Նալբանդյան Դմիտրի Արշակի
Hayazg-ից
16:19, 25 Դեկտեմբերի 2014 տարբերակ, NSedrakyan (քննարկում | ներդրում)
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1906թ. սեպտեմբերի 15-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:
Մահացել է 1993թ. հուլիսի 10-ին Ռուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:
Կրթություն
- 1922թ.՝ Թիֆլիսի գեղարվեստի ուսումնարան:
- 1929թ. ավարտել է Թիֆլիսի գեղարվեստի ակադեմիան (աշակերտել է Ե.Ս. Թադևոսյանին):
Աշխատանքային գործունեություն
- Աշխատել է Վրաստանի և Օդեսայի կինոստուդիաներում՝ որպես նկարիչ-մուլտիպլիկատոր:
Ստեղծագործություններ
- Ստեղծել է դիմանկարներ, թեմատիկ կտավներ, բնանկարներ, նատյուրմորտներ, գրաֆիկական աշխատանքներ, պատմահեղափոխական թեմաներով մեծադիր աշխատանքներ:
Դիմանկարներ
- Ա. Իսահակյան, 1940 (ՀԱՊ):
- Ի. Ստալին, 1945 (Տրետյակովյան պատկերասրահ, Մոսկվա):
- Հ. Բաղրամյան, 1954:
- Ա. Խաչատրյան, 1963:
- Լ. Բրեժնև, շարք, 1970-1976:
Թեմատիկ կտավներ
- «Գնդապետ Զաքյանի վերջին հրամանը», 1942 (ՀԱՊ):
- «Վերնատուն», 1976 (Տրետյակովյան պատկերասրահ):
Բնանկարներ
- «Ռիցա լիճը», 1952:
- «Աշտարակ: Հին ջրաղաց», 1973:
- «Արարատյան հովիտ», 1976:
Նատյուրմորտներ
- «Նատյուրմորտ: Դաշտային ծաղիկներ», 1965:
- «Վարդեր», 1975:
Ձեռքբերումներ
- 1953թ.՝ ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս:
- 1965թ.՝ ՀՀ ժողովրդական նկարիչ:
- 1969թ.՝ ՌԴ ժողովրդական նկարիչ:
- 1946թ.՝ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ:
- 1982թ.՝ Լենինյան մրցանակ:
- Մոսկվայի նկարիչների միության անդամ:
- Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս:
Այլ
- Արփենիկ Նալբանդյանի եղբայրը:
- 1931թ. Նալբանդյանը տեղափոխվում է Մոսկվա, իսկ 1930-ական թթ. սկսում է մասնակցել այնտեղ կազմակերպվող ցուցահանդեսներին:
- Նալբանդյանի արվեստին բնորոշ է կերպարային հավաստիությունը:
- Ըստ Նալբանդյանի՝ դիմանկարն առավել լիարժեք կերպով է արտացոլում դարաշրջանի ոգին, և իր պարտքն է ստեղծել երկրի ղեկավարների պատկերները: Նա միակ նկարիչն էր, ում Ստալինը վստահում էր ստեղծել իր դիմանկարը:
- Հայաստանի ազգային պատկերասրահում պահվում է Դմիտրի Նալբանդյանի ինը աշխատանքները, որոնց շարքում իր յուրօրինակությամբ, մեղմ գունաշարով ու քնարականությամբ առանձնանում է մշտական ցուցադրությունում տեղ գտած <<Մոր դիմանկարը>>:
- 2012 թվականին հայ գրատպության 500-ամյակին նվիրված միջոցառումների շրջանակներում Մոսկվայի Տրետյակովյան թանգարանից ՀԱՊ ժամանակավոր ցուցադրության բերվեց Դմիտրի Նալբանդյանի հայտնի <<Վերնատուն>> կտավը, որը հեղինակը ստեղծել է 1974-76 թթ: Կտավի թեման <<Վերնատուն>> հայտնի խմբավորումն էր, որը ստեղծվել էր Հովհաննես Թումանյանի նախաձեռնությամբ՝ իր թիֆլիսյան բնակարանում: Կտավում ներկայացված են նշանավոր հայ մշակութային գործիչներ Ղազարոս Աղայանը, Ալեքսանդր Սպենդիարյանը, Լևոն Շանթը, Ավետիք Իսահակյանը, Պետրոս Ադամյանը և այլք: Ստեղծագործությունը 1978թ. արժանացել է ԽՍՀՄ Գեղարվեստի ակադեմիայի ոսկե մեդալի:
- Մասնակցել է տարբեր ցուցահանդեսների Խորհրդային Միությունում և արտերկրում:
- Նկարչի աշխատանքները գտնվում են պետական Տրետյակովյան պատկերասրահում (Մոսկվա), պետական Ռուսական թանգարանում (Սանկտ Պետերբուրգ), Հայաստանի ազգային պատկերասրահում (Երևան), նախկին Խորհրդային Միության առաջատար հավաքածուներում:
- Նրա ինքնադիմանկարը գտնվում է Ուֆֆիցի (Ֆլորենցիա) թանգարանում:
- 1992թ.-ից Մոսկվայում գործում է նրա արվեստանոց-թանգարանը, որտեղ պահվում է հեղինակի շուրջ 1500 ստեղծագործություն:
Նկարներ
Աշխատանքներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նալբանդյան Դմիտրի:
- Հայաստանի ազգային պատկերասրահ:
- AV Production - Դմիտրի Նալբանդյան:
- Նալբանդյան Դմիտրի (1906-1993) - Shedevr | Հեղինակներ: