«Բաղրամյան Հովհաննես Խաչատուրի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
Տող 14. | Տող 14. | ||
| death-date = 21.09.1982 | | death-date = 21.09.1982 | ||
| death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան | | death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան | ||
− | | description = Մարշալ | + | | description = Մարշալ: |
}} | }} | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
− | Ծնվել է 1897թ. դեկտեմբերի 2-ին Արցախի (այժմ Ադրբեջանի Հանրապետույան) Ելիզավետպոլ նահանգում (այժմ Գյանջա): Մահացել է 1982թ. սեպտեմբերի 21-ին Ռուսաստանի Դաշնության Մոսկվա քաղաքում: Աճյունասափորն ամփոփված է Կրեմլի պատի տակ: | + | Ծնվել է 1897թ. դեկտեմբերի 2-ին Արցախի (այժմ Ադրբեջանի Հանրապետույան) Ելիզավետպոլ նահանգում (այժմ Գյանջա): |
+ | |||
+ | Մահացել է 1982թ. սեպտեմբերի 21-ին Ռուսաստանի Դաշնության Մոսկվա քաղաքում: Աճյունասափորն ամփոփված է Կրեմլի պատի տակ: | ||
+ | |||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
− | 1917թ.՝ Թիֆլիսի պրապորշչիկների դպրոցը: | + | *1917թ.՝ Թիֆլիսի պրապորշչիկների դպրոցը: |
− | 1925թ.՝ Լենինգրադի հեծելազորային հրամկազմի կատարելագործման դասընթացին: | + | *1925թ.՝ Լենինգրադի հեծելազորային հրամկազմի կատարելագործման դասընթացին: |
− | 1931թ.՝ Լենինգրադի բարձրագույն հրամկազմի դասընթացին: | + | *1931թ.՝ Լենինգրադի բարձրագույն հրամկազմի դասընթացին: |
− | 1934թ.՝ Մոսկվայի Մ. Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիայում: | + | *1934թ.՝ Մոսկվայի Մ. Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիայում: |
− | 1938թ.՝ ԳՇ ռազմական ակադեմիայում: | + | *1938թ.՝ ԳՇ ռազմական ակադեմիայում: |
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
Տող 43. | Տող 46. | ||
*1955-1982թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր: | *1955-1982թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր: | ||
*Լավտիայի ԳԽ պատգամավոր: | *Լավտիայի ԳԽ պատգամավոր: | ||
+ | |||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
*Հայրենական պատերազմի տարիներին պլանավորել և կազմակերպել է ռազմաճակատի զորքերի նահանջը և Կիևի պաշտպանությունը: | *Հայրենական պատերազմի տարիներին պլանավորել և կազմակերպել է ռազմաճակատի զորքերի նահանջը և Կիևի պաշտպանությունը: | ||
Տող 76. | Տող 80. | ||
Պատկեր: Մետաղադրամ Բաղրամյան.gif | Պատկեր: Մետաղադրամ Բաղրամյան.gif | ||
</gallery> | </gallery> | ||
+ | |||
=Տեսանյութեր= | =Տեսանյութեր= | ||
*http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,103/vfile,1576/lang,ru/ Հովհաննես Բաղրամյանի մասին masis.tv | *http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,103/vfile,1576/lang,ru/ Հովհաննես Բաղրամյանի մասին masis.tv |
06:05, 1 Հուլիսի 2014-ի տարբերակ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1897թ. դեկտեմբերի 2-ին Արցախի (այժմ Ադրբեջանի Հանրապետույան) Ելիզավետպոլ նահանգում (այժմ Գյանջա):
Մահացել է 1982թ. սեպտեմբերի 21-ին Ռուսաստանի Դաշնության Մոսկվա քաղաքում: Աճյունասափորն ամփոփված է Կրեմլի պատի տակ:
Կրթություն
- 1917թ.՝ Թիֆլիսի պրապորշչիկների դպրոցը:
- 1925թ.՝ Լենինգրադի հեծելազորային հրամկազմի կատարելագործման դասընթացին:
- 1931թ.՝ Լենինգրադի բարձրագույն հրամկազմի դասընթացին:
- 1934թ.՝ Մոսկվայի Մ. Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիայում:
- 1938թ.՝ ԳՇ ռազմական ակադեմիայում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1914-1918թթ.՝ Առաջին աշխարհամարտի ժամանակ ծառայել է Կովկասյան ռազմաճակատում գործող ռուսական Էքսպեդիցիոն 2-րդ սահմանապահ գնդում:
- Մարտնչել Արևմտյան Հայաստանի ազատագրության համար:
- 1918թ.՝ մասնակցել է Քերմանշահի, Սարիղամիշի և Կարսի շրջաններում թուրքական զորքերի դեմ մղված կռիվներին:
- 1918թ. մայիսի 22-26-ին՝ Սարդարապատի ճակատամարտին (Հայկական 1-ին հատուկ հեծելազորային գնդի դասակի հրամանատար):
- 1923-1931թթ.՝ Հրաձգային դիվիզիայի գնդացրային էսկադրոնի, ապա՝ հեծելագնդի հրամանատար:
- 1941-1845թթ.՝ Կիևի հատուկ ռազմական օկրուգի շտաբի օպերատիվ բաժնի պետ, շտաբի պետի տեղակալ, ապա՝ Հարավ-արևմտյան ռազմաճակատի շտաբի պետի տեղակալ:
- 1942. սկզբին՝ Հարավ-արևմտյան ուղղության օպերատիվ խմբի (մայիսից՝ շտաբի) պետ:
- 1942թ. հուլիսից՝ Ռազմական գործողությունների անմիջական հրամանատար:
- 1945-1954թթ.՝ է Մերձբալթյան ռազմական օկրուգի հրամանատար:
- ԽԱՀՄ ՊՆ գլխվոր ռազմական տեսուչ:
- 1954թ.՝ Պաշտպանության փոխնախարար:
- 1956-1958թթ.՝ Ռազմական ակադեմիայի պետ:
- 1959թ.՝ ԽԱՀՄ ԶՈԻ թիկունքի պետ:
- 1968թ.՝ ԽԱՀՄ ՊՆ գլխավոր ռազմական տեսուչ և տեսուչների խմբի ղեկավար:
- 1946-1982թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԽ պատգամավոր:
- 1955-1982թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր:
- Լավտիայի ԳԽ պատգամավոր:
Այլ
- Հայրենական պատերազմի տարիներին պլանավորել և կազմակերպել է ռազմաճակատի զորքերի նահանջը և Կիևի պաշտպանությունը:
- Մշակել է հարավային ուղղությամբ զորքերի հակահարձակումը:
- 1941թ. նոյեմբեր՝ մասնակցել է Ռոստովի ազատագրմանը:
- 1941թ. դեկտեմբերին պլանավորել և իրագործել է Ելեցի ռազմագործողությունը:
- 1943թ. հուլիս-օգոստոս՝ 16-րդ բանակը նրա հրամանատարությամբ պաշտպանել է Մոսկվայի հեռավոր մատույցները՝ Արևմտյան ռազմաճակատի հարավային թևում:
- Աչքի ընկել Կուրսկի ճակատամարտում, մի շարք հարձակողական ռազմագործողություններում, բազմաթիվ քաղաքների ազատագրման ժամանակ:
- 1943-ի նոյեմբ. 19-ից, որպես 1-ին մերձբալթյան ռազմաճակատի հրամանատար, մասնակցել է Բելոռուսական ռազմագործողությանը, Գորոդոկի, Վիտեբսկի, Պոլոցկի ազատագրմանը:
- 1944թ. մասնակցել է Մերձբալթիկայում մղված մարտերին:
- 1944թ. սեպտոմբերին մոտեցել է Ռիգային:
- Մեմելի(Կլայպեդա) մոտ դուրս գալով Բալթիկ ծովի ափ՝ ռազմաճակատի զորքերը Բաղրամյանի գլխավորությամբ Արևելյան Պրուսիայից կտրել և ջախջախել են ֆաշիստական զորքերի կուռլանդական խմբավորումը (38 դիվիզիա):
- 1945թ. ապրիլից պատերազմի եզրափակիչ փուլում, որպես 3-րդ բելոռուսական ռազմաճակատի հրամանատար, իրականացրել է Քյոնիգսբերգ քաղաքամրոցի գրավումը, Արևելյան Պրուսիայում թշնամու ուժերի վերջնական ջախջախումը:
- Գրել է ռազմագիտական և հուշագային բնույթի աշխատություններ ու հոդվածներ(թարգմանվել են գեր մ., լեհ., ռում., հունգ.),
- Խմբագրել է ռազմագիտական բնույթի ուսումնասիրություններ ու դասագրքեր:
- Բաղրամյանի անունով են կոչվել ւիողոցներ Բելառուսի Գորոդոկ և Պոլոցկ քաղաքներում, Երևանում՝ մետրոպոլիտենի կայարանը, պողոտա, որտեղ կանգնեցված է նրա արձանը:
Ձեռքբերումներ
- 1955թ. մարտի 11՝ ԽՍՀՄ մարշալ:
- 1944թ. հուլիսի 7՝ ԽՍՀՄ հերոս:
- 1977թ հունվարի 22՝ ԽՍՀՄ կրկնակի հերոս:
Նկարներ
Տեսանյութեր
- http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,103/vfile,1576/lang,ru/ Հովհաննես Բաղրամյանի մասին masis.tv
Մատենագիտություն
- Այսպես է սկսվել պատերազմը, Ե., 1975:
- Այսպես մենք հասանք հաղթանակի, Ե., 1979:
- Մեծ ժողովրդի զավակները, Ե., 1987:
- Мои воспоминания, Е„ 1979:
Տե՛ս նաև
- Մերժանով Մ., Զինվոր, գեներալ, մարշալ, Ե., 1975:
- Մնացականյան Ա., Մարշալ Բաղրամյան (կյանքի և գործունեության ուրվագիծ), Ե., 1978:
- Ղարիբջանյան Գ., Հայ մեծ զորավարը. Մարշալ Հ. Բաղրամյանի կյանքն ու գործունեությունը, Ե., 1997:
- Հարությունյան Կ., Մարշալ Բաղրամյան, Ե., 1997:
- Гаспарян А., И.Х. Баграмян, Е., 1987:
- Арутюнян К., Степанян Л., Маршал победы ֊ И Х. Баграмян, Е„ 2002:
- Ով ով է,հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), գլխ. խմբագիր՝ Հ. Մ. Այվազյան և ուրիշներ,Երևան.,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: