Թոփչյան Ալեքսանդր Էդուարդի

Hayazg-ից
Թոփչյան Ալեքսանդր Էդուարդի
Топчян Александр Эдвардович
Topchyan Aleqsandr.jpg
Անգլերեն: Topchyan Aleqsandr
Հայերեն: Թոփչյան Ալեքսանդր Էդուարդի
Ծննդյան տարեթիվը: 07.09.1939
Ծննդավայրը: Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ:
Գրաքննադատ, թարգմանիչ, դրամատուրգ, արձակագիր:


Կենսագրություն

Ծնվել է 1939թ. սեպտեմբերի 7-ին Խորհրդային Հայաստանի Երևան քաղաքում:

Կրթություն

  • 1956թ. ավարտել է Երևանի Գ.Խանջյանի անվան թիվ 56 միջնակարգ դպրոցը:
  • 1962թ. ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1962-1963թթ. աշխատել է «Պիոներ կանչ» պարբերականում` որպես գրական աշխատող:
  • 1963-1965թթ. աշխատել է «Հայաստան» հրատարակչությունում:
  • 1965-1966թթ. եղել է «Հայֆիլմ» կինոստուդիայի սցենարական-խմբագրական կոլեգիայի անդամ:
  • 1975-1982թթ` գլխավոր խմբագիրը:
  • 1966-1975թթ.` «Գարուն» ամսագրի խմբագրության բաժնի վարիչը:
  • 1982-1989թթ.` Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանի գրական բաժնի վարիչը:
  • 1991-1995թթ` ՀՀ ԱԺ լրատվության հանձնաժողովի գլխավոր փորձագետ:

Գեղարվեստական գործեր

  • Արտագերս:
  • Այնտեղ:
  • Եվ անգամ մահից հետո:
  • Բանկ Օտոման:
  • Բանկ օտոմանը, վեպ (թարգմանվել է ֆրանսերեն, ռուսերեն և ռումիներեն):

Ձեռքբերումներ

  • 1986թ.՝ Ռ.Սևակի անվան մրցանակ:
  • 1992թ.՝ ՀԳՄ Նալբանդյանի անվան մրցանակ:
  • 2004թ.՝ Սբ. Էջմիածնի «Կանթեղ» մրցանակ:
  • 2005թ.՝ ՀԳՄ Դ.Դեմիրճյանի անվան րցանակ:
  • 2006թ.՝ ՀՀ նախագահի մրցանակ:
  • 2009թ.՝ ՀՀ մշակույթի նախարարության ոսկե մեդալ:
  • 2010թ.՝ Ֆրանսիայի կառավարության «Արվեստների և գրականության սպա» բարձրագույն շքանշան:
  • 2012թ.՝ ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ:

Այլ

  • Գրականագետ [Էդուարդ Թոփչյանի http://am.hayazg.info/%D4%B9%D5%B8%D6%83%D5%B9%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B7%D5%A4%D5%B8%D6%82%D5%A1%D6%80%D5%A4_%D5%8D%D5%BF%D5%A5%D6%83%D5%A1%D5%B6%D5%AB] որդին է և դերասանուհի, արձակագիր Անահիտ Թոփչյանի ամուսինը:
  • 1960-1980թթ. ընթացքում Հայաստանի, Մոսկվայի և միութենական այլ հանրապետությունների գրական մամուլում տպագրված հոդվածները նրան միութենական ճանաչում են բերել: Հրատարակել է մոտ 70 թարգմանական գրքեր, ժողովածուներ ու անթոլոգիաներ` ներկայացնելով ֆրանսիական և Բելգիայի ու Շվեյցարիայի ֆրանսագիր գրականության դասական և արդի հեղինակներին:
  • 1999թ. հիմնել է «Էմիլ Վերհառն» մատենաշարը, որտեղ, նրա թարգմանությամբ, արդեն լույս են տեսել բելգիացի ֆրանսագիր հեղինակների քսան գրքեր ու ժողովածուներ:
  • 1960-ական թթ.-ից հրապարակել է նաև սփյուռքահայ և արևմտահայ հեղինակների բազմաթիվ գրքեր ու ժողովածուներ:
  • 1980-ականներից հանդես է եկել որպես դրամատուրգ և արձակագիր: Նրա պիեսները խաղացվել են Հայաստանում, Ֆրանսիայի, Գերմանիայի, Շվեյցարիայի, Կանադայի, ԱՄՆ-ի մի շարք քաղաքներում: Նրա հեղինակությամբ լույս են տեսել նաև մի քանի գեղարվեստական գրքեր:
  • Հրատարակել է շուրջ 500 գրականագիտական հոդված մամուլում` նվիրված արդի գրականության հարցերին: Որպես գլխավոր խմբագիր և հրատարակության վարիչ, հրատարակել է Ռ.Սևակի, Շուշանյանի, Զարդարյանի, Սարաֆյանի և այլ հայ գրողների ստեղծագործությունները:

Նկարներ

  • Bb55.jpg
  • Bb56.jpg

  • Ալեքսանդր Թոփչյանը բելգիացի բանաստեղծ Մորիս Կարեմի տանը, Անդըրլեխտ, 2006թ.

  • Կնոջ` Անահիտ Թոփչյանի հետ

  • Կնոջ` Անահիտ Թոփչյանի հետ

  • Վիգեն Չալդրանյանի հետ

  • Սերգեյ Փարաջանովի հետ

  • Ալ. Թոփչյանը Նիկոլա Բուվիեի և Վահե Գոդելի հետ, 1994

  • Ռուբեն Մելիքի հետ, Փարիզ, 1988

  • Ժան-Բատիստ Բարոնյան հետ, Երևան, 2005

  • Լատվիացի բանաստեղծ Մարիս Չակլայսի հետ, 1986, Լիեպայա, Լատվիա

  • Ալ. Թոփչյանը Ժան-Պոլ Սարտրի, Սիմոն դը Բովուարի և հոր` Էդվարդ Թոփչյանի հետ, 1963, սեպտեմբեր, Լուսակերտ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Թարգմանություններ ռուսերենից և ֆրանսերենից

  • Մոլիեր:
  • Լարուշֆուկոյ:
  • Լակլո:
  • Ապոլիներ:
  • Պրևեր:
  • Կոկտո:
  • Անու:
  • Սագան:

Տե՛ս նաև

Ստացված է «https://am.hayazg.info/index.php?title=Թոփչյան_Ալեքսանդր_Էդուարդի&oldid=21866» էջից