«Դեմիրճյան Դերենիկ Կարապետի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
Տող 67. | Տող 67. | ||
=Մատենագիտություն= | =Մատենագիտություն= | ||
− | * | + | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Երկերի Ժողովածու, հ. 1-14, 1976-1987: |
− | + | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Բանաստեղծութիւններ, գիրք 1-2, 1899-1913: | |
− | + | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Կեանքի տեսիլ, պոեմ, 1913: | |
− | + | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Լենկթեմուր, պոեմ: | |
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Գարուն, բանաստեղծությունների, քառյակների ժողովածու, 1920: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Վասակ, թատերգություն, 1912: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Դատաստան, թատերգություն, 1916: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Յովնան Մեծատուն, թատերգություն, 1919: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Սեփականություն, պատմվածք: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Տերտերը, պատմվածք: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Ավելորդը, պատմվածք: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Ստամոքս, պատմվածք: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Խանութպան, պատմվածք: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Միայն մեկը, պատմվածք, 1922: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Հանգստի տանը, պատմվածք, 1924: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Կայարանի Ակոբը, պատմվածք, 1925: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Սաթոն, պատմվածք, 1929: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Սերկե, 1929: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Ռաշիդ, վիպակ, 1929: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Նիգյար, վիպակ, 1930: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Քաջ Նազար, կատակերգությունն, 1923-1924: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Ֆոսֆորային շող, պիես, 1932: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Նապոլեոն Կորկոտյան, պիես, 1934: | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., | ||
+ | *Դեմիրճյան Դ. Կ., | ||
10:29, 4 Օգոստոսի 2014-ի տարբերակ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1877թ. փետրվարի 06(18)-ին Վրաստանի Ախալքալաք քաղաքում:
Մահացել է 1956թ. դեկտեմբերի 6-ին Խորհրդային Հայաստանի Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- 1892-1994թ. սովորել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում:
- 1898թ. ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը:
- 1905-1909թթ. սովորել է Ժնևի համալսարանում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1910թ. դասավանդել է Մարիամյան-Հովնանյան օրիորդաց դպրոցում:
Ձեռքբերումներ
- 1953թ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս:
- 1940թ.՝ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
Այլ
- 1899թ. Հ. Թումանյանի նախաձեռնությամբ Թիֆլիսում ստեղծված «Վերնատուն» գրական ընկերության հիմնադիր-անդամներից է:
- 1925թ. հաստատվել է Երևանում:
- Գրական գործունեությունն սկսել է բանաստեղծություններով, որոնց բնորոշ են վշտի, հուսահատության, միայնության տրամադրությունները: Ընդգծել է կյանքի ունայնությունը, դրվատել է ժողովրդի ուժն ու նրա անմահությունը
- Հոգեբանախոհական խոր վերլուծումներով են նշանավորվում Դեմիրճյանի 1910-ական թթ. գրած թատերգությունները, որոնցում դատապարտել է եսասիրական շահերը համազգային շահերից գերադասող անհատներին, որոնք ի վերջո հասնում են բարոյական կործանման:
- Պատմվածքների հիմնական թեման աղճատված մարդկային հարաբերություններն են՝ կուտակելու տենչը, ընչաքաղցությունը, եսասիրությունը:
- Դեմիրճյանի այդ շրջանի ստեղծագործության գլուխգործոցը «Քաջ Նազար» կատակերգությունն է («Նորք», 1923-1924, բեմ.՝ 19242., համանուն կինոնկար՝ 19402.), որի հենքը ժողովրդական հեքիաթն է:
- «Ֆոսֆորային շող», «Նապոլեոն Կորկոտյան» պիեսներում ընդհանրացված են 1930-ական թթ. իրականության բացասական երևույթները:
- 1930-ական թթ. երկրորդ կեսի և 1940-ական թթ. Դեմիրճյանի ստեղծագործական ուղին բնութագրվում է դարձով դեպի պատմական թեմատիկան:
- «Վարդանանք» պատմավեպում Դեմիրճյանը գեղարվեստորեն իմաստավորելով պատմական իրադարձությունները՝ հասել է խոհափիլիսոփայական ընդհանրացումների: Վեպի հիմքում ընկած է հայրենիքի պաշտպանության վճռական պահին ձևավորված երկու հակադիր ուղղությունների պայքարը: Սպարապետ Վարդան Սամիկոնյաևի և մարզպան Վասակ Սյունու միմյանց հակադրվելու քաղաքականությունը հասցնում է կործանման:
- Կյանքի վերջին տարիներին գրել է «Մեսրոպ Մաշտոց» վեպը, որն անավարտ է:
- Ստեղծագործել է նաև մանուկների համար, կատարել է թարգմանություններ Ա. Պուշկինի, Ն. Գոգոլի, Ա. Չեխովի և այլոց ստեղծագործություններից:
- Դեմիրճյանի անունով են կոչվել դպրոցներ Երևանում և Ախալքալաքում:
- 1977թ.-ից Երևանում գործում է Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն թանգարանը:
- 1980թ.-ից ՀԳՄ սահմանել է Դերենիկ Դեմիրճյանի անվան ամենամյա մրցանակ:
Նկարներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Երկերի Ժողովածու, հ. 1-14, 1976-1987:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Բանաստեղծութիւններ, գիրք 1-2, 1899-1913:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Կեանքի տեսիլ, պոեմ, 1913:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Լենկթեմուր, պոեմ:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Գարուն, բանաստեղծությունների, քառյակների ժողովածու, 1920:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Վասակ, թատերգություն, 1912:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Դատաստան, թատերգություն, 1916:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Յովնան Մեծատուն, թատերգություն, 1919:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Սեփականություն, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Տերտերը, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ավելորդը, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ստամոքս, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Խանութպան, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Միայն մեկը, պատմվածք, 1922:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Հանգստի տանը, պատմվածք, 1924:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Կայարանի Ակոբը, պատմվածք, 1925:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Սաթոն, պատմվածք, 1929:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Սերկե, 1929:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ռաշիդ, վիպակ, 1929:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Նիգյար, վիպակ, 1930:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Քաջ Նազար, կատակերգությունն, 1923-1924:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ֆոսֆորային շող, պիես, 1932:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Նապոլեոն Կորկոտյան, պիես, 1934:
- Դեմիրճյան Դ. Կ.,
- Դեմիրճյան Դ. Կ.,
- Դեմիրճյան Դ. Կ.,
Տե՛ս նաև
- Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Հախումյան S., Դերենիկ Դեմիրճյանի դրամատուրգիան, Երևան, 1958:
- Մուրադյան Հ., Դերենիկ Դեմիրճյան, Երևան, 1961:
- Թամրագյան Հ., Դերենիկ Դեմիրճյան, Երևան, 1976:
- Դերենիկ Դեմիրճյան. Տարեգրություն, մատենագիտություն, Երևան, 1977:
- Խաչատրյան Մ., Դերենիկ Դեմիրճյանի երգիծանքը, Երևան, 2004:
- Այսօր Դերենիկ Դեմիրճյանի ծննդյան օրն է:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Դերենիկ Դեմիրճյան: