| Ենիկոլոպով Նիկոլայ Սերգեյի | |
| Ениколопов Николай Сергеевич | |
| |
| Այլ անուններ: | Ենիկոլոպյան Նիկոլայ Սերգեյի |
| Անգլերեն: | Yenikolopov Nikolay |
| Հայերեն: | Ենիկոլոպով Նիկոլայ Սերգեյի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 13.03.1924 |
| Ծննդավայրը: | Ստեփանակերտ, ԼՂԻՄ |
| Մահվան տարեթիվը: | 22.01.1993 |
| Մահվան վայրը: | Հայդելբերգ, Գերմանիա |
| Համառոտ տվյալներ: Ֆիզիկոս: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1924թ. Մարտի 13-ին Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի Ստեփանակերտ քաղաքում:
Կրթություն
- 1945թ. ավարտել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1946-1981թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ քիմիական ֆիզիկայի ինստիտուտի գիտաշխատող:
- 1953-1993թթ.՝ Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի դասախոս:
- 1982թ.՝ Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտի բարձր ամրության պոլիմերային համակարգերի ֆիզիկայի ամբիոնի վարիչ:
- 1981-1993-թթ.՝ Սինթետիկ պոլիմերային նյութերի ինստիտուտի տնօրեն:
- 1968-1993թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ ընդհանուր և տեխնիկական քիմիայի բաժանմունքին կից բարձրամոլեկուլային միացությունների գծով գիտական խորհրդի նախագահ:
- 1972-1993թթ.՝ Ռուսաստանի գիտության և տեխնիկայի կոմիտեին կից ժողովրդական տնտեսության մեջ պոլիմերների օգտագործման գիտխորհրդի նախագահ:
Գյուտեր և հայտնագործություններ
- 1961թ.՝ աճող շղթայի և մակրոմոլեկուլի օղակների փոխազդեցության ընթացքում շղթայի կտրմամբ շղթայի փոխանցման տարրական ակտը:
- 1966թ.՝ պինդֆազային անիզոտրոպ պոլիմերման տեսությունը:
- 1966թ.՝ բարձր ճնշման և սահքի ձևախախտման պայմաններում օրգնական նյութերի պինդֆազային պոլիմերման օրինաչափությունը:
- 1967թ.՝ լցոնված պոլիմերային նյութերի ստացման ժամանակակից տեխնոլոգիայով բարձրակայուն և կառուցվածքային բարձրամոդուլային պոլիմերային նյութերի նոր դասը:
- 1981թ.՝ պինդ մարմինների առաձգական քայքայման, ճնշման տակ պոլիմերային դիէլեկտրիկների էլեկտրահաղորդիչ մասնիկներից էլեկտրոնների ներարկման խթանման երևույթը:
Ձեռքբերումներ
- 1960թ.՝ քիմիական գիտությունների դոկտոր:
- 1961թ.՝ պրոֆեսոր:
- 1966թ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամ:
- 1976թ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս:
- 1966թ.՝ ԽՍՀՄ հայտնագործությունների և գյուտերի պետական կոմիտեի դիպլոմ:
- 1980թ., 1981թ.՝ Լենինյան շքանշան:
- 1984թ.՝ Խորհրդային Միության պատվավոր քիմիկոս:
- 1984թ.՝ Վ.Ա. Կարգինի անվան շքանշան:
- 1984թ.՝ Զինաթափման միջազգային ընկերության «Ոսկե գայլ» շքանշան:
Այլ
- Աշխատանքները վերաբերում են ածխաջրածինների օքսիդացման շղթայական և իոնային պոլիմերման ռեակցիաների կինետիկայի ու մեխանիզմի, մակրոմոլեկուլների առաջացման ու փոփոխման վրա ֆիզիկական տարբեր ազդակների ներգործության ուսումնասիրությանը։
- Նիկողայոս Ենիկոլոպյանը մշակել է այլասերված֊ ճյուղավորված պրոցեսների քանակական տեսության հիմունքները և հաստատել պարզագույն ածխաջրածինների օքսիդացման մեխանիզմը։
- 1961թ. հայտնաբերել է աճող շղթաների ակտիվ կենտրոնների և մակրոմոլեկուլների օղակների փոխազդեցությունից առաջացող շղթայի փոխանցման նոր ակտ՝ շղթայի կտրատումով, ինչի համար արժանացել է ԽՍՀՄ-ի հայտնագործությունների և գյուտերի պետական կոմիտեի դիպլոմի։
- Ստեղծել է պինդֆազային անիզոտրոպ պոլիմերման տեսությունը և հայտագործել (1966) բարձր ճնշման և սահքի ձևախախտման պայմաններում օրգանական նյութերի պինդֆազային պոլիմերման օրինաչափությունը:
- Մշակել է լցոնված պոլիմերային նյութերի ստացման ժամանակակից տեխնոլոգիա, որով հնարավոր է դարձել ստեղծել բարձրակայուն և կառուցվածքային բարձրամոդուլային պոլիմերային նյութերի նոր դաս:
- Պոլյար հետերոցիկլավոր մոնոմերների պոլիմերման դեպքում ցույց է տվել բարձրամոլեկուլային միացության մասնակցությունը պոլիմերման բոլոր տարրական ակտերում, իսկ պինդ ֆազում ընթացող պոլիմերման համար հայտնաբերել է սողքային մեխանիզմ։ Պոլիմերման վերաբերյալ Նիկողայոս Ենիկոլոպյանի ստեղծած տեսությունը հնարավորություն է տալիս որոշել ելային պոլիմերի մոլեկուլակշռային բաշխումը ըստ դեստրուկցիայի կինետիկայի։
- Հեղինակ 1300 գիտական աշխատության և մենագրության, 30 հայտնագործության և արտոնագրի։ Նիկողայոս Ենիկոլոպյանի աշխատանքները արտոնագրված են 10 երկրում, այդ թվում՝ ԱՄՆ-ում, ԳՖՀ-ում, ճապոնիայում, Անգլիայում, Ֆրանսիայում, Իտալիայում։
Նկարներ
Հրապարակումներ մամուլում
Տեսանյութեր
Մատենագիտություն
- Ениколопов Н., Химия и технология полиформальдегида, Москва, 1968г.
- Ениколопов Н., Межцепной обмен в полимерах, Москва, 1975г.
- Ениколопов Н., Кинетика полимеризационных процессов, Москва, 1978г.
- Ениколопов Н., Сетчатые полимеры. Синтез, структура, свойства, Москва, 1979г.
- Ениколопов Н., Расчеты высокоэффективных полимеризационных процессов, Москва, 1980г.
- Ениколопов Н., Металлопорфирины, Москва, 1988г.
Տե՛ս նաև
- Николай Сергеевич Ениколопов, Москва, 1994г.
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Армяне-народ созидатель чужих цивилизаций: 1000 известных армян в мировой истории/С.Ширинян.-Ер.: Авт. изд., 2014, стр.349.
- Саркисян А.Е., Армяне-военные ученые, конструкторы, производственники и испытатели XX века. Т. 3. - Ер.,2005, с.289-296.
- Саркисян С.Т., Энциклопедия Арцах-Карабаха. Спб., 2005. - 312 с.:
- Большая русская биографическая энциклопедия.
- Карабах и регион.
- Архивы Российской академии наук.
- Действительные члены Российской академии наук.