Ներսես Մոկացի

Hayazg-ից
Ներսես Մոկացի
Фамилия Имя Отчество
Boy.jpg
Այլ անուններ: Վանեցի, Բեղլու
Անգլերեն: Surname Name
Հայերեն: Ներսես Մոկացի
Ծննդյան տարեթիվը: 1575
Ծննդավայրը: Հասկնջավ, Վանի նահանգի Մոկսի գավառ
Մահվան տարեթիվը: 1625
Մահվան վայրը: Վանա լճի Լիմ կղզի
Համառոտ տվյալներ:
Բանաստեղծ, կրթական-լուսավորչական գործիչ, փիլիսոփա:

Կենսագրություն

Ծնվել է 0000թ. ամիս -ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:

Մահացել է 0000թ. ամիս -ին Երկրի անվանում, քաղաքի կամ գյուղի անվանում:

Կրթություն

  • Կրթություն է ստացել հորեղբոր՝ Հայրապետ վարդապետի մոտ, այնուհետև աշակերտել է Բարսեղ Աղբակեցուն:

Աշխատանքային գործունեություն

  • Ներսես Մոկացու գործունեությունը կապված է Բաղեշի Ամրդոլու վանքի Հարանց անապատի և Լիմ անապատի ու իր հիմնադրած դպրոցի (1622) հետ:

Ձեռքբերումներ

  • 2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
  • 2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
  • 2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:

Այլ

  • Ներսես Մոկացին ստեղծագործությունը կարելի է բաժանել 3 խմբի՝ պատմական, հոգու և մարմնի փոխհարաբերության, ավանդական-առասպելական: Պատական երկերում հեղինակը հաղորդում է այնպիսի փաստեր, որոնք չկան այլ աղբյուրներում: Այդպիսին է «Օրհնեալ տէր Յիսուս Փրկիչ» տողով սկսվող ներբողը, որը նվիրված է Սյունյաց Մեծ անապատի հիմնադրմանն ու հիմնադիրներին: Մի այլ գանձում պատկերել է Անդրեաս քահանայի նահատակությունը՝ շահ Աբբասի հրամանով (1617): «Ի հոլովել ժամանակին» տողով սկսվող ողբում նկարագրել է Սալահ ադ Դինի կողմից Երուսաղեմի գրավումը (1187): Ներսես Մոկացու փիլիսոփայական հայացքները դրսևորվել են «Մանուկ մտավարժ էի...» և «Վիճաբանություն երկնի և երկրի» այլաբանական բանաստեղծությունների մեջ:
  • Ներսես Մոկացու փիլիսոփայական հայացքները դրսևորվել են «Վիճաբանութիւն երկնի եւ երկրի» այլաբանական բանաստեղծության մեջ: Հոգու և մարմնի փոխհարաբերության հարցում գերադասությունը տալիս է մարմնին, երկնքի և երկրի հակադրության հարցում՝ երկրին:
  • «Մանուկ մտավարժ էի...» բանաստեղծությունում առկա են հեղինակի անձնական կյանքին վերաբերող որոշ տեղեկություններ: Տաղում Ներսես Մոկացին ձաղկել է մարդկային իրականության արատավոր երևույթները:
  • Ներսես Մոկացու «Ներբողեան վիպասանական ի փոխումն Աստուածածին կուսին...» ընդարձակ քերթվածը՝ 100 տուն, գրվել է Երուսաղեմում. մնացած 300 տունը շարունակել է նրա աշակերտը՝ Ստեփանոս Շատախեցին: Այս ներբողյանը նվիրված է Աստվածածնի վերափոխմանը և Բարդուղիմեոս առաքյալի՝ Հայաստանում քրիստոնեություն տարածելուն: Այն յուրատեսակ գովք է՝ քրիստոնեության հաղթարշավի, աշխարհին օծյալ Փրկիչ պարգևող, ախտերը բուժող Աստվածամոր, նաև նոր, առաջադեմ գաղափարների՝ ընդդեմ հեթանոսական առասպելաբանության, կռապաշտության ու արատավոր սովորույթների:

Նկարներ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Մատենագիտություն

  • Ներսես Մոկացի, Բանաստեղծություններ, աշխատասիր.՝ Ա. Դոլովսանյանի, Երևան, 1975:
  • Ներսես Մոկացի, Բանաստեղծություններ, Երևան, 1985:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
  • Ակինյան Ն., Բաղէշի դպրոցը, Վնն., 1952:
  • Մնացականյան Ա., Հայկական միջնադարյան ժողովրդական երգեր, Երևան, 1956:
  • Խաչատրյան Պ., Հայ միջնադարյան պատմական ողբեր (ԺԴ-ԺԷ դդ.), Երևան, 1969:
  • ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Ներես Մոկացի: