| Թոփչյան Անահիտ Կարապետի | |
| Топчян Анаит Карапетовна | |
| |
| Անգլերեն: | Topchyan Anait |
| Հայերեն: | Թոփչյան Անահիտ Կարապետի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 21.08.1947 |
| Ծննդավայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետույուն |
| Համառոտ տվյալներ: Դերասանուհի, արձակագիր, թարգմանչուհի: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1947թ. օգոստոսի 21-ին Խորհրդային Հայաստանի Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- 1971թ. ավարտել է ԵՊՀ:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1967-1990թթ. եղել է Երևանի Դրամատիկական թատրոնի դերասանուհի:
Դերեր հայֆիլմում
- Սոնա, «Լալվարի որսը»(1966),
- Նոյի թոռնուհին, «Երկիր Նաիրիի մեղեդիները»(1969),
- Անահիտ, «Վերադարձ»(1971),
- Սալոմե, «Բաղդասարը բաժանվում է կնոջից»(1976),
- Աննա, «Ձեռագրի գաղտնիքը»(1976),
- Սոֆի, «Ատամնաբույժն արևելյան» (1981),
- Վասիլիսա, «Հատակում» (1987),
- Թեկզի, «Դեմքով դեպի պատը»(1989):
Դերեր մոսֆիլմ
- Լաուրա, «Ո՞վ է թակում դուռս», 1982:
- Ինգրիդ, «Երկիր ց’պահանջ», 1972:
- Ջեմմա Բելինչիոնի, «Սալոմիյա Կրուշելնիցկա», 1982:
Տաջիկֆիլմ
- Լեյլա, «Իսկ երջանկությունը կողքիդ է», 1978:
- Ասալ, «Գուշակիր անցյալդ», 1979:
Հեռուստաթատրոն
- Ջ.Պատրիկի «Տարօրինակ Միսիս Սևիջը», 1971:
- Սյուզի, Մ.Պանյոլի «Տոպազ», 1971:
- Աննա, Լ. Ֆրանկի «Կառլը և Աննան», 1974:
- Ժ.Սիմենոնի «Մաժեստիկ» օտելի նկուղներում», Ժիժի, 1975:
- Ա. Լիյվեսի «Ինֆարկտ», 1975:
- Դ. Սոլոմոնի «Դիոգենես - շունը», 1975:
- Կորինա, Մ. Սեբաստյանի «Արձակուրդախաղ», 1976:
- Մարի,«Մարի Օկտոբր», 1976;
- Լիզելոտ, Ա.Շերելի «Չգրված նամակներ» -1977,
- Միս Մուն, Ջ. Պրիստլիի «Սկանդալ, որը պատահեց...» - 1977,
- Կին, Լ. Շաշայի «Խաղ բարձր հասարակության համար» - 1978,
- Մամաեվա, Ա.Օստրովսկու «Բախտախնդիր մարդու օրագիրը» -1978,
- Ելենա Անդրեևնա, Ա.Չեխովի «Քեռի Վանյան» - 1979,
- Մարտա, Լ. Ֆրանկի «Շրջադարձ» - 1980,
- Շազիկ հանըմ, Ե.Օտյանի «Թաղականին կնիկը» -1982,
- Խ. Լովինեսկուի «Արվեստագետի մահը» - 1982,
- Հ. Մաթևոսյանի «Չեզոք գոտին» -1983,
- Ա. Քրիսթիի «Մեղադրող կողմի վկան» - 1984,
- Էլենի, Հ. Վարդանյանի «Կիբոսա - 7-րդ դար» -1984,
- Ծերենցի «Հովնան Խութեցի» -1984,
- Ա. Ժերիի «6-րդ հարկ» -1984,
- Պրոսկուրինի «Սև թռչունները» -1986,
- Հեղինե, Ժ.Ժիրոդուի «Տրոյական պատերազմը չի լինի» -1987,
- Մ. Բերկյե-Մարինյիի «Վիճակախաղը» -1987,
- Ա. Քրիստիի «Էնդհաուզի գաղտնիքը» -1989,
- Ան. Թոփչյան. «Իմ մասին հաջորդ անգամ», մենադրամ, 2002թ.
Ռադիոթատրոն
- Ժ. Կոկտոյի «Ձայն մարդկային» - մոնոդրամ- 1974.
- Ալ. Թոփչյանի «Արտագերս» կամ Փառանձեմ թագուհին» - մոնոդրամ - 1990,
- Ան. Թոփչյան «Լեդի բոմժ» մոնոդրամ (2002թ.),
- Ան. Թոփչյան «Աստ հանգչի...», մոնոդրամ, (2002թ.).
Դերեր թատրոնում
- Ի.Շտոկի «Աստվածային կատագերգությունը» - Եվա -1969,
- Պ. Մյուլլերի «Մի բուռ մանրուք» -Էվա -1969,
- Գ. Արշակյանի «Այս աշխարհի փոքրերը» - Անահիտ - 1970,
- Ժ. Անույի «Ուղևորն առանց ճամպրուկի» -Վալանտին -1973,
- Է. դե Ֆիլիպոյի «Ֆիլումենա Մարտուրանո» - Դիանա - 1973,
- Ա. Օստրովսկու «Անօժիտը» - Լարիսա -1974,
- Մակայոնոկ «Հալածված առաքյալը» -Մայր- 1974,
- Օ. Իոսելիանի «Քանի դեռ սայլը շուռ չի եկել» - Լանդա -1974,
- Պ. Զեյթունցյանի «Աշխարհի ամենատխուր մարդը» - Հեռա - 1975,
- Բեռլանգայի «Դահիճը» - Կարմեն - 1976,
- Ա. Գորինի «Մոռանալ Հերոստրատին» - Կլեմենտին - 1977,
- Ա. Պետրոսյանի «Ամազոնուհիները» - Նախամայր - 1978,
- Վ. Պետրոսյանի «Վերջին ուսուցիչը» - Սոնա -1979,
- Շեքսպիրի «Համլետ» - Գերտրուդ - 1980,
- Ժ. Անույի «Տորեադորների վալսը» - Մադմազել Սենտ-Էվերտ - 1981,
- Շեքսպիրի «Կարմիր և սպիտակ վարդերի պատերազմը» - Լեդի Գրեյ - Էլիզաբեթ թագուհի - 1981,
- Դոստոևսկու «Խաղամոլը» - Պոլինա - 1982,
- Չեխովի «Բալենու այգին»- Վարյա - 1985,
- Իվ Ժամյակի «Մսյո Ամիլկար» - Էլեոնորա Դյուրոկ - 1989.
- Էրիկ-Էմանյուել Շմիտի. «Ամուսնական փոքրիկ ոճիրներ» - Լիզա - 2006թ. Սունդուկյանի անվ. ակադեմիական թատրոն:
Ձեռքբերումներ
- 1987թ.՝ ՀՍՍՀ Վաստակավոր արտիստ:
- 1987թ.՝ Ռուբեն Սևակի գրական մրցանակ (Ռ. Սևակի բանաստեղծության բարձրարվեստ մեկնաբանության համար):
- 1992թ.՝ Վ. Թեքեյանի մրցանակ (Ալ.Թոփչյանի «Արտագերս»(Փառանձեմ թագուհի) մենադրամի կատարման համար):
- 2010թ.` «Հայը 21-րդ դարասկզբին» գրական մրցանակ («Անհետացում» վեպի համար):
Այլ
- Ա. Է. Թոփչյանի կինը:
- Խաղացել է մոտ 100 գլխավոր դեր՝ կինոյում, հեռուստատեսությամբ և թատրոնում:
- 1990թ. տպագրվում է հայ ռուս և օտար մամուլում՝ հանդես գալով հրապարակախոսական, արվեստաբանական հոդվածներով և գեղարվեստական արձակով: Գրում է երկու լեզուներով: Նրա պատմվածքների նյութը հիմնականում քաղաքական մեծ ցնցումների պատճառով տեղահանված, երկու հակադիր աշխարհների միջև ընկած, իրենց ինքնության, արժանապատվության համար ամենօրյա պայքար մղող մարդկանց ճակատագրերն են, որ ներկայացվում են սահմանային, տրագիկոմիկ իրավիճակներում: Նրա արձակը ներկայացնում է նաև արդի սփյուռքյան կյանքը՝ մի նոր հայեցակետով դիտված:
- Ա. Թոփչյանի պատմվածքները թարգմանվել են ֆրանսերեն, իսպաներեն, գերմաներեն, անգլերեն, ռումիներեն, հունարեն, վրացերեն:
- Անահիտ Թոփչյանի խաղն աչքի է ընկնում կերպարի խորունկ, հոգեբանական համոզչականությամբ, զսպվածությամբ և ներքին դրամատիկ լարումով: Հավասար հաջողությամբ հանդես է եկել հայ, ռուս և արևմտաեվրոպական խաղացանկում, ողբերգական և կատակերգական ժանրերում: Ան. Թոփչյանի մարմնավորած կերպարները ուժեղ և ոգեղենությամբ հարուստ անհատականություններ են:
- Նրա դերասանական արվեստի հիմքում ընկած է խարակտերի բազմապլան մատուցումը: Ունենալով բեմական փայլուն արտաքին, նա գերադասում է կենտրոնանալ կերպարի ներքին աշխարհի հոգեբանական խորը վերլուծության վրա: Դրանով է բացատրվում, որ դերասանական նրա խառնվածքն առանձնակի ուժով դրսևորվեց մենաթատրոնում, որը, Հայաստանում քաղաքացիական իրավունք ստացավ նրա ջանքերի շնորհիվ:
Նկարներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Թոփչյան Ա. Կ.,Lady S.D.F., Երևան, «Նաիրի» հրատ., 1998:
- Топчян А. К., Lady S.D.F., Ереван, изд. «Наири», 1999.
- Թոփչյան Ա. Կ., Հայելի, պատմվածքներ, մոնոդրամներ, «Գասպրինտ» հրատ., Երևան, 2008:
- Թոփչյան Ա. Կ., Անհետացում, վեպ, 2010:
- Թոփչյան Ա. Կ., Տագնապ, վեպ, «Գասպրինտ» հրատ. Երևան, 2012:
Թարգմանություններ ֆրանսերենից հայերեն և ռուսերեն
- Լիլիան Վուտերս, Շառլոտ կամ Մեքսիկական գիշեր, պիես, 2004:
- Պոլ Էմոն, Ճռնչոց կամ այլ աղմուկներ, պիես, 2005:
- Ժակ Անրար, Կանանց գույները, պիես, 2005:
- Էրիկ-Էմանուել Շմիտ, Ամուսնական փոքրիկ ոճիրներ, պիես, 2005:
- Սիլվիան Դյուպյուի, Ես՝ անիծյալս..., պիես, 2006:
- Միշել Ֆաբիան, Իոկաստե, պիես, «Գարուն», թիվ 9, 1999:
- Հերբերտ Մայեր, Կայզերին Կառլոտտա, պիես, «Գարուն», 1998:
- Հերբերտ Մայեր, Ներկայացում, պիես, «Գարուն», 1998:
- Սիլվիան Դյուպյուի, Երկրորդ անկում կամ Գոդո, պիես, 2008:
- Сильвиан Дюпюи, Проклятая, пьеса, Ереван, 2010.
- Ա. Ստրինդբերգ, Մադմազել Ժյուլի, 2009:
Թարգմանություններ հայերենից ռուսերեն
- Торгом Постаджиян - Рассказы, «Литературная Армения», 2006.
- Александр Топчян, Операция-Банк Оттоман (роман), «Лит. Армения», N 3-4, 2010.
- Александр Топчян, Операция-Банк Оттоман (роман), Москва, изд. «Юнипресс», 2012.
Ասմունք
- Ռուբեն Սևակ - Բանաստեղծություններ (ՀՀ Սփյուռքի նախարարության պատվերով, բանաստեղծի ծննդյան 125-ամյակի առթիվ):
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հիմնարար գիտական գրադարան:
- ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հիմնարար գիտական գրադարան:
- Դերասանուհի, արձակագիր:
- ԱՆԱՀԻՏ ԹՈՓՉՅԱՆ : Պատմվածքներ - Gisher:
- Anahit Topchyan - Armenian Cinema.
- Նամակ-Անահիտ Թոփչյանի Մենախոսություն գժանոցում ...:
- Anait Topchyan.
- Անահիտ թոփչյան - Հայաստանի ...: