| Իսրայելյան Ռաֆայել Սարգսի | |
| Исраелян Рафаел Саркисович | |
| |
| Անգլերեն: | Israyelyan Rafayel |
| Հայերեն: | Իսրայելյան Ռաֆայել Սարգսի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 17.09.1908 |
| Ծննդավայրը: | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 08.09.1973 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Ճարտարապետ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1908թ. սեպտեմբերի 17-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:
Մահացել է 1973թ. սեպտեմբերի 8-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- 1926-1928թթ. սովորել է Թիֆլիսի գեղարվեստական ակադեմիայում:
- 1934թ. ավարտել Լենինգրադի գեղանկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ինստիտուտը:
Աշխատանքային գործունեություն
1936թ.-ից աշխատել է Երևանի նախագծային հիմնարկներում: 1951-1973թթ.՝ Հայարդ նախագիծ ինստիտուտի ճարտարապետական արվեստանոցի ղեկավար: 1941-1963թթ.՝ ԵՊԻ դասախոս:
Ստեղծագործություններ
- «Արարատ» տրեստի գինու մառանները, 1945-1963 (Գ. Քոչարի համահեղինակությամբ):
- «Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիրը», Արմավիրի մարզ, 1967 (քանդ.՝ Ա. Հարությունյան, Ռ. Իսրայելյան):
- «Չարենցի կամար» հուշակոթողը Երևան-Գառնի մայրուղի, 1957:
- «Հաղթանակ» զբոսայգու մուտքի հաղթակամարը՝ Ազատության պողոտա:
- Հաղթանակի հուշարձան-թանգարանը «Հաղթանակ» զբոսայգի:
- 1918 թ Ապարանի հերոսամարտի հուշահամալիրը՝ Ապարան:
- «Մուսա-լեռան հերոսական ճակատամարտը հուշարձանը» գ. Մուսալեռ:
- «1920 թ Հաճընի հերոսամարտը հուշարձանը» ՝ Նոր Հաճըն:
- Ջրանցույց Հրազդանի կիրճում՝ Հրազդան գետի վրայի ջրանցույցն, 1949-1950:
- Հուշարձան II Համաշխարհային պատերազմում զոհված Կարբի գյուղի բնակիչներին՝ գ. Կարբի:
- Հայաստանի ազգագրության թանգարանի շենքը՝ Արմավիրի մարզ:
- Հայաստանի ազգագրության թանգարանի շենքը՝ Արմավիրի մարզ:
- Ֆիզիկայի ինստիտուտի լաբորատոր մասնաշենքը՝ Բյուրականի շրջակայքում:
- «Խերես» գինու գործարանը՝ գ. Օշական:
- Բնակելի շենք՝ Բագրատունյաց պողոտա, 1954:
- Սեփական մենատունը՝ Սարյան փ. 9:
- Նկարիչների միության շենքը՝ Շառլ Ազնավուրի հրապարակ:
- Աղբյուր-հուշարձան՝ նվեր Իտալիայի Կառառե քույր-քաղաքին՝ Տերյան-Իսահակյան փ. խաչմերուկ (զբոսայգում):
- «Առյուծ» կոթող-ցուցանակը՝ Կոտայքի մարզ, դեպի Գեղարդ տանող ճանապարհին:
- «Արծիվ-շինարար» կոթող-ցուցանակը՝ Երևանի հարավային մուտքի մոտ:
- «Վահագն վիշապաքաղ» կոթող-ցուցանակը՝ Երևանի հյուսիսային մուտքի մոտ:
- Տուֆե նստարան Ավետիք Իսահակյանի տուն-թանգարանի բակում՝ Զարոբյան փ. 20:
Ձեռքբերումներ
- 1951թ. ԽՍՀՄ պետական առաջին կարգի մրցանակ (Հաղթանակ հուշարձանի ճարտարապետության համար):
- 1952թ.՝ ճարտարապետական գիտությունների թեկնածու:
- 1947թ.՝ դոցենտ:
- 1961թ.՝ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
- 1968թ.՝ վաստակավոր ճարտարապետ:
- 1970թ.՝ ԽՍՀՄ ժողովրդական ճարտարապետ:
Այլ
- Ա.Ռ. և Վ.Ռ. Իսրայելյանների հայրը:
- Ռաֆայել Իսրայելյանի գործերին հատուկ են կոմպոզիցիոն բազմազանությունը, ձևերի և մանրամասերի գեղարվեստական մշակումը, բարձր ճաշակը և նորարարական շունչը:
Նկարներ
Մայր Հայաստան (Հաղթանակի զբոսայգի)
Սարդարապատի հուշահամալիրի նախագծային էսքիզը
«Արարատ» տրեստի գինու մառանների շենքը
Ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանը Սարդարապատի հուշահամալիրում, իր հեղինակած արծվի հետ
Երևանի «Արարատ» կոմբինատի մառանների շենքի քանդակազարդ խորշերից (ճարտարապետ Գևորգ Քոչարի հետ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
- Մամուլի ուժը․ կա՞ տենց բան:
- Ռաֆայել Իսրայելյան:
- Պատմության այս օրը - Ռաֆայել Իսրայելյան:
- ՌԱՖԱՅԵԼ ԻՍՐԱՅԵԼՅԱՆԻ ԱՀԱԶԱՆԳԸ:
- Ռաֆայել Իսրայելյան. Ինքնակենսագրություն:
- Ռաֆայէլ Իսրայէլեան (17.09.1908 - 08.09.1973):
- Հաղթանակ զբոսայգի կամ «Մոնումենտ»` կենդանի պատմություն:
- «Կարեն Արիստակեսյանը փակել է Ռաֆայել Իսրայելյանի կամարները»:
- Կես դար հետո:
- Սարդարապատի հուշահամալիր, Արմավիրի մարզ, Հայաստան:
Մատենագիտություն
- Իսրայելյան Ռ., Հոդվածներ, ուսումնասիրություններ, ակնարկներ, 1982:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ռւսֆայել հսրայելյանը ժամանակակիցների հուշերում, Երևան, 1981:
- Бабаян Л., Яралов Ю., Рафаел Исраелян, М., 1986.
- Գլխավոր:
- Իսրայելյան Ռաֆայել:
- ՌԱՖԱՅԵԼ ԻՍՐԱՅԵԼՅԱՆԻ ԱՀԱԶԱՆԳԸ:
- Armenian Architect Rafael Israelyan oficial web site.
- Ռաֆայել Իսրայելյան:
- Հուշակոթողներ:
- http://www.archjournal.ru/rus/05%2001%202003-04/mastersway.htm Статьи | Путь мастера Р. С. Исраелян, 1908-1973.]