Վարդանյան Գևորգ Անդրեյի
Вартанян Геворк Андреевич
Պատկերիկի ստեղծման սխալ. Նման նիշք չկա
Այլ անուններ: Գեորգի
Անգլերեն: Vardanyan Gevorg
Հայերեն: Վարդանյան Գևորգ Անդրեյի
Ծննդյան տարեթիվը: 17.02.1924
Ծննդավայրը: Դոնի Ռոստով, Ռուսաստան
Մահվան տարեթիվը: 10.01.2012
Մահվան վայրը: Մոսկվա, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ:
Հետախույզ, գնդապետ:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1924թ. փետրվարի 17-ին Ռուսաստանի Դոնի Ռոստով քաղաքում:

Կրթություն

  • 1942թ. սովորել է Թեհրանում բրիտանական հետախուզական դպրոցում:
  • 1951թ. ավարտել է Երևանի պետական լեզվաբանական համալսարանի օտար լեզուների ֆակուլտետը։

Հետախուզական գործունեություն

  • 1940թ.-ից ղեկավարէ հատուկ խումբ, որն զբաղվել է Թեհրանում և այլ քաղաքներում ֆաշիստ գործակալների և գերմանացի հետախույզների բացահայտմամբ։ Երկու տարում նրա խումբը բացահայտել է ավելի քան 200 մարդու, որոնք ինչ-որ կերպ կապ ունեին գերմանական հետախուզության հետ։
  • Գևորգ Վարդանյանի հետախուզական գործունեության պատմության մեջ հատկապես նշվում է 1943թ.-ը, երբ Թեհրանում կայանալիք կոնֆերանսին գործընկերների հետ պետք է ապահովեր 3 խոշոր տերությունների ղեկավարների (Իոսիֆ Ստալին, Ֆրանկլին Ռուզվելտ, Ուինսթոն Չերչիլ) անվտանգությունը։ Հայ հետախույզին և նրա գործընկերներին հաջողվել է կանխել այդ եռյակի դեմ ֆաշիստական Գերմանիայի ծրագրած մահափորձը։ Այդ իրադարձություններից տասնյակ տարիներ անց Գևորգ Վարդանյանին է հանդիպում Ուինսթոն Չերչիլի թոռնուհին և հատուկ շնորհակալություն հայտնում իր պապի կյանքը փրկելու համար։
  • Երկար տարիներ աշխարհի տարբեր երկրներում շատ բարդ իրավիճակներում բազմաթիվ հետախուզական օպերացիաներ է իրականացրել։
  • Գևորգ Վարդանյանի կողքին միշտ եղել է նրա կինը, համախոհն ու գործընկերը՝ Գոհար Լևոնի Վարդանյանը, ով հայրենիքին մատուցած հետախուզական ծառայությունների համար պարգևատրվել է Կարմիր դրոշի շքանշանով։ 2013թ. Գոհար Վարդանյանը պարգևատրվել է ՀՀ ՊՆ «Գևորգ Վարդանյան» գերատեսչական մեդալով: Հետախուզական վերջին գործուղումից Վարդանյան ամուսինները վերադարձել են 1986թ.։ Մի քանի ամիս անց Գոհար Վարդանյանը անցել է թոշակի, իսկ Գևորգ Վարդանյանն իր ծառայությունը շարունակել է մինչև 1992 թ.։ Նույնիսկ թոշակի անցնելուց հետո Գևորգ Վարդանյանը ակտիվորեն համագործակցել է արտաքին հետախուզության ծառայության հետ, հանդիպել է երիտասարդ գործընկերներին և նրանց է փոխանցել իր հարուստ կենսափորձը։

Ձեռքբերումներ

  • 1975թ.՝ գնդապետ:
  • 1984թ.՝ Խորհրդային Միության հերոս:
  • ԽՍՀՄ պատվավոր չեկիստ:
  • ԽՍՀՄ պետական ​​անվտանգության ծառայության պատվավոր աշխատակից:
  • 2009թ.՝ Դոնի Ռոստովի պատվավոր քաղաքացի:

Ձեռքբերումներ

  • Լենինի շքանշան:
  • Կարմիր դրոշի շքանշան:
  • Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
  • «Ոսկե աստղ» մեդալ:
  • «Կովկասի պաշտշանության համար» մեդալ:
  • «1941-1945թթ. Հայրենական Մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ:
  • Лауреат Международной премии Андрея Первозванного (2006)
  • Ռուս-հայկական (Սլավոնական) համալսարանի պատվավոր շքանշան:

Այլ

  • 1930թ. Վարդանյանների ընտանիքը տեղափոխվել է Իրան, երբ Գևորգ Վարդանյանը վեց տարեկան էր։ Հայրը՝ Անդրեյ Վասիլի Վարդանյանը, իրանական պաշտոնյա, ձիթհանի գործարանի տնօրեն էր, կապված էր ռուսական ներքին հետախուզության հետ և հատուկ հանձնարարությամբ է մեկնում Իրան։ Հոր անմիջական ներգործությամբ որդին անցնում է հետախուզական աշխատանքի։
  • 1986թ. Վարդանյան ամուսինները վերադարձել են ԽՍՀՄ: 1992թ. եղել են պահեստազորում: Զբաղվել են ապագա անլեգալների պատրաստմամբ: Վարդանյանի անունը բացվել է միայն 2000թ. դեկտեմբերի 20-ին: Ապրել է Մոսկվայում:
  • Մոսկվայի Տրոեկուրովսկի գերեզմանատանը Գևորգ Վարդանյանին հուշարձան է կանգնեցվել, որի հեղինակն է Անդրեյ Կովալչուկը:

Նկարներ

Պարգևներ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Մատենագիտություն

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
  • Армяне-народ созидатель чужих цивилизаций: 1000 известных армян в мировой истории/С.Ширинян.-Ер.: Авт. изд., 2014, стр.58, ISBN 978-9939-0-1120-2
  • Саркисян А.Е., Разведка и контрразведка: армянский след (Биографические очерки о разведчиках и контрразведчиках). - Е., "Амарас", 2005, с.138-140.
  • Амирханян М.Д., Армяне - Герои Советского Союза. Ер., 2005. - 202 с.:
  • Кузнецов Ю., «Тегеран-43». Москва, 2003.
  • Долгополов Н., «Вартанян». Изд. «Молодая гвардия» (серия «Жизнь замечательных людей»). М. 2014.
  • ՎԱՐԴԱՆՅԱՆ ԳԵՎՈՐԳ ԱՆԴՐԵՅԻ:
  • Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45: