08:03, 8 Դեկտեմբերի 2016-ի տարբերակ

Խաստատով Ակիմ Վասիլի
Хастатов Аким Васильевич
Այլ անուններ:	Հովակիմ
Անգլերեն:	Xastatov Akim
Հայերեն:	Խաստատով Ակիմ Վասիլի
Ծննդյան տարեթիվը:	1756
Ծննդավայրը:	Աստրախան, Ռուսաստան
Մահվան տարեթիվը:	1809
Մահվան վայրը:	Պետերբուրգ, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ: Ռուսական բանակի հայազգի ռազմական գործիչ, գեներալ-մայոր (1796):

Կենսագրություն

Ծնվել է 1756թ. Ռուսաստանի Աստրախան քաղաքում:

Մահացել է 1809թ. Ռուսաստանի Պետերբուրգ քաղաքում:

Կրթություն

• Նախնական կրթությունն ստացել է ծննդավայրում:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1773-1776թթ. ծառայել է Վլադիմիրյան հեծյալ զորամասում։
• 1776 թվականին զորացրվել է և այնուհետև մասնակցել Կասպից ծովի ավազանում Խաստատովների ու Լազարյանների (ունեին խնամիական կապեր) համատեղ կազմակերպած արևելյան առևտրական գործերին և Աստրախանի հայ գաղութի ներքին կյանքին։
• Ռուսաստանի զինվորական կոլեգիայի 1780թ. մայիսի 17-ի հրամանով Ա. Վ. Սուվորովի գլխավոր շտաբում Խաստատովը նշանակվել է համհարզ և մինչև 1782թ. նրա հետ մասնակցել Կասպիականի արևմտյան ափերի ու հարևան երկրների տնտեսական, քաղաքական վիճակի ու ռազմավարական նշանակություն ունեցող ուղիների վերաբերյալ տեղեկությունների հավաքմանը՝ այդ նպատակին ծառայեցնելով Կասպից ծովում Խաստատովների և Լազարյանների առևտրական նավերը։
• Ա. Վ. Սուվորովի զորքերի կազմում, փոխգնդապետի, ապա՝ գնդապետի աստիճանով, Խաստատովն իր երկու գումարտակով մասնակցել է 1787-1791թթ. ռուս-թուրքական պատերազմին՝ Կինբուռնի, Ֆոկշանի, Ռիմնիկի ճակատամարտերին, Իզմայիլի գրավմանը՝ արժանանալով շքանշանների ու մեդալների։ Միաժամանակ աջակցել է թուրքական լծից ազատագրված վայրերի հայ բնակչության խնամքի և 4000 հայերի՝ ռուսական կայսրության սահմանները գաղթեցնելու գործին։
• 1793թ. դիվանագիտական աշխատանքի է ուղարկվել Կոստանդնուպոլսի ռուսական դեսպանատուն։
• 1796թ. գեներալ-մայորի աստիճանով նշանակվել է հեծյալ գնդի հրամանատար։
• 1799թ. փետրվարի 9-ին թողել է զինվորական ծառայությունը։

Ձեռքբերումներ

• 2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
• 2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
• 2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:

Այլ

• Խաստատովը նշանավոր արդյունաբերող-վաճառականներ Խաստատովների ընտանիքից է:
• 1780 թվականի հունվարին «գաղտնի առաքելությամբ» Աստրախան է ժամանել ռուսական ցամաքային զորքերի և Կասպից ծովի նավատորմի նոր հրամանատար Ալեքսանդր Սուվորովը՝ ծրագրվող պարսկական արշավանքը նախապատրաստելու համար։ Ծրագրի հետ որոշակի հույսեր էին կապել հայ ազատագրական շարժման գործիչներ Լազարյանները, Հ. Արղությանը և ուրիշներ, որոնց խորհրդով Ա. Վ. Սուվորովը կապեր է հաստատել պահեստի կապիտան Խաստատովի և եղբոր՝ Աստրախանի նավահանգստի մաքսատան կառավարիչ Բոգդան Խաստատովի հետ՝ առաջարկելով նրանց վերադառնալ զինվորական ծառայության։
• Թաղված է Պետերբուրգի հայկական գերեզմանոցում։

Նկարներ

• 

  նկարի նկարագրության տեքստ

Տեսանյութեր

• Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:

Հրապարակումներ մամուլում

• Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:

Մատենագիտություն

• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
• Տիգրան Հայազն, Գարեգին Ղազարյան: 1000 հայազգի գեներալներ, ծովակալներ, Ե., 2009, էջ 296:
• Меружанян А., Маршалы, генералы и адмиралы армянского происхождения в Санкт-Петербурге, Санкт-Петербург, третье издание, издательство "Роза ветров", 2014, с.247.
• Юрий Асадов, Армянский генеральский корпус царской России. Историко-биографические очерки (1724-1921), Москва, 2016
• Аветисян Г.А., Генералы - армяне в Российской империи. Ер., 2007.
• Асадов Ю.А., Армянские офицеры – на царской службе. М., Интер-Весы, 1999.
• Асадов Ю.А., 1000 офицерских имен в армянской истории. Историко-биографические очерки, Пятигорск, 2004.
• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:
• Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ 2, էջ 41-45: