| Դանիել Ա Սուրմառեցի | |
| Даниел А Сурмареци | |
| |
| Անգլերեն: | Daniel A Surmareci |
| Հայերեն: | Դանիել Ա Սուրմառեցի |
| Ծննդավայրը: | գ. Սուրմելի (Երևանի խանության Սուրմալուի մահալ) |
| Մահվան տարեթիվը: | 1808 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Ամենայն հայոց կաթողիկոս 1801-1802թթ. և 1807թ.: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Մահացել է 1808–ի հոկտեմբերի 9–ին Երևանում, աճյունն ամփոփվել է Ս. Էջմիածնի Մայր Տաճարի զանգակատան մոտ:
Կրթություն
Ուսումնառությունն ստացել է Ս.Էջմիածնի Ժառանգավորաց դպրոցում:
Աշխատանքային գործունեություն
- Վարչական կարևոր պաշտոններ է զբաղեցրել Մայր Աթոռում:
- 1796թ.՝ Ղուկաս Ա Կարնեցի կաթողիկոսի կողմից նվիրակ է ուղարկվել Զմյուռնիա և Ռումելի:
- 1797–1799թթ.` Ռումելիի Հայոց հոգևոր առաջնորդ:
- 1799–1800թթ.` Կ.Պոլսի Հայոց պատրիարք:
- 1799թ.` Սուրմառեցու ջանքերի շհորհիվ վերականգնվել է Ղալաթիայի` տարիներ ի վեր հրկիզյալ եկեղեցին:
1801-1802թթ.՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
- 1807թ.-ից` Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
- 1808թ. հիմնել է Էջմիածնի բարձրագույն մարմինը` Սինոդը:
Ձեռքբերումներ
- 2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
- 2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
- 2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:
Այլ
- Ընտրությամբ հաջորդել է Ղուկաս Ա Կարնեցուն:
- Գահակալությամբ հաջորդել Դավիթ Ե Էնեգեթցուն:
- Կաթողիկոսական գահին Դ.Ա Սուրմառեցուն հաջորդել է Եփրեմ Ա Ձորագեղցին:
- Ընտրվելով կաթողիկոս`Կ. Պոլսից (որտեղի պատրիարքն էր) մինչև Էջմիածին հասնելը` ռուսական իշխանությունների աջակցությամբ կաթողիկոսական աթոռը գրավել է Դավիթ Ե Էնեգեթցին:
- 1802թ. մայիսի 25-ին Դ. Ա Սուրմառեցու կողմնակիցները Բագրևանդի Ս. Հովհաննես եկեղեցում նրան օծել են կաթողիկոս:Որտեղից էլ հայ եկեղեցու ներսում սկիզբ է առել Դավիթ-Դանիելյան վեճը`կաթողիկոսական գահի համար:
- 1802թ.` Դ. Ա Սուրմառեցին բռնությամբ տարվել է Էջմիածին և կալանավորվել:
- 1805թ.` շահի հրամանով աքսորվել է Մարաղա:Միայն 1807–ի մայիսի 14-ին, քաղաքական նոր իրապայմաններում, հետ է կանչվել աքսորից և հաստատվել կաթողիկոսական աթոռին:
- 1808թ.–ի սեպտեմբերի ռուսական զորքերի երևանյան երկրորդ արշավանքի ժամանակ Երևանի Հյուսեին–ղուլի խանը Դանիել Ա Սուրմառեցուն տեղափոխել է իր մոտ: Այստեղ էլ` խանի պալատում, 1808–ի հոկտեմբերի 9–ին Դանիել Ա Սուրմառեցին կնքել է իր մահկանացուն:
- Ժամանակակիցը նրան բնութագրում է որպես «այր խոհեմազարդ եւ գովելի վարուք, միանգամայն եւ շքեղ կերպարանօք»:
Նկարներ
նկարի նկարագրության տեքստ
նկարի նկարագրության տեքստ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005: