| Իսրայելյան Ռաֆայել Սարգսի | |
| Исраелян Рафаел Саркисович | |
| |
| Անգլերեն: | Israyelyan Rafayel |
| Հայերեն: | Իսրայելյան Ռաֆայել Սարգսի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 17.09.1908 |
| Ծննդավայրը: | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 08.09.1973 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Ճարտարապետ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1908թ. սեպտեմբերի 17-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:
Մահացել է 1973թ. սեպտեմբերի 8-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- 1926-1928թթ. սովորել է Թիֆլիսի գեղարվեստական ակադեմիայում:
- 1934թ. ավարտել Լենինգրադի գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1936թ.-ից աշխատել է Երևանի նախագծային հիմնարկներում:
- 1951-1973թթ.՝ Հայարդ նախագիծ ինստիտուտի ճարտարապետական արվեստանոցի ղեկավար:
- 1941-1963թթ.՝ ԵՊԻ դասախոս:
Ստեղծագործություններ
- «Արարատ» տրեստի գինու մառաններ, 1945-1963 (Գ. Քոչարի համահեղինակությամբ):
- «Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիր», Արմավիրի մարզ, 1967 (քանդ.՝ Ա. Հարությունյան, Ռ. Իսրայելյան):
- «Չարենցի կամար» հուշակոթող, Երևան-Գառնի մայրուղի, 1957:
- «Հաղթանակ» զբոսայգու մուտքի հաղթակամար, Ազատության պողոտա:
- «Մայր Հայաստան» արձան (Հաղթանակի զբոսայգի), 1967:
- Հաղթանակի հուշարձան-թանգարան, «Հաղթանակ» զբոսայգի:
- Ապարանի հերոսամարտի հուշահամալիր, Ապարան, 1918:
- «Մուսա-լեռան հերոսական ճակատամարտը հուշարձան», գ. Մուսալեռ:
- Հաճընի հերոսամարտը հուշարձան», Նոր Հաճըն, 1920:
- Ջրանցույց Հրազդանի կիրճում՝ Հրազդան գետի վրայի ջրանցույցը, 1949-1950:
- Հուշարձան II Համաշխարհային պատերազմում զոհված Կարբի գյուղի բնակիչներին, գ. Կարբի:
- Հայաստանի ազգագրության թանգարանի շենքը, Արմավիրի մարզ:
- Հայաստանի ազգագրության թանգարանի շենքը, Արմավիրի մարզ:
- Ֆիզիկայի ինստիտուտի լաբորատոր մասնաշենք, Բյուրականի շրջակայքում:
- «Խերես» գինու գործարան, գ. Օշական:
- Բնակելի շենք՝ Բագրատունյաց պողոտա, 1954:
- Մաշտոցի պողոտա, 1956:
- Սեփական մենատուն՝ Սարյան փ. 9:
- Հրազդանի «Ծովինար» ռեստորան, 1960:
- Վանաձորի «Կարս» ռեստորան, 1965:
- Նկարիչների միության շենք, Շառլ Ազնավուրի հրապարակ:
- Աղբյուր-հուշարձան՝ նվեր Իտալիայի Կառառե քույր-քաղաքին, Տերյան-Իսահակյան փ. խաչմերուկ (զբոսայգում):
- «Առյուծ» կոթող-ցուցանակ, Կոտայքի մարզ:
- «Արծիվ-շինարար» կոթող-ցուցանակ, Երևանի հարավային մուտքի մոտ:
- «Վահագն վիշապաքաղ» կոթող-ցուցանակ, Երևանի հյուսիսային մուտքի մոտ:
- Տուֆե նստարան Ավետիք Իսահակյանի տուն-թանգարանի բակում, Զարոբյան փ. 20:
- Ս. Սարգիս եկեղեցու վերակառուցումը, 1976:
Ձեռքբերումներ
- 1951թ.' ԽՍՀՄ պետական առաջին կարգի մրցանակ (Հաղթանակ հուշարձանի ճարտարապետության համար):
- 1952թ.՝ ճարտարապետական գիտությունների թեկնածու:
- 1947թ.՝ դոցենտ:
- 1961թ.՝ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
- 1968թ.՝ վաստակավոր ճարտարապետ:
- 1970թ.՝ ԽՍՀՄ ժողովրդական ճարտարապետ:
- 1976-1980թթ.՝ խորհրդային ճարտարապետության նվաճումների համամիութենական ստուգատեսների դափնեկիր:
Այլ
- Ա.Ռ. և Վ.Ռ. Իսրայելյանների հայրը:
- Ռաֆայել Իսրայելյանի գործերին հատուկ են կոմպոզիցիոն բազմազանությունը, ձևերի և մանրամասերի գեղարվեստական մշակումը, բարձր ճաշակը և նորարարական շունչը:
Նկարներ
Մայր Հայաստան (Հաղթանակի զբոսայգի)
Սարդարապատի հուշահամալիրի նախագծային էսքիզը
«Արարատ» տրեստի գինու մառանների շենքը
Ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանը Սարդարապատի հուշահամալիրում, իր հեղինակած արծվի հետ
Երևանի «Արարատ» կոմբինատի մառանների շենքի քանդակազարդ խորշերից (ճարտարապետ Գևորգ Քոչարի հետ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
- Մամուլի ուժը․ կա՞ տենց բան:
- Ռաֆայել Իսրայելյան:
- Պատմության այս օրը - Ռաֆայել Իսրայելյան:
- ՌԱՖԱՅԵԼ ԻՍՐԱՅԵԼՅԱՆԻ ԱՀԱԶԱՆԳԸ:
- Ռաֆայել Իսրայելյան. Ինքնակենսագրություն:
- Ռաֆայէլ Իսրայէլեան (17.09.1908 - 08.09.1973):
- Հաղթանակ զբոսայգի կամ «Մոնումենտ»` կենդանի պատմություն:
- «Կարեն Արիստակեսյանը փակել է Ռաֆայել Իսրայելյանի կամարները»:
- Կես դար հետո:
- Սարդարապատի հուշահամալիր, Արմավիրի մարզ, Հայաստան:
Մատենագիտություն
- Իսրայելյան Ռ., Հոդվածներ, ուսումնասիրություններ, ակնարկներ, 1982:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ռւսֆայել հսրայելյանը ժամանակակիցների հուշերում, Երևան, 1981:
- Бабаян Л., Яралов Ю., Рафаел Исраелян, М., 1986.
- Գլխավոր:
- Իսրայելյան Ռաֆայել:
- ՌԱՖԱՅԵԼ ԻՍՐԱՅԵԼՅԱՆԻ ԱՀԱԶԱՆԳԸ:
- Armenian Architect Rafael Israelyan oficial web site.
- Ռաֆայել Իսրայելյան:
- Հուշակոթողներ:
- Статьи Путь мастера Р. С. Исраелян, 1908-1973.