«Դավիթ Անհողին»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
Տող 2. | Տող 2. | ||
| name-am = Դավիթ Անհողին | | name-am = Դավիթ Անհողին | ||
| name-am-aliases = | | name-am-aliases = | ||
− | | name-ru = | + | | name-ru = Давид Аногин |
| name-ru-aliases = | | name-ru-aliases = | ||
| name-lat = | | name-lat = | ||
Տող 18. | Տող 18. | ||
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
− | *990-1048թթ.՝ Լոռվա կամ Տաշիր-Ձորագետի Կյուրիկյան արքայատոհմի երկրորդ գահակալ | + | *990-1048թթ.՝ Լոռվա կամ Տաշիր-Ձորագետի Կյուրիկյան արքայատոհմի երկրորդ գահակալ: |
− | |||
*Կառուցել է Լոռե բերդը և այլ պաշտպանական ամրություններ: | *Կառուցել է Լոռե բերդը և այլ պաշտպանական ամրություններ: | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
+ | *Գուրգեն (Կորիկե) Ա-ի որդին և հաջորդը: | ||
*Հայոց Աշոտ Գ Ողորմած թագավորի թոռը և Գագիկ Ա Բագրատունու եղբորորդին: | *Հայոց Աշոտ Գ Ողորմած թագավորի թոռը և Գագիկ Ա Բագրատունու եղբորորդին: | ||
− | *Նա պատմության մեջ չգնահատված տիրակալ է: Դրա պատճառները բազում են. գլխավորը թերևս այն է, որ Դավիթը ոչ թե Անվո հայոց կենտրոնական թագավորության, այլ Տաշիր-Ձորագետի գահակալն էր: Եվ քանի որ նա | + | *Նա պատմության մեջ չգնահատված տիրակալ է: Դրա պատճառները բազում են. գլխավորը թերևս այն է, որ Դավիթը ոչ թե Անվո հայոց կենտրոնական թագավորության, այլ Տաշիր-Ձորագետի գահակալն էր: Եվ քանի որ նա բազմիցս փորձ է արել տիրանալ Անվո գահին, պատմիչները նրան սև ու մռայլ գույներով են ներկայացրել: |
*Իրականում, Դավիթ Անհողինը XI դարի հանճարեղ գործիչներից էր և հմուտ զորահրամանատար: | *Իրականում, Դավիթ Անհողինը XI դարի հանճարեղ գործիչներից էր և հմուտ զորահրամանատար: | ||
*ճնշել է կենտրոնախույս ուժերին, հաղթել Տփղիսի արաբ ամիրային: | *ճնշել է կենտրոնախույս ուժերին, հաղթել Տփղիսի արաբ ամիրային: | ||
*1001թ.՝ ըմբոստացել է Գագիկ Ա-ի դեմ, սակայն պարտվել է, կորցրել հետևանքով նա կորցրել է Կայան և Կայծոն բերդերը:այդ իսկ պատճառով էլ կոչվել է Անհողին): | *1001թ.՝ ըմբոստացել է Գագիկ Ա-ի դեմ, սակայն պարտվել է, կորցրել հետևանքով նա կորցրել է Կայան և Կայծոն բերդերը:այդ իսկ պատճառով էլ կոչվել է Անհողին): | ||
*Ընդունելով Գագիկ Ա-ի գերագահությունը՝ վերստացել է իշխանությունը, տևական պայքար մղել Հայաստանի հյուսիսային գավառներին սպառնացող Դվինի և Գանձակի քրդական ամիրայությունների դեմ: | *Ընդունելով Գագիկ Ա-ի գերագահությունը՝ վերստացել է իշխանությունը, տևական պայքար մղել Հայաստանի հյուսիսային գավառներին սպառնացող Դվինի և Գանձակի քրդական ամիրայությունների դեմ: | ||
− | 1030թ | + | *1030թ. աջակցել է Վիրա-աբխազաց թագավոր Բագրատ IV- ին՝ ընդդեմ Գանձակի ամիրա Փատլունի ոտնձգությունների: |
− | 1040թ | + | *1040թ. Հովհաննես-Սմբատի, Սյունիքի թագավորի և Բագրատ IV-ի օգնությամբ ջախջախել է Լոռու թագավորություն ներխուժած Դվինի ամիրա Աբուլ-Ասվարի զորքերին: |
*Հովհաննես-Սմբատի մահից հետո հռչակել է իրեն բովանդակ Հայաստանի թագավոր և 1042թ. արշավել Անիի վրա, սակայն դիմադրության է հանդիպել Վահրամ Պահլավունու կողմից: | *Հովհաննես-Սմբատի մահից հետո հռչակել է իրեն բովանդակ Հայաստանի թագավոր և 1042թ. արշավել Անիի վրա, սակայն դիմադրության է հանդիպել Վահրամ Պահլավունու կողմից: | ||
*Հետագայում, երբ Գագիկ Բ-ին արգելափակում են Կ.Պոլսում, Անիի բնակիչների մի մասը որոշում է քաղաքը հանձնել Դավթին, ելնելով այն հանգամանքից, որ Դավիթի քույրը Գագիկի կինն էր, սակայն այդ ծրագիրը չի իրականանում: Մահացել է 1050թ.։ | *Հետագայում, երբ Գագիկ Բ-ին արգելափակում են Կ.Պոլսում, Անիի բնակիչների մի մասը որոշում է քաղաքը հանձնել Դավթին, ելնելով այն հանգամանքից, որ Դավիթի քույրը Գագիկի կինն էր, սակայն այդ ծրագիրը չի իրականանում: Մահացել է 1050թ.։ | ||
− | *Ամենաերկար գահակալած հայոց թագավորն է. իր տիրակալության | + | *Ամենաերկար գահակալած հայոց թագավորն է. իր տիրակալության տարիների ընթացքում նա բազում ճակատամարտեր է հաղթել: |
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
Տող 46. | Տող 41. | ||
David anhwxin.jpg | David anhwxin.jpg | ||
</gallery> | </gallery> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= |
08:04, 10 Հուլիսի 2014-ի տարբերակ
Դավիթ Անհողին | |
Давид Аногин | |
Անգլերեն: | David Anhoxin |
Հայերեն: | Դավիթ Անհողին |
Մահվան տարեթիվը: | 1048 |
Համառոտ տվյալներ: 996թ.-ից՝ Լոռու թագավոր: |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Մահացել է 1048թ.:
Աշխատանքային գործունեություն
- 990-1048թթ.՝ Լոռվա կամ Տաշիր-Ձորագետի Կյուրիկյան արքայատոհմի երկրորդ գահակալ:
- Կառուցել է Լոռե բերդը և այլ պաշտպանական ամրություններ:
Այլ
- Գուրգեն (Կորիկե) Ա-ի որդին և հաջորդը:
- Հայոց Աշոտ Գ Ողորմած թագավորի թոռը և Գագիկ Ա Բագրատունու եղբորորդին:
- Նա պատմության մեջ չգնահատված տիրակալ է: Դրա պատճառները բազում են. գլխավորը թերևս այն է, որ Դավիթը ոչ թե Անվո հայոց կենտրոնական թագավորության, այլ Տաշիր-Ձորագետի գահակալն էր: Եվ քանի որ նա բազմիցս փորձ է արել տիրանալ Անվո գահին, պատմիչները նրան սև ու մռայլ գույներով են ներկայացրել:
- Իրականում, Դավիթ Անհողինը XI դարի հանճարեղ գործիչներից էր և հմուտ զորահրամանատար:
- ճնշել է կենտրոնախույս ուժերին, հաղթել Տփղիսի արաբ ամիրային:
- 1001թ.՝ ըմբոստացել է Գագիկ Ա-ի դեմ, սակայն պարտվել է, կորցրել հետևանքով նա կորցրել է Կայան և Կայծոն բերդերը:այդ իսկ պատճառով էլ կոչվել է Անհողին):
- Ընդունելով Գագիկ Ա-ի գերագահությունը՝ վերստացել է իշխանությունը, տևական պայքար մղել Հայաստանի հյուսիսային գավառներին սպառնացող Դվինի և Գանձակի քրդական ամիրայությունների դեմ:
- 1030թ. աջակցել է Վիրա-աբխազաց թագավոր Բագրատ IV- ին՝ ընդդեմ Գանձակի ամիրա Փատլունի ոտնձգությունների:
- 1040թ. Հովհաննես-Սմբատի, Սյունիքի թագավորի և Բագրատ IV-ի օգնությամբ ջախջախել է Լոռու թագավորություն ներխուժած Դվինի ամիրա Աբուլ-Ասվարի զորքերին:
- Հովհաննես-Սմբատի մահից հետո հռչակել է իրեն բովանդակ Հայաստանի թագավոր և 1042թ. արշավել Անիի վրա, սակայն դիմադրության է հանդիպել Վահրամ Պահլավունու կողմից:
- Հետագայում, երբ Գագիկ Բ-ին արգելափակում են Կ.Պոլսում, Անիի բնակիչների մի մասը որոշում է քաղաքը հանձնել Դավթին, ելնելով այն հանգամանքից, որ Դավիթի քույրը Գագիկի կինն էր, սակայն այդ ծրագիրը չի իրականանում: Մահացել է 1050թ.։
- Ամենաերկար գահակալած հայոց թագավորն է. իր տիրակալության տարիների ընթացքում նա բազում ճակատամարտեր է հաղթել:
Նկարներ
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Մովսեսյան Ղ., Լոռիի Կյուրիկեան թագավորներու պատմութիւնը, Վնն., 1923:
- Մաթեվոսյան Ռ., Տաշիր-Ձորագետ, Երևան, 1982:
- ԴԱՎԻԹ ԱՆՀՈՂԻՆ. հայ գահակալներից ամենաերկարակյացը:
- Դավիթ Անհողին: