| Թոխմախյան Արսեն | |
| Тохмахян Арсен | |
| |
| Այլ անուններ: | Թոխմախյան Հարություն |
| Անգլերեն: | Toxmaxyan Arsen |
| Հայերեն: | Թոխմախյան Արսեն |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 1843 |
| Ծննդավայրը: | Վան, Արևմտյան Հայաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 1891 |
| Մահվան վայրը: | Ս. Ստեփանոս Նախավկա վանք, Իրան |
| Համառոտ տվյալներ: Ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ, հրապարակախոս, մանկավարժ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1843թ. Արևմտյան Հայաստանի Վան քաղաքում:
Մահացել է 1891թ. Իրանի Ս. Ստեփանոս Նախավկա վանքում:
Կրթություն
- Ավարտել է Վարագավանքի ժառանգավորաց դպրոցը:
Աշխատանքային գործունեություն
- Ուսուցչություն է արել Վարագավանքի ժառանգավորաց դպրոցում:
- 1872թ. մասնակցել է Վանի «Միություն ի փրկություն» գաղտնի կազմակերպության հիմնադրմանը:
- 1879թ. մասնակցել է Վանի «Սև խաչ» կազմակերպության հիմնադրմանը:
- 1881թ. մասնակցել է կարինի «Պաշտպան հայրենյաց» կազմակերպության հիմնադրմանը:
- 1881թ. ձեռնադրվել է վարդապետ:
- 1884թ.` Աղբակի Ս. Բարդուղիմեոս վանքի վանահայր:
- 1890թ.՝ Իրանի դերիկի, ապա՝ Ս, Ստեփանոս նախավկա վանքերի վանահայր:
Այլ
- Բազմիցս բանտարկվել է:
- Գաղտնի սատարել է հայ ազատագրակաան շարժմանը:
- 1891թ. սխալմամբ մեղադրվել է մատնության մեջ, ահաբեկվել է յուրայինների կողմից:
- Ժամանակակիցները Թոխմախյանին անվանել են «Հայ հեղափոխության հայր»:
- Գրել է բանաստեղծություններ, հանելույներ, բանասիրական ու բուսաբանական հետազոտություններ:
Մատենագիտություն
- Թոխմախյան Ա., Հայրենիքի պահանջներ և հայ գյուղացին, 1881:
- Թոխմախյան Ա., Մասիս լեռների հարավային ստորոտներ, 1882:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ավդալբեգյան Թ., Արսեն Թոխմախյան, Երևան, 1926:
- ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հիմնարար գիտական գրադարան: