Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1855թ. ապրիլի 29-ին Լեռնային Ղարաբաղի Շուշի քաղաքում:
Մահացել է 1918թ. հուլիսի 6-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում:
Կրթություն
- 1879թ. ավարտել է Բաքվի ռեալական ուսումնարանը:
- Սովորել է Մոսկվայի երկրագործական ուսումնարանում:
Աշխատանքային գործունեություն
- Աշխատակցել է «Հայկական աշխարհ», «Հայրենիք», «Գործ», «Արեւելք» պարբերականներին:
- 1881թ. Շուշիում հիմնադրել է Կովկասի հայոց բարեգործական ընկերության մասնաճյուղ:
- 1892-1898թթ.՝ Թիֆլիսի ընկերության մասնաճյուղի քարտուղար:
- 1898թ.՝ ազգային հոգաբարձության նախագահ:
- 1913-1918թթ.՝ «Մշակի» հրատարակիչ խմբագիր:
- 1915թ. ստեղծել է հայ գաղթականներին օգնող հանձնաժողով:
- 1917թ. հիմնադրել է գրագիտություն տարածելու ընկերություն:
- 1918թ. եղել է Հայ ժողովրդական կուսակցության հիմնադիրներից:
Այլ
- 1904թ. հայ պատվիրակության կազմում, Հայկական հարցի արծարծման նպատակով, մասնակցել է Հաագայի խաղաղության միջազգային կոնգրեսին:
- Գրել է երկեր, կատարել թարգմանություններ, կազմել «Հանրագիտական բառարան»:
- Եղել է մի շարք երկրների գիտական ընկերությունների անդամ:
- Սպանվել է Թիֆլիսում՝ Հոկտեմբերյան հեղափոխության հանրահավաքի ժամանակ պատահական կրակոցից:
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Առաքելյան Հ.Ա., Հանրագիտական բառարան, հ. 1, 1915, 2-րդ հատորն անտիպ է:
Թարգմանություններ
- Առողջապահական ընթերցանութիւն նեղ եւ խոնաւ ընկարաններու մասին, 1880:
- Վիլհելմ Տէլլ, 1892:
- Քսան վէպիկներ եւ զրոյցներ Գի Տը Մօպասնի, 1897:
- «Քրիստոնէական խարհագրութիւնը» (անտիպ):
- «Հայաստանի Աշխարհագրութւն եւ Հայրենագիտութիւն» (անտիպ):
- «Պատմութիւն Պարսից» (անտիպ):
- «Պատմութիւն Թիւրքիայի» (անտիպ):
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Саркисян С. Т. Энциклопедия Арцах-Карабаха. Спб., 2005. - 312 с.
- «Энциклопедический словарь», I том (1915; рукопись II тома хранится в Музее искусства и литературы им. Чаренца).
- Concise Armenian Encyclopedia, Ed. by acad. K. Khudaverdyan, Yerevan, 1990, Vol. 1, էջ. 145-146.
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
- Համբարձում Առաքելյան, Dasaran.am: