Դավիթ Անհողին
Hayazg-ից
07:55, 10 Հուլիսի 2014 տարբերակ, HSedrakyan (քննարկում | ներդրում)
Դավիթ Անհողին | |
Фамилия Имя Отчество | |
Անգլերեն: | David Anhoxin |
Հայերեն: | Դավիթ Անհողին |
Մահվան տարեթիվը: | 1048 |
Համառոտ տվյալներ: 996թ.-ից՝ Լոռու թագավոր: |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Մահացել է 1048թ.:
Աշխատանքային գործունեություն
- 990-1048թթ.՝ Լոռվա կամ Տաշիր-Ձորագետի Կյուրիկյան արքայատոհմի երկրորդ գահակալ:
- Գուրգեն (Կորիկե) Ա-ի որդին և հաջորդը:
- Կառուցել է Լոռե բերդը և այլ պաշտպանական ամրություններ:
Ձեռքբերումներ
- 2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
- 2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
- 2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:
Այլ
- Հայոց Աշոտ Գ Ողորմած թագավորի թոռը և Գագիկ Ա Բագրատունու եղբորորդին:
- Նա պատմության մեջ չգնահատված տիրակալ է: Դրա պատճառները բազում են. գլխավորը թերևս այն է, որ Դավիթը ոչ թե Անվո հայոց կենտրոնական թագավորության, այլ Տաշիր-Ձորագետի գահակալն էր: Եվ քանի որ նա երիցս փորձ է արել տիրանալ Անվո գահին, պատմիչները նրան սև ու մռայլ գույներով են ներկայացրել:
- Իրականում, Դավիթ Անհողինը XI դարի հանճարեղ գործիչներից էր և հմուտ զորահրամանատար:
- ճնշել է կենտրոնախույս ուժերին, հաղթել Տփղիսի արաբ ամիրային:
- 1001թ.՝ ըմբոստացել է Գագիկ Ա-ի դեմ, սակայն պարտվել է, կորցրել հետևանքով նա կորցրել է Կայան և Կայծոն բերդերը:այդ իսկ պատճառով էլ կոչվել է Անհողին):
- Ընդունելով Գագիկ Ա-ի գերագահությունը՝ վերստացել է իշխանությունը, տևական պայքար մղել Հայաստանի հյուսիսային գավառներին սպառնացող Դվինի և Գանձակի քրդական ամիրայությունների դեմ:
1030թ-ին աջակցել է Վիրա-աբխազաց թագավոր Բագրատ IV- ին՝ ընդդեմ Գանձակի ամիրա Փատլունի ոտնձգությունների: 1040թ-ին Հովհաննես-Սմբատի, Սյունիքի թագավորի և Բագրատ IV-ի օգնությամբ ջախջախել է Լոռու թագավորություն ներխուժած Դվինի ամիրա Աբուլ-Ասվարի զորքերին:
- Հովհաննես-Սմբատի մահից հետո հռչակել է իրեն բովանդակ Հայաստանի թագավոր և 1042թ. արշավել Անիի վրա, սակայն դիմադրության է հանդիպել Վահրամ Պահլավունու կողմից:
- Հետագայում, երբ Գագիկ Բ-ին արգելափակում են Կ.Պոլսում, Անիի բնակիչների մի մասը որոշում է քաղաքը հանձնել Դավթին, ելնելով այն հանգամանքից, որ Դավիթի քույրը Գագիկի կինն էր, սակայն այդ ծրագիրը չի իրականանում: Մահացել է 1050թ.։
- Ամենաերկար գահակալած հայոց թագավորն է. իր տիրակալության 58-ամյա շրջանում նա բազում ճակատամարտեր շահեց:
Նկարներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
- Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Մովսեսյան Ղ., Լոռիի Կյուրիկեան թագավորներու պատմութիւնը, Վնն., 1923:
- Մաթեվոսյան Ռ., Տաշիր-Ձորագետ, Երևան, 1982:
- ԴԱՎԻԹ ԱՆՀՈՂԻՆ. հայ գահակալներից ամենաերկարակյացը:
- Դավիթ Անհողին: