| Ֆանարջյան Վիկտոր Բարդուղիմեոսի | |
| Фанарджян Виктор Варфоломеевич | |
| |
| Անգլերեն: | Fanarjyan Victor |
| Հայերեն: | Ֆանարջյան Վիկտոր Բարդուղիմեոսի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 30.03.1929 |
| Ծննդավայրը: | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 06.03.2003 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Ֆիզիոլոգ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1929թ. մարտի 30-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:
Մահացել է 2003թ. մարտի 6-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:
Կրթություն
1951թ. ավարտել է Երևանի բժշկական ինստիտուտը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1955թ.-ից աշխատել է ՀՀ ԳԱԱ ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտում:
- 1965-1974թթ.՝ փոխտնօրեն:
- 1962թ.-ից միաժամանակ՝ կենտրոնական նյարդային համակարգի ֆիզիոլոգիայի լաբորատորիայի վարիչ:
- 1978-1990թթ.՝ ՀՀ ԳԱԱ փոխնախագահ:
- 1974-1978թթ. և 1983-2003թթ.՝ տնօրեն:
- «Ինտերմոզգ» պրոբլեմային հանձնաժողովում թեմայի ազգային կուրատոր:
- «Ուղեղիկի կառուցվածքային և ֆունկցիոնալ կազմակերպումը» պրոբլեմով պարբերաբար հրավիրվող Համամիութենական սիմպոզիումի կազմակերպիչ ու ղեկավար։
- Էապես լրացրել և վերանայել է մի շարք հարցեր, որոնք վերաբերում են ուղեղիկի կենտրոնաձիգ և կենտրոնախույս համակարգերի կազմակերպ-մանը, նրա սեփական ինտեգրատիվ գործունեությանը, ուղեղաբնային մի շարք շարժիչ զգացությունների՝ կարմիր կորիզի, անդաստակային կորիզների, դիմային նյարդի կորիզի, տեսաթմբային կորիզների և ենթակեղևային այլ կառուցվածքների սինապտիկ կազմակերպմանը։
- Առաջ է քաշել պայմանական կապի ռեցեպտորային տարբերակումը և կենտրոնախույս մասնագիտացումն ապահովող երկու անջատ համակարգերի առկայության վարկածը։
- Ցույց է տվել սկզբունքորեն նոր՝ ուղեղիկ-կեղևային ուղու առկայությունը, պայմանավորված տեսաթումբ-կեղևային ոչ առանձնահատուկ պրոյեկցիաների ակտիվացմամբ։
- Ուսումնասիրել է ուղեղիկի և ուղեղաբնի մի շարք կառուցվածքների փոխհարաբերությունների բջջային մեխանիզմները։
Ձեռքբերումներ
- 1965թ.՝ բժշկական գիտությունների դոկտոր:
- 1966թ.՝ պրոֆեսոր:
- 1982թ.՝ ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս:
- 1974թ.-ից՝ ԳԱԱ թղթակից անդամ:
- 1984թ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամ:
- 1980թ.՝ Վրաստանի գիտության վաստակավոր գործիչ:
- 1991թ.՝«Արարատ» միջազգային ակադեմիայի (Փարիզ) պատվավոր անդամ:
- 1999թ.՝ՌԴ բնական գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս:
- 1995թ.՝ Նյու Յորքի (ԱՄՆ) ԳԱ իսկական անդամ:
- Ուղեղի ուսումնասիրության գծով Միջազգային կազմակերպության Սովետական ազգային կոմիտեի (ԻԲՐՈ) անդամ:
- ԻԻՀ Խորեզմի միջազգային առաջին մրցանակի դափնեկիր:
- Պարգևատրվել է Գերմանիայի Ենայի համալսարանի Ֆրիդրիխ Շիլլերի անվան մեդալով:
Մատենագիտություն
- Գիտական աշխատանքները վերաբերվում են նյարդային գործունեության, մասնավորապես ուղեղիկի և ուղեղաբնի գոյացությունների ինտեգրատիվ մեխանիզմների հետազոտմանը։
- Ֆանարջյան Վ.Բ., Ուղեղի կառավարման մեխանիզմները, ուսումնական ձեռնարկ,Ե., 1995:
- Фанарджян В.В., Регуляторные механизмы восходящего влияния мозжечка, Е., 1966.
- Фанарджян В.В., О нейронной организации эфферентных систем мозжечка, Л., 1975.
- Фанарджян В.В., Интегративные механизмы мозжечка, в кн. Частная физиология нервной системы, Л., 1983.
- Фанарджян В.В., Нейронные механизмы красного ядра, М., 1992.
- Фанарджян В.В., Нейронная организация ядра лицевого нерва: физиологические аспекты, СПБ, 1992.
- Фанарджян В.В., Избр. главы нейрофизиологии, Е., 2002.
- Das Kleinhim und das unsperifische thalamo-kortikale System., Hett. 3, Lpz., 1966.
- Fanarjyan V., Mechanisms Regulating the Activity of, Facial Nucleus Motoneurones - 2.
- Fanarjyan V., Synaptic Activation from the Caudal Trigeminal Nucleus, «Neuroscience*, vol. 9, № 4.