Հարությունյան Հարություն Խաչատուրի

Հարությունյան Հարություն Խաչատուրի
Арутюнян Арутюн Хачатурович
Անգլերեն:	Harutyunyan Harutyun
Հայերեն:	Հարությունյան Հարություն Խաչատուրի
Ծննդյան տարեթիվը:	27.12.1896
Ծննդավայրը:	Թովուզ, Հայաստանի Հանրապետություն
Մահվան տարեթիվը:	30.03.1974
Մահվան վայրը:	Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Թարգմանիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1896թ. դեկտեմբերի 27-ին Հայաստանի Հանրապետության Տավուշի մարզի Թովուզ գյուղում:

Մահացել է 1974թ. մարտի 30-ին Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:

Կրթություն

• 1918թ. ավարտել է Ներսիսյան դպրոցը:
• 1927թ. ավարտել է Երևանի համալսարանի պատմագրական ֆակուլտետի հինգերորդ կուրսը։

Աշխատանքային գործունեություն

• 1917թ. եղել է Ներսիսյան դպրոցի տպագիր թերթի՝ «Նոր սերունդ»-ի խմբագիրը։
• 1918–1922թթ. ուսուցչություն է արել Աբխազիայի Հայկական Աթարա, Կալդախոր գյուղերում և Սուխում քաղաքում:
• 1922–1923թթ.՝ Ջալալօղլիում (այժմ՝ Ստեփանավան)։
• 1927-1956թթ.՝ որպես գրական աշխատող, ոճաբան և թարգմանիչ աշխատել է «Մաճկալ» (հետագայում՝ «Սոցիալիստական գյուղատնտեսություն»), «Աշխատանք», «Բատրակ», «Հայաստանի աշխատավորուհի», «Խորհրդային Հայաստան», «Կուսաշխատող», «Պարտիական կյանք» (հետագայում՝ «Լենինյան ուղիով») թերթերում ու ամսագրերում և Երևանի ռադիոկոմիտեում։

Ձեռքբերումներ

• 1973թ.՝ ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ:

Այլ

• Թարգմանել է Մ. Գորկու, Ա. Չեխովի, Լ. Տոլստոյի, Մ. Շոլոխովի, Ա. Ֆադեևի, Վ. Կատաևի, ինչպես նաև Վ. Հյուգոյի ստեղծագործությունները:
• Գործունեության վաղ շրջանում ստորագրել է Հ. Հարություն գրական անունով։ Կրել է նաև Հարուն քեռի, Հ. Հար. Տավուշեցի ծածկանունները։

Մատենագիտություն

• Բատրակ, կնքիր պայմանագիր, Երևան, Հողժողկոմատի և Հողանտառ արհմիության կենտրոնական վարչություն, 1925:

Թարգմանություններ

• Կալիգինա Ա. Ս., Գեղջկուհին ամուսնական կլանքում և ընտանիքում, Երևան, Պետհրատ, 1925։
• Մարտովսկի Ա., Խափանվեց, պիես, Երևան, 1925։
• Բիխովսկի Ն. Ի., Բանվորուհին ու ապահովագրությունը, Երևան, Պետհրատ, 1920։
• Ռոզենֆելդ Ո., Ի՞նչ է արհեստակցական ար¬տադրական միությունը։ Արհմիությունը և կուսակցությունը։ Երևան, Պետհրատ, 1926։
• Ռոզենֆելդ Ո., Արհեստակցական շարժումն Ռուսաստանում, Երևան, Պետհրատ, 1926։
• Չելյուսկինի Էպոխան, Երևան, Պետհրատ, 1935:
• Միխայիլ Շոլոխով, Հերկած խոպան, վեպ, Երևան, Պետհրատ, 1937։
• Աննա Ուլյանովա, Իլյիչի մանկական և դպրոցական տարիները, պատմվածք, Երևան, Պետհրատ, 1938։
• Դմիտրի Ֆուրմանով, Չապաև, վեպ, Երևան, Պետհրատ, 1938։
• Վիկտոր Հյուգո, Իննսուներեքը, վեպ, Երևան, Պետհրատ, 1938։
• Ալեքսանդր Ֆադեև, Ինչպես զոհվեց Սերգեյ Լազոն, պատմվածք, Երևան, Պետհրատ, 1939։
• Տարլե Ե., Նապոլեոնի արշավանքը Ռուսաստան 1812 թիվ, Երևան, Պետհրատ, 1939։
• Կալինին Ս., Սուվորով, Երևան, Պետհրատ, 1939։
• Մարինա Ռասկովա, Շտուրմանի հուշատետրը, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1940։
• Կոլենկովսկի Ա., Բելոլիպեցկի Վ, 1877-1878 թվերի ռուս-թարքական պատերազմը, Երևան, Պետհրատ, 1940։
• Երեք եղբայրներ, ուզբեկական հեքիաթներ, Երևան, Պետհրատ, 1940։
• Տարլե Ե., Նապոլեոն, Երևան, Հայպետհրատ, 1941։
• Սերգեյ Միխալկով, Տնիկը, Երևան, Հայպետհրատ, 1941։
• Ռուվիմ Ֆրաերման, Դինգո վայրի շունը կամ պատմվածք առաջին սիրո մասին, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1941։
• Գրիմ եղբայրներ, Խաշիլի կճուճը, Երևան, Հայպետհրատ, 1941։
• Ռեզնիկով Ի., Ալեքսանդր Մակեդոնացի, Երևան, Հայպետհրատ, 1941։
• Կույբիշևա Ե., Վալերիան Կույբիշև, Երևան, Հայպետհրատ, 1941։
• Լապին Ն., Հաննիբալ, Երևան, Հայպետհրատ, 1941։
• Տարլե, Նախիմով, Երևան, Հայպետհրատ, 1941։
• Արկադի Գայդար, Թիմուրը և իր ջոկատը, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1942։
• Իլյա Էրենբուրգ, Կաշտանկա, պատմվածք, Երևան, Հայպետհրատ, 1942։
• Կամենկովիչ Ջ.., Երգ առանց խոսքի, Երևան, Հայպետհրատ, 1944։
• Պալկևիչ Դ., Անտեսանելին, Երևան, Հայպետհրատ, 1944։
• Ժիտկով Բ., Պատմվածքներ տեխնիկայի մասին, Երևան, Հայպետհրատ, 1944։
• Չարուշին Ե., Իմ առաջին կենդանաբանությունը, Երևան, Հայպետհրատ, 1944։
• Վիտալի Բիանկի, Հեքիաթներ և պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Գայդար Արկադի, Երկնագույն թասը, պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Վալենտին Կատաև, Յոթնաթերթիկ ծաղիկը, հեքիաթ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Միխայիլ Կոտով, Լյասկովսկի Վլադիմիր, Խիզախների սիրտը պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946:
• Ալեքսանդր Կուպրին, Սպիտակ պուդելը, պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Լիդիա Տինյանովա, Մրցակից բարեկամները, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Վալենտինա Օսեևա, Կախարդական խոսքը, պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Վիլհելմ Հաուֆ, Թզուկ քիթը, հեքիաթ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Հանս Քրիստիան Անդերսեն, Հեքիաթներ և պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Վասիլի Գրոսման, Ստալինգրադ (թարգմանության հեղինակակից Համբարձում Մազմանյան), Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Լև Կասսիլ, Իմ սիրելի մանչուկներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1946։
• Ալեքսանդր Կոնոնով, Պատմվածքներ Լենինի մասին, Երևան, Հայպետհրատ, 1947։
• Բատ Լ., Դեյչ Ա., Ֆրիտյոֆ Նանսեն, Երևան, Հայպետհրատ, 1947։
• Օպարին Ա. Ի., Կյանքի ծագումը (թարգմանության հեղինակակից Վ. Փոթեյան), Երևան, Հայպետհրատ, 1947։
• Կոնստանտին Ուշինսկի, Պատմվածքներ և հեքիաթներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1948։
• Էլմար Գրին, Քամին հարավից, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1948։
• Ջեմս Գրինվադ, Փոքրիկ շրջմոլիկը, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1948։
• Բորիս Պոլեվոյ, Պատմության իսկական մարդու մասին, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1948։
• Դանիել Դեֆո, Ռոբինզոն Կրազո, արկածային վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1948։
• Վիտալի Բիանկի, Վիպակներ և պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1949։
• Սվիրսկի Ա., Շեկլիկը, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1949։
• Կոնստանտին Ստանյուկովիչ, Ծովային պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1949։
• Շուլց Ջեմս Վիլլարդ, Ժայռոտ լեռներում, պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1949։
• Պյոտր Պավլենկո, Երջանկություն, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1949։
• Մաքսիմ Գորկի, Երկերի ժողովածու 10 հատորով, հատոր 1 (գրքի մեջ մտնող «Մակար Չադրա», «Եմելյան Պիլյայ», «Արխիպ պապը և Լոնկան», «Չելկաշը» գործերը թարգմանել է Հ. Հարաթյունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1949։
• Գայդար Արկադի, Ընտիր երկեր (գրքի մի մասը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1950։
• Վասիլի Աժաև, Մոսկվայից հեռու, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1950։
• Գորկի Մաքսիմ, Երկերի ժողովածու 10 հատորով, հատոր 2 (գրքի մեջ մտնող «Ֆոմա Գարդեև» վիպակը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1950։
• Գորկի Մաքսիմ, Երկերի ժողովածու 10 հատորով, հատոր 10, Երևան, Հայպետհրատ, 1951։
• Բիանկի Վիտալի, Երաշտահավի օրացույցը, Երևան, Հայպետհրատ, 1951։
• Ֆուրմանով Դմիտրի, Չապաև, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1951։
• Մորիս Թորեզ, Ժողովրդի զավակը, Երևան, Հայպետհրատ, 1951։
• Մարգարիտներ (ԽՍՀՄ ժողովարդների հեքիաթներ, որոնց մի մասը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1952:
• Տոլստոյ, Կռվարար այծը, Երևան, Հայպետհրատ, 1953։
• Անտոն Չեխով, Ընտիր երկեր 3 հատորով, հատոր 1 (գրքի մեջ մտնող «Գաղտնի խորհրդականը», «Ուսուցիչը», «Լավ մարդիկ», «Տափաստանը» գործերը թարգմանել է *Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1953։
• Վլադիմիր Օդոևսկի, Քաղաքը տուփի մեջ, պատմվածք, Երևան, Հայպետհրատ, 1953:
• Կուպրին Ա., Սպիտակ Պուղելը, Երևան, Հայպետհրատ, 1953։
• Ալեքսանդր Դյումա, Երեք հրացանակիրներ, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1953։
• Ալեքսեյ Տոլստոյ, Ռուսական ժողովրդական հեքիաթներ Ա. Ն. Տոլստոյի մշակմամբ, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Չեխով Անտոն, Ընտիր երկեր 3 հատորով, հատոր 2, գրքի մեջ մտնող «Հարսնացուն» պատմվածքը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Նիկոլայ Գարին-Միխայլովսկի, Կորեական հեքիաթներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Նիկոլայ Լեսկով, Պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Վլադիմիր Կորոլենկո, Անլեզռւ մարդը, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Վիլհելմ Հաուֆ, Փոքրիկ Մուքը, հեքիաթներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Փունջ, ժողովրդական դեմոկրատիայի երկրների հեքիաթներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Գորկի Մաքսիմ, Մակար Չադրա, պատմըվածք, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Հենրիկ Սենկևիչ, Ամերիկյան նովելներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1954։
• Մամին-Սիբիրյակ Դ. Ն., Որսորդ Եմելյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
• Վսեվոլոդ Գարշին, Ազդանշանը, պատմվածք, Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
• Բորիս Ժիտկով, Պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
• Կասիլ Լև, Հեռավոր ծովերում, պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
• Միխայիլ Պրիշվին, Կռունկը, պատմվածք, Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
• Յուրի Ջբանացկի, Անսպասելի ուղեկիցը, պատմվածքներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
• Գորկի Մաքսիմ, Արխիպ պապը և Լյոնկան, պատմվածք, Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
• Երկու ագահ արջակները, ժողովրդական հեքիաթներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1955։
• Բելինսկի Վ. Գ., Փիլիսոփայական ընտիր երկեր, հատոր 2 (մի մասը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1956։
• Օսեևա Վալենտինա, Կախարդական խոսքը, Երևան, Հայպետհրատ, 1956։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Հեքիաթներ և զրույցներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1956։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Անճոռնի բադիկը, Երևան, Հայպետհրատ, 1956։
• Կորեական ժողովրդական հեքիաթներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1956։
• Լև Տոլստոյ, Զարհուրելի գազանը, Երևան, Հայպետհրատ, 1957։
• Պրիշվին Միխայիլ, Ոսկի մարգագետին, պատմվածքներ, որոնց մի մասը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը, Երևան, Հայպետհրատ, 1957։
• Ռոսին Վենիամին, Չաչանակ կաչաղակը, հեքիաթներ, Երևան, Հայպետհրատ, 1957։
• Ուշինսկի Կոնստանտին, Չորս ցանկություն, պատմվածք, Երևան, Հայպետհրատ, 1957։
• Սենկեիչ Հենրիկ, Խաչակիրներ, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1957։
• Վոդովոզովա Ելիզավետա Ն., Մի մանկության պատմություն, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1958։
• Մայն Ռիդ, Անգլուխ ձիավորը, Երևան, Հայպետհրատ, 1958։
• Վիլյամ Սարոյան, Ժամում 60 մղոն (գրքի մեջ մտնող «Ժամում 60 մղոն», «Ամենացուրտ ձմեռը 1854 թվականից հետո», «Որտեղ ես ծնվել եմ, այնտեղ մարդիկ բարեկիրթ են», «Ճամփորդություն դեպի Հանֆորդ», «Նռնենիների պուրակը» գործերը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1959։
• Չեխով Անտոն, Երկեր 5 հատորով, հատոր 1 (գրքի մեջ մտնող «Վինտը», «Ոստրեները», «Բաղնիքում», «Կնոջ բախտը», «Իրարանցում», «Ագաֆիա», «Մղձավանջ», «Տիկինները», «Գաղտնի խորհրդականը», «Ուսուցիչը», «Կենցաղային մանրուք», «Դատարանում» գործերը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1960։
• Նեկրասով Ա., Նավապետ Փչանգուլի արկածները, Երևան, Հայպետհրատ, 1960։
• Հերբերտ Ուելս, Ռուսաստանը մշուշի մեջ, Երևան, Հայպետհրատ, 1960։
• Երես առ երես Ամերիկայի հետ (գրքի մեջ մտնող 682–864-րդ էջերը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1960։
• Չեխով Անտոն, Երկեր 5 հատորով, հատոր 2 (գրքի մեջ մտնող գործերի մի մասը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1961։
• Չեխով Անտոն, Երկեր 5 հատորով, հատոր 3 (գրքի մէջ մտնող «Անվանակոչությունը», «Նոպան», «Տաղտկալի պատմություն» գործերը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1961։
• Չեխով Անտոն, Պատմվածքներ (գրքի մեջ մտնող «Ոստրեները», «Դժբախտություն», «Իրարանցում» գործերը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1961։
• Չեխով Անտոն, Երկեր 5 հատորով, հատոր 4 (գրքի մեջ մտնող գործերի մի մասը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, Հայպետհրատ, 1962։
• Բոլեսլավ Պրուս, Փարավոն, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1962։
• Իվան Տարգենև, Ծուխ, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1963։
• Ալեքսանդր Դյումա, Քսան տարի անց, վեպ, Երևան, Հայպետհրատ, 1964։
• Գրինվուդ Ջեմս, Փոքրիկ շրջմոլիկը, վիպակ, Երևան, Հայպետհրատ, 1964։
• Ջեկ Լոնդոն, Երկերի ժողովածու 12 հատորով, հատոր 3 (գրքի մեջ մտնող «Ձկնորսական պարեկի պատմությունները» գործը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, «Հայաստան», 1965։
• Էդուարդ Վիլդե, Լուսաբացին, վիպակ, Երևան, «Հայաստան», 1965։
• Լոնդոն Ջեկ, Երկերի ժողովածու 12 հատորով, հատոր 4 (գրքի մեջ մտնող «Տեղական կոլորիտ» և «Սիրողների երեկույթ» գործերը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, «Հայաստան», 1966։
• Թեոդոր Դրայզեր, Երկերի ժողովածու 10 հատորով, հատոր 2 («Ջեննի Գերհարդ»), Ե., «Հայաստան», 1966, 452 էջ, տպ. 20.000։
• Ֆուրմանով Դմիտրի, Չապաև, վեպ, Երևան, «ձայաստան», 1967։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Անագե տոկան զինվորիկը, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1967։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Անճոռնի բադիկը, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1987։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Թռչող սնդուկը, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1967։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, ձովվահին և ծխնելույզ մաքրողը, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1967։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Վայրի կարապներ, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1967։
• Գորկի Մաքսիմ, Պատմվածքներ (ժողովածուի մեջ մտնող «Մակար Չադրա» և «Չելկաշ» գործերը թարգմանել է Հ. Հարությանյանը), Երևան, «Հայաստան», 1968։
• Ղազախական պատմվածքներ (ժողովածուի մեջ մտնող Սաքեն Սեյֆուլինի «Համիտը հետապնդում է բանդիտին», Բեյմբեթ Մայլինի «Շուղայի հուշարձանը», Իլյաս *Ջանսուգուրովի «Նաուշաթայը», Սաբիթ Մաքանովի «Ոսկե աշխարհ», Հաբիթ Մուսրեպովի «Մոր արիությունը», Սաին Մարատբեկովի «Ձմեռային ճանապարհ» գործերը թարգմանել է Հ. Հարաթյանւանը), Երևան, «Հայաստան», 1968։
• Հենրի Ռայդեր Հագգարդ, Մոնթեսամայի դուստրը, վեպ, Երևան, «Հայաստան», 1969։
• Պոլեվոյ Բորիս, Պատմության իսկական մարդու մասին, վեպ, Երևան, «Հայաստան», 1969:
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Օլե-Լոկոյե, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1970։
• Գայդար Արկադի, Երկնագույն թասը, պւստմվածք, Երևան, «ձայաստան», 1971։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Թագավորի նոր հագուստը, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1971։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Մատնաչափիկը, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1971։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Սոխակը, հեքիաթ, Երևան, «ձայաստան», 1972։
• Հաուֆ Վիլհելմ, Փոքրիկ Մուքը, հեքիաթ, Երևան, «Հայաստան», 1972։
• Տոլստոյ Ալեքսեյ, Կռվարար այծը, ռուսական հեքիաթներ Ա. Տոլստոյի մշակմամբ, Երևան, «Հայաստան», 1972։
• Մամին-Սիբիրյակ Դ. Ն., Մոխրավզիկը, Երևան, «Հայաստան», 1973։
• Չեխով Անտոն, Ընտիր պատմվածքներ (գրքի մեջ մտնող գործերի մի մասը թարգմանել է Հ. Հարաթյանյանը), Երևան, «Հայաստան», 1973:
• Չեխով Անտոն, Պատմվածքներ (գրքի մի մասը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, «Հայաստան», 1973։
• Գորկի Մաքսիմ, Արխիպ պապը և Լյոնկան, Երևան, «Հայաստան», 1973:
• Լիոն Ֆեյխտվանգեր, Գոյա կամ իմացության դժվարին ուղին, վեպ, Երևան, «Հայաստան», 1974։
• Գորկի Մաքսիմ, Մրրկահավի երգը (գրքի մեջ մտնող «Մակար Չադրա» և «Չելկաշը» գործերը թարգմանել է Հ. Հարաթյանյանը), Երևան, «Հայաստան», 1975:
• Ռիդ Մայն, Երկերի ժողովածու 5 հատորով, հատոր 5 (գրքի մեջ մտնող «Անգլուխ ձիավորը» վեպը թարգմանել է Հ. Հարաթյանյանը), Երևան, 1977:
• Գայդար Արկադի, Երկերի ժողովածու 3 հատորով, հատոր 2 (գրքի մեջ մտնող «Երկնագույն թասը» և «Թիմարը և իր ջոկատը» գործերը թարգմանել է Հ. Հարաթյանյանը), Երևան, «Սովետական գրող», 1978։
• Գայդար Արկադի, Երկերի ժողովածու 3 հատորով, հատոր 3 (գրքի մեջ մտնող գործերի մի մասը թարգմանել է Հ. Հարաթյունյանը), Երևան, «Սովետական գրող», 1978։
• Ֆրաերման Ռուվիմ, Դինգո վայրի շանը կամ պատմվածք առաջին սիրո մասին (վիպակ), Երևան, «Սովետական գրող», 1978։
• Անդերսեն Հանս Քրիստիան, Հեքիաթներ և զրույցներ, Երևան, «Սովետական գրող», 1980։
• Ռուս դասականների գրադարան։ Վ. Գ. Բելինսկի, Ն. Գ. Չերնիշևսկի, Ն. Ա. Դոբրոլյուբով, Ընտիր էջեր (գրքի մեջ մտնող գործերի մի մասը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, «Սովետական գրող», 1980։
• Տոլստոյ Լև, Գայլը և ուլիկները, Երևան, «Սովետական գրող», 1981։
• Ռուս դասականների գրադարան։ Ա. Մ. Գորկի, Ընտիր երկեր (գրքի մեջ մտնող «Մակար Չադրա» և «Չելկաշը» գործերը թարգմանել է Հ. Հարությունյանը), Երևան, «Սովետական գրող», 1983։
• Ռիդ Մայն, Անգլուխ ձիավորը, վեպ, Երևան, «Լույս», 1983։
• Հագգարդ Հենրի Ռսղդեր, Մոնթեսամայի դուստրը, վեպ, Երևան, «Սովետական գրող», 1983։
• Վիկտոր Հյուգո, Իննսուներեքը, վեպ, Երևան, «Սովետական գրող», 1984։

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
• Բանասիրության հանրագիտարան: