«Նուպարյան Մեսրոպ Հովհաննեսի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
Տող 5. | Տող 5. | ||
| name-ru-aliases = | | name-ru-aliases = | ||
| name-lat = | | name-lat = | ||
− | | name-en = | + | | name-en = Nuparyan Mesrop |
| name-fr = | | name-fr = | ||
| image = Boy.jpg | | image = Boy.jpg | ||
Տող 18. | Տող 18. | ||
Մահացել է 1929թ. ապրիլի 4-ին Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքում: | Մահացել է 1929թ. ապրիլի 4-ին Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքում: | ||
− | |||
− | |||
− | |||
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
Տող 36. | Տող 33. | ||
*Մեծ է Նուպարյանի վաստակը հայ բառարանագրության մեջ: | *Մեծ է Նուպարյանի վաստակը հայ բառարանագրության մեջ: | ||
*Նուպարյան ստեղծել է 5000-6000 նոր բառեր, որոնցից շատերը քաղաքացիություն են ստացել: Բառարաններն ունեն ասացվածքների, աշխարհագրական ու դիցաբանական անունների հավելումներ: | *Նուպարյան ստեղծել է 5000-6000 նոր բառեր, որոնցից շատերը քաղաքացիություն են ստացել: Բառարաններն ունեն ասացվածքների, աշխարհագրական ու դիցաբանական անունների հավելումներ: | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
=Մատենագիտություն= | =Մատենագիտություն= | ||
Տող 65. | Տող 51. | ||
*Յո․ Գյոթե, «Ֆաուստ»՝ «Մետեորայում», 1880- 1881, առանձին գրքով՝ 1909: | *Յո․ Գյոթե, «Ֆաուստ»՝ «Մետեորայում», 1880- 1881, առանձին գրքով՝ 1909: | ||
*Վ․ Շեքսպիր, «Ռոմեո և Ջուլիետ», 1912: | *Վ․ Շեքսպիր, «Ռոմեո և Ջուլիետ», 1912: | ||
− | |||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
Տող 71. | Տող 56. | ||
*Հակոբյան Մ. Ն., Զմյուռնահայ մտավորականներ Գրիգոր Մսերյանը և Մեսրոպ Նուպարյանը, Երևան, 1961: | *Հակոբյան Մ. Ն., Զմյուռնահայ մտավորականներ Գրիգոր Մսերյանը և Մեսրոպ Նուպարյանը, Երևան, 1961: | ||
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_Nuparyan_mesrop ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նուպարյան Մեսրոպ:] | *[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_Nuparyan_mesrop ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նուպարյան Մեսրոպ:] | ||
− | |||
[[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Բառարանագիրներ]] [[Category:Հրապարակախոսներ]] | [[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Բառարանագիրներ]] [[Category:Հրապարակախոսներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 10:02, 25 Մարտի 2015-ի դրությամբ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1842թ. դեկտեմբերի 3-ին Թուրքիայի Զմյուռնիա քաղաքում:
Մահացել է 1929թ. ապրիլի 4-ին Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1855թ. մասնակցել «Երկասեր» մանկական հանդեսի հիմնադրմանը:
- Հրապարակախոսական և գիտական հոդվածներով աշխատակցել է արևելահայ և սփյուռքահայ մամուլին:
Ձեռքբերումներ
- 1913թ.՝ Ֆրանսիական ակադեմիայի պաշտոնակալ:
Այլ
- Առաջին թարգմանությունները տպագրել է «Արշալույս Արարատյան» թերթում:
- «Ծաղիկ», «Արևելյան մամուլ», «Մետեորա», «Հայ գրականություն», «Հայաստանի կոչնակ» և այլ պարբերականներում առաջ է քաշել հայ ժողովրդի ազգային զարթոնքի և առաջադիմության հարցեր:
- Պրոպագանդել է Սովետական Հայաստանի նվաճումները, կոչ արել նպաստելու նրա տնտեսական շինարարությանը:
- «Իմ մանկական հիշատակներես» հուշագրությունները հիմնականում նվիրված են Մեսրոպյան վարժարանին, արևմտահայ առանձին գործիչների (Ա․ Փափազյան, Հ․ Տետեյան, Գ․ Կոստանյան և ուրիշներ):
- Մեծ է Նուպարյանի վաստակը հայ բառարանագրության մեջ:
- Նուպարյան ստեղծել է 5000-6000 նոր բառեր, որոնցից շատերը քաղաքացիություն են ստացել: Բառարաններն ունեն ասացվածքների, աշխարհագրական ու դիցաբանական անունների հավելումներ:
Մատենագիտություն
- Նուպարյան Մ., Իմ մանկական հիշատակներես, «Արևելյան մամուլ», հուշագրություններ, 1893-1894:
Բառարաններ
- Նուպարյան Մ., Բառարան ֆրանսերէն-հայերէն աշխարհիկ, 1889, 2 հրտ.՝ 1892, վերատպություն՝ 1955:
- Նուպարյան Մ., Առձեռն բառարան ֆրանսերէն-հայ աշխարհիկ ,1911:
- Նուպարյան Մ., Գրպանի բառարան ֆրանսերէն-հայերէն, 1928:
Թարգմանություններ
- 1877թ. հայերեն է թարգմանել «Մարսելյեզը»:
- Ֆ․ Շատոբրիան, «Ոգի քրիստոնեության», 1862:
- Ռասին, «Դատասերք», 1863:
- Վ․ Հյուգո, «Նոտր-Դամ Փարիզի», Հյուգո 1-3, 1871-1872:
- Ժ․ Մոլիեր, «Կատակերգք», հ․ 1- 2, 1905:
- Ֆ․ Նանսեն, «Դեպի բևեռ», 1906:
- Յո․ Գյոթե, «Ֆաուստ»՝ «Մետեորայում», 1880- 1881, առանձին գրքով՝ 1909:
- Վ․ Շեքսպիր, «Ռոմեո և Ջուլիետ», 1912:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- Հակոբյան Մ. Ն., Զմյուռնահայ մտավորականներ Գրիգոր Մսերյանը և Մեսրոպ Նուպարյանը, Երևան, 1961:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նուպարյան Մեսրոպ: