06:12, 6 Նոյեմբերի 2017-ի տարբերակ

Այվազյան Սերգեյ Արտեմի
Айвазян Сергей Артемьевич
Անգլերեն:	Ayvazyan Sergey
Հայերեն:	Այվազյան Սերգեյ Արտեմի
Ծննդյան տարեթիվը:	24.06.1934
Ծննդավայրը:	Մոսկվա, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ: Մաթեմատիկոս:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1934թ. հունիսի 24-ին Ռուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:

Կրթություն

• 1952թ. ոսկե մեդալով ավարտել է Մոսկվայի թիվ 186-րդ միջնակարգ դպրոցը:
• 1957թ. ավարտել է Մոսկվայի Լոմոնոսովի անվան պետական համալսարանի մեխանիկայի և մաթեմատիկայի ֆակուլտետը:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1957-1969թթ. աշխատել Է ԽՍՀՄ ԳԱ Մաթեմատիկայի ինստիտուտում:
• 1969-ից՝ ՌԳԱ Կենտրոնական տնտեսագիտական մաթեմատիկայի ինստիտուտում:
• 2000-ից՝ ՌԳԱ Կենտրոնական տնտեսագիտական մաթեմատիկայի ինստիտուտի փոխտնօրեն:
• ՌԳԱ Կենտրոնական տնտեսագիտական մաթեմատիկայի ինստիտուտի տնտեսաչափության և կիրառական վիճակագրության բաժնի, լաբորատորիայի գիտական ղեկավար:
• Միաժամանակ դասախոսում է ՄՊՀ-ում:
• «էկոնոմիկա և մաթեմատիկական մեթոդներ» հանդեսի գլխավոր խմբագրի տեղակալ:
• Այվազյանը համագործակցել է մի շարք երկրների բուհերի գիտաշխատողների հետ։ Նրա նախաձեռնությամբ և մասնակցությամբ Ռուս-հայկական համալսարանի հետ մշակվել է «Հայաստանի Հանրապետության մակրո էկոնոմոմետրիկական մոդելավորումը» նախագծի տեխնիկական առաջադրանքի հիմնական դրույթները:
• Զեկուցումներով և դասախոսություններով հանդես է եկել ինչպես Հայաստանի բուհերում, այնպես էլ Արցախի պետական համալսարանում։ Նա դասախոսություններ է ունեցել նաև Դիժոնի համալսարանի տնտեսա-մաթեմատիկական ինստիտուտում (Ֆրանսիա), Լոնդոնի Թագավորական համալսարանում (Մեծ Բրիտանիա) և այլն:

Ձեռքբերումներ

• 1967թ.՝ ֆիզմաթ գիտությունների թեկնածու:
• 1975թ.՝ Ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր:
• 1976թ.՝ պրոֆեսոր:
• 2002թ.՝ ՌԴ գիտության վաստակավոր գործիչ:
• 1986թ.՝ ԽՍՀՄ Նախարարների խորհրդի մրցանակ:
• 1986թ.՝ Ֆրանսիայի վիճակագիրների ազգային կոնգրեսի մեդալ:
• 1988թ.՝ Եվրոպական տնտեսաչափական կոնգրեսի պատվավոր մեդալ:
• 2017թ.՝ Կոնտորովի անվան մրցանակի դափնեկիր:

Անդամակցություն

• Բարձրագույն դպրոցի միջազգային ԳԱ անդամ:
• Ամերիկյան վիճակագրական ընկերության անդամ:
• 2008թ. ընտրվել է Հայաստանի ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ:

Այլ

• ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիայի մաթեմատիկայի ինստիտուտում նրա նախաձեռնությամբ ստեղծվել է կիրառական եղանակներով հավանականության տեսության և մաթեմատիկական վիճակագրության լաբորատորիա։
• Նրա առաջին գիտական ղեկավարներն են եղել գիտնականներ, ակադեմիկոսներ Ա.Կոլմագորովը և Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Յու. Վ. Պրոխորովը:
• Այվազյանը գիտական ատենախոսությունը պաշտպանել է հավանականությունների տեսության մասնագիտությամբ՝ «Сравнение оптимальных свойств критериев Неймана Пирсона и Вальда» թեմայով: 1975 թվականին պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն մաթեմատիկական կիբեռնետիկա մասնագիտությամբ՝ «Вероятностностатистическое моделирование социально-экономических процессов и некоторые проблемы многомерного статистического анализа» թեմայով:
• Աշխատանքները վերաբերում են սոցիալ-տնտեսական գործընթացների տնտեսաչափական վերլուծության, բազմաչափ վիճակագրական վերլուծության տեսության և դրանց արդյունքների կիրառմանը, բնակչության կյանքի որակի ինտեգրալ (միասնական) հատկությունների չափմանը:
• Հեղինակ է մենագրությունների, դասագրքերի ու մեթոդական ձեռնարկների, որոնք տպագրվել են տարբեր երկրներում:

Մատենագիտություն

• Сравнение оптимальных свойств критериев Неймана-Пирсона и Вальда. // Теория вероятностей и ее применения, 1959, том IV, N 1

Probabilistic-Statistical Modelling of the Distributary Relations in Society. In:" Private and Enlarged Consumption". North-Holland Publ.Comp., Amsterdam-New York-Oxford, 1976 Айвазян С.А. и др. Прикладная статистика: основы моделирования и первичная обработка данных. - М.: Финансы и статистика, 1983 Айвазян С.А. и др. Прикладная статистика: исследование зависимостей - М.: Финансы и статистика, 1985 Айвазян С.А. и др. Прикладная статистика: Классификация и снижение размерности. - М.: Финансы и статистика, 1988 Semi-Filled and New Technology of the Subject-Oriented Statistical Expert Systems Construction. In: Computational Statistics, vol.2 - Springer-Verlag Co., Heidelberg-New York, 1992 Моделирование формирования экспертного мнения при анализе альтернативных вариантов решения. // Экономика и математические методы, 1994, Т. 30, Вып. 2. Mixture-Model Cluster Analysis Using the Projection Pursuit Method. In: Computational Learning and Probabilistic Reasoning. Ch.16. (Ed. by J.Gammerman). - Chichester - New York - Brisbane - Toronto - Singapore: John Wiley and Sons, 1996 Модель формирования распределения населения России по величине среднедушевого дохода. // Экономика и математические методы, 1997, Т.33, Вып. 4, сс.74-86. К проблеме измерения качества жизни (концепция, методология, информационно-статистическое обеспечение). - В кн. "Computer Data Analysis and Modelling", Proceedings of the Fifth International Conference (June 8-12, 1998, Minsk), vol. 2. - Minsk, 1998, pp. 179-201. Айвазян С.А., Мхитарян В.С. Прикладная статистика и основы эконометрики - М.: Юнити, 1998 Прикладная статистика и основы эконометрики: Учебник для вузов Россия в межстрановом анализе синтетических категорий качества жизни населения: анализ российской траектории на стыке XX—XXI вв. (1995—2004 гг.) // Мир России. 2005. Т. XIV. № 1. С. 62-88

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
• Ս. Ա. ԱՅՎԱԶՅԱՆԻ ԿՅԱՆՔԻ ԵՎ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՌՈՏ ԱԿՆԱՐԿ:
• Экология, Социология, Менеджмент.
• НАН РА.
• Публикации.