«Բաղրամյան Հովհաննես Խաչատուրի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
չ (NSedrakyan տեղափոխեց էջը «Բաղրամյան Հովհաննես (Իվան) Խաչատուրի (Քրիստափորի)»-ից «Բաղրամյան Հովհաննես Խաչատուրի») |
|||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Person | {{Person | ||
− | |||
| name-am = Բաղրամյան Հովհաննես Խաչատուրի | | name-am = Բաղրամյան Հովհաննես Խաչատուրի | ||
| name-am-aliases = Բաղրամյան Իվան Քրիստափորի | | name-am-aliases = Բաղրամյան Իվան Քրիստափորի | ||
− | | name-ru = Баграмян | + | | name-ru = Баграмян Ованес Хачатурович |
− | | name-ru-aliases = | + | | name-ru-aliases = Баграмян Иван Христофорович |
| name-lat = | | name-lat = | ||
− | | name-en = | + | | name-en = Bagramyan Hovhannes |
| name-fr = | | name-fr = | ||
| image = Բաղրամյան Հով..jpg | | image = Բաղրամյան Հով..jpg | ||
Տող 14. | Տող 13. | ||
| death-date = 21.09.1982 | | death-date = 21.09.1982 | ||
| death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան | | death-place = Մոսկվա, Ռուսաստան | ||
− | | description = | + | | description = Խորհրդային միության մարշալ: |
}} | }} | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
− | Ծնվել է 1897թ. դեկտեմբերի 2-ին Արցախի | + | Ծնվել է 1897թ. դեկտեմբերի 2-ին Արցախի Ելիզավետպոլ նահանգում (այժմ` Գյանջա՝ Ադրբեջանում): |
− | |||
− | |||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
Տող 46. | Տող 43. | ||
*1955-1982թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր: | *1955-1982թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր: | ||
*Լավտիայի ԳԽ պատգամավոր: | *Լավտիայի ԳԽ պատգամավոր: | ||
+ | |||
+ | =Ձեռքբերումներ== | ||
+ | *1941թ. օգոստոս՝ գեներալ-մայոր: | ||
+ | *1941թ.՝ դեկտեմբեր՝ գեներալ-լեյտենանտ: | ||
+ | 1943թ.՝ բանակի գեներալ: | ||
+ | *ԽՍՀՄ մարշալ (11.03.1955): | ||
+ | *ԽՍՀՄ կրկնակի հերոս (29.07.1944, 01.12.1977): | ||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
Տող 62. | Տող 66. | ||
*Խմբագրել է ռազմագիտական բնույթի ուսումնասիրություններ ու դասագրքեր: | *Խմբագրել է ռազմագիտական բնույթի ուսումնասիրություններ ու դասագրքեր: | ||
*Բաղրամյանի անունով են կոչվել ւիողոցներ Բելառուսի Գորոդոկ և Պոլոցկ քաղաքներում, Երևանում՝ մետրոպոլիտենի կայարանը, պողոտա, որտեղ կանգնեցված է նրա արձանը: | *Բաղրամյանի անունով են կոչվել ւիողոցներ Բելառուսի Գորոդոկ և Պոլոցկ քաղաքներում, Երևանում՝ մետրոպոլիտենի կայարանը, պողոտա, որտեղ կանգնեցված է նրա արձանը: | ||
− | + | *Աճյունասափորն ամփոփված է Կրեմլի պատի տակ: | |
− | |||
− | * | ||
− | |||
− | |||
=Նկարներ= | =Նկարներ= |
09:14, 7 Փետրվարի 2018-ի տարբերակ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1897թ. դեկտեմբերի 2-ին Արցախի Ելիզավետպոլ նահանգում (այժմ` Գյանջա՝ Ադրբեջանում):
Կրթություն
- 1917թ.՝ Թիֆլիսի պրապորշչիկների դպրոցը:
- 1925թ.՝ Լենինգրադի հեծելազորային հրամկազմի կատարելագործման դասընթացին:
- 1931թ.՝ Լենինգրադի բարձրագույն հրամկազմի դասընթացին:
- 1934թ.՝ Մոսկվայի Մ. Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիայում:
- 1938թ.՝ ԳՇ ռազմական ակադեմիայում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1914-1918թթ.՝ Առաջին աշխարհամարտի ժամանակ ծառայել է Կովկասյան ռազմաճակատում գործող ռուսական Էքսպեդիցիոն 2-րդ սահմանապահ գնդում:
- Մարտնչել Արևմտյան Հայաստանի ազատագրության համար:
- 1918թ.՝ մասնակցել է Քերմանշահի, Սարիղամիշի և Կարսի շրջաններում թուրքական զորքերի դեմ մղված կռիվներին:
- 1918թ. մայիսի 22-26-ին՝ Սարդարապատի ճակատամարտին (Հայկական 1-ին հատուկ հեծելազորային գնդի դասակի հրամանատար):
- 1923-1931թթ.՝ Հրաձգային դիվիզիայի գնդացրային էսկադրոնի, ապա՝ հեծելագնդի հրամանատար:
- 1941-1845թթ.՝ Կիևի հատուկ ռազմական օկրուգի շտաբի օպերատիվ բաժնի պետ, շտաբի պետի տեղակալ, ապա՝ Հարավ-արևմտյան ռազմաճակատի շտաբի պետի տեղակալ:
- 1942. սկզբին՝ Հարավ-արևմտյան ուղղության օպերատիվ խմբի (մայիսից՝ շտաբի) պետ:
- 1942թ. հուլիսից՝ Ռազմական գործողությունների անմիջական հրամանատար:
- 1945-1954թթ.՝ է Մերձբալթյան ռազմական օկրուգի հրամանատար:
- ԽԱՀՄ ՊՆ գլխվոր ռազմական տեսուչ:
- 1954թ.՝ Պաշտպանության փոխնախարար:
- 1956-1958թթ.՝ Ռազմական ակադեմիայի պետ:
- 1959թ.՝ ԽԱՀՄ ԶՈԻ թիկունքի պետ:
- 1968թ.՝ ԽԱՀՄ ՊՆ գլխավոր ռազմական տեսուչ և տեսուչների խմբի ղեկավար:
- 1946-1982թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԽ պատգամավոր:
- 1955-1982թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր:
- Լավտիայի ԳԽ պատգամավոր:
Ձեռքբերումներ=
- 1941թ. օգոստոս՝ գեներալ-մայոր:
- 1941թ.՝ դեկտեմբեր՝ գեներալ-լեյտենանտ:
1943թ.՝ բանակի գեներալ:
- ԽՍՀՄ մարշալ (11.03.1955):
- ԽՍՀՄ կրկնակի հերոս (29.07.1944, 01.12.1977):
Այլ
- Հայրենական պատերազմի տարիներին պլանավորել և կազմակերպել է ռազմաճակատի զորքերի նահանջը և Կիևի պաշտպանությունը:
- Մշակել է հարավային ուղղությամբ զորքերի հակահարձակումը:
- 1941թ. նոյեմբեր՝ մասնակցել է Ռոստովի ազատագրմանը:
- 1941թ. դեկտեմբերին պլանավորել և իրագործել է Ելեցի ռազմագործողությունը:
- 1943թ. հուլիս-օգոստոս՝ 16-րդ բանակը նրա հրամանատարությամբ պաշտպանել է Մոսկվայի հեռավոր մատույցները՝ Արևմտյան ռազմաճակատի հարավային թևում:
- Աչքի ընկել Կուրսկի ճակատամարտում, մի շարք հարձակողական ռազմագործողություններում, բազմաթիվ քաղաքների ազատագրման ժամանակ:
- 1943-ի նոյեմբ. 19-ից, որպես 1-ին մերձբալթյան ռազմաճակատի հրամանատար, մասնակցել է Բելոռուսական ռազմագործողությանը, Գորոդոկի, Վիտեբսկի, Պոլոցկի ազատագրմանը:
- 1944թ. մասնակցել է Մերձբալթիկայում մղված մարտերին:
- 1944թ. սեպտոմբերին մոտեցել է Ռիգային:
- Մեմելի(Կլայպեդա) մոտ դուրս գալով Բալթիկ ծովի ափ՝ ռազմաճակատի զորքերը Բաղրամյանի գլխավորությամբ Արևելյան Պրուսիայից կտրել և ջախջախել են ֆաշիստական զորքերի կուռլանդական խմբավորումը (38 դիվիզիա):
- 1945թ. ապրիլից պատերազմի եզրափակիչ փուլում, որպես 3-րդ բելոռուսական ռազմաճակատի հրամանատար, իրականացրել է Քյոնիգսբերգ քաղաքամրոցի գրավումը, Արևելյան Պրուսիայում թշնամու ուժերի վերջնական ջախջախումը:
- Գրել է ռազմագիտական և հուշագային բնույթի աշխատություններ ու հոդվածներ(թարգմանվել են գեր մ., լեհ., ռում., հունգ.),
- Խմբագրել է ռազմագիտական բնույթի ուսումնասիրություններ ու դասագրքեր:
- Բաղրամյանի անունով են կոչվել ւիողոցներ Բելառուսի Գորոդոկ և Պոլոցկ քաղաքներում, Երևանում՝ մետրոպոլիտենի կայարանը, պողոտա, որտեղ կանգնեցված է նրա արձանը:
- Աճյունասափորն ամփոփված է Կրեմլի պատի տակ:
Նկարներ
Տեսանյութեր
- http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,103/vfile,1576/lang,ru/ Հովհաննես Բաղրամյանի մասին masis.tv
Մատենագիտություն
- Այսպես է սկսվել պատերազմը, Ե., 1975:
- Այսպես մենք հասանք հաղթանակի, Ե., 1979:
- Մեծ ժողովրդի զավակները, Ե., 1987:
- Мои воспоминания, Е„ 1979:
Տե՛ս նաև
- Մերժանով Մ., Զինվոր, գեներալ, մարշալ, Ե., 1975:
- Մնացականյան Ա., Մարշալ Բաղրամյան (կյանքի և գործունեության ուրվագիծ), Ե., 1978:
- Ղարիբջանյան Գ., Հայ մեծ զորավարը. Մարշալ Հ. Բաղրամյանի կյանքն ու գործունեությունը, Ե., 1997:
- Հարությունյան Կ., Մարշալ Բաղրամյան, Ե., 1997:
- Гаспарян А., И.Х. Баграмян, Е., 1987:
- Арутюнян К., Степанян Л., Маршал победы ֊ И Х. Баграмян, Е„ 2002:
- Ով ով է,հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), գլխ. խմբագիր՝ Հ. Մ. Այվազյան և ուրիշներ,Երևան.,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: