 1746:
- Նալյան Հ., Գրքուկս կոչեցեալ ճրագ ճշմարտութեան, ԿՊ. 1756:
- Նալյան Հ., Գիրք կոչեցեալ Գանձարան Ծանուցմանց, ԿՊ, 1758:
- Նալյան Հ., Գիրք մեկնութեան աղօթից Սրբոյն Գրիգորի Նարեկացւոյ, հատոր 1-2, 1745:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- Մաղաքիա Օրմանյան, Ազգապատում, մաս 2, Կ. Պոլիս, 1914:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նալյան Հակոբ:
- Անցյալը ապագայի ճանապարհն է: Հակոբ Նալյան: