| Գևորգ Զ Չորեքչյան | |
| Геворг VI Чорекчян | |
| |
| Անգլերեն: | Gevorg VI |
| Հայերեն: | Գևորգ Զ Չորեքչյան |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 02.12.1868 |
| Ծննդավայրը: | Նոր Նախիջևան, Ռուսաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 09.05.1954 |
| Մահվան վայրը: | Էջմիածին, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Ամենայն հայոց կաթողիկոս: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1868թ. դեկտեմբերի 2-ին Ռուսաստանի Նոր Նախիջևան քաղաքում (այժմ՝ Դոնի Ռոստով քաղաքի շրջագծում):
Մահացել է 1954թ. մայիսի 9-ին Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետության Էջմիածին քաղաքում:
Կրթություն
- Սովորել է Նոր Նախիջևանի ծխական դպրոցում, այնուհետև սեմինարիայում:
- 1879-1989թթ. ուսանել է Գևորգյան ճեմարանում:
- 1889-1994թթ. ուսանել է Լայպցիգի համալսարանում (աստվածաբանական և փիլիսոփայական բաժիններում) և կոնսերվատորիայում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1913թ. ձեռնադրվել է վարդապետ:
- 1913թ. նշանակվել է Նոր Նախիջևանի առաջնորդական փոխանորդ:
- 1916թ.՝ հայկական կոտորածներից փրկված գաղթականների Եղբայրական օգնության կոմիտեի նախագահ:
- 1917թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս:
- 1922-1927թթ.՝ Վրաստանի թեմի առաջնորդ:
- 1938-1941թթ. Խորեն Ա Մուրադբեկյան եղերական մահից հետո ղեկավարել է Հայ եկեղեցու գործերը:
- 1941-1945թթ.՝ կաթողիկոսական տեղապահ:
- 1945թ.-ից՝ Ամենայն հայոց կաթողիկոս:
Ամենայն հայոց կաթողիկոս
- Գևորգ Զ-ի օրոք վերածնունդ են ապրել ԽՍՀՄ-ում գտնվող հայոց թեմերը, հարատարակվել է «Էջմիածին» կաթողիկոսության պաշտոնական ամսագիրը, վերացվել է Էջմիածնի հոգևոր ճեմարանը, տպարանը, վերադարձվել է ճեմարանի գրադարանը, վանքապատկան շենքերի մի մասը, ինչպես նաև Ս. Գեղարդավանքը, Ս. Հռիփսիմե և Խոր Վիրապի վանքերը:
- 1945թ. ապրիլի Ի. Ստալինի հետ հանդիպման ժամանակ բարձրացրել է Արևմտյան Հայաստանի խնդիրը:
- 1945թ. հոկտեմբերի 25-ին կոնդակով դիմել է ԽՍՀՄ, ԱՄՆ և Մեծ Բրիտանիայի կառավարություններին՝ հայկական հողերը Թուրքիայից հետ ստանալու խնդրանքով:
- Կարևոր խնդիր է համարել Հայաստանի և սփյուռքահայության կապերի ամրապնդումը, սփյուռքի եկեղեցական և ազգային միասնության ապահովումը:
- Մեծ ավանդ ունի 1946-1948թթ. հայրենադարձության կազմակերպման գործում:
- 1947թ. ապրիլի 20-ին հրապարակել է ընդարձակ մի կոնդակ «Հայկական հարցի լուծման մասին»:
- 1947թ. ապրիլին ողջունել է Նյու Յորքում գումարված Հայկական համաշխարհային կոնգրեսը, որի նպատակն էր վերստին արծարծել Թուրքիայի բռնագաված հայկական տարածքների վերադարձման հարցը:
Ձեռքբերումներ
- 1927թ.՝ ԳՀԽ անդամ:
Այլ
- Հաջորդել է Խորեն Ա Մուրադբեկյանին:
- 1941-1945թթ. Հայրենական պատերազմի ժամանակ սփյուռքահայության շրջանում կազմակերպել է հանգանակություն «Սասունցի Դավիթ» և «Գեներալ Բաղրամյան» տանկային շարասյուների ստեղծման համար:
- Գևորգ Չորեքչյանը մեծ ուշադրություն էր դարձնում Նոր Նախիջևանի հայկական համանքի ազգային-մշակութային, եկեղեցական և հասարակիական կյանքի, մեծ ջանքեր է թափել դպրոցների քանակի շատացման համար, հատկապես ուշադրություն էր դարձնում հայոց լեզվի դասավանդմանը և հայրենասիրական դաստիարակությանը:
- Գևորգ Չորեքչյանը ժառանգություն է թողել բազմաթիվ քարոզներ, հոգևոր երգեր:
- Նրան հջորդել է Վազգեն Ա Պալճյանը:
- Աճյունն ամփոփված է Էջմիածնի Մայր տաճարի բակում:
Նկարներ
Գևորգ Զ կաթողիկոսի շիրմաքարը Մայր տաճարի բակում
Հոդվածներ Գևորգ Զ կաթողիկոսի մասին
«Էջմիածին» ամսագրի 1954թ. մարտյան համարը
«Էջմիածին» ամսագրի 1954թ. հունիսյան համարը
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Գևորգ Զ Չորեքչյան, Քարոզգիրք, Էջմիածին, 1918:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Ստեփանյանց Ս., Հայ առաքելական եկեղեցին ստալինյան բռնապետության օրոք, Ե., 1994:
- Վավերագրեր Հայ եկեղեցու պատմության պատմության (1938-1955թթ.), գիրք 6, Գևորգ Զ Չորեքչյան կաթողիկոս Ամենայն հայոց, Ե., 1999:
- Նշանավոր Ճեմարանականներ, Պրակ Ա, Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին, 2005:
- Архиепископ Магакия Орманян. Армянская Церковь (прим. О.Г. Маиляна) Ер., 2005.
- Вартанян В.Г., Казаров С.С. История Армянской Апостольской церкви на Дону (ХVIII-ХХ в.в.). Ростов н/Д. 2004.
- Католикос всех армян Геворк VI Чорекчян (1938-1955). Ер., Воскан Ереванци, 1999 // Серия книг: Документальные материалы из истории Армянской Церкви. Составитель С.Бейбутян (1-15) Книга 6.
- Ноев Ковчег. Информационно-аналитическая газета армянской диаспоры стран СНГ. N 5 (39) Май 2001 года.
- Чистов Э. Геворк V1 – судьба великая и трагическая // Приазовский край, 1994, № 43.
- Գևորգ Զ, Գևորգյան ճեմարան:
- Գևորգ Զ, Dasaran.am:
- Պատմության այս օրը, Արա Նախշքարյան:
- Հայոց հայրապետը, Արա Նախշքարյան: