«Համբարձումյան Վիկտոր Համազասպի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Hayazg-ից
(→‎Այլ)
 
(9 intermediate revisions by 2 users not shown)
Տող 50. Տող 50.
 
Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին Վ. Համբարձումյանը ստեղծեց պղտոր միջավայրում լույսի ցրման նոր տեսություն, որ հիմնված էր իր առաջարկած` ինվարիանտության սկզբունքի վրա: Կիրառելով այդ նրբագեղ մաթեմատիկական հնարքը, Համբարձումյանը լուծեց լույսի ցրման ոչգծային խնդիրների մի ամբողջ շարք: Ինվարիանտության սկզբունքը ներկայումս լայնորեն կիրառվում է մաթեմատիկական ֆիզիկայի բազմաթիվ ճյուղերում: R.E.Bellman, R.E.Kalaba and M.C.Prestrud-ը իրենց «Ինվարիանտ համադրում. ճառագայթային տեղափոխումը վերջավոր լայնության շերտերում» գրքում գրում են. «Այդ նորարարական աշխատանքի շնորհիվ հնարավոր դարձան վերլուծական մոտեցումներ եւ պարզ թվային լուծումներ: Հետագայում այդ գաղափարները զարգացվեցին եւ ընդհանրացվեցին Չանդրասեկհարի կողմից` վերջինիս հիմնարար հոդվածների շարքի եւ 1950 թ. գրքի մեջ… Լուծվեցին բազմաթիվ խնդիրներ, որ չէին լուծվում այլ եղանակներով, եւ կատարվեց մեծ առաջընթաց» (American Elsevier Publishing Co., 1963, p1.): 1946 թ. պղտոր միջավայրում լույսի ցրման տեսութունն ստեղծելու համար Վ. Համբարձումյանը պարգեւատրվեց առաջին Ստալինյան Մրցանակով:
 
Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին Վ. Համբարձումյանը ստեղծեց պղտոր միջավայրում լույսի ցրման նոր տեսություն, որ հիմնված էր իր առաջարկած` ինվարիանտության սկզբունքի վրա: Կիրառելով այդ նրբագեղ մաթեմատիկական հնարքը, Համբարձումյանը լուծեց լույսի ցրման ոչգծային խնդիրների մի ամբողջ շարք: Ինվարիանտության սկզբունքը ներկայումս լայնորեն կիրառվում է մաթեմատիկական ֆիզիկայի բազմաթիվ ճյուղերում: R.E.Bellman, R.E.Kalaba and M.C.Prestrud-ը իրենց «Ինվարիանտ համադրում. ճառագայթային տեղափոխումը վերջավոր լայնության շերտերում» գրքում գրում են. «Այդ նորարարական աշխատանքի շնորհիվ հնարավոր դարձան վերլուծական մոտեցումներ եւ պարզ թվային լուծումներ: Հետագայում այդ գաղափարները զարգացվեցին եւ ընդհանրացվեցին Չանդրասեկհարի կողմից` վերջինիս հիմնարար հոդվածների շարքի եւ 1950 թ. գրքի մեջ… Լուծվեցին բազմաթիվ խնդիրներ, որ չէին լուծվում այլ եղանակներով, եւ կատարվեց մեծ առաջընթաց» (American Elsevier Publishing Co., 1963, p1.): 1946 թ. պղտոր միջավայրում լույսի ցրման տեսութունն ստեղծելու համար Վ. Համբարձումյանը պարգեւատրվեց առաջին Ստալինյան Մրցանակով:
  
−
===Աստղասփյուռներ եւ աստղերի էվոլյուցիան===
+
===Աստղասփյուռներ և աստղերի էվոլյուցիան===
 
Գալակտիկայում աստղային համակարգերին վերաբերող դիտողական նյութի տեսական վերլուծության միջոցով Վ. Համբարձումյանը հայտնաբերեց նոր տիպի աստղային համակարգեր: Դրական էներգիայով այդ լայնացող համակարգերը նա անվանեց «աստղասփյուռներ» եւ ապացուցեց դրանց «երիտասարդ» լինելը: Դա հեղաշրջում էր աստղերի տիեզերաբանության մեջ, քանի որ այստեղից հետեւում էր, որ աստղառաջացման գործընթացը Գալակտիկայում շարունակվում է նաեւ ներկայումս, եւ աստղերը առաջանում են խմբերով: Աստղասփյուռների հայտնաբերման եւ հետազոտության համար 1950 թ. Վ. Համբարձումյանը պարգեւատրվեց երկրորդ Ստալինյան Մրցանակով:
 
Գալակտիկայում աստղային համակարգերին վերաբերող դիտողական նյութի տեսական վերլուծության միջոցով Վ. Համբարձումյանը հայտնաբերեց նոր տիպի աստղային համակարգեր: Դրական էներգիայով այդ լայնացող համակարգերը նա անվանեց «աստղասփյուռներ» եւ ապացուցեց դրանց «երիտասարդ» լինելը: Դա հեղաշրջում էր աստղերի տիեզերաբանության մեջ, քանի որ այստեղից հետեւում էր, որ աստղառաջացման գործընթացը Գալակտիկայում շարունակվում է նաեւ ներկայումս, եւ աստղերը առաջանում են խմբերով: Աստղասփյուռների հայտնաբերման եւ հետազոտության համար 1950 թ. Վ. Համբարձումյանը պարգեւատրվեց երկրորդ Ստալինյան Մրցանակով:
  
−
===Երիտասարդ աստղերի ֆիզիկա եւ աստղերի էներգիայի աղբյուրները===
+
===Երիտասարդ աստղերի ֆիզիկա և աստղերի էներգիայի աղբյուրները===
 
Շատ ուշագրավ են երիտասարդ T Ցուլի տիպի եւ բռնկվող աստղերի սպեկտրերում դիտվող այսպես կոչված «անընդհատ առաքման»ը վերաբերող` Համբարձումյանի հետազոտությունները: Այդ հետազոտությունները հանգեցրին աստղերի էներգիայի աղբյուրների բնույթի վերաբերյալ կարեւոր եզրակացությունների: Վ. Համբարձումյանը առաջարկեց նախաստղային նյութի նոր հայեցակարգ: Դասական վարկածը ենթադրում է, որ աստղերը առաջանում են ցրված նյութի խտացման միջոցով: Նոր վարկածը, նախորդին հակառակ, ընդունում է անհայտ բնույթի զանգվածեղ մարմինների` նախաստղերի գոյությունը: Նախաստղերի պայթյուններով տրոհման գործընթացը հանգեցնում է աստղերի առաջացմանը աստղասփյուռներում:
 
Շատ ուշագրավ են երիտասարդ T Ցուլի տիպի եւ բռնկվող աստղերի սպեկտրերում դիտվող այսպես կոչված «անընդհատ առաքման»ը վերաբերող` Համբարձումյանի հետազոտությունները: Այդ հետազոտությունները հանգեցրին աստղերի էներգիայի աղբյուրների բնույթի վերաբերյալ կարեւոր եզրակացությունների: Վ. Համբարձումյանը առաջարկեց նախաստղային նյութի նոր հայեցակարգ: Դասական վարկածը ենթադրում է, որ աստղերը առաջանում են ցրված նյութի խտացման միջոցով: Նոր վարկածը, նախորդին հակառակ, ընդունում է անհայտ բնույթի զանգվածեղ մարմինների` նախաստղերի գոյությունը: Նախաստղերի պայթյուններով տրոհման գործընթացը հանգեցնում է աստղերի առաջացմանը աստղասփյուռներում:
  
Տող 140. Տող 140.
  
 
==Այլ==
 
==Այլ==
−
*Հ.Ա. Համբարձումյանի որդին է, Գ.Հ. Համբարձումյանի եղբայրը, Ռաֆայել և Ռուբեն Հաբարձումյանների հայրը:
+
*[http://am.hayazg.info/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BD%D5%BA_%D4%B1%D5%BD%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%AB#.D4.B1.D5.B5.D5.AC Համազասպ Համբարձումյանի] որդին է, [http://am.hayazg.info/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D4%B3%D5%B8%D5%B0%D5%A1%D6%80_%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A1%D5%A6%D5%A1%D5%BD%D5%BA%D5%AB Գոհար Համբարձումյանի]] եղբայրը, [http://am.hayazg.info/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8C%D5%A1%D6%86%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D5%AC_%D5%8E%D5%AB%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%AB Ռաֆայել Համբարձումյանի] և [http://am.hayazg.info/%D5%80%D5%A1%D5%B4%D5%A2%D5%A1%D6%80%D5%B1%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B5%D5%A1%D5%B6_%D5%8C%D5%B8%D6%82%D5%A2%D5%A5%D5%B6_%D5%8E%D5%AB%D5%AF%D5%BF%D5%B8%D6%80%D5%AB Ռուբեն Համբարձումյանի] հայրը:
 
*Մեծ ավանդ ունի ՀՀ-ում ֆիզմաթ գիտությունների զարգացման, բնական և տեխնիկական գիտությունների բնագավառում հետազոտությունների մակարդակի բարձրացման, նոր և ժամանակակից գիտական ուղղությունների ստեղծման, բարձրորակ կադրերի պատրաստման գործում:
 
*Մեծ ավանդ ունի ՀՀ-ում ֆիզմաթ գիտությունների զարգացման, բնական և տեխնիկական գիտությունների բնագավառում հետազոտությունների մակարդակի բարձրացման, նոր և ժամանակակից գիտական ուղղությունների ստեղծման, բարձրորակ կադրերի պատրաստման գործում:
 
*1990-ի սեպտեմբերի 9-ին, միանալով Զորի Բալայանին նա հացադուլ հայտարարեց՝ բողոքելով Գորբաչովի կողմից Ղարաբաղի օրինական իշխանության լուծարման դեմ: Երկու օր անց ԽՍՀՄ նախագահ Մ. Ս. Գորբաչովը ուղերձով շնորհավորեց ակադեմիկոսի ծննդյան տարեդարձը եւ խնդրեց դադարեցնել հացադուլը: Շնորհավորանքի տեքստն ընթերցելով՝ Համբարձումյանը դիմեց թղթատարին. «Խնդրում եմ Միխայիլ Սերգեեւիչին փոխանցել, որ եթե ինքը խնդրում է դադարեցնել քաղաքական ձեռնարկումը, ապա կարող էր նշել նաեւ հացադուլ հայտարարած իմ ընկերների անունները: Թե չէ, մի տեսակ լավ չի ստացվում: Նրան նաեւ փոխանցեք, որ մենք կգնանք մինչեւ վերջ եւ որ անձամբ ես երբեք չէի դիմի նման ծայրահեղ միջոցի, եթե վստահ չլինեի իմ իրավացիությանը»:
 
*1990-ի սեպտեմբերի 9-ին, միանալով Զորի Բալայանին նա հացադուլ հայտարարեց՝ բողոքելով Գորբաչովի կողմից Ղարաբաղի օրինական իշխանության լուծարման դեմ: Երկու օր անց ԽՍՀՄ նախագահ Մ. Ս. Գորբաչովը ուղերձով շնորհավորեց ակադեմիկոսի ծննդյան տարեդարձը եւ խնդրեց դադարեցնել հացադուլը: Շնորհավորանքի տեքստն ընթերցելով՝ Համբարձումյանը դիմեց թղթատարին. «Խնդրում եմ Միխայիլ Սերգեեւիչին փոխանցել, որ եթե ինքը խնդրում է դադարեցնել քաղաքական ձեռնարկումը, ապա կարող էր նշել նաեւ հացադուլ հայտարարած իմ ընկերների անունները: Թե չէ, մի տեսակ լավ չի ստացվում: Նրան նաեւ փոխանցեք, որ մենք կգնանք մինչեւ վերջ եւ որ անձամբ ես երբեք չէի դիմի նման ծայրահեղ միջոցի, եթե վստահ չլինեի իմ իրավացիությանը»:
Տող 1348. Տող 1348.
 
*[http://www.all-fizika.com/article/index.php?id_article=397 Виктор Амбарцумян, All-fizika.com:]
 
*[http://www.all-fizika.com/article/index.php?id_article=397 Виктор Амбарцумян, All-fizika.com:]
  
−
===Վ. Համբարձումյանի ծննդյան տարելիցի առթիվ===
+
===Վ. Համբարձումյանի ծննդյան տարեդարձի առթիվ===
 
*Միրզոյան Լ. Վ., Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյան: Պատմաբանասիր. հանդես/ՀՍՍՌ ԳԱ. – 1958. - № 3. - էջ 284-288:  
 
*Միրզոյան Լ. Վ., Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյան: Պատմաբանասիր. հանդես/ՀՍՍՌ ԳԱ. – 1958. - № 3. - էջ 284-288:  
 
*Գորբացկի Վ., Հեղափոխականացնող գաղափարներ: Երեկոյան Երևան. – 1968. – 18 սեպտ.:  
 
*Գորբացկի Վ., Հեղափոխականացնող գաղափարներ: Երեկոյան Երևան. – 1968. – 18 սեպտ.:  
Տող 1477. Տող 1477.
 
*Виктор Амазаспович Амбарцумян: / Некролог/: Астрофизика. – 1996. - Т. 39, вып. 4. – С. 517-522.
 
*Виктор Амазаспович Амбарцумян: / Некролог/: Астрофизика. – 1996. - Т. 39, вып. 4. – С. 517-522.
 
    
 
    
−
[[Category:Աստղաֆիզիկոսներ]]  [[Category:Ֆիզիկոսներ]]  [[Category:Գիտնականներ]]  [[Category:Պետական գործիչներ]]  [[Category:Հասարակական գործիչներ]]  [[Category:Քաղաքական գործիչներ]]  [[Category:Մանկավարժներ]]  [[Category:ՀՀ ԳԱԱ նախագահներ]]  [[Category:Հայաստանի ազգային հերոսներ]]
+
[[Category:Աստղագետներ]]  [[Category:Ֆիզիկոսներ]]  [[Category:Գիտնականներ]]  [[Category:Պետական գործիչներ]]  [[Category:Հասարակական գործիչներ]]  [[Category:Քաղաքական գործիչներ]]  [[Category:Մանկավարժներ]]  [[Category:ՀՀ ԳԱԱ նախագահներ]]  [[Category:Հայաստանի ազգային հերոսներ]]

Ընթացիկ տարբերակը 07:18, 3 Հոկտեմբերի 2018-ի դրությամբ

Համբարձումյան Վիկտոր Համազասպի
Амбарцумян Виктор Амазаспович
Hambardzumyan Viktor.jpg
Անգլերեն: Hambartsumyan Viktor
Հայերեն: Համբարձումյան Վիկտոր Համազասպի
Ծննդյան տարեթիվը: 5(18).09.1908
Ծննդավայրը: Թիֆլիս, Վրաստան
Մահվան տարեթիվը: 12.08.1996
Մահվան վայրը: Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ:
Աստղաֆիզիկոս, տեսական աստղաֆիզիկայի խորհրդային դպրոցի հիմնադիր, Հայաստանի ազգային հերոս:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1908թ. սեպտեմբերի 5(18)-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում:

Մահացել է 1996թ. օգոստոսի 12-ին Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:

Կրթություն

  • 1928թ. ավարտել է Լենինգրադի պետական համալսարանը:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1931-1943թթ. աշխատել է Լենինգրադի պետական համալսարանում:
    • 1939թ.՝ ստղաֆիզիկայի ամբիոնի վարիչ:
    • 1939թ.՝ աստղադիտարանի տնօրեն:
    • 1941թ.՝ ուսումնական մասի պրոռեկտոր:
  • 1943թ.-ից՝ ՀՀ ԳԱԱ հիմնադիրներից և առաջին փոխնախագահը:
  • 1946-1988թթ.՝ Բյուրականի աստղադիտարանի հիմնադիր-տնօրեն:
    • 1988-1996թթ.՝ պատվավոր տնօրեն:
  • 1947-1951թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր:
  • 1950-1989թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԽ պատգամավոր:
  • 1964-1987թթ.՝ «Աստղաֆիզիկա» համամիութենական հանդեսի գլխավոր խմբագիր:
  • 1965-1974թթ.՝ Հայկական հանրագիտարանի առաջին գլխավոր խմբագիր:
  • 1989-1991թթ.՝ ԽՍՀՄ ժողովրդական պատամավոր:
  • 1994-1996թթ.՝ ՌԳԱ խորհրդական:

Գիտական գործունեություն

Աստղերի թաղանթների եւ գազային միգամածությունների ֆիզիկա

1932 թ. Թագավորական Աստղագիտական ընկերության «Monthly Notices» հանդեսը հրատարակեց Վ. Համբարձումյանի « On the radiative equilibrium of a planetary nebula» հոդվածը, որն այժմ համարվում է գազային միգամածությունների ժամանակակից տեսության անկյունաքարը: Այդ խնդրին է նվիրված Համբարձումյանի աշխատությունների մի ամբողջ շարք, որոնցում ստեղծված է աստղերի գազային թաղանթների եւ գազային միգամածությունների տեսության հենքը եւ բացատրված են դրանց սպեկտրերի մի շարք առանձնահատկություններ: Նրա մշակած եղանակները կիրառվել են անկայուն աստղերի գազային թաղանթների հետազոտման համար: Այդ աշխատություններից մեկում (Ն. Ա. Կոզիրեւի հետ համատեղ) հաջողվել է առաջին անգամ գնահատել նոր աստղերի արտանետած գազային թաղանթների զանգվածները: Այդ զանգվածների գնահատականը շատ էական դեր ունեցավ աստղերի զարգացման խնդիրները դիտարկելիս: Մասնավորապես, այն հնարավորություն ընձեռեց հայտնաբերել աստղային անկայունության ամենաաննշան դրսեւորումները:

Աստղային համակարգերի դինամիկա եւ վիճակագրական մեխանիկա

Կիրառելով վիճակագրական մեխանիկայի ինքնատիպ եղանակներ, Վ. Համբարձումյանը ստացել է կարեւոր արդյունքներ, որոնց մեջ հատկապես նշանակալի են հետեւյալները: 1936 թվականին Վ. Համբարձումյանը նրբագեղ լուծում տվեց անգլիացի նշանավոր աստղագետ Արթուր Էդինգտոնի առաջադրած մաթեմատիկական խնդրին` գտնել աստղակույտի աստղերի տարածական արագությունների բաշխումը`ունենալով դրանց տեսագծային արագությունների բաշխումը: Այդ խնդրի լուծումը տպագրվեց «Monthly Notices» հանդեսում հենց Ա. Էդինգտոնի ներկայացմամբ: Տասնամյակներ անց այդ նույն խնդիրը վերստին ի հայտ եկավ`բժշկական համակարգչային ախտորոշման կապակցությամբ: Ի վերջո (1979 թ.), այդ մաթեմատիկական խնդրի լուծումը նշանավորվեց բժշկության բնագավառի Նոբելյան մրցանակով` «Համակարգչային տոմոգրաֆիայի մշակման համար»: Աստղային համակարգերի վիճակագրական մեխանիկայի եղանակները Վ. Համբարձումյանին հնարավորություն տվեցին գնահատել աստղային համակարգերի տարիքները: Մասնավորապէս, 1935 – 1937 թթ. Համբարձումյանը գիտական բանավեճ ունեցավ անգլիացի նշանավոր գիտնական Ջեյմս Ջինսի հետ` մեր աստղային համակարգի` Գալակտիկայի տարիքի առիթով եւ ապացուցեց, որ մեր Գալակտիկայի տարիքը առնվազն 1000 անգամ փոքր է համընդհանուր ընդունելություն ունեցող` Ջ. Ջինսի տված գնահատականից: Աստղային համակարգերի դինամիկայի եւ վիճակագրության վերաբերյալ Վ. Համբարձումյանի աշխատությունները ընկած են աստղային համակարգերի արդի վիճակագրական մեխանիկայի հիմքում: 1995 թվականին` իրենց սկզբնավորումից 50 տարի անց այդ հետազոտությունները պսակվեցին Ռուսաստանի Դաշնության Պետական Մրցանակով ` գիտնականի մահից մեկ տարի առաջ:

Միջաստղային նյութի բնույթը եւ ելեւէջումների (ֆլուկտուացիաների) տեսությունը

Վ. Համբարձումյանի աշխատությունների մի ամբողջ շարք նվիրված է Գալակտիկայում միջաստղային նյութի հետազոտությանը: Վ. Համբարձումյանը ստացավ սզբունքորեն նոր արդյունք, համաձայն որի, Գալակտիկայում կլանող նյութն ունի պատառաձեւ բաշխում եւ լույսի կլանման պատճառը միջաստղային տարածության մեջ բազմաթիվ գազա-փոշային ամպերի առկայությունն է: Միջաստղային ամպերի ամբողջության հետազոտման հզոր միջոց եղավ ելեւէջումների (ֆլուկտուացիաների) տեսությունը, որ նոր ուղիներ բացեց աստղագիտության մեջ:

Պղտոր միջավայրում լույսի ցրման տեսությունը

Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին Վ. Համբարձումյանը ստեղծեց պղտոր միջավայրում լույսի ցրման նոր տեսություն, որ հիմնված էր իր առաջարկած` ինվարիանտության սկզբունքի վրա: Կիրառելով այդ նրբագեղ մաթեմատիկական հնարքը, Համբարձումյանը լուծեց լույսի ցրման ոչգծային խնդիրների մի ամբողջ շարք: Ինվարիանտության սկզբունքը ներկայումս լայնորեն կիրառվում է մաթեմատիկական ֆիզիկայի բազմաթիվ ճյուղերում: R.E.Bellman, R.E.Kalaba and M.C.Prestrud-ը իրենց «Ինվարիանտ համադրում. ճառագայթային տեղափոխումը վերջավոր լայնության շերտերում» գրքում գրում են. «Այդ նորարարական աշխատանքի շնորհիվ հնարավոր դարձան վերլուծական մոտեցումներ եւ պարզ թվային լուծումներ: Հետագայում այդ գաղափարները զարգացվեցին եւ ընդհանրացվեցին Չանդրասեկհարի կողմից` վերջինիս հիմնարար հոդվածների շարքի եւ 1950 թ. գրքի մեջ… Լուծվեցին բազմաթիվ խնդիրներ, որ չէին լուծվում այլ եղանակներով, եւ կատարվեց մեծ առաջընթաց» (American Elsevier Publishing Co., 1963, p1.): 1946 թ. պղտոր միջավայրում լույսի ցրման տեսութունն ստեղծելու համար Վ. Համբարձումյանը պարգեւատրվեց առաջին Ստալինյան Մրցանակով:

Աստղասփյուռներ և աստղերի էվոլյուցիան

Գալակտիկայում աստղային համակարգերին վերաբերող դիտողական նյութի տեսական վերլուծության միջոցով Վ. Համբարձումյանը հայտնաբերեց նոր տիպի աստղային համակարգեր: Դրական էներգիայով այդ լայնացող համակարգերը նա անվանեց «աստղասփյուռներ» եւ ապացուցեց դրանց «երիտասարդ» լինելը: Դա հեղաշրջում էր աստղերի տիեզերաբանության մեջ, քանի որ այստեղից հետեւում էր, որ աստղառաջացման գործընթացը Գալակտիկայում շարունակվում է նաեւ ներկայումս, եւ աստղերը առաջանում են խմբերով: Աստղասփյուռների հայտնաբերման եւ հետազոտության համար 1950 թ. Վ. Համբարձումյանը պարգեւատրվեց երկրորդ Ստալինյան Մրցանակով:

Երիտասարդ աստղերի ֆիզիկա և աստղերի էներգիայի աղբյուրները

Շատ ուշագրավ են երիտասարդ T Ցուլի տիպի եւ բռնկվող աստղերի սպեկտրերում դիտվող այսպես կոչված «անընդհատ առաքման»ը վերաբերող` Համբարձումյանի հետազոտությունները: Այդ հետազոտությունները հանգեցրին աստղերի էներգիայի աղբյուրների բնույթի վերաբերյալ կարեւոր եզրակացությունների: Վ. Համբարձումյանը առաջարկեց նախաստղային նյութի նոր հայեցակարգ: Դասական վարկածը ենթադրում է, որ աստղերը առաջանում են ցրված նյութի խտացման միջոցով: Նոր վարկածը, նախորդին հակառակ, ընդունում է անհայտ բնույթի զանգվածեղ մարմինների` նախաստղերի գոյությունը: Նախաստղերի պայթյուններով տրոհման գործընթացը հանգեցնում է աստղերի առաջացմանը աստղասփյուռներում:

Արտագալակտիկական աստղագիտություն

Վ. Համբարձումյանի աշխատությունների մի մեծ շարք նվիրված է մեր Գալակտիկայի նման հսկայական աստղային համակարգերի` գալակտիկաների էվոլյուցիայի խնդիրներին: Ի մասնավորի` հարկ է նշել գալակտիկաների կորիզների (կենտրոնական խտացումների) ակտիվության մասին նոր հայեցակարգը: Ըստ այս հայեցակարգի գալակտիկաների կորիզները վճռորոշ դեր են կատարում գալակտիկաների եւ դրանց համակարգերի ծագման եւ էվոլյուցիայի մեջ: Այս հետազոտությունների շնորհիվ արտագալակտիկական աստղագիտության գլխավոր խնդիրը դարձավ գալակտիկաներում դիտվող ահռելի չափերի անկայունության երեւույթների ուսումնասիրությունը: Այս շարքին են հարում նաեւ Վ. Համբարձումյանի եւ իր աշակերտների կարեւոր հետազոտությունները` նվիրված հսկա գալակտիկաների կորիզներից կապույտ արտանետումների, նոր տիպի գալակտիկական համակարգերի` այսպես կոչված` կոմպակտ գալակտիկաների կոմպակտ խմբերի հայտնաբերմանն ու ուսումնասիրությանը: Գալակտիկաների կորիզների պայթյունների մասին 1958 թ. Վ. Համբարձումյանի առաջին Սոլվեյյան դասախոսությունը ահռելի ազդեցություն ունեցավ: Այդ դասախոսությունը եւ դրա հետեւանքները նկարագրված են Ջերսի Նոյմանի «Հիշողություններ տիեզերաբանության մեջ հեղափոխական շրջափուլի մասին» հոդվածում (Problems of Physics and Evolution of the Universe, Publishing House of the Armenian Academy of Sciences, Yerevan, 1978, pp.243-250): Ինչպես հիշում է Ջ. Նոյմանը, հակառակ սկզբնական թերահավատությանը, «Համբարձումյանի փաստարկները եւ համակողմանի ապացույցները ներկա գտնվող գիտնականներին ստիպեցին մտմտալ, որին հետեւեց միջազգային բազմաբնույթ մեծ գործունեությունը…»: Նոյմանը եզրակացնում է. «Այժմ Համբարձումյանի վարկածի օգտին եղած տվյալները շշմեցնում են: Սրտագին շնորհավորանքս պրոֆեսոր Համբարձումյանին` Կոպերնիկոսյան Հեղափոխականին»:

Հետաքրքիր տվյալներ

Քաղվածք Նոբելյան դափնեկիր Ա. Կորմակի «Computed tomography: some history and recent developments» (Proc. of Symposia in Applied Mathematics, Vol 29, p 35, 1985) հոդվածից. «… Ռադոնի խնդիրը արագությունների եռաչափ տարածության մեջ… Համբարձումյանը տվեց դրա լուծումները երկու եւ երեք չափումների համար այն ձեով, ինչ եւ Ռադոնը: Ավելին, նա վերցրեց երեք սպեկտրային դասերի աստղերի խմբեր` յուրաքանչյուրում 400 – 500-ական աստղով եւ օգտագործեց իր տեսական արդյունքները` տեսագծային արագությունների բաշխումից արագությունների բաշխումը ստանալու համար: … Դա Ռադոնի ձեւափոխության առաջին թվային հակադարձումն է, եւ դա հերքում է տարածված պատկերացումը այն մասին, թէ իբր համակարգչային տոմոգրաֆիան անհնար է առանց համակարգչի: Այդ հաշվարկի մանրամասները բերված են Համբարձումյանի հոդվածում, եւ դրանք հանգեցնում են այն մտքին, որ մինչեւ իսկ 1936 թվականին համակարգչային տոմոգրաֆիան ի զորու պիտի լիներ օժանդակել, ասենք, ուղեղի ուռուցքների ախտորոշմանը… Շատ հնարավոր է թվում, որ Համբարձումյանի թվային եղանակները պիտի կարողանային մեծապես օժանդակել բժշկությանը, եթե դրանք կիրառվեին 1936 թվականին»:

Ձեռքբերումներ

  • 1934թ.՝ պրոֆեսոր:
  • 1935թ.՝ ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր:
  • 1940թ.՝ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ:
  • 1943թ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս:
  • 1953թ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս:
  • 1963թ.՝ Ավստրալիայի ազգային համալսարանի (Կանբերա) պատվավոր դոկտոր:
  • 1965թ.՝ Սորբոնի (Փարիզ) համալսարանի պատվավոր դոկտոր:
  • 1967թ.՝ Լիեժի (Բելգիա) համալսարանի պատվավոր դոկտոր:
  • 1968թ.՝ Կարլի (Պրահա) համալսարանի պատվավոր դոկտոր:
  • 1968թ.՝ ՎԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ:
  • 1968, 1978թթ.՝ Սոցիալական աշխատանքի կրկնակի հերոս:
  • 1973թ.՝ Տորունի Կոպեռնիկոսի անվան համալսարանի (Լեհաստան) պատվավոր դոկտոր:
  • 1974թ.՝ Լա Պլատայի (Արգենտինա) համալսարանի պատվավոր դոկտոր:
  • 1979թ.՝ Թբիլիսիի պատվավոր քաղաքացի:
  • 1985թ.՝ Երևանի պատվավոր քաղաքացի:
  • 1994թ.՝ ՀՀ ազգային հերոս:

Նախագահություններ

  • 1947թ.-ից՝ «Գիտելիք» ընկերության վարչության նախագահ:
  • 1947-1956թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ խմբագրահրատարակչական խորհրդի նախագահ:
  • 1947-1994թթ.՝ ՀՀ ԳԱԱ նախագահ:
    • 1994-1996թթ՝ պատվավոր նախագահ:
  • 1948-1955թթ.՝ Միջազգային աստղագիտական միության փոխնախագահ:
    • 1961-1964թթ.՝ նախագահ:
  • 1952-1964թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ կոսմոգոնիայի հանձնաժողովի նախագահ:
  • 1968-1987թթ.՝ Հայկական հանրագիտարանի գիտախմբագրական խորհրդի նախագահ:
  • 1970թ.-ից ԽՍՀՄ Պետական մրցանակների կոմիտեի գիտական և տեխնիկական գծով նախագահ:
  • 1974-1987թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ աստղագիտության գծով միացյալ գիտական խորհրդի նախագահ:

Անդամություններ

  • 1947-1972թթ.՝ ԽՍՀՄ Լենինյան և Պետական մրցանակների կոմիտեի գիտական և տեխնիկական գծով անդամ:
  • 1947թ.՝ ԱՄՆ-ի աստղագիտական ընկերության պատվավոր անդամ:
  • 1948-1996թթ.՝ Միջազգային աստղագիտական միության անդամ:
  • 1955-1991թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ նախագահության անդամ:
  • 1953թ.՝ Բելգիայի Լիեժիի թագավորական գիտական ընկերության ԳԱ անդամ:
  • 1953թ.՝ Մեծ Բրիտանիայի և Խաղաղօվկիանոսյան աստղագիտական ընկերության պատվավոր անդամ:
  • 1956թ.՝ Ավստրիայի ԳԱ անդամ:
  • 1957թ.՝ Գերմանիայի ԳԱ անդամ (Բեռլին):
  • 1957թ.՝ ԱՄՆ-ի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի պատվավոր անդամ:
  • 1958-1974թթ.՝ Ֆրանսիայի ԳԱ անդամ:
  • 1959թ.՝ ԱՄՆ-ի ազգային ԳԱ անդամ:
  • 1959թ.՝ բնախույզների «Լեոպոլդինա» ակադեմիայի օտարերկրյա անդամ (Հալլե, ԳԴՀ):
  • 1959թ.՝ Կանադայի աստղագիտական ընկերության պատվավոր անդամ:
  • 1967թ.՝ Իտալիայի ԳԱ անդամ:
  • 1969թ.՝ Անգլիայի Լոնդոնի թագավորական ընկերության ԳԱ անդամ:
  • 1969թ. Քեմբրիջի (Անգլիա) աստղագիտական ընկերության պատվավոր անդամ:
  • 1970թ.՝ Հոլանդիայի ԳԱ անդամ:
  • 1971թ. Դանիաիյ ԳԱ անդամ:
  • 1971թ.՝ ՉՍՍՀ ԳԱ անդամ:
  • 1972թ.՝ Ադրբեջանական ԽՍՀ ԳԱ պատվավոր անդամ:
  • 1973թ.՝ Շվեդիայի ԳԱ անդամ:
  • 1974թ.՝ Կորդոբայի (Արգենտինա) ԳԱ անդամ:
  • 1974թ.՝ Բուլղարիայի ԳԱ անդամ:
  • 1974թ.՝ Նյու Յորքի ԳԱ անդամ:
  • 1975թ.՝ Արգենտինայի ԳԱ անդամ:
  • 1976թ.՝ Հնդկաստանի ԳԱ անդամ:
  • 1978թ.՝ աստղագիտության միջազգային ակադեմիայի թղթակից անդամ:
  • 1978թ.՝ Վրացական ԽՍՀ ԳԱ պատվավոր անդամ:
  • 1983թ.՝ Աթեքնի (Հունաստան) ԳԱ անդամ:
  • 1985թ.՝ Սիրիայի գիտության պատմության ընկերության անդամ:

Մրցանակներ և մեդալներ

  • 1946, 1950թթ.՝ ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ:
  • 1956թ.՝ Հանսենի մեդալ (Ֆրանսիա):
  • 1959թ.՝ Բրյուսի մեդալ (ԱՄՆ):
  • 1960թ.՝ Լոնդոնո թագավորական ընկերության ոսկե մեդալ:
  • 1970թ.՝ Սլովակիայի ԳԱ ոսկե մեդալ:
  • 1970թ.՝ Վավիլովի մեդալ:
  • 1971թ.՝ Լոմոնոսովի մեդալ:
  • 1971թ.՝ Հելմհոլցի մեդալ (ԳԴՀ):
  • 1974թ.՝ «Լեոպոլդինա» ակադեմիայի Կոտենիուսի մեդալ (ԳԴՀ):
  • 1974թ.՝ Սերմենտոյի մեդակ (Արգենտինա):
  • 1984թ.՝ ՉՍՍՀ ոսկե մեդալ:
  • 1988թ.՝ ՀՀ Պետական մրցանակ:
  • 1995թ.՝ ՌԴ Պետական մրցանակ:

Այլ

  • Համազասպ Համբարձումյանի որդին է, Գոհար Համբարձումյանի] եղբայրը, Ռաֆայել Համբարձումյանի և Ռուբեն Համբարձումյանի հայրը:
  • Մեծ ավանդ ունի ՀՀ-ում ֆիզմաթ գիտությունների զարգացման, բնական և տեխնիկական գիտությունների բնագավառում հետազոտությունների մակարդակի բարձրացման, նոր և ժամանակակից գիտական ուղղությունների ստեղծման, բարձրորակ կադրերի պատրաստման գործում:
  • 1990-ի սեպտեմբերի 9-ին, միանալով Զորի Բալայանին նա հացադուլ հայտարարեց՝ բողոքելով Գորբաչովի կողմից Ղարաբաղի օրինական իշխանության լուծարման դեմ: Երկու օր անց ԽՍՀՄ նախագահ Մ. Ս. Գորբաչովը ուղերձով շնորհավորեց ակադեմիկոսի ծննդյան տարեդարձը եւ խնդրեց դադարեցնել հացադուլը: Շնորհավորանքի տեքստն ընթերցելով՝ Համբարձումյանը դիմեց թղթատարին. «Խնդրում եմ Միխայիլ Սերգեեւիչին փոխանցել, որ եթե ինքը խնդրում է դադարեցնել քաղաքական ձեռնարկումը, ապա կարող էր նշել նաեւ հացադուլ հայտարարած իմ ընկերների անունները: Թե չէ, մի տեսակ լավ չի ստացվում: Նրան նաեւ փոխանցեք, որ մենք կգնանք մինչեւ վերջ եւ որ անձամբ ես երբեք չէի դիմի նման ծայրահեղ միջոցի, եթե վստահ չլինեի իմ իրավացիությանը»:
  • ՀՀ ԳԱԱ-ն սահմանել է Վ. Համբարձումյանի անվան մեդալ:
  • 2009թ. ապրիլի 16-ին սահմանվել է Վ. Համբարձումյանի անվան միջազգային գիտական մրցանակ, որը տրվում է աստղագիտության, ինչպես նաև աստղագիտույան հետ կապված ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի բնագավառում ունեցած ձեռքբերումների համար:
  • Վ. Հ. Համբարձումյանի անվամբ է կոչված թիվ 1905 փոքր մոլորակը (Ambartsumian), որ հայտնաբերել է Տ. Մ. Սմիռնովան՝ Ղրիմի աստղադիտարանում 1972 թ. մայիսի 14-ին։
  • Թաղված է Բյուրականում:

Նկարներ

  • Ելաբուգա, 1970-ական թթ.

  • Գործընկերների հետ Կրեմլում, 1960-ական թթ.

  • Զինվորների հետ, 1980-ական թթ.

  • Ավստրալիայում, 1963թ.

  • Պիներական ջոկատի հետ

  • Հովսեփ Օրբելու հետ

  • Ակադեմիկոս Տիխոնովի հետ, 1970-ական թթ.

  • ԽՍՀՄ ԳԽ պատգամավորների հետ, 1960-ական թթ.

  • Ամենայն Հայոց Կաթողոկիս Վազգեն Ա-ի հետ

  • Մարտիրոս Սարյանի հետ

  • Մարշալ Բաղրամյանի, Արամ Խաչատրյանի և մի խումբ դերասանների հետ, 1950-ական թթ.

  • 1988թ.

  • Միխայիլ Գորբոչովի հետ, 1989թ.

  • Կելդիշի և Մուսխելիշվիլու հետ, 1960-ական թթ.

  • Իր աշխատասենյակում, 1950-ական թթ.

  • 1940-ական թթ.

  • Լենինգրադի աստղագետների հետ, 1930-ական թթ.

  • Ն.Ա. Կոզիրևի հետ, 1927թ.

  • Քվանտային մեխանիկայի գիտաժողով, Խարկով, 1929թ.

  • 1929թ.

Բյուրական

  • Բյուրականում գտնվող 2,5 մետրանոց ասղադիտակի աշտարակը

  • Բյուրականում գտնվող մեկ մետրանոց աստղադիտակի աշխարակը

  • Աշտարակ Բյուրականում

  • Վ. Համբարձումյանի տունը Բյուրականում

  • Գործընկերների հետ, Բյուրական, 1988թ.

  • Բյուրական, 1966թ.

  • Նիկիտա Խրուշչովը Բյուրականում, 1960-ական թթ.

  • Բյուրականում, 1966թ.

  • Գիտաժողով Բյուրականում, 1967թ.

Ընտանիքը

  • Ընտանիքի հետ, 1960-ական թթ.

  • Հայրն ու մայրն՝ իրենց զավակների հետ, Ելաբուգա, 1942թ.

  • Ընտանիքի հետ, 1970-ական թթ.

  • Ծնողները՝ Համազասպն ու Հռիփսիմեն, 1907թ.

  • Պապը՝ Ասատուրը, 1910թ.

  • Հայրը՝ Համազասպը, հեղինակ՝ Մարտիրոս Սարյան, մոտ 1960թ.

  • Հայրն ու պապը՝ Համազասպ և Ասատուր Համբարձումյանները, 1910թ.

  • Հայրը՝ Համազասպ Համբարձումյանը, 1907թ.

  • Հայրը՝ Համազուսպ Համբարձումյանը՝ Պետերբուրգի համալսարանի ուսանող, 1906թ.

  • Մանուկ Վ. Համբարձումյանը, 1913թ.

  • Գոհար, Վիկտոր, Լևոն, 1913թ.

  • Երիտասարդ Վ. Համբարձումյանն ընտանիքի հետ

  • Վ. Համբարձումյանի որդիները՝ Ռաֆայելն ու Ռուբենը, 1950թ.

  • Վ. Համբարձումյանի դստրերը՝ Կարինեն և Ելենան, 1950թ.

Դիմանկարներ

  • 1970-ական թթ.

  • 1970-ական թթ.

  • 1970-ական թթ.

  • 1960-ական թթ.

  • 1950-ական թթ.

  • 1950-ական թթ.

  • 1950-ական թթ.

  • 1950-ական թթ.

  • 1940-ական թթ.

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Մատենագիտություն

  • Համբարձումյան Վ.Հ., Eine Methode der Bestimmung der Höhe Sonnenfackeln nach der Veränderung ihrer Helligkeit: Astronomische Nachrichten, 1926, Bd. 226, N. 5406, S. 93-96.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Метод численного решения линейных интегральных уравнений первого рода: В кн,: Сборник студенческих статей математического кружка ЛГУ. Л., 1927, с. 1-2.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Some Remarks on the Theory of Radiative Equilibrium in the outer layers of the Stars: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 1927, v. 87, N. 3, p. 209-214.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Über die Abhängigkeit zwischen ∫xpdh und der Temperatur in den äuβeren Schichten der Sonne: Astronomische Nachrichten, 1927, Bd. 229, N. 5477, S. 85-90.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Über die temperatur der Sonnenoberfläche: Astronomische Nachrichten, 1927, Bd. 260, N. 5501, S. 89-92.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Über die Beschaffenheit der sichtbaren Sonnenoberfläche: Yeitschrift für Physik., 1927, Bd. 39, S.60.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., The structure of the outer Layers of the stars: Astronomische Nachrichten, 1928, Bd. 232, N. 5563, S. 321-336.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Temperature within the Sun-sports: Astronomische Nachrichten, 1928, Bd. 233, N. 5575, S. 107-112.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Über die Integralgleichung des Strahlungsgleichgewichtes: Zeitschrift fr Astrophysik., 1928, Bd. 47, S. 602-607.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Замечания по поводу работы В. А. Костицина: К вопросу о лучистом равновесии звездных атмосфер: Астрономический журнал 1929, т. 6, вып. 1, с. 79-80.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О способах определения чисел различных атомов в звездных атмосферах: Доклады Академии Наук СССР, с. А., 1929, № 21, с. 479-482.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Über die Beziehung zwischen der Lösung und der Resolvente der Integralgleichung des Strahlungsgleichgewichis: Zeitschrift für Physik., 1929, Bd. 52, S 263-267.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Über eine Frage der Eigenwerttheorie: Zeitschrift für Physik,1929, Bd. 53, S. 690-695.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Zur linearen Geometrie des Funktionenraumes: Zeitschrift fur Physik, 1929, Bd. 55, S. 801-805.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Eine quantenthoretisch Bemerkung zur einheitlichen Feldtheorie: Доклады Академии Наук СССП, с. А. 1930, № 3, ս. 45-49.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Zur Frage nach Vermeidung der unendlichen Selbstrückwirkung des Electrons: Zeitschrift fur Physik, 1930, Bd. 64, N. 7-8. S. 563-567.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Les electrons inobservables et les rayons β: Comptes Rendus de l`Academie des Sciences de Paris.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Über eine Folgerung der Diracschen Theorie der Protonen und Elektronen: Доклады Академии Наук СССР, с. А. 1930, № 6, с. 153-155.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Über die quantitative Spectralanalyse der Sonnenatmosphäre: Zeitschrift fur Physik, 1930, Bd. 60, N. 3-4, S. 255-268.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Zür Theorie der Abstorptionslinien in Sternatmosphären: Zeitschrift fur Physik, 1930, Bd. 61, N. 2, S. 151-152.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Температура солнечных факелов: Бюллетень комиссии по исследованию Солнца, 1932, № 2, с. 11-12.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Spectrum of γ Cassiopeiae: Циркуляры ГАО, 1932, № 1, с. 12-13.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Bemerkungen über das Spectrum von v Cassiopeiae: Astronomische Nachrichten, 1932, Bd. 246, S. 171-172.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Note on the Continuous Spectrum of Solar Faculae: Циркуляры ГАО, 1932, № 2, с. 6.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Temperatures of the Wolf-Rayet Stars: Nature, 1932, v. 129, p. 725.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Temperatures of the Nuclei Planetary Nebulae: Циркуляры ГАО, 1932, № 4 с. 8-12.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., The Radiative Ejuilibrium of a Planetary Nebula: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 1932, v. 93, N. 1, p. 50-61.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Физическая природа газовых туманностей: Мироведение, 1933, т. 22, № 3, с. 1-6.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О внутреннем строении звезд: Мироведение, 1933, т. 22, № 3, с. 20-27.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Radiative Equilibrium of a Planetary nebula: Известия Главной астрономической обсерватории в Пулкове 1933, т. 13, 3 № 114, с. 1-27.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., The Excitation of the Metastabile States in the Gaseous Nebulae: Циркуляры Главной астрономической обсерватории, 1933, № 6, с. 10-17.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Intensities of λ4686 and Hβ in the Wolf- Rayet Stars: Циркуляры Главной астрологической обсерватории, 1933, № 7, с. 11-15.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Die Fläschenhelligkeiten der Monochromatischen Bilder einiger Gasnebel: Zeitschrift für Astrophysik, 1933, Bd. 6, N. 1-2, S. 107-113.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., урс астрофизики и звездной астрономии: библиография, . Ч.1. Методы астрофизических и астрофотографический исследований. Под ред. Б. П. Герасимовича, 1934. 342с. Некоторые сведения из теоретической физики с. 11-37 рис. - Библиогр. в конце ст. - Библиогр. в конце глав.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о распределении озона в земной атмосфере: Бюллетень комиссии по исследованию Солнца, 1934, № 5-6, c. 29-32.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О диссипации атмосферы. Б кн.: Труды Всесоюзной конференции по изучению стратосферы: 31 марта-7 апреля 1934 года. Л-М., 1935, с. 457-458.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Внутреннее строение и эволюция звезд.(Доклад на I Всесоюзном астрономо-геодезическом съезде в Москве, 17 января 1934г.): Мироведение, 1934, т. 23, № 4, с. 245-256.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Ionisation in the Nebular Envelope surrounding a Star: Monthly Notices of the Rayal Astronomical Society, 1935, v. 95, N. 5, p. 469-482.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Derivation of the Frequency Function of Space Velocities of the Stars from the observed Radial Velocities: Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, 1935, v. 96, N 3, p. 172-179.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the mean life-time of the Cluster Type Variables: Observatory, 1935, v. 58 N. 732, p. 152-153.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Загадки солнечной хромосферы: Мироведение, 1936, т. 25. №. 3, с. 76-81.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the distribution of space velocities of B and F type stars: Труды Астрономической обсерватории Ленинградского государственного университета т. 7, Л.-М., 1936, с. 21-32.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., The effect of the absorption lines on the radiative equilibrium of the outer Layers of the stars: Труды Астрономической обсерватории Ленинградского государственного университета т. 6, Л.-М., 1936, с. 7-18.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Faint White Stars in Low Galactic Latitudes: Астрономический журнал, т. 13, в. 1, с. 1-7.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Double stars and the cosmogonic time-scale: Nature, 1936, v. 137, N. 3465, p. 537.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Росселанд С. Астрофизика на основе теории атома: Пер. с нем. С. А. Шорыгина М.-Л., ОНТИ, Гл. ред. общетехнической литературы, 1936, с. 302.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Статистика Ферми и теория белых карликов: В кн.: Росселанд С. Астрофизика на основе теории атома. М-Л., 1936, с. 140-146.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Курс астрофизики и звездной астрономии: библиография, Ч. 2. Физика солнечной системы и звездная астрономия. Под ред. Б. П. Герасимовича. Л.-М., ОНТИ, Гл. ред. общетехнической литературы, 1936, 579 с., с илл. Библиогр. в конце глав. "Звездные атмосферы" с. 315-373.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Космогония и современная астрофизика: Ученые записки Ленинградского гос. университета, т. 3, № 17. Л., 1937, с. 96-106.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., K статистике двойных звезд: Астрономический журнал, 1937. т. 14. вып. 3, с. 207-219. Библиогр.: 12 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о динамике открытых (звездных) скоплений: Ученые записки Ленинградского государственного университета, № 22, сер. матем. наук (астрономия) вып. 4. Л., 1938. с. 19-22.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Томсоновское рассеяние в атмосферах звезд: Ученые записки Ленинградского гос. университета, № 22, сер. матем. наук (астрономия) вып. 4. Л. 1988, с. 5-13.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О диффузии фотонов через рассеивающую среду в связи с применением к некоторым астрофизическим вопросам: Ученые записки Ленинградского государственного университета № 22, сер. мат. наук (астрономия), вып. 4. Л., 1938, с. 11-18.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об интерпретации аномального Бальмеровского декремента в спектрах звезд поздних классов с эмиссионными линиями: Астрономический журнал, 1928, т. 15. вып. 1, с. 14-23. Библиогр.: 3 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., По поводу одной заметки о движении Троянцев: Астрономический журнал, 1928, т. 15. вып. 1, с. 76.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Problem of Diffuse Nebulae and Cosmic Absorption: Бюллетень Абастуманской астрофизической обсерватории, 1938, № 2. с. 37-52. Библиогр.: 10 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Теоретическая астрофизика: М-Л, Ред. тех-теорет. лит., 1939. с. 255. с рис., табл.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О лучевом равновесии водородных оболочек, окружающих звезды: Ученые записки Ленинградского государственного университета, № 31. сер. мат. наук (астрономия) вып. 3. Л., 1939. с. 5-10.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Исправление к статье В. Амбарцумяна ["По поводу одной заметки о движении Троянцев"]: Астрономический журнал, 1939, т. 16, вып. 2, с. 67.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Исправление к статье В. Амбарцумяна [По поводу одной заметки о движении Троянцев"]: Астрономический журнал, 1939, т. 16, вып. 2, с. 67.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О гравитационной потенциальной энергии открытых скоплений: Доклады Академии наук СССР, 1939, т. 24, № 9, с. 875-877.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Хромосферы: Успехи астрономических наук, 1939, т. 1, с. 143-166. Библиогр.: 6 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вопросы космогонии в свете современной астрофизики: Природа, 1939, № 2, с. 21-39.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Тезисы доклада "Эволюция звезд и звездных систем": Астрономический журнал, 1939, т. 16, вып. 2, с. 71-72.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Флюктуации в числе внегалактических туманностей и галактическое поглощение: Бюллетень Абастуманской астрофизической обсерватории, 1940, № 4, с. 17-26. Библиогр.: 11 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Отчет о деятельности Астрономической обсерватории Ленинградского Государственного университета за 1939 г.: Астрономический журнал, 1940, т. 17, вып. 3, с. 82-83.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблема интенсивностей спектральных линий в астрофизике: Известия АН ССР, сер. физ., 1940, т. 4, № 1, с. 40-41.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Рассеяние и поглощение света в планетных атмосферах. I: Ученые записки Ленинградского гос. университета, № 82, сер. матем. наук (астрономия), вып. II. Л., 1941, с. 64-85.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Отчет о деятельности Астрономической обсерватории Ленинградского Государственного университета в 1940 г. : Астрономический журнал, 1941, т. 18, вып. 3, с. 257-258.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О рассеянии света атмосферами планет: Астрономический журнал, 1942, т. 19, вып. 5, с. 30-41.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новый способ расчета рассеяния света в мутной среде: Известия АН СССР, серия географическая и геофизическая, 1942, № 3, с. 97-103.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о диффузном отражении света мутной средой: Доклады Академии наук СССР, 1943, т. 38, № 8, с. 257-261.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К задаче о диффузном отражении света: Журнал экспериментальной и теоретической физики, 1943, т. 13, вып. 9-10, с. 323-334.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Диффузия света через рассеивающую среду большой оптической толщины: Доклады Академии Наук СССР, 1944, т. 43, № 3, с. 106-110. Библиогр.: 3 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К теории флюктуаций яркости в Млечном Пути: Доклады Академии наук СССР, 1944, т. 44, № 6, с. 244-247.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о флюктуациях яркости Млечного Пути: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1944, т. 1, № 1-2, с. 9-13. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об одномерном случае задачи о рассеивающей и поглощающей среде конечной оптической толщины: Известия Академии наук Армянской ССР, естественные науки, 1944, № 1-2, с. 31-36. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Problem of the Diffuse Reflection of Light: Journal of Physics, 1944, vol. 8, N. 2, p. 65-75
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О флюктуациях яркости Млечного Пути: Бюллетень Абастуманской астрофизической обсерватории, 1945, № 8, с. 43-46. Резюме на груз. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Точечный источник света в мутной среде: Бюллетень Ереванской астрономической обсерватории, 1945, № 6, с. 3-9
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о характере связи диффузных туманностей с освещающими их звездами: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1945, т. 2, № 3, с. 67-70. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О парциальной поверхностной яркости М31 и Галактики, происходящей от звезд высокой светимости.: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1945, т. 3, № 2, с. 39-43. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Точечный источник света в мутной среде: Contributions du Laboratoire d'Astronomie de Lille, 1956, N 4 Bis, p. 41-47.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Արեգակը: (Գիտական զրույց): Ավանգարդ, 1945, 20/X, № 22, էջ 3.- Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Տիեզերքի կառուցվածքը: Սովետական Հայաստան (թերթ և ամսագիր), 1945, 15/VIII, № 167, էջ 3. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության նվաճումները Սովետական Հայաստանում: Սովետական Հայաստան, 1945, 17/XI, № 246, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության նվաճումները Սովետական Հայաստանում: [Սովետական Հայաստանի 25-րդ տարեդարձի առթիվ]: Ավանգարդ, 1945, 24/XI, № 44, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայաստանի գիտնականների ավանդը սովետական ժողովրդի հաղթանակի գործում: Սովետական Հայաստան, 1945, № 2, էջ 19-22. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., ՍՍՌՄ Գիտությունների ակադեմիայի դերը համաշխարհային գիտության զարգացման մեջ: Տեղեկագիր ՀՍՍՌ ԳԱ, բնական գիտություններ, 1945, № 5-6, էջ 3-8. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Успехи науки Советской Армении: Коммунист, 1945, 21/XI, № 249, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայգիտուն Վ. Համբարձումեանի յայտարարութիւնները Խ. Հայաստանի գիտութեան շուրջ/ Գիտությունների ակադեմիայի փոխնագահ Վ. Համբարձումյանի «Տասս»-ի թղթակցին տված հարցազրույցը: Նոր կեանք.-Աթենք,1945.-թ.224.-25 դեկտ.- էջ 2/ :
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О поверхностных яркостях в Галактике: Астрономический журнал, 1946, т. 4, № 5, с. 133-136. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу об относительном распределении светлой и поглощающей материи в Галактике: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1946, т. 4, № 5, с. 133-136. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Տիեզերքի կառուցվածքը: Երևան: ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1946, 14 էջ (ՀՍՍՌ Գիտ. ակադեմիա: Գիտական պրոպագանդայի խորհուրդ). - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Նյուտոնի ծննդյան 300-ամյակին նվիրված կոնֆերանսում: (Զրույց Հայկական ՍՍՌ ԳԱ վիցե-պրեզիդենտ Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ): Սովետական Հայաստան, 1952, 1/I , № 1, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука Советской Армении в новой пятилетке: Коммунист, 1946, 11/IV, № 86, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ակադեմիկոսի և Բյուրականի աստղադիտարանի դիրեկտորի խոսքը ամսագրի հրատարակման մասին: Բյուրականի աստղադիտարանի հաղորդումներ.-1946.-պր.1.-էջ [3]/ :
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Համբարձումեան Նեւտոնի ծննդեան 300 ամեակին նուիրուած Լոնտոնի ժողովի մասին: Նոր կեանք.- Աթենք,1946.-թ.456.-1 հոկտ.- էջ 1/ :
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայկական ՍՍՌ գիտությունների ակադեմիայի պրեզիդենտ Վ. Համբարձումյանի ճառը/ Ի. Վ. Ստալինի մոնումենտ-քանդակի բացմանը նվիրված միտինգը Երևանում: Սովետ. Հայաստան.-1946.-թ.282.-30 նոյեմբ.- էջ 2/:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Տիրապետեք գիտության հիմունքները/ Շնորհավորանք դպրոցականներին: Պիոներ կանչ.-1946.-թ.1.-9 մայիսի.- էջ3/ :
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Վենետիկի Մխիթարեան միաբանութեան սրբահայր արքեպիսկոպոս Ուլուհոճեանին/Նամակ-ուղերձ Գիտությունների ակադեմիայի կողմից: Բազմավէպ.-Վենետիկ,1946.-թ.8.-20 փետր.- էջ 214-217/:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Эволюция звезд и астрофизика: Ереван, Изд-во АН АрмССР, 1947, с. 35 (Акад. наук АрмССР). Литература: 15 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Подсчеты внегалактических туманностей и галактическое поглощение: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1947, т. 6, № 4, с. 105-110. Литература: 3 назв. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О диффузном отражении и пропускании света анизотропной одномерной рассеивающей средой конечной оптической толщины: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1947, т. 7, № 5, с. 199-202. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպուտատ Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառից [Հայկական ՍՍՌ Գերագույն Սովետի II նստաշրջան]: Սովետական Հայաստան, 1947, 12/VII, № 161, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Академия наук Армянской ССР. (Высшие научные центры союзных республик): Вестник АН СССР, 1947, № 10, с. 98-108. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Академия наук Армянской ССР: Коммунист, 1947, 26/1, № 21, с. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи депутата В. А. Амбарцумяна [на второй сессии Верховного Совета Армянской ССР]. (Прения по докладу о государственном бюджете Армянской ССР на 1946 г.): Коммунист, 1947, 13/VII, № 162, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О работе Академии наук Армянской ССР.: Вестник, АН СССР, 1947, № 6, с. 9-12. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Работники науки в 1947 году: Коммунист, 1947, 1/I, № 1, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Современная астрофизика и космогония: Вестн. АН СССР, 1947, № 12, с. 53-54.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Современная астрофизика и космогония: В кн.: Общее собрание Академии наук ССР, посвященное тридцатилетию Великой Октябрьской социалистической революции. Доклады. М.-Л., Изд-во АН СССР, 1948, с. 481-494.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О числе рассеяний при диффузии фотонов в мутной среде: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1948, т. 8, № 3, с. 101-105. Резюме на арм. яз. - 1948.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Мутная среда с равномерным распределением источников: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1948, т. 8, № 4, с. 149-151. Литература: 4 назв. Резюме на арм. яз. Առաջաբան: Ն. Մ. Քոչարյանի "Կոսմիկական ճառագայթներ" գրքում: Երևան, ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1948, էջ 3. - 1948:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղերի էվոլյուցիան և աստրոֆիզիկա: Երևան, ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1948, 35 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ալիխանյանների գյուտը:: Սովետական Հայաստան (թերթ և ամսագիր), 1948, № 6, էջ 6-7. - II.- Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Происхождение и развитие звезд. Исследования советских астрофизиков. [Беседа].: Вечерний Ленинград, 1948, 12/V, № 110. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դելեգատ Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառից [Հայաստանի Կ (բ)Պ XIV համագումարում]: (Մտքերի փոխանակություն Հայաստանի Կ(բ)Պ Կենտկոմի աշխատանքի մասին զեկուցման շուրջը): Աովետական Հայաստան, 1948, 17/XI, № 272, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Սովետական գիտությունը աշխարհի ամենաառաջավոր գիտությունն է: Պարտիական կյանք, 1948, № 4, էջ 17-22. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., За новые успехи советской науки.: Коммунист, 1948, 28/XI, № 282, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи делегата В. А. Амбарцумяня [на XIV съезде Коммунистической партии (большевиков) Армении]. : Коммунист, 1948, 17/XI, № 272, c. 4. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիան/ Աշխատանքների ամփոփում: Սովետ. Հայաստան.-1948.-թ.282.-28 նոյեմբ.- էջ 3/:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Итоги научно-исследовательской работы Академии наук союзных республик за 1948 год. (Академия наук Армянской ССР): Вестник АН СССР, 1949, № 7. с. 104-107. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Крупная победа. [Головное сооружение Севано-Зангинского каскада вступило в строй]: Коммунист, 1948, 12/XI, № 268, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездная ассоциация вокруг Р Лебедя: Ереван, Изд-во АН АрмССР, 1949. с. 17 (Акад. наук АрмССР. Сообщения Бюраканской обсерватории, вып. 2). Литература: 8 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Астрономический журнал, 1949, т. 26, вып. 1, с. 3-9. Литература: 5 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предварительные данные об О - ассоциациях в Галактике: Доклады Академии наук СССР, 1949, т. 68, № 1, с. 21-22.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Замечание о Галактике, как спиральной системе: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1949, т. 10, № 4, с. 149-151. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездная ассоциация в Цефее: Доклады Академии наук Армянской ССР, 1949, т. 10, № 5, с. 205-207. Литература: 4 назв. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Выступление на общем собрании Академии наук СССР, посвященном истории отечественной науки]. В кн.: Вопросы истории отечественной науки. Общее собрание Академии наук СССР, посвященное истории отечественной науки: 5-11 января 1949 г. М-Л., 1949, с. 866-868.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Рец.: Успехи астрономических наук: т. 4. Отв. ред. акад. В. Г. Фесенков. М.-Л., изд-во АН СССР, 1949. Астрономический журнал, 1949, т. 26, вып. 5, с. 320-321.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտությունների ակադեմիան 1949 թվականին: (Զրույց Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիայի պրեզիդենտ, Վ. Համբարձումյանի հետ): էջմիածին, 1949, № 5-12, էջ 78-80. - II. Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Техника молодежи, 1949, № 5, с. 19-21 с илл. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպուտատ Վ. Հ. Հմաբարձումյանի ելույթից [Հայկական ՍՍՌ երկրորդ գումարման Գերագույն Սովետի IV նստաշրջան]: (Մտքերի փոխանակություն ՀՍՍՌ 1949 թ. պետական բյուջեյի և 1918 թ. պետական բյուջեյի կատարման մասին զեկուցման շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1949, 12/IV, № 85, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Խաղաղության գործը կհաղթի: Սովետական Հայստան, 1949, 2/X, № 233, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Խաղաղության կողմնակիցները ի վիճակի են սանձահարել պատերազմի հրձիգներին: Սովետական Հայաստան, 1949, № 4, էջ 41-41. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., За творческое содружество работников науки и производства: Коммунист, 1949, 6/IV, № 80, c. 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи депутата В. А. Амбарцумяна [на заседании четвертой сессии Верховного Совета Армянской ССР второго созыва]. (Прения по докладу о государственном бюджете Армянской ССР): Коммунист; 1949, 14/IV, № 86, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Замечание о распределении горячих гигантов: Астрономический журнал, 1950, т. 27, вып. 4, с. 228-232. Литература: 5 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Письмо в редакцию "Астрономического журнала" [по поводу статьи Б. А. Воронцова-Вельяминова "Распределение горячиx гигантов в Галактике", опубликованной в "Астрономическом журнале" за 1950г., т. 27, вып. 4: Астрономический журнал, 1950, т. 27, вып. 6, с. 372-373.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О распределении горячиx гигантов во внешниx частяx спиральныx галактик: Доклады Академии наук СССР, 1950, т. 73, № 5, с. 915-916.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации и происxождение звезд: Известия АН СССР, серия физическая, 1950, т. 14, № 1, с. 15-24, 1 л. илл.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новое учении о Вселенной. [О работаx лауреата Сталинской премии Г. А. Шайна]: Новый мир, 1950, № 5, с. 266-268.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Patchy Structure of the Interstellar Absorbing Layer: Transactions of the International Astronomical Union, 1950, Vol. 7, p. 452-455.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Die Sternassoziationen und die Entstehung der Sterne: (Vorgelegt in der Gesamtsitzung der Deutschen Akademie der Wiessenschalten vom 27.VI-1950) Abhandlungen der Deutschen Akademie der Wissenschaften. Mathematischnaturwissensch. Klasse. 1950, N 2.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Где зарождаются звезды: Литературная газета, 1950, 18/I, № 6, с. 2. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Загадка возникновения звезд: Советский Союз, 1950, № 10, с. 20-21 с. илл.. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Наука и жизнь, 1950, № 1. с. 32-36. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Открытия советских астрономов. [Изложение лекции]: Вечерний Ленинград, 1950, 5/I, № 3. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Բոլոր ուժերով պաշտպանենք խաղաղությունը: Սովետական Հայաստան, 1950, № 8, էջ 13. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Բոլոր ուժերով պաշտպանենք խաղաղությունը: Սովետական Հայաստան, 1950, 3/VIII, № 182, էջ 1. - 1950. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության ծաղկումը: Սովետական Հայաստան, 1950, № 11, էջ 43-44. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Կեցցե՜ազատասեր կորեական ժողովուրդը: Ավանգարդ, 1950, 1/VIII, № 84, էջ 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հարված իդեալիզմին: [Աստղաբաշխության բնագավառում]: Սովետական Հայաստան, 1950, № 3, էջ 28-29. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Պաշտպանենք խաղաղությունը: Սովետտական գրականություն և արվեստ, 1950, № 5, էջ 52. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Սովետական գիտության նոր տարին: Սովետական Հայաստան, 1950, № 1, էջ 24. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Удар по идеализму. [Открытие и изучение нового типа звездных систем - звездных ассоциаций в Бюраканской астрофизической обcерватории Акад. нук АрмССР]: Правда, 1950, 5/III, № 64, c. 4. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К теории флюктуаций в видимом распределении звезд на небе: Ереван, Изд-во АН Арм ССР, 1951. 61 с. (Акад. наук АрмССР. Сообщения Бюраканской обсерватории, вып. 6). Литература: 7 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление [на первом совещании по вопросам космогонии]: В кн.: Труды первого совещения по вопросам космогония 16-19 апреля 1951 г. М., 1951, с. 326-333.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вселенная: Большая Советская Энциклопедия. Изд. 2-е, т. 9, 1951, с. 290-297.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ассоциация Кассиопея II: Астрономический журнал, 1951, т. 28, вып. 3, с. 160-162.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О вероятности кажущихся кратных систем типа Трапеции Ориона: Доклады АН АрмССР, 1951, т. 13, № 4, с. 97-103. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К статистике кратных систем типа Трапеции: Доклады АН АрмССР, 1951, т. 13, № 5, с. 129-131. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Эволюция звезд и астрофизика: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 1. Berlin, 1951, S. 9-32
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездная ассоциация вокруг Р Лебедя: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 1. Berlin, 1951, S. 43-53.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 1. Berlin, 1951, S. 33-41.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Замечание о распределении горячих гигантов: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 2. Berlin, 1951, S. 147-153.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации и происxождение звезд: Sprawozdania Polskiego towarzystwa astronomicznego. Zeszyt III. Wroclaw, 1951, str. 117-154.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К теории флюктуаций в видимом распределении звезд на небе: Abhandlungen aus der Sowjetischen Astronomie. Folge 2. Berlin, 1951, S. 155-195.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Знание-сила, 1951, № 4, с. 1-5 с илл.. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտությունը Սովետական Հայաստանում: Սովետական Հայաստան, 1951, 20/III, № 65, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպի նոր հաջողություններ: ["Սովետական Հայաստան" թերթի 30-ամյակի առթիվ]: Սովետական Հայաստան, 1951, 6/II, № 30, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ընկ. Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառից [Հայաստանի Կ(բ)Պ XV համագումարում]: (Մտքերի փոխանակություն ՀԿ(բ)Պ Կենտկոմի աշխատանքի մասին զեկուցման շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1951, 27/III, № 71, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., За процветание советской науки. (Беседа с президентом Акад. наук АрмССР В. А. Амбарцумяном): Коммунист, 1951, 4/XI, № 260, c. 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи тов. В. А. Амбарцумяна [на съезде Коммунистической партии (большевиков) Армении]: Коммунист, 1951, 25/III, № 70, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Советская наука в борьбе за мир: Известия АН АрмССР, общество науки, 1651, № 11, с. 3-12. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Творческое содружество советских ученых. [Беседа с президентом Академии наук Армянской ССР В. А. Амбарцумяном]: Коммунист, 1951, 5/VII, № 155, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Stars and Politics: News, 1951, N 4, p. 17-18. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ассоциация Коссиопея II: Sowjetwissenschaft. Naturwis II. Abt., 1952, N. 2, S. 299-302.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի հայտարարությունը ՍՍՌՄ 1952-ի պյուճեի զեկուցման շուրջ: Նոր կենաք.-Բուխարեստ, 1952.-թ.95.-16 մարտի.- էջ 1/ Վ. Հ. Համբարձումյան //:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Теоретическая астрофизика: Под ред. В. А. Амбарцумяна. Уч. пос. для Гос. ун-ов. М., Гостехтеоретиздат, 1952. 635 с. с рис., табл. Литература: 81 назв. [Է. Ռ. Մուստել, Ա. Բ. Սևերն, Վ. Վ. Սոբոլև] "Рассеяние света в планетных атмосферах" (էջ 553-576), Межзвездное вещество" (էջ 557-617) գլուխները գրված են Վ. Հ. Համբարձումյանի կողմից:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вводный доклад на симпозиуме по эволюции звезд. (Доклад на VIII съезде Международного астрономического союза в Риме в 1952г. ): М., Изд-во АН СССР, 1952. 34 с., с. 35-58.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звездные ассоциации: Большая Советская Энциклопедия, Изд. 2-е, т. 16, 1952. с. 548-549.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Սովետական աստղագիտությունը աստղերի առաջացման մասին: Պարտիական կյանք, 1952, № 7, էջ 25-31. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новое в науке о звездах: Красный флот, 1952, I/VI, № 129 с. 3. - Համբարձումյան, Վիկտոր Համազասպի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Образование звезд и звездные ассоциации: Физика в школе. 1952, № 5, с. 6-9. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Полное солнечное затмение. (Беседа с президентом Академии наук Армянской ССР В. А. Амбарцумяном): Коммунист, 1952, 23/II, № 46, c 3. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблема происхождения звезд: Природа, 1952, № 9, с. 8-18 с илл. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ավանդ խաղաղության գործում: Սովետական Հայաստան, 1952, 25/VII, № 175, էջ 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպուտատ Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառից [ՍՍՌՄ Գերագույն Սովետի III սեսիայում]: (Մտքերի փոխանակություն ՍՍՌՄ 1952 թ. պետական բյուջեյի մասին և 1950 թ. պետական բյուջեյի կատարման մասին զեկուցման շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1952, 11/ III, № 60, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հանուն գիտության հետագա ծաղկման: (Զրույց Հայկական ՍՍՌ ԳԱ պրեզիդենտ Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ): Սովետական Հայաստան, 1952, 2/XI, № 261, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հ. Հ. Մանանդյան [Նեկրոլոգ]: Սովետական Հայաստան, 1952, 6/ II, № 39, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Նոր խնդիրների առաջ: [Գիտության նվաճումները 1951 թ. ընթացքում]: Սովետական Հայաստան, 1952, 1/I, № 1, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Սովետական աստղաբաշխության հսկայական հաջողությունները: Սովետական Հայաստան, 1952, 1/X, № 234, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Քաղաքական և գիտական գիտելիքների տարածման համար: (Զրույց Քաղաքական և գիտական գիտելիքների տարածման ռեսպուբլիկական ընկերության նախագահ Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ): Սովետական Հայաստան, 1952, 6/VII, № 159, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Важные научно-технические работы. [Разработка научно-технических проблем в ин-тах Акад. наук Арм. ССР]: Природа, 1952, № 12, с. 73-74. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Величественные перспективы расцвета науки: Коммунист, 1952, 1/XI, № 260, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Занять первое место в мировой науке: Знамя, 1952, кн. 11, с. 148-150. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь депутата В. А. Амбарцумяна [на заседании третьей сессии Верховного Совета СССР]. (Прения по докладу о Государственном бюджете СССР на 1952 г. и об исполнении Государственного бюджета за 1950 г.): Правда, 1952, 9/III, № 69, c. 2 - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь депутата В. А. Амбарцумяна [на заседании третьей сессии Верховного Совета СССР]. (Прения по докладу о Государственном бюджете СССР на 1952 г. и об исполнении Государственного бюджета за 1950 г.): Коммунист, 1952, 11/III, № 60, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Astronomers gather in Rome: News, 1952, N 21. p. 21-23. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вселенная: Große Sowjetenzyklopädie, Reihe Mathematik, Physik, Astronomie, N. 3. Leipzig, 1953.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вводный доклад на симпозиуме по эволюции звезд. (Доклад на VIII съезде Международного астрономического союза в Риме в 1952 г.): Sowjetwissenschaft, Naturwis. Abt., 1953, N. 2, S. 229-245.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Доклад "О происхождении и развитии и звезд и звездных систем" [на втором совещании по вопросам космогонии]: В кн.: Труды второго совещания по вопросам космогонии 19-22 мая 1952 г. М., 1953, с. 9-78.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Заключительное слово [на втором совещании по вопросам космогонии]: В кн.: Труды второго совещания по вопросам космогонии. 19-22 мая 1952 г. М., 1953, с. 521-528.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Холодные сверхгиганты в О-ассоциациях: Доклады АН АрмССР, 1953, т. 16, № 3, с. 73-76. Литература: 8 назв. - 1953.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О протозвездах: Доклады АН АрмССР, 1953, т. 16, № 4, с. 97-102. Литература: 11 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблема возникновения звезд в свете новых работ советских астрофизиков. (Доклады на общем собрании академии наук СССР 23 октября 1953 г.): Вестник АН СССР, 1953, № 12, с. 49-60.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Космогония: Большая Советская Энциклопедия. Изд. 2-е, т. 23, [1953], с. 103-108. Литература: 9 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Образование звезд и звездные ассоциации. Физика в школе: Mathematik, Physik und Chemie in der Schule. Jg. 2, 1953, N 5, S. 226-228. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Das Weltali. Sowjetwissenschaft: Naturwis. Abt., 1953, N 2, S. 278-291. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գրավել առաջին տեղը համաշխարհային գիտության մեջ: Սովետական Հայաստան, 1953, № 1, էջ 5-6. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպի գիտության նոր հաջողությունները: Սովետական Հայաստան, 1953, 26/XI, № 279, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ժողովուրդների պայքարը միջազգային հարցերի խաղաղ կարգավորման համար: Պարտիական կյանք, 1953, № 10, էջ 24-30. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիայի տասը տարին: (Զրույց Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիայի պրեզիդենտ Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ): Բանվոր, 1953, 28/XI, № 115, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Սովետական աստղագետները արտասահմանում: Գրական թերթ, 1953, 26/VIII, № 31, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Սովետական Հայաստանի Գիտությունների ակադեմիայի տասը տարին: Սովետական Հայաստան, 1953, № 11, էջ 7-8. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Под небом Армении. [О работе Акад. наук АрмССР]: Техника молодежи, 1953, № 4, с. 18-20. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., International meetings of astronomers. (Interview with V. Hambartsumyan): News, 1953, N. 20, p. 5. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вводный доклад на симпозиуме по эволюции звезд. (Доклад на VIII съезде Международного астрономического союза в Риме в 1952 г.): М., Изд-во АН СССР, 1952. էջ 59-91: Transactions of the International Astronomical Union . vol. 8. Enghth General Assembly held at Rome 4 Semptember to 13 September 1952. Cambridge, 1954, p. 665-678.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Космогония: Երևան, Երևանի համալսարանի հրատ., 1954, 25 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Явление непрерывной эмиссии и источники звездной энергии: Ереван, Изд-во АН АрмССР, 1954. 35 с. (Акад. наук АрмССР. Сообщения Бюраканской обсерватории. Вып. 13). Литература: 42 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Кратные системы типа Трапеции: Ереван, Изд-во АН АрмССР, 1954. 40 с. (Акад. наук АрмССР. Сообщения Бюраканской обсерватории. Вып. 15. Резюме на арм. яз.).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь при закрытии [третьего совещания по вопросам космогонии]: В кн.: Происхождение космических лучей. Труды третьего совещания по вопросам космогонии. 14-15 мая 1953 г. М., 1954, с. 315-317.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вопросы астрометрического изучения звездных ассоциаций: В кн.: Труды 10-й Всесоюзной астрометрической конференции, состоявшейся в Пулкове 8-11 декабря 1952 г. Л., 1954, с. 66-67.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Origin of Stars: Mémoires de la Sosiété Royale des Sciences de Liége. Quatriéeme série. 1954, T. XIV, p. 293-300.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On Comet-Like Nebulae: Mémoires de la Société Royale des Sciences de Liége. Quatriéme série. 1954, T. XV, p. 458-461.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Summary of results of the work on star clusters published in USSR after the 7-th Congress of the International Astronomical Union]: Transactions of the International Astronomical Union. vol. 8. Eighth general Assembly held at Rome 4 September to 13 Semptember 1952. Cambridge, 1954, p. 596-598. (Commission des amas stellaires).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Բյուրականի աստղադիտարանում: (Զրույց Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիայի պրեզիդենտ, Բյուրականի աստղադիտարանի գիտական ղեկավար, ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի հետ): Գրական թերթ, 1954, 19/VI, № 22, էջ 3. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Նոր տվյալներ աստղերի մասին: Սովետական Հայաստան (թերթ և ամսագիր), 1954, 16/XI, № 271, էջ 3-4. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպի գիտության նոր հաջողություններ: [ՀՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիայի 10-ամյակի առթիվ] : Լուսաղբյուր, 1954, № 18-18, էջ 129-133. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպի նոր հաջողություններ: Սովետական Հայաստան, 1954, 1/I, № 1, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ընկ. Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառից [Հայաստանի Կոմունիստական պարտիայի XVII համագումարում]: (Մտքերի փոխանակություն ՀԿՊ Կենտկոմի և Վերստուգիչ հանձնաժողովի հաշվետու զեկուցման շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1954, 18/II, № 42, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи тов. В. А. Амбарцумяня [на XVII съезде Коммунистической партии Армении]. (Прения по отчетным докладам ЦК КП Армении и Ревизионной комиссии): Коммунист, 1954, 18/II, № 42, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь [на четвертой Всесоюзной конференции сторонников мира]: В кн.: Четвертая Всесоюзная конференция сторонников мира. Москва, 2-4 декабря 1952 года. М., 1954, с. 133-136. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Ճառ սեպտեմբերի 4-ի ժողովում, Հռոմի համալսարանի Aula Magna-ում]: Transactions of the International Astronomical Union, vol. 8. English General Assembly held at Rome 4 September to 13 Semptember 1952, Cambridge, 1954, p. 17-18. (General Assembly). - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Розквiт науки у Вiрменii: Наука i життя, 1954, № 11. с. 28-29, с рис. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., A Statement of the Soviet Delegetion concerning the reasons wich brought to failure the convocation of the 8-th General Assambly of the International Astronomical Union in Leningrad in 1951: Transactions of the International Astronomical Union, vol.8. Eighth General Assembly held at Rome 4 September to 13 September 1952. Cambridge, 1954, p. 34-36. (Report of the executive committee 1948-51). - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Явление непрерывной эмиссии и источники звездной энергии: Suppl. Nuovo Cimento, Serie X, vol. 1, N. 4, 1955, p. 1-22.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Явление непрерывной эмиссии и источники звездной энергии: Astronomia Popular, 1955, N. 2, p. 1-12.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Из вступительного слово [на четвертом совещании по вопросам космогонии]: В кн.: Нестационарные звезды. Труды четвертого совещания по вопросам космогонии. 26-29 октября 1954 г. М., 1955, с. 7-8.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление [по докладу Б. А. Воронцова-Вельяминова]: В кн.: Нестационарные звезды. Труды четвертого совещания по вопросам космогонии. 26-29 октября 1954 г. М., 1955, с. 212-213.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О природе звезд типа Т Тельца. [Доклады на четвертом совещании по вопросам космогонии]: В кн.: Нестационарные звезды. Труды четвертого совещания по вопросам космогонии. 26-29 октября 1954 г. М., 1955, с. 344-354.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление [по поводу замечаний по докладу "О природе звезд типа Т Тельца"]: В кн.: Нестационарные звезды. Труды четвертого совещания по вопросам космогонии. 26-29 октября 1954 г. М., 1955, с. 366 .
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Заключительное слово [на четвертом по вопросам космогонии]: В кн.: Нестационарные звезды. Труды четвертого совещания по вопросам космогонии. 26-29 октября 1954 г. М., 1955, с. 509.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О природе кометообразных туманностей: В кн.: Вопросы космогонии, т. 4. М., 1955, с. 76-86. Литература: 13 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звезды типов Т Тельца и UV Кита и явление непрерывной эмиссии: В кн.: К симпозиуму по нестационарным звездам. К IX съезду Международного Астрономического Союза. Дублин, 1955. М., 1955, с. 5-19.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые замечания о кратных галактиках. (Сообщение на симпозиуме Международного Астрономического Союза в Дублине): Ереван, [Изд-во АН АрмССР], 1955, с. 3-6.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые замечания о кратных галактиках. (Сообщение на симпозиуме Международного Астрономического Союза в Дублине): Ереван, [Изд-во АН АрмССР], 1955, с. 7-9.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Труды четвертого совещания по вопросам космогонии: 26-29 октября 1954 г. Нестационарные звезды. М., Изд-во АН СССР, 1955, 520 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Stellar Systems of Positive Total Energy. (Substance of two Special University Lectures delivered at University College, London, on 1954 November, 10 and 11): Observatory, 1955, vol. 75, N. 885, p. 72-78.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ատոմային էներգիան և աստրոֆիզիկան: [ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի՝ Երևանում կարդացած դասախոսության համառոտագրությունը]: Սովետական Հայաստան (թերթ և ամսագիր), 1955, 25/V, № 122. էջ 3-4. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новые данные о нестационарных звездах. (В мире науки и техники): Советская культура, 1955, 4/VI, № 70, с. 3. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպուտատ Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառը [ՍՍՌՄ չորրորդ գումարման Գերագույն Սովետի երկրորդ սեսիայում]: (Մտքերի փոխանակություն ՍՍՌՄ 1955 թվականի պետական բյուջեի մասին զեկուցման շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1955, 11/II, № 35, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Իսահակյանը մեր ժողովրդի հպարտությունն է: Գրական թերթ, 1955, 29/X, № 40, էջ 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., За дальнейшее развитие науки в Армении. (Беседа с президентом Академии наук Армянской ССР академиком В. А. Амбарцумяном): Коммунист, 1955, 16/VII, № 167, с. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., За новый подъем научной работы [Арм. ССР]: Коммунист, 1955, 1/1, № 1, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Забота о развитии науки. (Заметки депутата): Правда, 1955, 6/II, № 37, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Выступление на торжественном открытии обсерватории в Пулкове]: В. кн.: Открытие восстановленной Пулковской обсерватории. Сборник докладов, выступлений, приветствий. М.-Л., 1955, с. 114-115. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука на подъеме. (Беседа с президентом Академии наук Армянской ССР академиком В. Амбарцумяном): Сталинец, 1955, 30/XI, № 143, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Неустанно бороться за мир: Труд, 1955, 5/III, № 54, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новые институты и секторы Академии. (Беседа с президентом Академии наук АрмССР акад. В. А. Амбарцумяном): Коммунист, 1955, 7/XI, № 265, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь депутата В. А. Амбарцумяна [на заседании второй сессии Верховного совета СССР четвертого созыва]. (Прения по докладу о Государственном бюджете СССР на 1955 год): Правда, 1955, 8/II, № 39, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь депутата В. А. Амбарцумяна [на заседании второй сессии Верховного Совета СССР четвертого созыва] (Прения по докладу о Государственном бюджете СССР на 1955 год): Известия, 1955, 8/II, № 32, c. 4. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь депутата В. А. Амбарцумяня [на заседании второй сессии Верховного Совета СССР четвертого созыва] (Прения по докладу о Государственном бюджете СССР на 1955 год): Коммунист, 1955, 11/II, № 35, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Кратные галактики и радиогалактики. Сообщение 1. О светимостях радиогалактик: Доклады АН АрмССР, 1956, т. 23, № 4, с. 161-167. Литература: 3 назв. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О кратных галактиках: Известия АН АрмССР, физ.-мат., естеств. и техн. науки, 1956, т. 9, № 1, с. 23-43. Литература: 15 назв. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К вопросу о природе источников радиоизлучения: В кн.: Радиоастрономия. Труды пятого совещания по вопросам космогонии. 9-12 марта 1955 г. М., 1956, с. 413-416.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Origin of Double Stars: Vistas in Astronomy, 1956, vol. 2, p. 1708-1710. - 1956.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ականավոր մաթեմատիկոսը: (Ա. Լ. Շահինյանի ծննդյան 50-ամյակի առթիվ): Սովետական Հայաստան, 1956, 27/XII, № 300, էջ 3, [Հեղինակից՝Ս. Ն. Մերգելյան, Վ. Սաղաթելյան]. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Երեք շաբաթ Դեմոկրատական Գերմանիայում: [Զրույց ՍՍՌՄ Գերագույն Սովետի պառլամենտական դելեգացիայի անդման Վ. Համբարձումյանի հետ]: Սովետական Հայաստան, 1956, 12/II, № 37, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ընկ. Վ. Համբարձումյանի ճառից [Հայաստանի ԿՊ XVIII համագումարում]: (ՍՍՌՄ ժողովրդական տնտեսության զարգացման 1956-1960 թվականների վեցերորդ հնգամյա պլանի վերաբերյալ ՍՄԿՊ XX համագումարի դիրեկտիվների նախագծի քննարկումը): Սովետական Հայաստան, 1956, 23/I, № 20, էջ 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Возобновить издание научно-популярного журнала по астрономии. [Письмо в редакцию]: Литературная газета, 1956, 26/VI, № 75, c 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи тов. В. Амбарцумяна [на XVIII съезде Коммунистической партии Армении]. (Обсуждение проекта Директив ХХ съезда КПСС по шестому пятилетнему плану развития народного хозяйства СССР на 1956-1960 гг.): Коммунист, 1956, 23/I, № 20, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Над чем работают ученые Советской Армении: Дружба народов, 1956, № 5, с. 128-129. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие. В кн.: "Дружба". Статьи, воспоминания, очерки об армяно-русских культурных связях: Ереван, 1956, с. 5-6. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Хранить лучшие традиции русской науки: В кн.: "Дружба". Статьи, воспоминания, очерки об армяно-русских культурных связях. Ереван, 1956, с. 141-142. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Теоретическая астрофизика: Berlin, Veb Deutscher Verlag der Wissenschaften, 1957.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Origin of Stars: "Ядерные процессы в звездах" գրքում: М., 1957, с. 226-232.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звезды типов Т Тельца и UV Кита и явление непрерывной эмиссии: International Astronomical Union Symposium, № 3, Non-stable Stars, 1957, p. 177-185.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вступительное слово [на совещании по нестационарным звездам]: В кн.: Нестационарные звезды. Совещание, имевшее место в Бюракане 20-22-го сентября 1956 года. Ереван, 1957, с. 9-16.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О плотных облаках релятивистских электронов: В кн.: Нестационарные звезды. Совещание, имевшее место в Бюракане 20-22 сентября 1956 года. Ереван, 1957, с. 64-69.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об освобождении энергии вспышки под фотосферическими слоями: В кн.: Нестационарные звезды. Совещание, имевшее место в Бюракане 20-22-го сентября 1956 года. Ереван, 1957, с. 70-71.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление (по докладу В. А. Домбровского): В кн.: Нестационарные звезды. Совещание, имевшее место в Бюракане 20-22-го сентября 1956 года. Ереван, 1957, с. 82.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление (по докладам Г. Аро и Г. Хербига): В кн.: Нестационарные звезды. Совещание, имевшее место в Бюракане 20-22-го сентября 1956 года. Ереван, 1957, с. 130.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О знаке энергии звездных ассоциаций: В кн.: Нестационарные звезды. Совещание, имевшее место в Бюракане 20-22-го сентября 1956 года, Ереван, 1957, с. 166.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление (по докладу Б. А. Воронцова-Вельяаминова): В кн.: Нестационарные звезды. Совещание, имевшее место в Бюракане 20-22-го сентября 1956 года. Ереван, 1957, с. 180.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые методологические вопросы космогонии: М., [Б. и.], 1957. 16 с. (Материалы к Всесоюзн. совещанию по философ. вопорсам естествознания).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О проблеме происхождения звезд: Вестник АН СССР, 1957, № 11, с. 45-57.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Бюраканская астрофизическая обсерватория Академии наук Армянской ССР. [Отчет о деятельности]: В кн.: Труды Ин-та ист., естеств. и тех. АН СССР, т. 17, 1957, с. 485-492. Библиогр.: "Список наиболее важных работ Бюраканской обсерватории", с. 491-492.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Атом и космос: Советский Союз, 1957, № 12, с. 13-15. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., В глубинах Вселенной. (О современных исследованиях в области астрономии): Культура и жизнь, 1957, № 1, с. 6-10. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Положено начало космическим полетам. [О запуске искусственного спутника Земли]: Правда, 1957, 11/Х, № 284, с. 3. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության ծաղկումը: Սովետական մանկավարժ, 1957, № 11, էջ 50-52. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպուտատ Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառը [ՍՍՌՄ չորրորդ գումարման Գերագույն Սովետի վեցերորդ սեսիայում]: (Մտքերի փոխանակություն ՍՍՌՄ ժողովրդական տնտեսության զարգացման 1957 թվականի պլանի և պետական բյուջեյի մասին զեկուցումների շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1957, 10/II, № 35, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Սովետական Միության ժողովուրդների կուլտուրայի մասին]:(Ռուսաստանյան ֆեդերացիան): Սովետական Հայաստան, 1957, 17/V, № 115, էջ 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Гордость советского народа. [Беседа с президентом Академии наук Армянской ССР академиком В. А. Амбарцумяном о запуске первого искусственного спутника Земли]: Коммунист, 1957, 8/Х, № 238, с. 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Объединить усилия ученых в борьбе за немедленное запрещение ядерного оружия. (Заявление группы советских ученых). [Среди подписей: В. А. Абарцумян]: Правда, 1957, 13/VIII, № 225, c. 4. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Расцвет науки [АрмССР]: Правда, 1957, 18/X, № 261, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь депутата В. А. Амбарцумянa [на заседании шестой сессии Верховного Совета СССР четвертого созыва] (Прения по докладам о Государственном плане развития народного хозяйства и Государственном бюджете СССР на 1957 год): Правда, 1957, 9/II, № 40, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь депутата В. А. Амбарцумянa [на заседании шестой сессии Верховного Совета СССР четвертого созыва] (Прения по докладам о Государственном плане развития народного хозяйства и Государственном бюджете СССР на 1957 год): Известия, 1957, 9/II, № 34, c. 6. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь депутата В. А. Амбарцумянa [на заседании шестой сессии Верховного Совета СССР четвертого созыва] (Прения по докладам о Государственном плане развития народного хозяйства и Государственном бюджете СССР на 1957 год): Коммунист, 1957, 10/II, № 35, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Славный юбилей. (Город русской славы, город великого Ленина. К 250-летию): Коммунист, 1957, 23/VI, № 147, c. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Труды армянских ученых. [Беседа с президентом акад. наук АрмССР В. А. Амбарцумяном]: Наука и жизнь, 1957, № 7, с. 24. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Теоретическая астрофизика: London-New York -Paris-Los Angeles, Pergamon Press, 1958.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О проблеме происхождения звезд: Pokroky matematiky, fysiky a astronomie. 1958, N 3, str. 312-323.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Кратные галактики и радиогалактики. Сообщение III. О двухядерных галактиках: Доклады АН АрмССР, 1958, т. 26, № 2, с. 73-76. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Кратные галактики и радиогалактики. Сообщение IV. Голубые объекты окoло эллиптических галактик: Доклады АН АрмССР, 1958, т. 26, № 5, с. 277-279. Резюме на арм. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Evolution of Galaxies: Report presented to the Solvey Conference of 1958. Yerevan, 1958, 28 p. (Byurakan Observatory of the academy of Sciences of Armenian S.S.R.). References: p. 28.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղագետների միջազգային 10-րդ համագումարում: [Զրույց միջազգային աստղագիտական միության 10-րդ համագումարի կազմակերպչական կոմիտեյի նախագահ, ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի հետ]: Ավանգարդ, 1958, 23/VII, № 101, էջ 1. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Гигантское космическое мероприятие. [Исследования верхних слоев атмосферы с помощью искусственных спутников Земли]: Известия, 1958, 21/III, № 69, с. 4. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Х Международный астрономический съезд. (Беседа с председателем оргкомитета Х Международного астрономического съезда академиком В. А. Амбарцумяном): Известия, 1958, 12/ VIII, № 192, с. 6. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Международный астрономический съезд: Правда, 1958, II/VIII, № 223. с. 4. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Разговор о мироздании: Техника молодежи, 1958, № 1, с. 9. - Գիտահանրամատչելի գրականություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Բաց նամակ Ֆրանսիայի գրողներին և կինեմատոգրաֆիստներին: [Ստորագր.՝Վ. Համբարձումյան, Ն. Հարութունյան, Վ Վաղարշյան և ուրիշ.]: Սովետական սրվեստ, 1958, № 3, էջ 29-30. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ընկ. Վ. Հ. Համբարձումյանի ճառը [Հայկական ՍՍՌ չորրորդ գումարման Գերագույն Սովետի յոթերորդ սեսիայում]: (Մտքերի փոխանակություն Հայկական ՍՍՌ բնության պահպանման մասին Հայկական ՍՍՌ Մինիստրների Սովետի նախագահի տեղակալ, դեպուտատ Ա. Կ. Շեկոյանի զեկուցման շուրջը ): Սովետական Հայաստան, 1958, 17/ V, № 115, էջ 2-3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ընկ. Վ. Համբարձումյանի ճառից [Հայաստանի Կոմպարտիայի XIX համագումարում]: (Մտքերի փոխանակություն ՀԿՊ ԿԿ-ի և Վերստուգիչ հանձնաժողովի հաշվետու զեկուցումների շուրջը): Սովետական Հայաստան, 1958, 30/I, № 26, էջ 3-4. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Борьба арабов завершится победой: Коммунист, 1958, 24/IV, № 97, с. 3. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Год великих открытий. [Новогоднее поздравление]: Комсомолец, 1958, 1/I, № 1, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Из речи тов. В. А. Амбарцумяна [на XIX съезде Коммунистической партии]. (Прении по отчетным докладам ЦК Коммунистической партии Армении): Коммунист, 1958, 30/I, № 26, c. 4. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Науке нужен мир: Космос, 1958, 12/VIII, c. 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Науке нужен мир: Космос, 1958, 12/VIII, c. 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Науке нужен мир: Космос, 1958, 12/VIII, c. 1. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Открытое письмо литераторам и кинематографистам Франции. [О постановке совместного фильма о Мисаке Манушяне. Среди подписей: В. А. Амбарцуян]: Искусство кино, 1958, № 1, с. 18-19. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Поздравительная телеграмма [в связи ц 20-летием газеты "Комсомолец"]: Комсомолец, 1958, 29/IV, № 54, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь В. А. Амбарцумянa [на заседании седьмой сессии Верховного Совета Армянской ССР четвертого созыва] (Прения по докладу об охране природы Армянской ССР): Коммунист, 1958, 17/V, № 115, c. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Tremendous Achievements: Moscow News, 1958, 23/VII, N 68, p. 2. - Հրապարակախոսություն:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Далекие миры: [К проблеме излучения внешних галактик]: Известия.- 1959.- 28 ноября, № 282.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука о Вселенной и религия: Наука и религия.- 1959, № 1.- С. 9-12.- портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые вопросы космогонической науки.: Коммунист.- 1959, № 8.- С. 86-96.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые методологические вопросы космогонии // Философские проблемы современного естествознания/: Труды Всесоюзного совещания по философским вопросам естествознания АН СССР.- М., 1959.- с. 268-290; Заключительное слово.- С. 575-576.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новые исследования армянских астрофизиков: Советская Эстония.- 1959.- 29 июля, № 176.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новые исследования армянских астрофизиков: Советская Латвия.- 1959.- 29 июля, № 176.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О некоторых данных внегалактической астрономии// Внегалактическая астрономия и космология/: Труды шестого совещания по вопросам космогонии.- М., 1959.- С. 5-18.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Раскроются новые тайны Вселенной: Правда.- 1959.- 30 декабря, № 364.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Раскроются новые тайны Вселенной: Газета "Правда" об Армении: Сборник.- Ер.: Айастан, 1973.- С. 283-284.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Осуществляется дерзновенная мечта// Беспримерный научный подвиг: Материалы газеты "Правда" о трех советских космических ракетах.- М.: Физматгиз, 1959.- С. 135.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ефремов И. Критический туман вокруг "Туманности Андромеды" [Научно-фантастический роман.]: Литературная газета.- 1959.- № 107.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Торжество советской науки и техники: [О первой искусственной планете].: Правда.- 1959.- 5 января, № 5.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Stellar associations: Endeavour.- 1959.- vol. 18, N 69.- p. 45-51.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության զարգացումը Սովետական Հայաստանում 40 տարվա ընթացքում: Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1960. - № 4. - էջ 3-19:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտությունը Հայաստանում 40 տարում: Եր., 1960.- 75 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., ժողովրդի բարօրության համար: [Գիտությունների ակադեմիայի դերը ժողտնտեսության զարգացման գործում]: Սովետական Հայաստան.- 1960, № 10.- էջ 31-33:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука в Армении за 40 лет: Ер., 1960.- 67с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Блестящий эксперимент: [О запуске космического корабля]: Наука и жизнь.- 1960, № 9.- С. 3.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вступительное слово [на Всесоюзном совещании по теории вероятностей и математической статистике]: Труды всесоюзного совещания по теории вероятностей и математической статистике.- Ер., 1960.- с. 11-14; Там же: О флуктуациах в видимом распределении звезд.- С. 139-142.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Дружба навеки // Дружба, Статьи, очерки, исследования, воспоминания, письма об армяно-русских связях: Сост. и автор вступит. очерка А. Арзуманян.- Кн. 1.- Ер.: Арм. гос. изд., 1960.- С. 7-8.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Хранить лучщие традиции русской науки: Кн. 2.- Ер.: Арм. гос. изд., 1960.- С. 5-6.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Источник знаний:( О значении радио и телевидения): Радио и телевидение в СССР.- М., 1960.- С. 14-15.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К проблеме механизма возникновения звезд в звездных ассоциациях: Третий симпозиум по космической газодинамике 24-29 июня 1957 г.- М., 1960.- С. 65-71, рис.- табл.- Библиогр.: 16 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Космология: Астрономия в СССР за сорок лет. 1917-1957. Сборник статьей.- М .: Физматгиз, 1960.- С. 347-363.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука в Советской Армении за 40 лет: Коммунист (Ереван).- 1960.- 27 октября, № 256.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Научные труды в двух томах: Ер.: АН АрмССР, 1960. Т. 1, 430 с.; Т. 2, 361 с., Библиогр.: "Список научных трудов В. Амбарцумяна", 126 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новые вычислительные [электронные] машины: Коммунист (Ереван).- 1960.- 31 июля, № 181.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О вырожденном сверхплотном газе элементарных частиц: Астрономический Журнал.- 1960.- Т. 37, вып. 2.- С. 193-209.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О флуктуациях в видимом распределении звезд: Труды Всесоюзного совещания по теории вероятностей и математической статистике.- Ер., 1960.- С. 139-142.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Праздник ученых Советской Армении: Вестник АН СССР.- 1960, № 12.- С. 37-40.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы современной астрофизики: Труды Второго съезда Всесоюзного астрономо - геодезического общества, 25-31 января 1955 г.- М., 1960.- С. 38-48.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Речь В.А. Амбарцумяна на совместном заседании Совета Союза и Совета Национальностей Верховного Совета СССР 6-ого мая 1960г.]: Правда.- 1960.- 7 мая; Известия.- 1960.- 7 мая; Коммунист (Ереван).- 1960.- 8 мая.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред: Мустель Э.Р. Звездные атмосферы: Проблемы теоретической астрофизики.- М.: Физматгиз, 1960.- 444 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Решена задача огромной важности:[Об освоении космоса]: Правда.- 1960.- 24 августа, № 237.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the evolution of stellar systems: Quarterly journal of the Royal Astronomical Society (London).- 1960.- vol. 1, N 2.- p 152-163.- 1 portr.- Bibliogr.: 8 ref.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Выступление в прениях по докладу М.В. Келдыша "Советская наука и строительство коммунизма"]: Всесоюзное совещание научных работников в Кремле. 12-14 июня 1961г. (Стенограммы, материалы), Вестник АН СССР.- 1961, № 7.- С. 57-59.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Внутреннее строение гиперонных конфигураций звездных масс:Астрономический журнал.- 1961.- Т. 38, вып. 6.- С. 1016-1024.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Во имя жизни: Новый полет в космос.- М.: Воениздат, 1961.- С. 159-162.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Выступление в прениях по докладу М.В. Келдыша "Советская наука и строительство коммунизма"]: Всесоюзное совещание научных работников в Кремле. 12-14 июня 1961г. (Стенограммы, материалы).- М.: [ВИНИТИ], 1961.- С. 113-118.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Искать большое в малом: Техника- молодежи (Москва).- 1961, № 9.- С. 14, рис.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Международный форум астрономов: К итогам IX съезда Международного астрономического союза. Беркли (США): Правда.- 1961.- 4 сентября, № 248.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука земная, наука звездная: Литературная газета.- 1961.- № 133
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новейшие достижения астрономии и борьба против современного фидеизма: Успехи современной науки и религия АН СССР.- М.: 1961.- С. 36-46.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О некоторых вопросах развития науки и высшего образования: Коммунист (Ереван).- 1961.- 1 декабря, № 27.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О равновесных конфигурациях сверхплотных вырожденных газовых масс: Астрономический журнал. 1961.- Т. 38, вып. 5.- C. 785-797.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об эволюции звездных систем: Известия АН АрмССР. Серия физ.-мат. наук.- 1961, Т. 14.- № 3.- C. 163-176.- Рез.: арм., Библиогр. : 8 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие: Всехсвятский С., Казютинский В. Рождение миров: М.: Гостполит- издат.- 1961.- С. 3-4.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ради жизни. 700 тысяч километров в космосе: [Спец. вып.].- М.: Известия, 1961.- С. 59-63.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Ученые Академии наук Армянской ССР к XXII съезду КПСС]: (Говорят президенты): Наука и жизнь.- 1961, № 10.- С. 14-15, портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Человек будет активно воздействовать на явления в космосе: Техника -молодежи (Москва).- 1961, № 1.- С. 14.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Человечество восхищено подвигом советских ученых [О запуске четвертого космического корабля]: Экономическая газета.- 1961, № 60.- С. 1.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Instability phenomena in systems of galaxies: The astronomical journal (New York).- 1961, vol. 66, N 10.- p. 536-540.- Bibliogr.: 8 ref.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ակադեմիայի պրեզիդենտ Վ. Հ. Համբարձումյանի ներածական խոսքից: [ԳԱ 1962 թ. մարտի 23-ի տարեկան ընդհանուր ժողովում]: Տեղեկագիր, ՀՍՍՌ ԳԱ . Հաս. գիտ., 1962, № 5.- էջ 75-79:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղաֆիզիկայի զարգացումը Սովետական Հայաստանում: Բնագիտության և տեխնիկայի պատմությունից: Գիտ. աշխատ. Ժողովածու- Եր., 1962.- Հ. 2.- էջ 21-44:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայ գրի և դպրության մեծ հիմնադիրը: [Մեսրոպ Մաշտոցի ծննդյան 1600-ամյակի առթիվ]: Պատմաբանասիրական հանդես. ՀՍՍՀ ԳԱ .- 1962, № 3.- էջ 3-15.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Большая Вселенная: Известия, Моск. веч. вып. - 1962.- 5 июля, № 158.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Веление времени: [О работе республиканских академий]: Известия, Моск. веч. вып.- 1962.- 15 декабря, № 297.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К международному форуму астрономов: Коммунист (Ереван).- 1962.- 30 августа, № 204.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Мы видим новые горизонты: К осуществлению группового космического полета кораблей "Восток-3" и "Восток-4"]: Природа.- 1962, № 9.- С. 16.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Положено начало космическим полетам: Наши космические пути.- М.: Совет. Россия, 1962.- С. 126-128.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы внегалактических исследований: Вопросы космогонии.- 1962.- Т. 8.- С. 3-26.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред. Гурзадян Г.А.: Планетарные туманности: М., 1962.- 384 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Тайны Вселенной: Перспективы развития астрономии в СССР: Совет. Киргизия.- 1962.- 6 января, № 5.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Multicolour photography of galaxies at the Criman ofservatory: International Astronomical Union.Symposium N 15.- Cambridge: Univ. press, 1962.- p. 177-178.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Problems of extra-galactic research. Proceedings of the eleventh General Assembly, Berkeley, 1961. London, New York, Acad. press, 1962: Transactions of the International Astronomical Union.- 1962.- vol. 11 B.- p. 145-160.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вечное омоложение: О научных успехах за истекший год, о новых именах в науке. Известия, Моск. веч. вып.- 1963.- 30 декабря № 307.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление на обсуждении доклада Л.Ф. Ильичева. "Методологические проблемы естествознания и общественных наук": Вестник АН СССР.- 1963, № 11.- С. 47-48.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Галактики: Глазами ученого.- М., 1963.- С. 31-53.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Исторический документ подписан!: К достижению соглашения о прекращении испытаний ядерного оружия в воздухе, космическом пространстве и под водой. Коммунист (Ереван) .- 1963.- 6 августа, № 184.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Мир далеких галактик: Наука и жизнь.- 1963, № 3.- С. 85- 90.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., На путях коллективного творчества: Известия, Моск. веч. вып., 1963.- 25 февраля, № 48.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О взрывах в галактиках: Беседа: Коммунист (Ереван). - 1963.- 19 октября, № 246.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., По следам звездных катастроф: Беседа о вспышках сверхновых звезд. Советская Латвия.- 1963. 31 августа, № 206 ; Советская Литва.- 1963.- 31 августа, № 204.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предговор: Всехсвятский С; Казютинский В. Ражданеть на световете.- София.- 1963.- С 3-4. То же на румин. яз. Prefat a.-p.3-4.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы современной астрономии и физика микромира: Философские проблемы физики элементарных частиц.- М., 1963.- С. 36-46.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы современной астрономии и физика микромира: Вопросы философии. АН СССР. Институт философии.- 1963, № 6 .- С. 45-52.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Раскрывая закономерность Вселенной: Природа.- 1963, № 12.- С. 21-23.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь на совместном заседании Совета Союза и Совета Национальностей Верховного Совета СССР 13 декабря 1692 г.: Заседания Верховного Совета СССР Шестого созыва. Вторая сессия.- М., 1963 -С. 523-528.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Сверхассоциации в отдаленных галактиках: Сообщение Бюраканской обсерватории.- 1963.- Вып. 33.- С. 3-18.- Рез. арм., англ.- Библиогр. 7 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Современное состояние теории сверхплотных небесных тел: Вопросы космогонии. АН СССР. Астрон. совет.- 1963.- Т. 9.- С. 91-131.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Содружество ученых: [Сотрудничестве и взаимопомощи ученых республик Закавказия]: Коммунист (Ереван).- 1963.- 6 апреля, № 82.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Судьбы звезд: Комсомолская правда.- 1963.- 12 октября, № 241.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Probleme der extragalaktischen Forschung: Naturwissenchaftliche Rundschau.(Stuttgart).- 1963.- Bd. 16. N 11.- S. 423-435.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., The study of distant galaxies: Journal of the British Astronomical Association (London).- 1963.- Vol. 73, N 6.- P. 235-237.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղագիտությունն ընդդեմ ֆիդեիզմի: Եր., 1964.- 25 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., В безбрежные просторы Вселенной: День нынешней и день грядущий.- М.: Молодая гвардия.- 1964.- С. 229-236.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Выступление в прениях по докладам о состоянии и развитии науки в 1963г на Общем собрании АН СССР 3-5 февраля 1964 г.]: Вестник АН СССР.- 1964.- № 4. С.79-80.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К задаче многократного рассеяния света в плоскопараллельной среде с внутренним отражением от граничной поверхности: Ученые записки Ленинградского университета. Труды Астрономической обсерватории ЛГУ. серия математических наук.- 1964.- Т. 20, № 323.- С. 3-11.- Резюме на англ. яз.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Как рождаются звезды: Коммунист (Ереван).- 1964.- 23 апреля, № 147.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Марксистско-ленинская методология и прогресс науки: Выступление на заседании Президента АН СССР. Методологические проблемы науки.- М., 1964.- С. 193-196.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новое о строении галактик: Московский комсомолец.- 1964.- 4 января, № 3; Совет. Киргизия.- 1964.- 7 января, № 5.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О природе и эволюции галактик: Земля во Вселенной.- М.: Мысль, 1964.- С. 81-104.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [О рождении звезд и галактик]: Неделя.- 1964.-№ 7.- С. 4.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об одной задаче нелинейной теории рассеяние света в мутной среде: Доклады АН ССР.- 1964.- Т. 38, вып. 4.- С. 225-230.- Рез. арм.- Библиогр. 4 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об одном случае просветления среды под воздействием излучения: Доклады АН Арм ССР.- 1964.- Т. 39, вып 3.- С. 159-165.- Рез. арм.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Путеводная звезда научного познания: Природа (Москва).- 1964.- № 4.- С. 27-28.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Рождение и эволюция звезд: Рождения и эволюция галактик и звезд.- М.: Знание, 1964.- С. 3-9.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Рождение и эволюция галактик и звезд: [Сборник статей]: М.: Знание, 1964/.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Содружество астрономов мира: Коммунист (Ереван).- 1964.- 10 апреля, № 86.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Содружество ученых: [О космических исследованиях]: Полярная правда (Мурманск). - 1964. - 12 апреля, № 89.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Тайны Вселенной: [Об изучении ядер галактик]: Правда. - 1964. - 22 августа, № 235.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Эволюция астрономии: Актуальные проблемы науки. (Беседа 3). Рождение и эволюция галактик и звезд: Наука и жизнь. - 1964. - № 6. - с. 3-5.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Это будет интересно: [О предстоящем XII съезде Международного астрономического союза (Беседа)]: Коммунист (Ереван). - 1964. - 23 августа, № 200.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., A modern csillagászat ès a mikrofizika problèmái: Csillagaszati èvkönyv. Az 1965 evre. - Budapest: Gondolat Kiadó, 1964. - p. 131-134.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., How stars come into being: Journal of the British Astronomical Association (London).- 1964.- Vol. 75, N 1.-- p. 60-62.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., La cooperation des savants: Etudes sovietiques (Paris) - 1964. N 194.- p. 26-27, portr.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Superassociations in distant galaxies.: The Galaxy and the Magellanic Clouds. IAU-URSI symposium N 20, Canberra, March 18- 28, 1963 Ed. fy F. I. Kerr, A.W. Rodgers.- Conberra.- 1964.- p. 122-126.- Bibliogr 3 ref.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Եղեռն և վերածնունդ: Լրաբեր հասարակական գիտությունների ՀԱԱՀ ԳԱ.- 1965, № 4.- էջ 23-36:- Ամփոփումը ռուս.:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Եղեռն և վերածնունդ: Մեծ եղեռնի 50 տարին: Պատմաբանասիրական հանդես. ՀԱԱՀ ԳԱ.- 1965, № 2.- էջ 41- 54.- Ամփոփումը ռուս.:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Մեծ եղեռնը: Մեծ եղեռնի 50 տարին: Պատմաբանական հանդես. ՀԱԱՀ ԳԱ .- 1965, – 1 .- էջ 19-20:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вступительное слово: Внеземные цивилизации. Труды совещания. (Бюракан, 20-23 мая 1964 г.- Ер., 1965.- С. 7-11, 73, 77, 136-137.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление по докладу Л.А. Арцимовича на заседании Президента АН СССР в декабре 1964 г., посвященном обсуждению работы Отделения общей физики: Вестник АН СССР.- 1965.- № 6.- С. 27-29.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Горизонты науки Армении: Коммунист (Ереван).- 1965.- 30 мая, № 126.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Дискуссия [по вопросу "Проблема космической лингвистики": Выступления: Внеземные цивилизации; Труды совещания. Бюракан. 20-23 мая 1964г.- Ер., 1965. -С. 136-142.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Замечание по вопросу о частоте сверхновых: О статье Б.В. Кукуркина, в настоящем номере, с. 465-471. Его вывод имеет большое значение для понимания роли сверхновых в жизни галактик. Астрофизика АН Арм сср.- 1965.- Т. 1, вып. 4.- С. 473-474.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Краткое изложение доклада В. Амбарцумяна на заседании Перзидиума АН СССР 5 марта 1965 г о деятельности АН АрмССР: Вестник АН СССР.- 1965, № 6.- С. 21-24.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Мы - впереди!: [О космическом полете корабля "Восход- 2"] // Правда.- 1965.- 20 марта, № 79.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новое пополнение Академии наук Армянской ССР: Коммунист (Ереван).- 1965.- 28 марта, № 73.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О дефекте массы барионных звезд: Астрофизика. АН АрмССР.- 1965.- Т. 1, вып. 1.- С. 7-21.- Рез. англ.- Библиогр. 13 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [О деятельности Академии наук Армянской ССР. Доклад В.А. Амбарцумяна на заседании Президиума АН СССР 5 марта 1965 г. Краткое изложение].: Вестник АН СССР.- 1965, № 6.-С. 21-24.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Окно в бесконечность: [О достижениях современной астрономии и астрофизик]: Правда.- 1965.- 16 июня, № 167.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [О новом в астрономии. Беседа]: Советская Россия.- 1965. - 15 сентября, № 218.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об эволюции галактик: Наука и человечество. 1965 г. - Международный ежегодник. - М.: Знания, 1965.- С. 347-35.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Основная проблема космогонии: Наука и жизнь. - 1965, № 8.- С. 26-29.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Покорение Галактики: [Беседа]: Комсомольская правда. - 1965.- 7 августа, № 184.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы Большой Вселенной: Известия, Моск. веч. вып. - 1965 12 января, № 9. - (Гаризонты науки).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ядра галактик и их активность: Проблемы гравитации. Тезисы докладов Второй советской гравитационной конференции. - Тбилиси.- 1965.- С. 202-203.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Kosmsgoonia pohiprobleem: Tehnika ja tootmine (Tallin).- 1965, N 11.- S. 518-519.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Nuclei of Galaxies and their Activity: The structure and Evolution of Galaxies.- London-New York- Sydney.- 1965.- p. 1-16.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Uber die Evolution der Galaxien: Naturwissenschaften.- 1965.- Bd. 52, N 20.- S. 545-549.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գալակտիկաներ: Եր.: Հայաստան, 1966.- 72 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Նոր հայտնագործություններ` նոր պրոբլեմներ: Գիտություն և տեխնիկա 1966.- № 7.- էջ 1-4:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новые открытия - новые проблемы: Земля и Вселенная. М., 1966, № 3.- С. 3-6.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Академик Н. М. Сисакян: [Некролог]: Вестник АН СССР.- 1966, № 3.- с. 3-4 .
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Бюраканская астрофизическая обсерватория: Природа.- 1966, № 7.- С. 41-49.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Еще одна тайна галактик: Коммунист (Ереван). - 1966.- 6 января.- № 4 (Наука раздвигает горизонты).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звезды, галактики, Вселенная: Звезды и вселенная.- М.: Знание, 1966.- С. 3-9 (Новое в жизни, науке, технике. Серия 9. физ; мат; астрон, Серия 10. Беседы по актуальным проблемам науки).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Золото и молибден Армении: Земля и люди. - М.: Мысль, 1966.- С. 175 .
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Мягкая посадка автоматической станции "Луна-9" на поверхность Луны- крупная победа советской науки и техники]: Луна открывается людям.- М.: Политиздат, 1966.- С. 97.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука и будущее: Советская Россия.- 1966.- 29 марта.- № 73.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [О Бюраканском симпозиуме]: Коммунист (Ереван).- 1966.- 15 мая.- № 112.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О некоторых нелинейных задачах теории переноса излучения: Теория звездных спектров.- М.: Наука, 1966.- С. 91-104.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Основная проблема космогонии: Будущее науки. Перспективы. Гипотезы. Нерешенные проблемы. Ежегодник.- М.: Знание, 1966.- С. 92-100.- портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., "Острова" Вселенной: Смена.- 1966, № 1.- С. 24 (Сквозь миллиарды световых лет).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Парадоксы сверхгигантских галактик: Московский комсомолец.- 1966.- 22 марта, № 67.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы звездной астрономии: Проблемы звездной астрономии.- М.: Знание, 1966.- С- 3-11.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Принцип развития в астрономии. [Тезисы]: Философские вопросы современной физики.- М.: Наука, 1966, вып. 2.- С. 92-95.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Рец.: Halton Arp. Atlas of Peculiar galaxies / Published by the California Institute of technology.-Pasadena.- 1966: Астрофизика, АН АрмССР.- 1966.- Т. 2, вып. № 3.- С. 373-378.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Рец.: Гальтон Арп. Атлас пекулярных галактик.- Пасадена: Изд. Калифорн. технол. ин-та, 1966: Астрофизик.-, 1966.- Т 2, вып. 3.- С. 373-378.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., У колыбели звезд: Неделя.- 1966, № 27.- С. 7.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Эврика. 1966 год: Сборник статей.- М.: Молодая гвардия, 1966.- 360с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Эффективность научных исследований: Литературная газета.- 1966, № 25.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Some remarks on the nature of the nuclei of galaxies: Proceedings of the twelfth General Assembly, Hamburg, 1964. - London - New York: Acad. press, 1966.- p. 578-581, 1portr. out the text.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղաֆիզիկայի զարգացումը Սովետական Հայաստանում: Գիտություն և տեխնիկա.- 1967, № 11, էջ 2-15:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպի գիտության նոր բարձունքներ: Սովետական Հայաստան.- 1967.- 22 ապրիլի, № 95:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հոկտեմբերը և գիտության զարգացումը Հայաստանում: Պատմաբանասիրական հանդես ՀՍՍՀ ԳԱ.- 1967, № 4.- էջ 3-10:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление на Годичном общем собрании АН Армянской ССР. - Ереван, 1967г. Краткое изложение: Литературная Армения.- 1967, № 5.- С. 115.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Глубины неспокойных галактик: Известия, Моск. веч. вып.- 1967.- 29 мая, № 125.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Еще шаг во Вселенную. Полет корабля "Союз-1": Правда.- 1967.- 24 апреля, № 114.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Метагалактика и Вселенная: Структура и формы матер.- М.: Наука, 1967.- С. 360-398.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наук возвышенные цели: Проблема отбора молодежи в науку: Правда.- 1967. - 17 августа, № 229.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука возрожденного народа: Промышленность Армении.- 1967, № 11.- С. 15-17, Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые особенности современного развития астрофизики: Октября и научный прогресс. Кн. 1.- М.: АНН, 1967.- С. 71-85.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новое "окно во Вселенную": О возникновении новой отрасли науки о Вселенной -радиастрономии: Учительская газета. (M.).- 1967.- 12 августа, № 96.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О планах и задачах журнала "Промышленность Армении": Промышленность Армении.- 1967, № 9-10.- С- 87-88.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие: Всехсвятский С. К. Природа и происхождение комет и метеорного вещества.- М.: Происвещение, 1967.- С. 3.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Смотр Вселенной: О работе XIII генеральной ассамблеи Международного астрономического союза: Известия, Воскрес. вып. - 1967.- 2 сентября, № 208.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Տիեզերքի էվոլյուցիայի պրոբլեմները: Միջազգային աստղագիտական համագումարներում ու գիտաժողովներում կարդացած զեկուցումների և ելույթների ժողովածում: Եր.: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ, 1968.- 293 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Քսանհինգամյա պանծալի ճանապարհ (ՀՍՍՀ ԳԱ 25-ամյա գործունեության մասին): Սովետական Հայաստան.-1968.- 29 նոյեմբերի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Астрофизика: Академия наук Армянской ССР за 25 лет. - Ер., 1968.- С. 19-42.- Библиогр. с. 34-42 (172назв.)
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Дискуссия по теме 3. /1. Фотоэлектрические наблюдения объекта 3с 273: Нестационарные явления в галактиках... -Ер., 1968.- С. 363-370 (Выступление В. А. Амбарцумяна).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., За высокий уровень пропаганды политических и научных знаний: Отчетный доклад на VIII съезде Общества "Знание" АрмССР:

Коммунист. (Ереван).- 1968.- 19 мая, № 115.

  • Համբարձումյան Վ.Հ., Загадки далеких галактик: Труд.- 1968.- 11 августа, № 187.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Мир галактик и его законы: Наука и религия.- 1968, № 12.- С. 4-9 (Перспективы астрофизики).- С. 26-30.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., ... Мы будем все глубже и глубже проникать в мировое пространство: Литературная Армения.- 1968, № 11.- С. 92-95.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука возрожденного народа: Арм. народа: Наука и жизнь.- 1968, № 9.- С. 46-48.- Илл, портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука производству, производство - науке: Ответы на вопросы журнала "НТО СССР": Научно-технические общества СССР (Москва).- 1968, № 3.- С. 28-29.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные объекты во Вселенной и их значение для космогонии: Земля и Вселенная.- 1968, № 4.- С. 2-10.- Фото.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об активности ядер галактик: Нестационарные явления в галактиках..., Ер., 1968.- С. 11-20. Библиогр. (4назв.)
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Перспективы астрофизики: Беседа: Наука и религия.- 1968, № 12.- С. 26-30.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие: Казютинский В. В. Революция в астрономии: М.: Знание, 1968.- С. 2.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие к симпозиуму "Нестационарные явления в галактиках" Бюракан, 4-12 мая 1966г.: Нестационарные явления в галактиках..- Ер., 1968.- С. 5.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы эволюции Вселенной: Сборник докладов и выступлений на междунар. астрон. съездах и конференциях. - Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1968.- 236с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Современное естествознание и философия: Доклад на XIV международном философском конгрессе (Вена, 1968г.): Успехи физических наук.- 1968.- Т. 96, вып. 1.- С. 3-19.- Библиогр. (20 назв.)
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Тылы науки: Известия. Моск. веч. вып.- 1968.- 17июля, № 166.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Хранить замечательные традиции: О русском астрофизике А. А. Белопольском: Промышленность Армении.- 1968, № 8.- С. 39.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Contemporary natural science and philosophy: Akten des XIV. Internationalen Kongresses fur philosophie.- Bd 1.- Wien, Verl. Herder.- 1968.- S. 513-535.- Bibliogr. 20 ref.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Problems of modern astronomy and the physics of the microworld: Philosophical problems of elementary particle physics.- Moscow: Progress, 1968.- p. 44-55.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ակադեմիայի 25 տարին և նրա հերթական խնդիրները. Բնագիտության և տեխնիկայի պատմությունը Հայաստանում: Պատմաբանասիրական հանդես. ՀՀ ԳԱ.-1969, № 2.- էջ 3-14.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Համազգային մեծ բանաստեղծը: Հովհ. Թումանյանի ծննդյան 100-ամյակը: Լրաբեր հաս. գիտ. ՀՍՍՀ ԳԱ.- 1969.- № 9.- էջ 3-4 .
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Диалектика в современной астрономии: Ленин и современное естествознание.- М.: Мысль, 1969.- С. 230-255.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К статистике вспыхивающих объектов: Звезды. Туманности. Галактики/ Труды симпозиума посвященного 60-лкетию академика В. А. Амбарцумяна.- Ер.: АН АрмССР.- 1969.- С. 283-292.- Библиогр. (5 назв.)
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Марксистско-ленинская философия и современное естествознание: Коммунист.- 1969, № 18.- С. 27-41.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., На магистралях познания: Известия, Моск. веч. вып.- 1969.- 13 октября, № 243.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наук возвышенные цели: О подготовке научных кадров: Наука сегодня.- М.: Молода гвардия, 1969.- С. 162-165.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука Армении на подъеме: АН АрмССР.- Ер., 1969.- 34 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные объекты во Вселенной и их значение для космогонии: Проблемы современной космогонии.- М.: Наука, 1969.- С. 5-18.- Библиогр. (9 назв.)
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О ядрах галактик: Наука и человечество. 1969. Международный ежегодник.- М.: Знание, 1969.- С. 313-327.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Одиноко ли человечество во Вселенной?: Литературная газета.- 1969.- № 9.- С. 10-11.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Союз науки мира: Беседа: Московская правда. - 1969.- 22 октября, № 248.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Проблемы современной космогонии: М.: Наука, 1969.- 351 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Теория сверхплотных небесных тел: Проблемы современной космогонии.- М., 1969.- С. 172-239.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ядра галактик: Вестник АН СССР.- 1969, № 2.- С. 20-35; Земля и вселенная. - 1969, № 2.- 25-34.- Илл., схем.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Metagalaxis und Weltall: Struktur und Formen der Materie. Dialektischer Materialismus und moderne Natuwissenschaft. - Berlin: VEB Deutsch. Verl. Wiss, 1969.- S. 322-349.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության զարգացումը Սովետական Հայաստանում: Պատմաբանասիրական հանդես. ՀՍՍՀ ԳԱ.- 1970.-N 4.-էջ 23-28:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Մարքսիստական-լենինյան փիլիսոփայությունը և ժամանակակից բնագիտությունը: Եր., 1970.- էջ 34:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Վ. Ի. Լենինը և բնագիտությունը: Լրաբեր հասարակական գիտությունների. ՀՍՍՀ ԳԱ.-1970.-№ 4.-էջ 11-18:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Խմբ.: Աստղագիտություն: Ձեռնարկ միջն. դպր. 10-րդ դասարանի համար.-Եր., 1970.- 207 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Беспредельны возможности научного творчества: Промышленность Армении.-1970, № 1.- С. 8-11.-Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Быть с веком наравне: Учительская газета.-1970.-5 ноября, № 280.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вспыхивающие звезды в Плеядах: Астрофизика. АН АрмССР.-1970.-Т. 6, вып. 1.- С. 7-30.- Библиогр. с. 30 (24 назв.).-Рез. англ.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Загадочный мир галактик: Культура и жизнь.-1970, № 11.-С. 44-45; Правда.-1970.-1 февраля, № 32.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Звезды Бюракана: Московская правда.-1970.-28 ноября, № 280.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ленинские идеи в развитии естествознания и современные представления о Вселенной: К пленуму Астрономического совета Академии наук в Бюракане (апрель, 1970г) [Тезисы докладов].-Ер., 1970.- С. 1-3.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука Советской Армении. Ленин и современная наука.- Кн.2. Ленинские идеи и современное естествознание: Расцвет науки в союзных республиках.-М.: Наука, 1970.- С. 594-607.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Не за степень, а за труд: Литературная газета.-1970, № 8.-С. 10.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О проценте вспыхивающих звезд среди переменных типа RW AUR в ассоциации Ориона: Астрофизика. АН АрмССР.-1970.- Т. 6, вып. 1.-с. 31-38.- Библиогр. с. 38 (4назв.).-Рез. англ.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Одиноко ли человечество во Вселенной?: Юркина Г. Из школы во Вселенную.- М.: Мол. Гвардия, 1970.-С. 52-55.-Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Перспективы развития современной астрофизики. Проблемы астрономии и геодезии: Труды IV съезда Всесоюзного астрономогеодезического общества. (Рига, октябрь, 1965г).- М.- Наука, 1970.- С. 5-9.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Поиски, свершения: Правда.-1970.-29 ноября, № 333.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие: Казютинский В. В. Философские проблемы космологии.- М.: Знание, 1970.- С. 3.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Радиообъекты Вселенной: Радио.-1970, № 4.- С. 24-25.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Революция в современной астрономии: Природа.-1970, № 4.- С. 16-26.- илл., схем.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Факел науки. О развитии науки в Армении: Заря Востока.-1970.-29 ноября, № 279.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., "Отдаленность цели- не повод для уныния": (О будущем астрофизики в ближайшее десятилетие) Вселенной: Спутник.- 1970, № 5.- С. 47-49.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Նոր խնդիրներ, նոր անելիքներ: Պատմաբանասիրական հանդես. ՀՍՍՀ ԳԱ.-1971.-№ 2.-էջ 15-22.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., ՍՄԿԿ XXIV համագումարը և ՀՍՍՀ գիտությունների ակադեմիայի խնդիրները: Լրաբեր հասարակական գիտությունների. ՀՍՍՀ ԳԱ.-1971.- № 8.-էջ 3-9.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Взрывы во Вселенной: Леонов А., Соколов А. Звездные пути.- М.: Молодая гвардия, 1971.-С. 67-68: (К десятилетию первого в мире полета в космос Ю. А. Гагарина).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вспыхивающие звезды в Плеядах: Астрофизика. АН АрмССР.-1971.-Т. 7, вып. 3.- С. 319-331.- Библиогр с. 330 (12назв.).-Рез. англ.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Естественнонаучный поиск: методологические проблемы: Наука и жизнь.-1971, № 6.-С. 26-32.- Фото, схем.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Загадочный мир галактик: Эврика.1971: [Сборник-ежегодник].-М.: Молодая гвардия, 1971.- С. 152-156.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Курс- на содружество с производством. Эффективности науки: Правда.-1971.- 27 августа, № 239.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Материалистическая диалектика-методология и логика развития современного естествознания: Вопросы философии.-1971, № 3,-С.-24-28.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Методология и логика развития современного естествознания: Вестник АН СССР.-1971, № 3.- С. 28-39.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Поиск во Вселенной: [Беседа]: Изв. Моск. веч. вып.-1971.- 19 августа № 196.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предвестники будущего. Мост в космос: М.: Известия, 1971.-С. 180-183.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы методологии естественонаучного поиска: Вопросы философии.-1971, № 2.-С. 43-54.- Рез. англ.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Современное естествознание и философия: Философия и современность.-М.: Наука, 1971.-С. 238-263.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Укрепление союза философ и естествоиспытателей: Коммунист.-1971, № 4.-С. 49-59.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ученые республики-пятилетке: [Интервью]: Армения сегодня.-1971, № 3.-С. 1.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Фуоры: Астрофизика. АН АрмССР.-1971.-Т. 7, вып. 4.-С. 557-572.- Библиогр. с. 572 (8назв.).-Рез. англ.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Die Tiefen der Galaxien: Bild der Wissenschaft. (Stuttgart).-1971, № 12.-S. 1227-1235.-Photo.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Flare stars. New directions and new frontiers in variable star research: IAU Cooloquium N 15.- Bamberg, 1971.-p. 98-108.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Introduction. Study week on nuclei of galaxies. 13-18 April 1970. Amsterdam-London-New York, North-Holland: Amer. Elsevier, 1971.-p. 9-20, 21-24 (Pontificiae Academial scientiarum scripta varia, N 35).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Objets non stationnaires de l`Univers et leur interet pour la cosmogonie: Problemes de cosmogonie contemporaine.-M., 1971.-С. 7-170.- Библиогр. (405назв.)
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Probleme der Methodologie der naturwissenschaftichen Forschung: Sowjetwissenschaft, gesellschaftswiss.-Beitr, 1971,-N 9.-S. 972-985.-Resume S. 1007.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., The problem of methodology and logic in the development of natural science today: Social sciences. (M.).- 1971, N 4.-p. 41-53.- Summary p. 109.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Problemes de cosmogonie contemporaine: М.: Наука.-1971.-370 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Զարգացող համագործակցության [գիտության և արտադրության ասպարեզում]: Սովետական Հայաստան.-1972.- օգոստոսի 5.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вспыхивающие звезды в Плеядах: Астрофизика. АН АрмССР.-1972.- Т. 8, вып. 4.-С. 487-508.-Библиогр. с.508 (19назв.).-Рез. англ.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Где ключ к загадке тайн Вселенной? [интервью]: Вечерний Свердловск.-1972.-15 июля, № 138.-Порт.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Жизнь далекой звезды [Беседа]: Московский комсомолец.-1972.-23 ноября, № 274.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Космогония звезд и галактик: Проблемы современной космогонии.-2-ое изд.-М.: Наука.-1972.- С. 19-219.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Любовь к трем ядрам:[Ответы на вопросы редакции журнала Химия и жизнь] : Химия и жизнь.-1972, № 12.- С. 44-46.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., На передовых рубежах мировой науки: Техника и вооружение.-1972, № 12.-С. 13.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные объекты во Вселенной и их значение для исследования происхождения и эволюции небесных тел: Проблемы современной космогонии.-М.: Наука, 1972.-С. 5-18.-Библиогр. (9назв.)
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные явления в мире звезд и галактик : [Доклад на годичном общем собрании АН СССР на 2 марта 1972 г]: Вестник АН СССР.-1972, № 5.- С. 33-4.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные явления в мире звезд и галактик: Природа.-1972, № 7.- С. 2-10.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные явления в мире звезд и галактик: Земля и Вселенная.-1972, № 4.-С. 2-12.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новое лицо астрофизики: Правда.-1972.- 16 июля, № 168.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О ядрах галактик и их активности. Проблемы гравитации: Сборник докладов третьей гравитационной конференции в Ереване 11-14 октября, 1972,- Ер., 1975.-С. 5-17.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Планы ученых Армении: Наука и жизнь.- 1972, № 8.- С. 8.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Поиск во Вселенной: [Беседа о проблемах современной астрономии]: Культура и жизнь.- 1972, № 3.- С. 39.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Поиск ученых. О развитии науки в Армении: Советская Молдавия.- 1972.- 14 ноября, № 267.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие. Казютинский В. В. Вселенная, астрономия, философия: М.: Знание.-1972.-С. 3-4.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Саакян Г. С. Равновесные конфигурации вырожденных фазовых масс: М.: Наука, 1972.-С. 6-7.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблема поиска внеземных цивилизиций: Населенный космос: [Сборник].- М.: Наука, 1972.- С. 266-269.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы современной Космогонии: изд. 2-е, перер. и доп.- М.: Наука.- 1972.- 470с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Пути научной мысли: Московская правда.- 1972.- 6 октября, № 235; . За науку в Сибири (Новосибирск).- 1972, 14 декабря, № 49.- С. 4-5.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Развивающееся сотрудничество. Учёных союзных республик: Литературная Армения.- 1972, № 12.-С. 51-57.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Растущее содружество: Наука Союза ССР.-М.: Наука, 1972.-С. 369-382.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Растущее сотрудничество. Развитие науки в Армении: Знание-Сила(М.).-М.: 1972, № 12.-С. 23-27.- Фото.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Революционизирующая роль астрофизики: Культура и жизнь.-1972, № 8.- С. 42-43.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Рождение и жизнь звезд: [Беседа]: Советская Киргизия.-1972.- 7 декабря, № 287 .
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Современное естествознание и философия: Наука и жизнь.- 1972, № 4.- С. 46.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Страна передовой науки: Техника и вооружение.-1972, № 12.-С. 40-41.- фото.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Созвездие научных школ. О сотрудничестве ученых союзных республик: Известия.-1972.-27 декабря.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Союз историков науки с учеными естествоиспытателями: Вопросы истории естествознания и техники.- М.: Наука, 1972, вып. 4.- С. 52.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Четверть века упорной работы: [К 25-летию Всесоюзного общества Знания]: Слово лектора (М.)-1972, №-8.- С. 43-44.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Саакян Г. С. Равновесные конфигурации вырожденных газовых масс: М.: Наука, 1972.- 344 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the nuclei of galaxies and their activity. Problems of gravitation. Collection of reports of the plenary meetings of the Third Soviet Gravitational Conference : Yerevan, 11-14 October 1972.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ակադեմիայի 25 տարին և նրա հերթական խնդիրները. Բնագիտության և տեխնիկայի պատմությունը Հայաստանում: Գիտ . աշխատ. ժողովածու Հ. 5.-Եր., 1973.- Էջ 5-20:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղագիտություն: Գիտությունը Հայաստանում 50 տարում Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1973.- էջ 263-282:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության զարգացումը Հայաստանում: Գիտությունը Հայաստանում 50 տարում.- Եր., 1973.- էջ 113-118:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Խմբ.: Աստղագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ միջն. դպրոցի 10-րդ դասարանի համար.- Եր.: Լույս, 1973.-3-րդ հրատ.- 202 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Խմբ.: Լ. Վ. Միրզոյան. Բռնկվող աղտղեր: Եր.: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1973.-202 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Всплески в космос: Советская Россия.-1973.- 29 августа, № 202.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вспыхивающие звезды в Плеядах. IV: Астрофизика. АН АрмССР.- 1973.- Т. 9, вып. 4.-С. 461-478.- Библиогр. с. 477- 478 (27назв.)
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вторая молодость астрономии: Наука и религия.- 1973, № 4.-С. 53-54.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Диалектика, методология и логика: развития современного естествознания: Проблемы философии и методологии современного естествознания.-М: Наука, 1973.- С. 11-30.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Коперник и современная астрономия: Вестник. АН СССР.- 1973, № 3.- С. 91-102.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Коперник и современная астрономия: Земля и Вселенная.- 1973, № 4.- С. 11-18.- Фото
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Методологические проблемы астрофизики: Вопросы философии.-1973, № 3.-С. 91-102.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Одиноко ли человечество во Вселенной?: Юркина Г. Из школы во Вселенную.- Казань, 1973.- С. 50-53.-Порт.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие: Гурзадян Г. А. Вспыхивающие звезды.-М.: Наука, 1973.-С. 9-10.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Приветствие Павло Тычине. К 70-летию со дня рождения: Тычина П. Г., Рыльский М. Ф. Об Армении и армянской культуре [Сборник].-Ер.: Ан АрмССР, 1973.-С. 176-177.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Раскроются новые тайны Вселенной: Правда об Армении: [Сборник].- Ер., Айастан, 1973.- С. 283-284.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь [на заседании Совета Союза Верховного Совета СССР 18.07.1973г. о состоянии народного образования и о проекте Основ законодательства Союза ССР и союзных республик о народном образован]: Правда.-1973.-19 июля.; Комунист.(Ереван).-1973.-19 июля, № 168.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Уроки Коперника: Правда.-1973.-18 февраля, № 49.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ученый и нравственность: Промышленность Армении.-1973, № 10.-С. 49-52.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Филосовские вопросы науки о Вселенной: Сборник докладов выступлений и статей.- Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- 426с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Раздел 1. Некоторые методологические вопросы космогонии: Филосовские вопросы науки о Вселенной.- Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.-С. 9-37.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы современной астрономии и физика микромира: Филосовские вопросы науки о Вселенной.- Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 38-50.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Марксистско-ленинская методология и прогресс науки: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 51-55.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые особенности современного развития астрофизики: Филосовские вопросы науки о Вселенной.- Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 56-72.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Перспективы развития астрономии: Филосовские вопросы науки о Вселенной.- Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 73-76.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Диалектика в современной астрономии: Филосовские вопросы науки о Вселенной.- Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 77-107.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблемы методологии естественнонаучного поиска: Филосовские вопросы науки о Вселенной.- Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 108-127.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Материалистическая диалектика- методология и логика развития современного естествознания: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.-С 128-135.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Методологические проблемы астрофизики: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.-С. 166-186.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Коперник и современная астрономия: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.-С. 193-210.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Эволюция звезд и астрофизика: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.-С. 213-237.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Явление непрерывной эмиссии и источники звездной энергии: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.-С. 238-366.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О проблеме происхождения звезд: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.-С. 267-288.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об эволюции галактик: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.-С. 289-326.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О природе и эволюции галактик: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 327-355.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О ядрах галактик и их активности: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 356-371.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные объекты во Вселенной и их значение для исследования происхождения и эволюции небесных тел: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 372-386.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О ядрах галактик: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 387-403.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные явления в мире звезд и галактик: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 404-425.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Укрепление союза философов и естествоиспытателей: Борьба философских направлений в современном естествознании.-М., 1973.- Ч. 1.-С. 4-27.- Библиогр. 8 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Современное естествознание и философия: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 136-165.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Николай Коперник и современное естествознание: Филосовские вопросы науки о Вселенной.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1973.- С. 187-192.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Philosophical problems of the science on the universe Collected addresses, discourses and papers: An ARM SSR. Erevan. 426pp. (1973).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղաֆիզիկա: Հայկական սովետական հանրագիտարան.-1974. Հ. 1.- էջ 584-588:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղաֆիզիկայի մի քանի պրոբլեմներ/ Հարցազրույց ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի հետ: Գրի առավ՝ Տ. Կարապետյանը: Հայաստանի արդյունաբերություն.-1974.-№ 4.- էջ 34-36:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայ մշակույթի անմահ աստղը:[Բացման խոսք Ներսես Շնորհալու մահվան 800-ամյակին նվիրված նստաշրջանում]: Մարմարա.(Կ. Պոլիս).- 1974.- 14 փետրվարի, թիվ 10696:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Նոր ավանդ հայրենական գիտության և տեխնիկայի մեջ [ԽՍՀՄ Պետ. մրցանակի լաուրեատների մասին]: Սովետական Հայաստան.- 1974.- 4 դեկտեմբերի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ֆունդամենտալ գիտությունները՝ պրակտիկային: Հայաստանի Հանրապետություն.- 1974.- № 3.- էջ 4-8:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Խմբ.: Թովմասյան Հ. Մ. Մոլեգին Գալակտիկաներ: Եր, 1974.-175 էջ.- (ՀՍՍՀ ԳԱ Բյուրականի աստղադիտարան):
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вспыхивающие звезды в звездных скоплениях и ассоциациях: (Симпозиум МАС№ 67 Переменные звезды в звездных системах): М., 1974.- 22с.- Библиогр. 41 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вспыхивающие звезды в скоплениях и ассоциациях: Земля и Вселенная. АН СССР.-1974, № 3.- С. 14-20.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выступление В. Амбарцумяна на Общем годичном собрании АН СССР: Вестник. АН СССР.- 1974, № 5.- С 27-28.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые проблемы астрофизики [Беседа]: Промышленность Армении.- 1974. № 4.-С. 33-35.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новое лицо астрофизики: Эврика. 1974/ Сборник- ежегодник/ Сост. Н. Лазарев.- М.: Молодая Гвардия, 1974.- С.136-139.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новый вклад в отечественную науку и технику: (О лауреатах Гос. Премий Арм ССР): Коммунист.-1974.-26 апреля., Известия.- 1974.- 25 апреля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Через тернии - к звездам: Литературная газета.- 1974-25 сентября, № 39.- С. 4.- портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Flare stars in star clusters and associations: Variable stars and stellar evolution. YAU Symposium 1974, N 67.-p. 3-14.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Evolucion de las estrellas y galaxieas: Obs. Astron. Minicipal Rasario, (Argentina), Bol. N. 4, 4-6p., 1974. Lectore given 1974 september 16 at Obs Astron. Minicipal Rosario.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Galaxies and their nuclei: Highlights of Astronomy, vol. 3, as presented at the XV the general assembly and the extra ordinary general assembly of the I.A.U. 1973. Ed. G. Contopoulos, D Reidel Pub. Company, Dordrech-Holland/Boston-USA 9+574pp., 51-61 (1974).-invited discourse.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Philosophical problems of the science on the universe Collected addresses, discourses and papers: In Russian.- Review in Referativ. Zhurn. 51. Astron., 6.51.62 (1974).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Supernova in anonymous galaxy: IAU Circ., N. 2693 (1974).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Equilibrium Configurations of degenerate gaseous masses: Translated from the russian edition, Moscow, by C. F. Hall. Halsted (John wiley & sons Ins)., New York Israel program for Scientific Translations, Jerusalem 12+294 p.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Equilibrium Configurations of degenerate gaseous masses: Translated from the russian edition, Moscow, by C. F. Hall. Halsted (John wiley & sons Ins)., New York Israel program for Scientific Translations, V. 190, 77p.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աշխարհներ ծնող պայթուններ: Հայրենիքի ձայն.-1975.-19 նոյեմբեր:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղագիտությունը երկնային գիտություն է: Հայրենիքի ձայն.-1975.-11 հունիս:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտության նվաճումները ժողովրդական տնտեսությանը [Վ,. Համբարձումյանի դասախոսությունը Լենինականում՝ "ՍՍՀՄ ԳԱ 250-ամյակը և գիտության խնդիրները Հայաստանում" թեմայով]: Բանվոր (Լենինական).- 1975.- 10 ապրիլի, № 84 :
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Իմպերիալիզմը գենոցիդի հանցավորն է: Պատմաբանասիրական հանդես. ՀՍՍՀ ԳԱ.-1975, № 2.- էջ 67-72:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայոց ցեղասպանության 60-ամյակի առիթով: Զարթոնք (Բեյրութ), 1975.-20 մայիս, № 191.- էջ 24:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Պահպանել ռուսական գիտության լավագույն տրադիցիաները: Երեկոյան Երևան.- 1975.- 13 հունվար, № 11:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Взрывы, рождающие миры: Неделя.- 1975.-3-9 ноября, №. 45.-С. 11.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Гордость и слава народа. [Об АН Армении]: Московская правда.-1975.- 19 окт.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Некоторые замечания о компактных группах компактных галактик: Известия АН АрмССР. Физика.-1975.- Т. 10, вып. 6.- С. 495-496.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новый тип космических систем: [Об открытии компактных групп компактных галактик]: Записал Р. Меликсетян, Коммунист Таджикистана.- 1975.- 20 сентябрь.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Письмо в редакцию] Об одной ошибке в тексте доклада В. Амбарцуманя посвящ. 500-летию Н. Коперника, напеч. в журнале Земля и Вселенная: Земля и Вселенная.-1975, № 2.- С. 32.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Some remarks on compact galaxies: Астрофизика.-1975.-Т.11, вып. 2.-С.193-206.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Высокая миссия ученого: [К 70-детию со дня рождения Н. М. Кочаряна]: Коммунист.-1976.-8 октябрь.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К вершинам науки. [Об Академии наук АрмССР]: Техника молодежи.-1976, № 8.-С. 5-6.-Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К 100-летию Исаака Алиханяна: Коммунист.-1976.-23 ноябрь, № 274.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новые лауреаты Государственной премии АрмССР (в области Науки и техники): Коммунист.-1976.-4 декабрь.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Окно во Вселенную: (Репортаж из Бюракан. Астрофиз. Обсерватории): Правда.- 1976.- 6 октябрь, репортаж вели Аракелян Ю., Молчанов В.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Откровенно об одном открытии: (Общее заглавие: Почему светит солтце". О природе солнечной энергии]: Неделя.-1976.-19-25 апр., C. 10.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Тайны далеких звезд: [Президент АН Арм ССР отвечает на вопросы спец. кор. Труда/Записал В. Головачев]: Труд.-1976.-30 марта.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Эволюционные процессы во Вселенной: [Доклад на юбил. науч. сессии. Секции физико-технических и математических наук (8-ого октября 1975)]: Вестник АН СССР.- 1976, № 1.-С. 22-33.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Взаимодействие методов естественных наук в познании жизни: М.: Наука, 1976.-350с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Compact group of compact galaxies. Stars and galaxies from observational point of view: Proceedings of the third European astronomical meeting. Tbilisi, 1-5 july 1975.- p. 251-254.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., The role of the nuclear activity in the overal evoluationary processes in galaxies. Stats and galaxies from observational points of view: Proceedings of the third European astronomical meeting. Tbilisi.- Metsniereba.-1976.-p. 91-96.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Probleme der modernen Kosmogonie: Berlin.-1976.-341p.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի ճառը ՍՍՀՄ Գերագույն Սովետի նստաշրջանում. Սովետական Հայաստանի մասին: Հայրենիքի ձայն.-1977.-12 հոկտեմբերի.-էջ 4:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպի գիտության բարձունքները: Սովետական Հայաստան.-1977, 6.-էջ 9-11:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դեպի հեռավոր աստղերի գաղտնիքները: Զրույցը ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի հետ գրի առավ Գ. Սարգսյանը/ Սովետական Ղարաբաղ.-1977.-20 փոտրվարի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայաստանը բոլորից մոտ է աստղերին: Սովետական Հայաստան.-1977.-29 սեպտեմբերի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Մեծագործությունների ժամանակը: Սովետական Հայաստան.-1977.- 7 հոկտեմբերի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ստեղծագործական համագործակցություն: [Գիտության զարգացումը Հայաստանում]: Հայաստանի արդյունաբերություն.-1977, № 10.-էջ 4-9:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Бюракан-разведчик Вселенной/ Беседа с академиком В. А. Амбарцумяном: Коммунист.-1977.-19 августа.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Великий подвиг: [О влиянии русских ученых на развитие науки в АрмССР]: Бесаду вел Р. Меликсетян): Коммунист.-1977.-29 ноября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Высокая миссия науки. Об успехах ученых Армении: Труд.-1977.- 5 ноября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К тайнам далеких звезд (Беседа с президентом АН АрмССР В. А. Амбарцумяном): Вечер. Тбилиси.-1977.-21февраля., Молодежь Эстонии.-1977.-17 февраля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Мировоззренческие проблемы астрономии: Полит. самообразование.-1977, № 7.- С. 70-78.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука Советской Армении: Вестник АН СССР.-1977, № 10.- С. 79-86.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Новый телескоп вступает в страной. Интервью дает наука Армении: Вел спец. корреспондент журнала И. Жерневская. Наука и религия.-1977,№ 2.- С. 2-5
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О роли эмпирических закономерностей в развитии естественных наук: Философия и методологические вопросы науки.- Ер., 1977.- 179с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Особенности развития современной астрофизики: Октябрь и наука. АН СССР.-М.: Наука.-1977.- С. 67-89.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Слова приветствия: (К 70-летию вице-президента АН Грузии Ч. К. Харадзе): Заря Востока. Тб.,-1977.- 30 октября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Վերածնված ժողովրդի գիտությունը: Պատմաբանասիրական հանդես. ՀՍՍՀ ԳԱ.- 1977, № 3.- էջ 3-12.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Итоги наблюдений вспыхивающих звезд в звездных агрегатах: Вспыхивающие звезды.-Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1977.- С. 63-73.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Վ. Հ. Համբարձումյանին ՍՍՀՄ ԳԱ բարձրագույն պարգևը՝ Մ. Վ. Լոմոնոսովի անվան մեդալը հանձնելու արարողության ժամանակ նրա արտասանած ճառից]: Հայաստանի արդյունաբերություն.-1978, № 9.-էջ 4:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հպարտ ենք մեր հայրենիքի համար: Սովետական Հայաստան.-1978.-25 մարտի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., [Մեծատաղանդ դերասան Իսահակ Ալիխանյանի մասին]: Իսահակ Ալիխանյան/ ՀՍՍՀ ԳԱ արվեստի ին-տ.-Եր., ՆՍՍՀ ԳԱ հրատ.,-1978.- էջ 118-119 :
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Նրան հասկացավ աշխարհը [ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս՝ Արամ Խաչատրյանի մահվան առթիվ]: Հայրենիքի ձայն.-1978.-13 մայիսի, № 19:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выводы распределения частот звездных вспышек в звездном агрегате: Астрофизика.-1978. Т. 14, вып.3.-с. 367-381.- Библиогр. 3 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Навеки с Россией: Наука и жизнь.- 1978, № 1.-С. 33-36.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Научные революции и прогресс в исследовании Вселенной: Вопросы философии.-1978, № 3.-С. 57-71.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Р. Лебедя в далеком ультрафиолете: Астрофизика.-1978.-Т. 14, вып. 3.- С. 425-438.- Рез. англ. -Библиогр. 34 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հարցազրույց ՀՍՍՀ ԳԱ պրեզիդենտ ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի հետ/Գրի առավ Էդ. Շահիրյանը: Սովետական Հայաստան.-1979.-15 ապրիլի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Մեր հպարտությունը: [Բարեկամության տոն Թբիլիսիում]: Սովետական Հայաստան.-1979.- 30 հեկտեմբերի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Յուպիտերի օղակը/ Հարցազրույցը վարեց Ս. Բաբլումյանը: Գիտություն և տեխնիկա.-1979, № 8.- էջ 24-27:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Յուպիտերի օղակը/ Հարցազրույցը վարեց Ս. Բաբլումյանը: Սովետական Հայաստան.-1979.-8 ապրիլի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Յուպիտերի օղակը/ Հարցազրույցը վարեց Ս. Բաբլումյանը: Коммунист (Ереван).-1979.- 7апреля:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Յուպիտերի օղակը/ Հարցազրույցը վարեց Ս. Բաբլումյանը: Известия.-1979.- 6 апреля:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Տիեզերքի անակնկալներ: Սովետական Հայաստան.-1979.-10 փետրվարի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Армения: Наука на подъеме/ Беседа с президентом АН АрмССР В. Амбарцумяном. Записал Г. Саркисян: Комсомолец.-1979.-15 декабря.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Астрономия, методология. Мировозрение: Сборник статей. АН СССР.-М.: Наука.-1979.-397 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вспышки на звездах/ Беседа с президентом АН АрмССР В. Амбарцумяном. Записал М. Еремян: Советская Эстония.-1979.-6 июня.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Научные революции и прогресс астрофизики: Астрономия, Методология, Мировозрение: Сборник статей АН СССР.-М.: Наука.-1979.- С. 11-51.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О путях астрофизических исследований [Доклад] (Аннотации докладов. Всесоюзная конференция молодых астрофизиков, посвящ. 70-летию В. А. Амбарцумяна): Ер.: изд-во АН АрмССР, 1979.-С. 34-37.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Основные направления научных исследований. АН АрмССР: Доклад: Вестник АН ССР 1979,-вып. 2.-С. 3-10.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Сюрпризы Вселенной: Известия.-1979.-8 февраля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ultraviolet observations of P Cygni with Copernicus: Astrophys. Journal.-1979.- vol. 227, N 2.-p. 425-438.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Առաջավոր բնագծերում: [Գիտության օրվա առթիվ]: Սովետ. Հայաստան.-1980.-19 ապրիլի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղագիտությունը երկնային գիտություն է: Գիտություն և տեխնիկա.-1980, № 5.- էջ 17-18:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտությունը վերելքի ուղիներում: Լրաբեր հասարակական գիտ. ՀԽՍՀ ԳԱ.-1980, № 11.- էջ 3-11:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ներածական խոսք: Այբերտ Էյնշտեյն: Հոդվածների ժողովածու.-Եր., 1980.- էջ 5-15:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Փոխօգնության և ստեղծագործական համագործակցության ուժը: Սովետական Հայաստան.-1980, № 11.- էջ 12-14:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ալբերտ Էնշտեյն: (Ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Հոդվածների ժողովածու.- Եր.: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1980.- 124 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Заключительные слова// Вспыхивающие звезды, фуоры и объекты Хербига- Аро: Труды Симпозиума многостороннего сотрудничества АН социал. стран по проблеме Физика и эволюция звезд. Бюракан, 22-24 мая, 1979.-Ер., 1980.-327с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Лаборатория-Вселенная/ Беседа с президентом АН АрмССР В. Амбарцумяном. Записал Г. Арутюнян: Комсомолец.-1980. 19 апреля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Летописец народной жизни. Мастер прозы [К 90-летию со дня рождения Степана Зорьяна]: Коммунист.-1980.-21 сентября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О возможной корреляции между светимостью и частотой вспышек у членов звездных агрегатов// Вспыхивающие звезды. Фуоры и объекты Хербига-Аро: Труды Симпозиума проблеме Физика и эволюция звезд [Бюракан, 22-24 мая, 1979]- Ер., 1980.- С. 85-92.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Памяти Эмиля Гайковича Мирзабекяна: Изв. Физика.-1980.-Т. 15, вып. 6.- С. 465-468.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Советская Армения-родина всех армян. [Вступление В. Амбарцумяна на собр. представителей зарубеж. арм. общин]: Коммунист.-1980.-25 ноября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On some trends in development of Astrophysics: Annual Review of Astronomy and Astrophysics.-1980, Vol. 18.- p. 1-13.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Probleme der modernen kosmogonie: 2 bericht. Aufl.-Berlin: 1980.-x, 341 S., Abb.-Bibliogr.: s. 311-330.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Մտքի և աշխատանքի դաշինքը/ Հարցազրույցը ՀՍՍՀ ԳԱ պրեզիդենտ Վ. Համբարձումյանի հետ գրի առավ Էդ. Շահիրյանը: Սովետ Հայաստան.- 1981.- 19 ապրիլի.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Диалектика познания эволюционных процессов во Вселенной: Вопросы филисофии.- 1981, № 4.- С. 52-70.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Динамические модели сооружений в теории сейсмостойкости: М.: Наука.- 1981.- 204 с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Земные заботы звездного академика / Беседа с президентом АН АрмССР В. Амбарцумяном записал Д. Гай: Вечерная Москва.- 1981.- 31 декабря.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Космос открывает тайны / Беседа с академиком В. Амбарцумяна записал И. Мосин: Труд.- 1981.- 1 января.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Моя работа в АОЛГУ: Ученые записки Ленинг. Университета. Труды Астроном. обсерватории. Серия Математических наук. - Ленинград.- 1981.- Т. 37, вып. 59, № 406.- С. 42-49.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Научные революции и исследования Вселенной: Философия. Естествознание. Современность. Итоги и перспективы исслед. 1970-1980.- М., 1981.- С. 26-43
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О некоторых тенденциях в развитии астрофизики: Известия Физика. АН АрмССР.- 1981.- Т. 16, вып. 4.- С. 239-251.- Рез. арм., англ.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Речь президента АН АрмССР депутата В. А. Амбарцумяна: Коммунист (Ереван).- 1981.- 20 ноября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Спроси у звезд: [Рассказ дважды Героя соц. труда, директора Бюраканск. Астрофиз. Обсерватории, академика АН АрмССР] Записал Ю. Аракелян: Правда.- 1981.- 19 апреля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., An observational approach to the early stages of stellar evolution: Fundamental problems in the theory of stellar evolution. IAU Sumposium № 93. - Reidel, Dordrecht, 1981.- p. 45-56.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Мирзоян Л. В. Нестационарность и эволюция звезд: Ер., Изд-во АН АрмССР.- 1981, 379 с., Библиогр. с. 363-379.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Արագածից բարձր: [Գիտության զարգացումը ՀՍՍՀ - ում] / Հարցազրույցը գրի առավ Վ. Յակովենկոն: Զվյազդա (Մինսկ).- 1982.- 3 հոկտեմբերի (բելոռուս. լեզվ.):
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գիտնականի սիրտը: [Հարցազրույցը ՀՍՍՀ ԳԱ պրեզիդենտ Վ. Համբարձումյանի հետ] / Գրի առավ Ա. Սահակյանը : Գրական թերթ.- 1982.- 1 հունվարի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Զարգացող համագործակցություն: [Գիտության հետագա զարգացման մասին]: Հայաստանի արդյունաբերությունը.- 1982, № 6.- էջ 8-9:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Միշտ իմ սրտում: [Թբիլիսին Լենինի շքանշանով պարգևատրելու առթիվ]: Սովետ. Վրաստան.- 1982.- 29 ապրիլի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., "Պատմա-բանասիրական հանդեսի" խմբագրությանը հրատարակության 25-ամյակի առթիվ: Պատմաբանասիրական հանդես.- 1982, № 4.- էջ 7.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Астрономы в своей профессии: Земля и Вселенная.- 1982, № 6.- С. 45-50.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Всегда в моем сердце: Заря Восток (Тбилис).- 1982.- 28 апреля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вступление: Советский опыт решения национального вопроса и его значение для народов Африки Азии: (Сборник).- Ер., 1982.- С. 21-22.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., К 60-летию со дня рождения Э. Г. Мирзабекяна: Изв. Физика.- 1982.- Т. 17, вып. 6, С. 351-354.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Кометы гипотез на газетом небосклоне: [Беседа с президентом АН Арм ССР. В. А. Амбарцумяном] / Записал А. Шпикалов: Журналист.- 1982, № 1.- С. 47-49.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наблюдательный подход к ранним стадиям эволюции звезд: Астрофизика (Astrophys). Sp. Sci.- 1982.- V. 84, № 2.- p. 317-330: Тоже на англ. яз. п. 331-345.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Наука Армении в братской семье народов СССР: Обществ. науки в Узбекистане.- 1982, № 12.- С. 37-44.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Отмечено печатью дружбы: [О развитии науки Армении]: Правда.- 1982.- 18 августа.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., От Аштарака до Камчатки: [О достижениях и об успехах Совет Армении]: Правда (Львов).- 1982.- 1 августа; Крестьянка.- 1982, № 4.- С. 7.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Надо укреплять связы: [О развитии Астрофизики в СССР]: Литературная газета.- 1982/- 3 ноября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Первопроходцы загадочных миров: [О работе ученых Армении]: Рабочая газета (Киев).- 1982.- 13 июня.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Советская наука: Знание сила.- 1982, № 12.- С. 7-10.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Союз теории и практики: [Об успехах физиков Армении]: Соц. индустрия.-1982.-4 марта.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Умножение творческих сил: [О развитии науки АрмССР]: Труд.- 1982.- 30 декабря.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Растущее содружество: Промышленность Армении.- 1982, № 6.- С. 8-10.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., An observational Approach to the Early Stages of Stellar Evolution: Astrophys. Space Sci.- 1982.- Vol. 84- p 314-330; 331-345.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Origin of Nebulae: Compendium in Astronomy.-1982.-p. 211-218.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Բացահայտելով տիեզերքի գաղտնիքները: Հարցազրույց ՀՍՍՀ և ՍՍՀՄ ԳԱ ակադեմիկոս Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ/ Գրի առավ Օ. Բորիսովը: Երեկոյան Երևան.- 1983.- 14 սեպտեմբերի; Սովետ Հայաստան.- 1983.- 18 սեպտեմբերի; Հայրենիքի ձայն.- 1983.- 21 սեպտեմբերի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Դավիթ Անհաղթը` Հին Հայաստանի մեծ փիլիսոփան: (Ժողովածու).- Եր., 1983.- 700 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ինժեներ` դա հպարտ է հնչում: Գիտատեխնիկական առաջընթացի մասին: Հայաստանի արդյոնաբերություն.- 1983.- № 3, էջ 14-15:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հակադարձ խնդիրները բնագիտության մեջ: Զեկուցում` ՍՍՀՄ փիլիսոփայական ընկերության հայկական բաժանմունքի 1979թ. տարեկան ժողովում: Եր., 1983.- 59 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Մեծ սպառնալիք փոքր մոլորակին: Գարուն.- 1983, № 11.- էջ 8-11:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Տիեզերքը պտտվու՞մ է: Հարցազրույց Բյուրականի աստղադիտարանի դիրեկտոր ակադեմիկոս Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ/ Գրի առավ Յու. Առաքելյանը: Սովետ. Հայաստան 1983.- 1 փետրվարի; Հայրենիքի ձայն 1983.- 9 փետրվարի; Պրավդա 1983.- 31 փետրվարի (ռուս. լեզվ):
  • Համբարձումյան Վ.Հ., В республиканских академиях наук: Армения: Известия.- 1983.- 7 февраля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Диалектика познания эволюционных процессов во Вселенной: Диалектика в науках о природе и человеке.- М., 1983.- С. 5-45.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Какие вы звезды?: Беседа с президентом АН Арм ССР В. А. Амбарцумяном / Записал О. Борисов: Ленинская смена.- 1983.- 10 сентября; Комсомолец Забайкалья.- 1983.- 21 сентября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., "Крамольные" идеи академика Амбарцумяна получают подтверждение : Беседа с академиком В. А. Амбарцумяном записал А. Борисов: Наука Сибири.- 1983.- 15 сентября.- Портр.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предисловие: Из истории вековой дружбы: Сборник статей.- Ер., 1983.- 269с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Проблема развития в астрономии: Материалистическая диалектика как общая теория развития.- М., 1983.- С. 40-63.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Сохранить мир. "Голос совет. ученых": Известия.- 1983.- 4, 6 ноября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Диалектика в науках о природе и человеке: Труды III . Всесоюзного совещания по философским вопросам современного естествознания. Кн. 3.- М.: Наука, 1983.- 399с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Внутреннее строение гиперонных конфигураций звездных масс: Вопросы теории сверхплотных небесных тел; Ереванский государственный ун-т. Межвузовский сборник научных трудов.- 1984, вып. 1.- С. 56-67.- Библиогр. 5 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Նոր տեսակետ երկնային մարմինների ծագման մասին: Գիտություն և տեխնիկա.- 1984, № 6.- էջ 1-2ձ
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Կհաղթեն ուժեղները: Դպրոցականների Համամիութենական XVIII օլիմպիադան. ֆիզիկա : Սովետ. դպրոց.- 1984.- 12 ապրիլիձ
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Взлет научной мысли возрожденного народа: Беседа с президентом АН АрмССР В. А. Амбарцумяном: Коммунист.- 1984.- 23 ноября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выдающий советский физик: К 60-летию со дня рождения академика АН АрмССР Г. М. Гарибяна: Коммунист.- 1984.- 14 декабря.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Григорий Маркарович Гарибян: К 60-летию со дня рождения: Изв. АН АрмССР. Физика.- 1984.- Т. 19, вып. 6.- С. 350-355.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., На уровень сегодняшних требований: О деятельности общества "Знание": Коммунист(Ереван). 1984.- 27 апреля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Николай Николаевич Боголюбов: [К 75-летию со дня рождения]: Изв. АН АрмССР. Физика.- 1984.- Т. 19, вып. 4.- С. 232-234.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О вырожденном сверхплотном газе элементарных частиц: Вопросы теории сверхплотных небесных тел/ Межвузовский сборник научных трудов. Ереванский гос. ун-т.- 1984.- вып. 1.- С.14-36.- Библиогр. 14 назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О равновесных конфигурациях сверхплотных вырожденных газовых масс : Вопросы теории сверхплотных небесных тел/ Межвузовский сборник научных трудов. Ереванский гос. ун-т.- 1984.- вып. 1.- С. 37-55.- Библиогр. 7назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Представления по вопросам происхождения звезд: Вопросы теории сверхплотных небесных тел/ Межвузовский сборник научных трудов. Ереванский гос. ун-т.- 1984.- вып. 1.- С.7-13.- Библиогр. 5назв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Достижения науки в Советской Армении (1920-1980): Ер., 1984.- 341с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Обсерватория в космосе "Союз-13" - "Орион-2": М., 1984.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Եղբայրական ընտանիքում: Հայաստանի արդյունաբերություն.- 1985, № 1.- էջ 9:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Գործունեության անսահման ասպարեզ: Հարցազրույց Բյուրականի աստղադիտարանի տնօրեն Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ/ Գրի առավ Էդ. Շահիրյանը: Սովետ. Հայաստան.- 1985.- 20 ապրիլի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Нестационарные явления во Вселенной. Результаты и координация исследований в академиях наук союзных республик: Вестник АН СССР.- 1985, № 3.- С. 70-78« 
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Гурзадян Г. А., Оганесян Дж. Б. Каталог ультрафиолетовых спектров 900 слабых звезд: Ер.: Изд-во АН Арм ССР.- 1985.- 363с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the dynamics of open clusters: Dynamics of star clusters. (IAU symposium. New Jersey. USA, 29 May - 1 june, 1984).- 1985.- p. 521-524« 
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Stellar associations and the regions of active star formations in them: Birth and evolution of massive stars and stellar groups.- Reidel, Dordrecht.- 1985.- p. 67-68« 
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Մեր ամենամեծ գանձը մայրենի լեզուն է: Հարցազրույց Վ. Հ. Համբարձումյանի հետ գրի առավ Գ. Վահանյանը: Գարուն.-1985, № 2.- էջ 30-33:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Երրորդ հազարամյակի շեմին: Գիտական նոր կադրերի պատրաստման հարցի քննարկման վերաբերյալ հարցազրույց: Երեկոյան Երևան.- 1986.- 6 հունվարի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Իքս ճառագայթները կփոխանցեն մարդկային խոսքերը: ՀՍՍՀ ԳԱ ֆիզիկայի ին-տի գյուտի մասին: Արարատ.- 1986.- 20 օգոստոսի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հայկական Սովետական հանրագիտարան: 12 հատորով: Եր.: 1974 - 1986:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Большие задачи науки: Коммунист.- 1986.- 4 мая. (Ереван).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Замечания к статистике состояний нестационарных звезд в звездных системах: Вспыхивающие звезды и родственные им объекты / Труды Бюраканского симпозиума, 16-19 октября, 1984г.- Ер., 1986.- С. 141-146.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Научно-технический процесс в фундаментальных науках в наше время: Изв. Физика. АН АрмССР.- 1986.- Т. 21, вып. 6.- С. 295-296.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Преданность выбранному делу: [Беседа с президентом АН АрмССР/ Записал Г. Арутюнян]: Коммсомолец.- 1986.- 1 февраля.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Упрощенный способ учета взаимодействия сооружения с основанием при сейсмических воздействиях: Изв. Техн. науки. АН ССР.- 1986.- Т. 39, № 4.- С. 9-13.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Требование времени: Наука и научнотехнич. прогресс: Промышленность Армении.- 1986, № 2.- С. 7-9.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Ред.: Проблема поиска жизни во Вселенной: Труды Симпозиума Таллин 7-11 дек, 1981г.- М.: Наука 1986.- 255с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., "Պատմա--բանասիրական հանդեսի" խմբագրությանը / հանդեսի հրատարակություն 30-ամյակի առթիվ: Պատմաբանասիրական հանդես. ՀՍՀ ԳԱ.- 1987, № 4.- էջ 3:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Խոբ.: Անկայուն երևույթները աստղերի աշխարհում: Եր.: ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1987.- 197 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Выдающийся биолог, педагог, гражданин: [К 80-летию со дня рождения С. И. Алиханяна]: Коммунист.- 1987.- 27 янв.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Дифракция горизонтальных волн сдвига на полуцилиндрическом основании сооружения: Инженер. проблемы строит. механики. Ер. ПИ.- 1987.- С. 42-49.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Распространение сейсмических волн в слоистой неоднородной среде: Известия. Техн. наук АН АрмССР.- 1987.- Т. 40, № 1.- С. 8-13.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Արոյի աստղային աշխարհը: Մեքսիկայի աստղագետ Գիլերմո Արոյի մասին: Հայաստանի արդյունաբերության, շինարարաություն, և ճարտարագիտություն.- 1988, № 9.- էջ 12-15:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Избранные статьи: М.: Знание.- 1988.- 62с.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Интервью на свободную тему: Беседа с дважды Героем Соц. Труд акад. В. А. Амбарцумяном/ Записал Р. Меликсетян: Коммунист.- 1988.- 18 сентября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Научные труды АН Арм. ССР: Т. З.- Ер., 1988.- 370с. ил.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the fluctuations of the surface brightness of galaxies: Astrophys/Space Sci.- 1988, Vol. 144, № 1-2.- p. 635-638.- (Plasma and the Universe. Dedicated to prof. Hannes. Alfven on the occasion of his 80-th birthday, 30 may 1988.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., On the Stellar flares of very short duration: New ideas in Astronomy.- 1988.- p. 55-58.- (Proceedings of a conference held in honor of the 60th birthday of Halton s. Italy, 5-7 May, 1987).
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Some Prospects of Galactic and Extragalactic Studies: Messenger.- 1988, № 51.- p. 10-12.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Պատգամավոր, ակադ. Վ. Հ. Համբարձումյանի ելույթը ԽՍՀՄ ժող. դեպուտատների առաջին համագումարում: Լենինյան ուղիով.- 1989, № 7.- էջ 40-43; Վերածնված Հայաստան.- 1989, թիվ 5.- էջ 8-9; Երեկոյան Երևան.- 1989.- 24 հունիսի; Լրաբեր (Լոս Անջելես).- 1989.- 24 հունիսի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Вместо предисловия: [О жизни и деятельности государств. деятеля Сов. Армении Арама Сергеевича Пирузяна]: Пирузян А. С. Размышления о пройденном пути.- Ер., 1989.- С. 3-4.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О связи областей современного звездообразования со звездными ассоциациями: Астрофизика.- 1989.- Т. 30, вып. 3.- С. 455-469.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О связи областей современного звездообразования со звездными ассоциациями: Astrophysics.-1989.- Vol. 30, № 3ռ- p. 275-284.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., О принципе инвариантности и его некоторых применениях: Принцип инвариантности и его приложения/ Труды Всесоюз. симпозиума. Бюракан, 26-30 окт., 1981г., АН АрмСССР. Бюраканск. астрофиз. обсерв.- Ер., 1989.- С. 9-18.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Предвидение открытия: (О существования А. И. Фидманом и Н. Н. Горьковым планеты "Нептун" и спутников "Урана"): Правда.- 1989.- 5 сентября.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Приветствие академика В. А. Амбарцумяна на VII Всесоюзной конференции по теории относительности и гравитации: Проблемы гравитации.- 1989.- С. 3.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Խմբ.: Հայկական համառոտ հանրագիտարան: 4 հատորով: Եր., 1990.- Հ. 1.- 768 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Մեր ապագան բազմաթիվ թելերով կապված է Ռուսաստանի հետ / Հարցազրույցը վարեց Էդ. Շահիրյանը: Հայաստան.- 1993.- 22 հունիսի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Հիշողություններ: Հովհաննես Թումանյանի հետ: Հայաստան.- 1995.- 30 մայիսի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Աստղերն այնքան էլ հեռու չեն: Հարցազրույց ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր պրեզիդենտ, Հայաստանի Ազգային Հերոս Վ. Համբարձումյանի հետ / Գրի առավ Է. Շահիրայնը: Հայաստան.- 1996.- 1 հունվարի:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., "Заказывать" науку не менее сложно, чем заниматься самой наукой: Беседа с Почетном Президентом НАН РА академиком В. А. Амбарцумяном о переходе на одноступенчатую систему членство в НАН РА: Голос Армении.- 1996.- 26 марта.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Старик и небо: [Беседа с академиком В. А. Амбарцумяном]/ Записал И. Вердиян: Урарту.- 1996, № 4.- С. 4.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Об одном механизме возникновения дополнительных компонентов в эмиссионных линиях спектров активных галактик: Астрофизика.- 1998.- Т. 41, вып.3.- С. 321-331.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., A life in Astrophysics. Selected Papers of Victor A. Ambartsumian: Edited by Rouben V. Ambartsumian with an Introduction by Geoffrey Burbidge, published by Allerton Press, Inc.- USA.- 1998.- 255p.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., A life in Astrtophysics. Selected Papers of Victor A. Ambartsumian: Edited by Rouben V. Ambartsumian with an Introduction by Geoffrey Burbidge published 1998 by Alterton Press. Inc, U. S. A.; Астрофизика.- 1998.-Т. 41, Вып. 4.- С. 499-503.
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Կյանքի դրվագներ: ՀՀ ԳԱԱ, Վ. Համբարձումյանի տուն-թանգարան. - Եր.: Ինֆորմացիայի և ավտոմատացման պրոբլեմների ին-տ.- 2002.- 176 էջ:
  • Համբարձումյան Վ.Հ., Զրույց երիտասարդ աստղագետների հետ։ [Երիտասարդ աստղագետների գիտաժողովում. Բյուրական, 1978թ. - 4 հոկտեմբերի]: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 8-23:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
  • Փոքրիկ աստղագետը։ [12-ամյա աստղագետ Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյանի «Բնակչությունը Մարսի վրա» և «Աշխարհի սկզբնավորությունը» դասախոսությունների և դրանց արձագանքի մասին]: Կարմիր աստղ (Վրաստան). - 1921. - 9 հունիսի. - էջ 4. - (№ 81)։
  • Փոքրիկ գիտնականի դասախոսությունը. – Մարտակոչ (Վրաստան). – 1924. – 15 ապրիլի. – էջ 4։
  • Աբրահամյան Համլետ, Երեք հսկաները. Համբարձումյան: Մարգարյան: Գուրզադյան: Ազգ. - 2012. - 28 ապրիլի:
  • Ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանը Ամերիկայի ակադեմիայի պատվավոր անդամ: Սովետ. Հայաստան.- 1958.- 7/VI.- էջ 4:
  • Ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանը Կանադայի թագավորական աստղագիտական ընկերության պատվավոր անդամ: Սովետ. Հայաստան. -1959. – 26 նոյեմբ.: Նույնը` Սովետ. Հայաստան.- № 12.- էջ 41:
  • Ակադեմիկոս Վ. Հ. Համբարձումյանը` Միջազգային աստղագիտական միության պրեզիդենտ: Պատմաբանասիր. Հանդես. ՀՍՍՌ ԳԱ.- 1961.- № 3-4. Էջ 361-362:
  • Ակադեմիկոս Վ. Հ. Համբարձումյանը պարգևատրվել է Չեխոսլովակիայի Ոսկե մեդալով: Հայրենիքի ձայն. – 1970. – 13 մայիսի:
  • Ակադեմիկոս Վ. Համարձումյանը Քեմբրիջի փիլիսոփայական ընկերության անդամ: Սովետ. Հայաստան. -1969. – 19 նոյեմբ.:
  • Ականավոր գիտնականը; (Համառոտ կենսագրություն): Սովետ. Հայաստան.- 1950, 2/III.- № 53.- էջ 2:
  • Աղուզումցյան Մ., Մեծ գիտնականը: (Վ. Հ. Համաբարձումյանի ծննդյան 50-ամյակի առթիվ): Երևան.- 1958.- 20/X.- № 186.- էջ 3:
  • Ավստրիայի Գիտությունների ակադեմիայի թղթակից-անդամ: (Վ. Հ. Համբարձումյան): Սովետ. Հայաստան.- 1956.- № 8.- էջ 44:
  • Արզումանյան Ա., Երկնային գաղտնիքներ որոնողը: Ավանգարդ.-1951.- 7/VII.- № 81.- էջ 4:
  • Արզումանյան Ա., Շողշողուն աստղ: [Վ. Հ. Համբարձումյանի ծննդյան 50-ամյակի առթիվ]: Գրակ. Թերթ.- 1958.- 24/IX.- № 35.- էջ 2:
  • Արզումանյան Ա., Սովետական ականավոր աստրոֆիզիկը: Կայծ.- 1955.- 27/VII.- № 89.- էջ 3 4:
  • Արզումանյան Ա.Մ., Երկինք, աստղեր, տիեզերք: / Վ. Հ.Համբարձումյանի մասին:. – Եր., 1988. – 180 էջ:
  • Արզումանյան Ա. Մ., Բյուրականյան միջօրեական; Վիպակ: / Վ.Հ. Համբարձումյանի մասին: / “Վարք մեծաց” մատենաշար/. –Եր.: Արևիկ, 1990.- 191 էջ
  • Արզումանյան Ա. Մ., Սովետական գիտության հպարտությունը: / Ակադեմիկոս Վ. Համբարձումյանի` Միջազգային աստղագիտական ընկերության նախագահ ընտրվելու առթիվ/: Գրական թերթ. – 1961. – 1 սեպտ.:
  • Բադալյան Հ. Ս., Նշանավոր աստրոֆիզիկոսը: Սովետ. Հայաստան.- 1946.- 3/III.- № 53.- էջ 3:
  • Բրուտյան Գ. Ա., Վիկտոր Համբարձումյան. Մանրապատումներ իմ հուշաշխարհից. - Եր: Զանգակ – 97. - 2007.- 80 էջ. - 13 էջ ներդիր:
  • Գրիգորյան Ք., Գիտնականը, քաղաքացին ու հայրենասերը: [Վ. Համբարձումյան]: Գրական թերթ.- 1958.- 15/III.- № 11.- էջ 1:
  • Դավթյան Վ. Ա., Աստղագիտության աստղը: /Ակադեմիկոս Վ.Հ. Համբարձումյանի մասին/: Սովետ. Հայաստան. – 1961.- 18 սեպտ.:
  • Թովմասյան Հ. Մ., Տիեզերքի ուսումնասիրությունը և փիլիսոփայությունը: Լենինյան ուղիով. – 1974.- № 8. – էջ 90-96:- Գրախոս. Амбарцумян В.А. Философские вопросы науки о Вселенной.- Ер.: Изд-во АН АрмССР.- 1973. – 426 с.
  • Թումանյան Բ., Աստղասփյուռները և նրանց դերը աստղագիտության մեջ: Ավանգարդ.- 1950.- 16/III.- № 25.- էջ 3:
  • Թումանյան Բ. Վ., Համբարձումյանի «Կոսմոգոնիա» գիրքը: Սովետ. Հայաստան.- 1955.- № 7.- էջ 21-22:
  • Լիլոյան Հ., Հարցազրույց երկնքում: / Ակադեմիկոս Վ.Հ. Համբարձումյանի հետ վաղեմի մի հանդիպման մասին/: Նպատակ. – 1994. № 10/հունիս/. – էջ 3-4:
  • Խոշոր աստրոֆիզիկոսը, մեծ քաղաքացին: [Վ. Համբարձումյան]: Բանվոր, 1958, 2/III, № 52, էջ 1:
  • Հակոբյան Ա. Ա., Վիկտոր Համբարձումյան: Սովետ. Հայաստան.- 1946.- № 4-5.- էջ 47-49:
  • Համբարձումյան Վիկտոր: Ստեփանյան Գառնիկ. Կենսագրական բառարան. –Եր., 1981. – էջ 154-155:
  • Համբարձումյան Վիկտոր Համազասպի: Հայկական սովետական հանրագիտարան . – Եր., 1980.- Հ. 6. – էջ 109-110:
  • Համբարձումյան Վիկտոր Համազասպի: Հայկական համառոտ հանրագիտարան: 4 հատորով. – Եր., 1999.- Հ. 3. – էջ 78-80:
  • Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիայի պրեզիդենտ Վ. Հ. Համբարձումյանը: [Համառոտ կենսագրություն]: Սովետ. Հայաստան.- 1947.- 18/I.- № 15.- էջ 2:
  • Հարութունյան Ն. և Միրզոյան Լ., Ակադեմիկոս Վիկտոր Համբարձումյան: Սովետ. Հայաստան, 1953, № 11, էջ 9-13:
  • Մարգարյան Բ., Նշանավոր աստրոֆիզիկոսը: Սովետական Հայաստան, 1953, 4/XI, № 261, էջ 2:
  • /Մարտիրոս Սարյանի, Անդրեյ Սեվերնիի, Տ. Հաքսլի խոսք-բնութագրումները Վ.Հ. Համբարձումյանի մասին/: Հայրենիքի ձայն. -1978. - 20 սեպտ.:
  • Մարտունի Ա., Նոր համալրում միութենական ակադեմիայում: [Վ. Համբարձումյանի՝ ՍՍՄ Գիտությունների ակադեմիայի իսկական անդամ ընտրվելու առթիվ]: Էջմիածին.- 1953.- № 11-12.- էջ 61-63:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Աշխարհահռչակ աստղագետը: /Վ.Հ. Համարձումյան/: Երևանի համալսարան. – 1968.- № 3. – էջ 32-35. – Ամփոփումը ռուս.:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Ժամանակակից գիտության առաջին շարքերում: / Վ.Հ. Համբարձումյանի` Միջազգային աստղագիտական միության պրեզիդենտ ընտրվելու առթիվ /: Սովետ. Հայաստան. – 1961. – № 10. – էջ 23-24:
  • Միրզոյան Լ. Վ.- Խոշոր ներդրում համաշխարհային գիտության մեջ: /Գրախոսություն/: Սովետ. Հայաստան. – 1960.- 15 դեկտ.: - Գրախոս. Амбарцумян В. А. Научные труды в 2-х томах. – Ер.:Изд-во АН Арм ССР. 1960. - Т. 1. – 430 с., Т. 2. 361 с.
  • Միրզոյան Լ. Վ.- Հայ աստղագետների հաջողությունները: Հայաստանն այսօր. – 1971.- № 1.- էջ 7-10: - Նույնը` ռուս., անգլ.: Достижения армянских астрофизиков: Армения сегодня. – 1971.- № 1. The achievements of armenien astrophysics: Armenia today. – 1971. - № 1.
  • Միրզոյան Լ. Վ. Հայկական ՍՍՌ Գիտությունների ակադեմիայի Բյուրականի աստղադիտարանը: Երևան, ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ.- 1956.- 65 էջ.-18 ներդ. նկ.:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Վիկտոր Համբարձումյան: Կյանքը և գործունեությունը. – Եր.: Հայաստան, 1978. – 91 էջ:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Նորը Բյուրականի աստղադիտարանում. - Սովետ.Հայաստան. - 1972. – № 8.- էջ 6-9:
  • Շահինյան Ա., Համբարձումյան Ս., Սովետական ականավոր գիտնականը: [Վ. Հ. Համբարձումյանի ծննդյան 50-ամյակի առթիվ]: Սովետ. Հայաստան.- 1958.- 19/IX.- № 218, էջ 2:
  • Ոսկե մեդալ հայ գիտնականին: /Անգլիայի թագավորական աստղագիտական ընկերության կողմից/: Սովետ. Հայաստան. – 1960.- № 2.- էջ 28:
  • Պատվավոր աստիճան` սովետական ակադեմիկոսին: /Վ.Համբարձումյանին Լիեժի համալսարանի դոկտորի աստիճան շնորհելու մասին/: Սովետ. Հայաստան. – 1967. 11 նոյեմբ.:
  • Պարգևատրում Լենինի շքանշանով]: Սովետ. Հայաստան.- 1958.- 19/IX.- № 218.- էջ 1:
  • Պետրոսյան Վլադիմիր, Երկու փաստաթուղթ Վիկտոր Համբարձումյանի մասին : Գիտություն. - 2010. - № 2. - էջ 6
  • ՍՍՀՄ Գերագույն Սովետի հրամանագիրը ակադեմիկոս Վ. Հ. Համբարձումյանին Սոցիալիստական Աշխատանքի Հերոսի կոչում շնորհելու մասին :Պատմաբանասիր. հանդես. – 1968.- № 3. – էջ 56: Սովետ. Հայաստան.- 1968. – 18 սեպտ.:
  • ՍՍՀՄ Գերագույն Սովետի նախագահության հրամանագիրը ակադեմիկոս Վ. Հ. Համբարձումյանին Լենինի շքանշանով և “Մուրճ ու Մանգաղ” Երկրորդ Ոսկե մեդալով պարգևատրելու մասին: Հայաստանի արդյունաբերություն. – 1978.- № 9. – էջ 1 .-/դիմանկար/: Նույնը` Սովետ. Հայաստան. – 1978. – 19 սեպտ.- էջ 1: Հայրենիքի ձայն. -1978. – 20 սեպտ.- էջ 1:
  • ՍՍՀՄ Գիտությունների ակադեմիայի բարձրագույն պարգևը: /ՀՍՍՀ ԳԱ Պրեզիդենտ Վ. Համբարձումյանին 1971 թ. Մ.Վ. Լոմոնոսովի անվ. Ոսկե մեդալով պարգևատրելու մասին/: Հայաստանի արդյունաերություն. – 1972. – № 1. - էջ 8:
  • Ստորգովա Ե., Դիալեկտիկան բնության մեջ: [Հատված “Աշխարհների ծնունդը” ակնարկներից]: Սովետ. Գրակ. և արվեստ.- 1.-№ 952.- 9.- էջ 106-114:
  • Վաթյան Լ. Ա., Ականավոր գիտնականը: Ավանգարդ.- 1947.- 18/I.- № 6, էջ 3:
  • Վասիլյան Վ., Տիեզերքի գաղտնարաններում: /Վ.Հ. Համբարձումյանի մասին/: Երեկոյան Երևան. – 1968.- 18 սեպտ.:
  • Վ. Համբարձումյանը Ավստրիայում: Սովետ. Հայաստան.- 1957.- № 6, էջ 2:
  • Վ. Համբարձումյանը ընտրվեց Գիտական միությունների միջազգային Խորհրդի պրեզիդենտ: Հայրենիքի ձայն. – 1970. – 21 հոկտ.:
  • Վ. Համբարձումյանը Իտալիայի ակադեմիայի պատվավոր անդամ: Սովետ. Հայաստան. – 1967. – 12 սեպտ.:
  • [Վ. Հ. Համբարձումյան]: (Ժողովրդի հարազատ զավակները): Սովետ. Գրակ.- 1958б- № 4.- էջ 113-115:
  • Վ. Հ. Համբարձումյանի պատվավոր կոչումները: Սովետ. Հայաստան. – 1974.- 22 հունվ.:
  • Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյան: Կայծ.- 1958.- 28/II.- № 26.- էջ 1:
  • Վիկտոր Համբարձումյանը Լիեժի համալսարանի պատվավոր դոկտոր: Հայրենիքի ձայն. – 1967. – 26 մարտի:
  • Վիկտոր Համբարձումյան: (Հայկական ՍՍՌ Գերագույն Սովետի դեպուտատության մեր թեկնածուները): [Համառոտ կենսագրություն]: Սովետ. Հայաստան.- 1947.- № 1.- էջ 27:
  • Քոչար Հ., Ստալինյան մրցանակի նոր լաուրեատները: [Վ. Համբարձումյան]: Սովետ. Հայաստան.- 1950.- № 3.- էջ 30-32:
  • Ֆեդոսեև Պ., Վերելքի ճանապարհով: / Բյուրականի աստղադիտարանի, Վ.Հ. Համբարձումյանի և ՀՍՍՀ ԳԱ մասին/: Հայրենիքի ձայն. – 1978.- 25 հոկտ.:
  • Академик В. А. Амбарцумян –Герой социалистического труда: Вестник АН СССР. -1968, № 11. – С. 141-142.
  • Академик В. А. Амбарцумян – дважды Герой Социалистического Труда: Вестник АН СССР. – 1979.- № 2.- С. 123.
  • Академик В. А. Амбарцумян. (Первый состав действительных членов Академии наук Армянской ССР): Коммунист.- 1943.- 26/XI.- № 240.- С. 2.
  • Академик В. А. Амбарцумян – почетный член Американской академии.- Коммунист.- 1958.- 8/VI.- № 70.- С. 4.
  • Академику В. А. Амбарцумяну вручена золотая медаль: /14 мая 1960 г. в Лондоне/: Газета “ Правда” об Армении. – Ер.: Айастан, 1973. – С. 293.
  • Акопян А. А. В. А. Амбарцумян. (Лауреаты Сталинских премий): Коммунист.- 1946.- 7/III.- № 56.- С. 2.
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович / 1908-1996/: Краткая российская энциклопедия. – М. - 2004. – Т.1. – С. 90.
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович / 1908-1996/: Новый энциклопедический словарь. – М. - 2005. – С. 40.
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович. Академики, избранные общим собранием Академии наук СССР 23 октября 1953 года. (Краткие биографии). Вестн. АН СССР.- 1953.- № 12.- С. 65
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович. БСЭ. Изд. 2-е, Т. 2. 1950.- С. 217.- Портр.
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович: Большая советская энциклопедия. - 1970. – Т. 3. – С. 507.
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович. Краткая биографическая справка: Наука сегодня / Сост. Б. А. Фролов. – М.: Молодая гвардия. – 1969. – С. 161.
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович: Философская энциклопедия. – М., 1960.- Т. 1. – С. 47.
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович: Храмов Ю.А. Физики. Биографический справочник. – М., 1983.- С. 13-14.
  • Амбарцумян Виктор Амазаспович: Энциклопедический словарь. – М., 1963. – С. 43.
  • Андреасян Р.Р., Даниелян Э.Х., К вопросу о вычислении у- функции Амбарцумяна: Сообщения Бюраканской обсерватории. АН АрмССР. – 1978, вып. 50. – С. 114-117.- Рез. арм., англ. – Библиогр. 5 назв.
  • Апресян В., Молодость древней земли. (Кандидаты Верховного Совета СССР). Лит. Газ.- 1958.- 13/III.- № 31.- С. 2.
  • Аракелян Г., Ученый, педагог, гражданин // Правда. – 1974.- 14 июня.
  • Арзуманян А., Бюраканское сражение: Литературная Армения. – 1962.- № 7.- С. 3-14. //Огонек.- 1966. – № 39.
  • Арзуманян А., Бюраканский звездочет: Звезда. – 1965. - № 7. – С. 104-118.
  • Арзуманян А., Око Бюракана: /Повести, рассказы, очерки о В.А. Амбарцумяне/ . – Ер.: Айастан, 1969.- С. 415-468.
  • Арзуманян А.М., Око Бюракана. Повести, пассказы, очерки. – Таллин, 1983. – 176 с. - /В пер./.
  • Арзуманян А., Подвиг Бюракана: /О директоре Бюраканской астрофизической обсерватории В.А. Амбарцумяне/: Литературная Армения. - 1967. –№ 7.- С. 68-84. – Портр.
  • Аристов Г. А., Итоги декабрьской сессии группы астрономии Академии наук СССР. АЖ, 1939.- Т.16, вып. 2.- С. 68-79.
  • Астабацян Н., Выдающийся ученый. Коммунист.- 1950.- 26/II.- № 49.- С. 2.
  • Багразян Г., Люди и небо Бюракана: / Репортаж об адном дне астрофизической обсерватории Академии наук Армянской ССР/: Промышленность Армении. – 1968. – № 8. – С. 40-43.
  • Багдасарян А., У истоков новой науки. [Разввитие радиофизики. Работа Бюраканской астрофизической обсерватории Акад. Наук АрмССР]. Известия.- 1957.- 29/XII.- № 308.- С. 4.
  • Барсегян С., “Второе окно в Галлактику”. (Один день в Бюраканской астрофизической обсерватории). Коммунист.- 1956.- 20/X.- № 247.- С. 3.
  • Белецкая В., Звезды над Бюраканом: Неделя.- 1974.- 28 окт. - 3 ноября.
  • Бонов А. Д., Космогонията и религиознте схващания за произхода на света. Природа (София).- 1957. - Т. 6. - Кн. 3. - С. 11.
  • В. А. Амбарцумян /1908-1996/: Доклады. – 1998. – Т. 98. – С. /183-184/.
  • В. А. Амбарцумян: /Краткая биографическая справка/: Природа. – 1970.- № 4 . – С. 16. //Радио. – 1970. – № 4. –С. 24. //Земля и Вселение. – 1972. – № 4. – С. 2.
  • В. А. Амбарцумян – президент Международного астрономческого союза: Коммунист /Ереван/. – 1961. – 29 авг.
  • В. А. Амбарцумян – член Нидерландской Королевской академии наук: Московская правда. – 1970. – 15 ноября.
  • Виктор Амазаспович Амбарцумян: /Биографическая справка/: Наука и человечество.- 1965. Международный ежегодник. – М.: Знание, 1965.- С. 346.
  • Виктор Амазаспович Амбарцумян. Вступ. Статья Л. В. Мирзояна. Библиография составлена Е. С. Власян и С. С. Язычян. Ереван, Изд-во АН АрмССР.- 1954.- 74 с. (Акад. наук АрмССР. (Материалы к биобиблиографии ученых СССР).
  • Виктор Амазаспович Амбарцумян: /Краткая биографическая справка// Наука и человечество. Международный ежегодник. 1969. – М.: Знание, 1969.- С. 312.
  • Во имя прогресса науки, (Об открытии Бюраканской обсерватории). Коммунист.- 1956.- 19/IX.- № 220.- С. 1.
  • Воронцов-Вельяминов Б. А. Письмо в редакцию “Астрономического журнала”. [Ответ В. А. Амбарцумяну на “Замечание о распределении горячих гигантов” и на письмо в редакцию “Астрономического журнала”]. АЖ.- 1951.- вып. 2.- С. 116-120.
  • Высшая награда Академии наук СССР: Промышленность Армении. – 1972. –№ 1. – С. 8.
  • Галустян Г., Звезды смотрят вниз: /О В. А. Амбарцумяне/: Коммунист / Ереван/. – 1968. – 26 апр.
  • Горбацкий В. Г., Академик Виктор Амазаспович Амбарцумян: Физика в школе. - 1962. № 5. – С. 14-18.
  • Горская Н., Исследователь звездных ассоциаций (Очерк). Звезда.- 1949.- № 11.- С. 126-135.
  • Гулканян В. О., Выдающийся советский ученый. Коммунист.- 1950.- 4/III.- № 54.- С. 3.
  • Добронравин П. П., Новые астрономические исследования советских ученых. (К итогам Всесоюзного совещания по вопросам звездной космогонии). Природа. - 1952. - № 12. - С. 75-79.
  • Ефремов Ю. Н., Из чего образуются звезды? : / Об академике В.А. Амбарцумяне/: Земля и Вселенная. – 1971. - № 4. – С. 54-55.
  • Животовский Л. И., Амбарцумян В. А. Теоретическая астрофизика. М.-Л.: Ред. техн. теорет лит. - 1939. - 255 с. Природа. - 1939. - № 10. - С 104-105. [Рецензия]
  • Заявление общего собрания Академии наук Армении: / О необходимости принятия сроч. мер по удовлетвор. требований Нар. Депутатов СССР В.А. Амбарцумяна и З. Г. Балаяна, обьявивших голодовку в связи с положением в Нагорном Карабахе/: Голос Армении. – 1990. – 16 сент.
  • Звездные ассоциации. Техн. мол.- 1953.- № 4.- С. 20.
  • Золотые медали имени М. В. Ломоносова /Президенту АН АрмССР В. А. Амбарцумяну/ //Наука и человечество. Мвждународный ежегодник. 1973.- М.: Знание. - 1973. – С. 341-342.
  • Исаян Т., Наука подтверждает: / К выходу в свет “Научных трудов В.А. Амбарцумяна/: Коммунист /Ереван/. – 1960. – 22 ноября.
  • Какосян А., “Шаг за шагом…” / О начале творческого пути В.А. Амбарцумяна/: Вечно в движении. – М.: Правда, 1969. – С. 41.
  • Квирквелия Г. Д., Существуют ли звездные ассоциации типа А ? ; / Об открытии “ звездной ассоциации” В.А. Амбарцумяном/: Природа. – 1970. - № 11. – С. 100.
  • Комаров В., Кредо ученого: /Академика В.А. Амбарцумяна/: Знание сила. – 1969. – № 10. С. 18-21.
  • Коротеев В., Обсерватория на склоне Арагаца. Советская культура.-1957.- 2/X.- № 134.- С. 4.
  • Крат В. А., Мельников О. А., Астрофизические работы Пулковской обсерватории. Главная астрономическая обсерватория Академии наук СССР в Пулкове (1839-1953). М.-Л.: Изд-во АН СССР. - 1953. - С. 87-89.
  • Кукаркин Б. В., Два международных астрономических совещания. [22-27 июля 1953 г. В Гронингене (Голандия), посвященное координации исследований о строении Галактики и 29 июня – 3 июля 1953 г в Париже, посвященное фундаментальным проблемам звездной классификации]. Вестн. АН СССР.- 1953.- № 10.- С. 79-84.
  • Кукаркин Б. В., Масевич А. Г., Советские астрономы на VIII съезд Международного астрономического союза в Риме. Вопросы философии. - 1953. - № 1. - С. 222-230.
  • Куликовский Д., Астрофизическая обсерватория в Бюракане. Огонек.- 1956.- № 41.- С. 29.
  • Лауреат золотой медали им. М. В. Ломоносова В. А. Амбарцумян: Вестник АН СССР. - 1972. – № 5. – С. 32.
  • Лебединский А., Исследователь звездных миров: Веч. Ленинград. - 1946. - 22/III. - № 70. Портр.
  • Маркарян Б. Е., О происхождении и развитии звезд. (Беседы о природе и человеке). Комс. Правда. - 1953. - 12/VI. - № 137. - С. 3.
  • Масевич А. Г., Симпозиум по проблемам эволюции звезд на 8-м съезде Международного астрономического союза 1952 г. Вопросы космогонии. - Т. 2. М. - 1954. - С. 339-357.
  • Мельников О. А., К истории развития астроспектроскопии в России и в СССР. В кн.: Историко-астрономические исследования. - Вып. 3.- М. - 1957. - С. 13-184. - Литература: с. 185-258.
  • Меликсетян Р., Признание авторитета советской науки: /Академик В. Амарцумян избран президентом Международного совета научных союзов /: Коммунист/Ереван/. – 1968. – 3 окт.
  • Мергелян С. Н., Выдающееся открытие советских астрофизиков. Коммунист. - 1950. - 19/III. - № 68. - С. 3.
  • Мирзоян Л., Новое о строении и развитии Вселенной. (На научно-естественные темы). Коммунист. - 1953. - 14/XI. - № 269. - С. 2-3.
  • Мирзоян Л. В., Амбарцумян Виктор Амазаспович: Большая советская энциклопедия. – Изд. 3. – Т. 1. – 1970.- С. 507. – Библиогр. 8 назв.
  • Мирзоян Л. В., Бюраканская астрофизическая обсерватория [М.], Изд-во АН СССР. - 1958. - 30 с. - Илл.
  • Мирзоян Л. В., О происхождении и развитии небесных тел. (На научно-естественные темы). Коммунист. - 1955. - 9/VII. - № 161. - С. 3.
  • Мирзоян Л. В., Астрофизика в Советской Армении: Земля и Вселенная. – 1972. – № 6. – С. 9-15.
  • Мирзоян Л. В., Виктор Амбарцумян: / Жизнь и деятельность/. – Ер.: Айастан. - 1985. – 120 с.
  • Мирзоян Л. В., Открытие Бюраканской астрофизической обсерватории Академии наук Армянской ССР и Совещание по нестационарным звездам. (Сентябрь 1956 г.). Астрономический журнал.- 1957.- Т. 34, вып. 2.- С. 305-309.
  • Мирзоян Л. В., У истоков жизни звезд: / О В.А. Амбарцумяне/: Наука и техника /Рига/. – 1963. – № 6. – С. 32-34. – То же на латыш. яз. Ka dzimst zvaigznes: Zinat un tehn (Riga). – 1963. – № 6.- P.32-34.
  • Михайлов А., Достижения советской астрономии. Нов. Мир.- 1950.- № 3.- С. 248-250.
  • Мкртчян Б., Выдающийся исследователь космоса. (Кандидаты в депутаты Верховного Совета СССР). Коммунист. - 1958. - 9/III. - № 58. - С. 1.
  • Моиесеев Н., О статьях Астрономического инситута и Амбарцумяна, посвященных проблеме Троянцев. Астрономический журнал. - 1939. - Т. 16, вып. 2. - С. 66-67.
  • [Награждение орденом Ленина]. Правда. - 1945. - 11/VI. - № 139. - С. 2; Известия. - 1945. - 12/VI. - № 136. - С. 2.
  • [Награждение орденом Ленина]. Правда.- 1958. - 18/XI. - № 261. - С. 1; Известия. - 1958, 18/IX. - № 224. - С. 1; Коммунист. - 1958. - 19/XI. - № 221. - С. 1.
  • Научные достижения советских астрофизиков. [О разработке В. А. Амбарцумяном нового метода изучения космической пыли]. Коммунист. - 1945. - 15/XII. - № 269. - С. 1.
  • Несемеянов А. Н., За новые достижения науки и техники. Правда.- 1930.- 4/III.- № 63.- С. 6-7.
  • Нерсисян М. Г., Вклад ученых Армении в советскую науку: Вопросы истории науки. АН АрмССР Совет по истории естествознания и техники. - Ер. - 1967. - С. 31-36.
  • /О награждении Б. А., Амбарцумяна медалью имени С.И. Вавилова /Слово лектора. – М. - 1970. – № 8. – С. 62.
  • [Об избрании президента Академии наук Армянской ССР В. А. Амбарцумяна членом-корреспондентом Немецкой академии наук]. Правда. - 1957.- 4/XI.- № 208.- С. 6.
  • Омельяновский М., Сачков Ю., Пути познания Вселенной /Рецензия/: Правда. – 1974. – 8 июля. - Рец. Амбарцумян В.А. Философские вопросы наыки о Вселенной. Сборник. – Ер.: Изд-во АН АрмССР , 1973.- 426 с.
  • Огородников К.Ф., Вестник АН СССР. – 1961. – № 8.- С. 135-138. - Рец. Амарцумян В.А. Научные труды в двух томах. – Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1960. –Т. 1. – 428с. – Т. 2. – 360 с.
  • Паренаго П. П., Борец за материалистическое учение о Вселенной. Известия. - 1950. - 28/II. - № 50. - С. 3.
  • Паренаго П. П., Курс звездной астрономии. Изд. 3-е, перераб. и доп. М.: Гостехиздат. - 1954. § 45. Звездные ассоциации. - с. 223-240.
    • Паренаго П. П., Мир звезд. М.-Л., Изд.-во АН СССР.- 1951.
    • § 21. Современные представления о развитии звезд и звездных систем, с. 87-102.
    • § 22. Идеологическиое значение советских работ по исследованию развития звезд и звездных систем. - с. 102-109
  • Паренаго П. П., Молодые звезды. (Лауреаты Сталинской премии). Пионер. Правда.- 1950. - 7/IV. - № 28. - С. 2.
  • Попов П. И., Всесоюзное совещание по вопросам звездной космогонии [19-22 мая 1952 г.] (Хроника). Бюлл. ВАГО: 1953.- № 13(20).- С. 39-41.
  • Президент Академии наук Армянской ССР В. А. Амбарцумян. (Краткая биографическая справка). Коммунист. - 1947. - 18/I.- № 15. - С. 2.
  • Признание таланта ученого: /К избранию В.А. Амбарцумяна почетным членом Нью-Йоркской академии наук за большой вклад в развитие науки: Литературная Армения. – 1974. – № 3. – С. 109.
  • Присуждение золотых медалей имени М. Б. Ломоносова 1971 года: / В. А. Амбарцумяну за достижения в области астрономии и астрофизики/: Природа. – 1972. – № 3. – С. 100-101.
  • /Поздравляем В. А. Амбарцумяна с присуждением степени доктора Карлова университета в Праге /: Земля и Вселенная. – 1968. – № 1. – С. 63.
  • С телескопом по столетию: / Виктор Амбарцумян. 1908-1996/: Казинян А. 100 величайших армян ХХ века. – М., 2006. – С. 54-55.
  • Саакян Г. С., Памяти В.А. Амбарцумяна: Изв. Физика. АН РА. - 1997. - Т. 32. – № 1.- С. 54-59
  • Сафронов В. С., Совещание по вопросам звездной космогонии [19-22 мая в Москве]. (Хроника). АЖ.- 1952.- Т. 29, вып. 4.- С. 498-505.
  • Северный А., Виктор Амазаспович Амбарцумян: Дружба. Статьи, очерки, исследования, воспоминания, письма об армяно-русских связях / Сост. и автор вступит. очерка А.Арзуманян. – Кн. 2. – Ер.: Арм. гос. изд., 1960. – С. 149-161.
  • Соболев В. В., Виктор Амазаспович Амбарцумян. Ленинградский ун-т.- 1950.- 30/III.- № 13 (723).
  • Соболев В. В., Крупнейший советский астрофизик. В кн. Дружба. Статьи, воспоминания, очерки об армяно-русских культурных связах. Ереван. - 1956. - С. 201-211 с. - Портр.
  • Соболев В. В., Перенос лучистой энергии в атмосферах звезд и планет. М.: Гостехиздат. - 1956. Гл. 3. Метод сложения слоев, с. 77-133.
  • Совещание по вопросам звездных ассоциаций и распределения горячих гигантов. [12-16 ноября 1951 г. в Бюраканской астрономической обсерватории]. (Хроника). Вопросы космогонии. - Т. 1. - М. - 1952. - C. 281-283.
  • Строгова Е. Г., История одной гипотезы. - М.: Молодая Гвардия. - 1955. 87 с.
  • Строгова Е. Г., История одной гипотезы. Вдохновение и упорство. - М. - 1955. - С. 253-317.
  • Строгова Е. Г., Как делаются открытия. -М.-Л.: Детгиз. - 1952. Глава “Рождение миров”. - С. 75-139.
  • Строгова Е. Г., Президент Академии наук Армянской ССР В. А. Амбарцумян. [Очерк]. Огонек.- 1951.- № 3.- С. 15-16 c.- Портр.
  • Строгова Е. Г., Рождение миров. [О работах В. А. Амбарцумяна. Очерк]. Год 34. Альманах 7. - М. - 1951. - С. 127-197.
  • Харадзе Е. К., Международный съезд астрономов в Риме. (Наблюдения и впечатления). Природа. - 1953. - № 2. - С. 62-71.
  • Хачикоглян Л., Бюраканская астрофозическая обсерватория. Комсомолец. - 1956. - 19/IX, N 112. - c. 3.
  • Холопов П. Н., Второе Всесоюзное совещание по космогонии. Вестн. АН СССР. - 1952. - № 8. - С. 99-105.
  • Холопов П. Н., К вопросу о звездных ассоциациях. В кн.: Вопросы космогонии. - Т. 1. М. - 1952.- С. 195-233.- Литература: 25 назв.
  • Чандрасекар С., Перенос лучистой энергии. Пер. с. англ. Под ред. Е. С. Кузнецова. - М.: Изд-во иностар. лит. - 1952.- 431 с.
  • Шагинян А., Амбарцумян С., Выдающийся советский ученый. Коммунист. - 1958. - 19/IX. - № 221. - С. 1.
  • Шайн Г. А., Замечание о звездных ассоциациях. Изв. АН СССР, сер. физ. - 1950. - Т. 14. - № 1. - С. 25-26.
  • Шепель В. В., Лауреаты Сталинской премии. Успехи астрономических наук. - 1950. - Т. 41, в. 1. - С. 122.
  • Эмин Г., Советский ученый. (Кандидаты в депутаты Верховного Совета СССР). Коммунист. - 1954. - 9/III, N 57. - C. 2.
  • Эмин Г. Г., Человек и звезды: /О В.А. Амбарцумяне/: Коммунист /Ереван/. - 1962. - 9 марта.
  • Academician Victor Ambartsumyan: Moscow news. – 1974. - 17 March, N 33. – P. 2.
  • Ambartsumian Victor Amazaspovich: Who,s who in the world. 1971-1972. – Chicago, Marquis who,s who/ 1970/. - P. 25.
  • Ambartsumian Viktor Amazaspovich: World who,s who in science. A biographical dictionary of notable scientists from antiquity to the present. 1 ed : A.G. Debus. – Chicago, 1968. – P. 41.
  • Armenian Scientist Honorary member of American Academy [V. A. Ambartsumian]. Moscow News. - 1958. - June 14. - N. 48. - p. 1.
  • Balázs B., Tanulmányúton a Bjura Kani asztrofizikai abszervatóriumban. Föld ės Eg. - 1969. - 4. ėvf., 5. - szám. 142-144. old.
  • Dyson F.J., Letter from Armenia: New Yorker. – 1971. – 6 December. – P 126-137.
  • Khachikian E. Ye., Weedman D.W., The Byurakan observatory in Soviet Armenia: Sky and Telescope. – Cambridge. – 1971. – Vol. 41. – N 4. – P. 217-219, - ill
  • Kourganoff V., Quelques documents sur la Structure de la Galaxie. Deuxième partie. Paris, 1951. (Institute d'Astrophysique).
  • Kourganoff V., Busbridge J. W., Basic Methods in Transfer Problems. Radiative Equilibrium and Neutron Diffusion. London, Oxford University Press. - 1952.
    • 28. Ambartsumian's first method. The H equations. - p. 164-174.
    • 31. Ambartsumian's physical method based on the principle of invariance. - p. 200-215.
  • Mayall N. U., Award of the Bruce gold medal to prof. V.A. Ambartsumian //Publi Cations of the Pacific. ( San-Francisco, California). – 1960, vol. 72, N 425. – P. 73-75.
  • Mirzojan L., The Byurakan Observatory. The journal of the British Astronomical Association. - 1955. - Vol. 65. - N. 8.- P. 357-359.
  • Mirzoyan L. V., Nestacionarus visatos reisatos reiskinai: Mokslas ir Gyvenimas. – 1972. – N 9. – P. 4-7.
  • Mirzoyan L. V., Protosterne in Zentrum der Galaxien: Ideen des Exakten Wissen Sch (Stutgart). - 1972. - N 4. – S. 233-242.
  • Redman R. O., Anniversary meting of the Royal Astronomical society: Observato ry. – 1960. - Vol. 80.-N 915. – P. 48-50.
  • Redman R. O., Presidential address on the award of the Gold medal to prof. V.A. Ambartsumian: Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society ( London). – 1960. – Vol. 1. – P. 23-25.
  • Reichardt W., Himmelsauge auf dem Aragaz: Technicus. – 1972. – N 11. - S.31-33.
  • Schatzman E., Les ètoiles non stables. (Le colloque de Burakan). L'Astronomie. - 1956. - N. 12. - P. 455-475.
  • Struve O., Stellar Associations. Sky and Telescope. - 1949. - Vol. 8. - N 9. - P. 215-219.
  • Turkevich J., Soviet men of science. Academicians and corresponding members of the Academy of scienses of the USSR. – New-York, / 1963/. – P. 13-18. – Bibliogr. 28 ref. (Ambartsumian Victor Amazaspovich).
  • Turkevich J., Turkevich L. B., Ambartsumian Victor Amazaspovich. Prominent scientists of Continental Europe. – New York: Amer. Elsevier publ. comp.- 1968. – P. 183.
  • W. A. Ambarzumjan C. Poggendorff's biographiscj-literarisches Handwörterbuch. Bd. 6, T. 1. Leipzig. - 1939. - S. 45.
  • Weltall, Erde, Mensch., Ein Sammelwerk zur Entwicklungs-geschischte von Natur und Gesellschaft. Unter der Redaktion von Dr. Gisela Buschendorf. Horst Wolffgram, Irmgard Radandt. Dresden, Verlag. Neus Leben, 1957.
    • Die Kosmische Entwicklungsstufe. S. 29.
    • Buildung von Sternokörpern, S. 35.
    • Das Milchstaßensystem, S. 114.
    • Die Entwicklung der Fixterne, S. 133, 135, 140.
  • Whitney Ch. A., Soviet views of Stellar Associations. Mimeographed notes for a series of fourteen Seminars on the Structure of the Milky Way system. - 1952. - 14 p. (Harvard Observatory).
  • Who's Who. 1970. An annual biographical dictionary. London. – 1970. – P. 58.
  • ՎԻկտոր Համբարձումյանին նվիրված կայքը:
  • Վիկտոր Համբարձումյան, Հայկական հանրագիտարան:
  • Վիկտոր Համբարձումյան, «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր:
  • Վիկտոր Համբարձումյան, Dasaran.am:
  • Վիկտոր Համբարձումյան, Հայ ենք:
  • Վիկտոր Համբարձումյանի կտակը. Հովիկ Չարխչյան:
  • Վիկտոր Համբարձումյանի համառոտ կենսագրությունը:
  • Վիկտոր Համբարձումյան, Մեծանուն հայեր:
  • Վիկտոր Համբարձումյան, Հրանտ Մաթևոսյան:
  • Վիկտոր Հմաբարձումյան, Diplomat.am:
  • Վիկտոր Համբարձումյան, Համառոտ ակնարկ:
  • Վիկտոր Համբարձումեան (1908¬1996). Աշխարհահռչակ Աստղագէտն ու հաւատաւոր Հայը:
  • Վիկտոր Համբարձումյան, ԵՊՀ պաշտոնական կայք:
  • Վիկտոր Համբարձումյանի կյանքի և գործունեության հիմնական տարեթվերը:
  • Վիկտոր Համբարձումյանի գիտական, գիտակազմակերպակա և մանկավարժական գործունեության համառոտ ակնարկ:
  • Виктор Амбарцумян, Энциклопедия Кругосвет.
  • Виктор Амбарцумян, Герои страны:
  • Виктор Амбарцумян, All-fizika.com:

Վ. Համբարձումյանի ծննդյան տարեդարձի առթիվ

  • Միրզոյան Լ. Վ., Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյան: Պատմաբանասիր. հանդես/ՀՍՍՌ ԳԱ. – 1958. - № 3. - էջ 284-288:
  • Գորբացկի Վ., Հեղափոխականացնող գաղափարներ: Երեկոյան Երևան. – 1968. – 18 սեպտ.:
  • Իվանով Վ., Բոլոր ժողովուրդների գիտնականը: Երեկոյան Երևան. – 1968. – 18 սեպտ.:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Ակադեմիկոս Վիկտոր Համարձումյան: Սովետ. Հայաստան. – 1968. – № 9. – էջ 4-6:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Մեծ գիտնականն ու քաղաքացին: Լենինյան ուղի ով. – 1968. – № 9. – էջ 22-35:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Վիկտոր Համբարձումյան. – Եր. - 1968. - 59 էջ:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյան: Պատմաբանասիր. հանդես/ՀՍՍՀ ԳԱ. – 1968. - № 3. - էջ 57-62:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Վիկտոր Համբարձումյան: Հայրենիքի ձայն.- 1968.- 18 սեպտ.:
  • Մկրտչյան Ս., Ջրբաշյան Մ., Միրզոյան Լ., Գիտության ականավոր կազմակերպիչը: Սովետ.Հայաստան. – 1968.- 18 սեպտ.:
  • Մոսխելիշվիլի Ն., Հայրենիքի բարօրության համար: ԵրեկոյանԵրևան. – 1968. – 18 սեպտ.:
  • Նիկողոսյան Ա., Միշտ ուշադիր, միշտ հոգատար: Երեկոյան Երևան. - 1968. – 18 սեպտ.:
  • Շահիրյան Էդ., Վառ, հարազատ անուն: Սովետ. Հայաստան. – 1968. - 18 սեպտ.:
  • Շնորհավորանքներ Վ. Հ., Համբարձումյանին` նրա ծննդյան 60-ամյակի առթիվ. Լ. Հոլդբերգ /ԱՄՆ/, Բ. Լովել /Անգլիա/, Ա.Ի. Միկոյան /Կիևի համալսարան/: Սովետ. Հայաստան. – 1968. – 18 սեպտ.:
  • Պիոտրովսկի Ս., Պարզ և ինքնատիպ: Երեկոյան Երևան. – 1968. – 18 սեպտ:
  • Սարյան Մ., Խոսք Վիկտոր Համազասպովիչի մասին: Սովետ. Հայաստան. – 1968. – 18 սեպտ.:
  • Սարյան Մ., Շնորհավորանքներ հոբելյանի առթիվ: Երեկոյան Երևան. – 1968. – 18 սեպտ.:
  • Սոբոլև Վ. Վ., Մեր դարաշրջանի ամենանշանավորներից մեկը: Երեկոյան Երևան. – 1968. – 18 սեպտ.:
  • Սոբոլև Բ. Վ., Սովետական նշանավոր աստղաֆիզիկոսը: Սովետ. Հայաստան. - 1968. – 18 սեպտ.:
  • Վ. Հ. Համբարձումյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ: Էքսպերիմենտալ և կլինիկական բժշկության հանդես. – 1968. - Հ. 8, № 5. – էջ 3., նկար:
  • Վ. Հ. Համբարձումյան: Ծննդյան 60-ամյակի առթիվ: Հայաստանի կենսաբանական հանդես. - 1968. - Հ. 21. - № 9. – էջ 3. - նկար:
  • Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյան: Պատմաբանասիր. հանդես. - /ՀՍՍՌ ԳԱ.-1968. – № 3. – էջ 57-62:
  • Վ. Հ. Համբարձումյան: Ծննդյան 60-ամյակը: Նշանավոր և հիշարժան տարեթվերի օրացույց. – Եր. - 1973. – № 3. – էջ 48-63:
  • Академик В. А. Амбарцумян – Герой социалистического труда / За большие заслуги в развитии астрономической науки и в связи со дня рождения: Вестник. АН СССР. – 1968, вып. 11. – С. 141-142.
  • Воронцов-Вельяминов Б., Основоположник отечественной астрофизики: Коммунист/Ереван/. – 1968. – 18 сент.
  • Вошедший в звездный мир / В.А Амбарцумян/: Книжное обозрение. – 1968. – № 39. – С 4.
  • Главному редактору журнала “Астрофизика” академику В.А. Амбарцумяну: Астрофизика. 1968. – Т. 4, вып. 3. – С. 325.
  • Горбацкий В. Г., Виктор Амазаспович Амбарцумян: Земля и Вселенное. – 1968. № 5 . – С. 56-60.
  • Григорянц Е., Какосян А., Дарующий звезды: Комсомольская правда. – 1968.- 18 сент.
  • Мустель Э. Р., Знаменательный юбилей / В.А. Амбарцумяна/: Коммунист /Ереван/. – 1968. - 18 сент.
  • К 60-летию со дня рождения В. А. Амбарцумяна: Армянский химический журнал. – 1968. – Т.21. № 7. – С. 553. – Портр.
  • Комаров В., Встреча с академиком Амбарцумяном: Программы радио и телевидения. – 1968. – 16-22 сент. – С. 35.
  • Крат В., Главное в науке – это предвидение: Коммунист /Ереван/. – 1968. - 18 сент.
  • Кукаркин Б. В., Зоркость ученого: Огонек. – 1968. – № 38.- С. 29.
  • Мартынов Д., Яркая звезда науки: Коммунист /Ереван/. – 1968. – 18 сент.
  • Северный А. Б., Соболев В. В., Виктор Амазспович Амбарцумян: Математи ка и физика в школе. – 1968. – № 5. – С . 2-6.
  • Северный А. Б., Соболев В.В., Виктор Амазаспович Амбарцумян: Успехи физических наук /М./. - 1968. – № 6. – С. 16-18.
  • Северный А. Б., Выдающийся ученый: Коммунист /Ереван/. – 1968. – 18 сент.
  • Соболев В. В., Нелинейные интегральные уравнения в теории переноса излучения // Звезды. Туманности. Галактики /Труды симпозиума, посвящ. 60-летию академика В.А. Амбарцумяна. Бюракан, 16-19 сент. 1968 г. – Ер.: АН Арм ССР, 1969. С. 9-19. Там же: Товмасян Г. М. Замечание о молодости групп галактик. – С. 279-280. - Библиогр. 3 назв. --- Янковский Э.Г. Разложение функции Амбарцумяна. – С. 21.
  • Товмасян Г., Карапетян Т., Человек и звезды: Промышленность Армении. - 1968. - № 8. – С. 37-39.
  • Ученый, гражданин, патриот: /Юбилейный вечер,посвящ. 60-летию со дня рождения академика В.А. Амбарцумяна/: Коммунист / Ереван/. – 1968. – 20 сент.
  • Харадзе Е., Праздник научной общественности: Коммунист / Ереван/. - 1968. – 18 сент.
  • Шкловский И. С. Глава советской астрофизической школы: Коммунист. /Ереван/. – 1968. – 18 сент.
  • Юбилей большого ученого: Литературная Армения. – 1968. – № 9. - С. 97-98.
  • Ավետիսյան Հ. Ա., Ամեն ինչի հիմքում` նվիրում : Հայրենիքի ձայն. – 1978. – 20 սեպտ. – էջ 5-6:
  • Ավետիսյան Հ. Ա., Աշխարհահռչակ գիտնականը: Պատմաբանասիր. Հանդես. ՀՍՍՀ ԳԱ. 1978. – № 3. – էջ 117-122:
  • Ավետիսյան Հ. Ա., Գիտնականը, քաղաքացին, հայրենասերը: Գիտություն և տեխնիկա. - 1978. – № 9. – էջ 44-49:
  • Արդիականության ականավոր գիտնականը: Սովետ. Հայաստան. – 1978. – 22 սեպտ. – էջ 1-2:
  • Արդի գիտության առաջավոր բնագծերում: Սովետ. Հայաստան.- 1978.- 19 սեպտ. – էջ 1:
  • Բրուտյան Գ.Ա. Փիլիսոփայության չափանիշներով: Հայրենիքի ձայն. – 1978. – 20 սեպտ. էջ 4-5:
  • Գիտական մտքի ասպետը: Հայաստանի արդյունաբերություն.- 1978. – № 9. – էջ 2-4:
  • Թովմասյան Հ., Աշխարհահռչակ գիտնականը: Լրաբեր հաս. գիտ. ՀՍՍՀ ԳԱ. – 1978. - № 9. – էջ 3-8:
  • Խարաձե Ե., Ամուր և հարաճուն համբավ: Սովետ. Հայաստան.- 1978. – 19 սեպտ. – էջ 3:
  • Մարտիրոսյան Ա., Ակադեմիկոս Վիկտոր Համբարձումյանի մեծարումը: Պատմաբանասիր. հանդես/ ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1978. – № 3.- էջ 289-290:
  • Միրզաբեկյան Է., Ղարիբյան Գ., Միրզոյան Լ., Գիտությանը անմնացորդ նվիրված կյանք: Սովետ. Հայաստան. – 1978. – 19 սեպտ. – էջ 3:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Գալակտիկաների կորիզների ակտիվության վերաբերյալ: /Վ.Հ Համբարձումյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ/ : Պատմաբանասիր. Հանդես. ՀՍՍՀ ԳԱ. 1978. – № 3.- էջ 123-130:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Կոպերնիկյան մեծ հեղափոխական Վիկտոր Համբարձումյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ: Սովետ. Հայաստան. – 1978. – № 10.- էջ 13-15:
  • Միրզոյան Լ. Վ., Խաչիկյան Է. Ե., Աշխարհահռչակ գիտնականը: Ագիտատոր և պրոպագանդիստ. – 1978.- № 17. – էջ 30-33:
  • Շահիրյան Էդ., Ակնդետ` աստղերի խորհրդին: Սովետ. Հայաստան. – 1978. – 19 սեպտ. - էջ 3-4:
  • Պարսամյան Է.,Թովմասյան Հ., Մեր ուսուցչապետը: Սովետ. Հայաստան. - 1978. – 19 սեպտ. – էջ 3:
  • Սոբոլև Վ., Մեծ երախտավորը: Սովետ. Հայաստան.- 1978.- 19 սեպտ. – Էջ 3:
  • Վ. Համբարձումյանի մեծարումը: Լրաբեր հաս. գիտ. ՀՍՍՀ ԳԱ.- 1978. - № 10. - էջ 116-117:
  • Վասիլյան Վ., Աստղաֆիզիկոսները խոսում են Համբարձումյանի լեզվով: Հայրենիքի ձայն- 1978. – 20 սեպտ.- էջ 5-7:
  • Օլեգ Մելնիկովի, Ալան Սանդեյջի, Յան Օորտի, Խորխե Սերսիկի ասույթները Վիկտոր Համարձումյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ/: Սովետ. Հայաստան. –1978. – 19 սեպտ. – էջ 3:
  • Аннотации докладов / Всесоюзная конференция молодых астрофизиков, посвящ. 70-летию В.А. Амбарцумяна. – Ер.: Изд-во АН АрмССР, 1979. – 39 с.
  • Мирзоян Л. В., Мустель Э. Р., Боярчук А. А.,Мельников О. А., Виктор Амазаспович Амбарцумян :Успехи физических наук. – 1978. – Т. 126, вып. 1. – С. 169-172.
  • Мнацаканян М. А., К решению задач переноса излучения в полубесконечных средах: Сообщения Бюраканской обсерватории. -1978, вып.50.- С. 59-78. - Рез. арм., англ. Библиогр. 12 назв.
  • Միրզոյան Լ. Վ., Փոփոխվող ու զարգացող տիեզերքը: Լենինյան ուղիով. - 1983. – № 9. – էջ 64-74:
  • Սահակյան Գ. Ս., Աշխարհահռչակ գիտնականն ու մեծ հայրենասերը: Լրաբեր հաս. գիտ. ՀՍՍ ՀԳԱ. - 1983. – № 10. – էջ 3-6:
  • Սահակյան Գ. Ս., Գիտության պայծառ աստղը: Գրական թերթ. - 1983. - 23 սեպտ.:
  • Раскрывая тайны мироздания: Коммунист /Ереван/. – 1983. 18 сент.
  • Խաչիկյան Է. Ե., Վիկտոր Համբարձումյան: Լրաբեր հաս. գիտ. ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1988. – № 9. - էջ 3-8:
  • Սեդրակյան Դ. Մ., Պարսամյան Է. Ս., Վիկտոր Համբարձումյան: Պատմաբանասիր. Հանդես. ՀՍՍՀ ԳԱ. – 1988. – № 3.- էջ 3-11:
  • Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյանը 80 տարեկան է: Հայաստանի արդյունաբերություն, շինարարություն և ճարտարապետություն. – 1988. – № 9. -Էջ 11:
  • Мнацаканян М. А, Мирзоян А. Л., Прогнозирование вспышечной деятельности звездных агрегатов. 1. Теоретическая часть: Астрофизика. – 1988. - Т. 29, вып. 1. –С . 32-43. - Рез. англ. – Библиогр. 6 назв.
  • Виктор Амазаспович Амбарцумян: / К 85 – летию со дня рождения /: Астрофизика.- 1993. Т. 36, вып. 4. – С. 623-626.
  • Chandrasekhar S. To Victor Аmbartsumian on his 80 th birthday: Астрофизика. – 1988.- Т. 29, вып. 1. – С. 7-8.
  • Pecker J. C., Victor Ambartsumian and the I. A. U.: Астрофизика. – 1988. - Т. 29, вып. 1. – С. 9-14.
  • Rosino L., Encounters with Victor Ambartsumian one afternoon at the San Lazzaro degli Armenian Island at Venice: Астрофизика.-1988.-Т.29, вып. 1. - С. 15-17.
  • /Ակադեմիկոս Վ.Հ. Համբարձումյանի ծննդյան 90- ամյակը/: Գիտություն և տեխնիկա. 1998. – № 9. – էջ 2. - 1 լուսանկար:
  • Հարությունյան Հ., Աստեղային ուղու երկրային հետագիծը: Հայաստանի Հանրապետություն. – 1998. – 18 սեպտ. - էջ 5:
  • Սարգսյան Ֆ. Տ., Վ.Հ. Համբարձումյանի ծննդյան 90- ամյակը: Պատմաբանասիր. հանդես. ՀՀ ԳԱԱ. – 1998. - № 3. – էջ 7-9:
  • Каллоглян А. Т., На симпозиуме Международного астрономческого Союза 1994: / К 90-летию со дня рождения В.А. Амбарцумяна, основателя журнала “ Астрофизика”. Астрофизика.- 1998. – Т. 41, вып. 4. – С. 496-498.
  • Саакян Г. С., Памяти В.А. Амбарцумяна: Доклады. АН РА. – 1998. - Т. 98. - № 3.- С.183-184.
  • Ambartsumian R. V., A life in Astrophysics: [ Book presentation: published by Allerton Press, Inc. U.S.A.: Астрофизика. – 1998. – Т. 41,, вып. 4. - С.
  • Ambartzumian R. V., Invariant Imbeddig in Stochastic Geometry: Զեկույցներ. ՀՀ ԳԱԱ. 1998. - Հ. 98., № 3.- էջ 185-196:
  • Gyulbudaghian A. L., On Trapezium ( in Orion) – Type Systems: Զեկույցներ . ՀՀ ԳԱԱ. – Հ. 98, № 3. – էջ 259-261:
  • Khachikian E. Ye., On the Ambartsumian,s Concept on Activity of Nuclei of Galaxies: Զեկույցներ. ՀՀ ԳԱԱ.- 1998. – Հ. 98, № 3. – էջ 239
  • Harutyunian H. A., Nikoghossian A. G., Line Formation in an Atmosphe Re with Arbitrary Velocity Gradient: Զեկույցներ. ՀՀ ԳԱԱ. – 1998. - Հ. 98, № 3.- էջ 254-258:
  • Mkrtchyan A. R., Kotanjyan Kh. V., Application of Ambartsumian Principle of Invariance to Prolems of Radiation Transfer in Solids: Զեկույցներ.. ՀՀ ԳԱԱ.- 1998.- Հ. 98, № 3.- էջ 233- 238:
  • Mirzoyan L. V., Parsamian E.S. Flare Stars in Star Clusters and Associa Tiones: Զեկույցներ. ՀՀ ԳԱԱ. – 1998. - Հ. 98, № 3. – էջ 248-253:
  • Sahakian G. S., Chubarian E. V., Physics o Neutron Stars. ( Short review): Զեկույցներ. ՀՀ ԳԱԱ. – 1998. – Հ. 98, № 3.- էջ 209-225:
  • Sedrakian D.M. , Chubarian E.V. The rotating superdense configurations: Զեկույցներ. ՀՀ ԳԱԱ.- 1998.- Հ.98, № 3. – էջ 227-232:
  • V.A. Ambartsumian ( 1908-1996): [ The 90-th anniversary of Academician V.A. Ambartsumian]: Զեկույցներ. ՀՀ ԳԱԱ.- 1998.- Հ.98, № 3.- էջ 183-184:
  • Yengibarian N. B., Khachatrian A. Kh., Mouradian M. G., On Ambartsumian Equation and its Applications: Զեկույցներ. ՀՀ ԳԱԱ. – 1998. – Հ. 98, № 3. - Էջ 197-208:
  • Արպ Հալտոն Քրիստիան, Գալակտիկաների առաջացման համբարձումյանական ուսմունքը՝գիտական խորաթափանցության բացառիկ օրինակ: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 52-56:
  • Բալայան Զորի, Մեծ երրորդություն։ [Զ.Բալայանը Վիլյամ Սարոյանի,Վիկտոր Համբարձումյանի և Լևոն Պալչյանի (Ամենայն հայոց կաթողիկոս Վազգեն Առաջինի) մասին]: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 57-64:
  • Բերբիջ Ջեֆրի, Վ. Համբարձումյանի Անգլերեն հատընտիրի նախաբանը։ [«Life in Astrophysics» գրքի նախաբանի մասին է]: Գիտության աշխարհում՝գինահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 86-87:
  • Բերտոլա Ֆրանչեսկո, Ամենակարևորը հայ լինելն ու հայ մնալն է [Բերտոլային Վ. Համբարձումյանի մասին]: Գիտության աշխարհում՝գինահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 88:
  • Բոյարչուկ Ալեքսանդր, Վիկտոր Համբարձումյանի ազդեցությունը աստղագիտության զարգացման վրա: Գիտության աշխարհում՝գինահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 68-74:
  • Բրուտյան Գեորգ Աբելի, Բացման խոսք: Վիկտոր Համբարձումյան. - 2008. - էջ 6-8:
  • Բրուտյան Գեորգ Աբելի, Մեծ մտածողը և մեծ հայրենասերը: [Վ.Հ. Համբարձումյանը]: Վիկտոր Համբարձումյան. - Եր. - 2008. - էջ 140-147:
  • Բրուտյան Գեորգ Աբելի Վիկտոր Համբարձումյանը և փիլիսոփայությունը: Ծննդյան 100-ամյակի առթիվ / Փիլիսոփայության միջազգային ակադեմիա: Խմբ.` Գ. Ա. Բրուտյան: Եր. - 2008. - 147 էջ:
  • Բրուտյան Գեորգ Աբելի, Վիկտոր Համբարձումյանը և հայոց փիլիսոփայական ակադենիան: (Հարցազրույց ակադեմիկոս Գեորգ Բրուտյանի հետ): Վիկտոր Համբարձումյանը և փիլիսոփայությունը. - Եր. - 2008. - էջ 113-132:
  • Գերշտեյն Ս. Ս., Տարրական մասնիկների ժամանակակից ֆիզիկայի հիմնադրույթային վարկածը: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 38-42:
  • Ենգիբարյան Նորայր, Վիկտոր Համբարձումյանը մաթեմատիկայում և աստղաֆիզիկայում։: Գիտության աշխարհում՝գինահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 89-92:
  • Ղարիբջանյան Գևորգ Բագրատի, Վիկտոր Համբարձումյան. Կենսագրական ակնարկ. Հուշեր. Փաստաթղթեր և նյութեր: Եր.: Էդիթ-Պրինտ. - 2008. - 100 էջ։
  • Համբարձումյան Սերգեյ, Վ.Հ. Համբարձումյանը և Հայաստանի գիտությունների ակադեմիան։ [Վիկտոր Համբարձումյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ)]: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 33:
  • Համբարձումյան Վիկտոր Համազասպի, [«Ինձ հաջորդող սերունդներին...»։ Մեծ գիտնականը կտակում է տիրապետել հայոց լեզվին (Վ.Հ.Համբարձումյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ)]: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 1:
  • Հարությունյան Հայկ, Տիեզերական օբյեկտների ակտիվությունն ու դրանց էվոլյուցիան։ [Համբարձումյանի ավանդը աստղագիտության մեջ ]: Գիտության աշխարհում՝գինահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 93-100:
  • Մխիթարյան Ատոմ, Վիկտոր Համբարձումյանի 100-ամյակի առթիվ: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 24:
  • Չանդրասեկար Սուբռամանյան, Վիկտոր Համբարձումյանի ծննդյան 80-ամյակի առթիվ: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 34-35:
  • Պատոն Բորիս, Հայաստանի գիտությունների ակադեմիայի մեծ պրեզիդենտը: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 36:
  • Պարսամյան Էլմա, Հանճարներն անմահ են։ [Է.Պարսամյանն իր ուսուցչի՝ Վ. Համբարձումյանի մասին]: Գիտության աշխարհում՝գինահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 75-85:
  • Սարգսյան Ֆադեյ, Նա իսկապես երևույթ էր XX դարի գիտության մեջ։ Հարցազրույց` ակադեմիկոս ՖադեյՍարգսյանի հետ: (Վիկտոր Համբարձումյանի ծննդյան 100-ամյակի առթիվ): Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 25-26:
  • Սեդրակյան Դավիթ, Վ. Համբարձումյանի լավագույն վարկածը: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 43-51:
  • Վիկտոր Համազասպի Համբարձումյան: [Ծննդյան 100-ամյակի առթիվ]: Գիտության աշխարհում՝գիտահանրամատչելի հանդես. - 2008. - № 2-3. - էջ 2-7:
  • Վիկտոր Համբարձումյան-100: Համայնապատկեր. - 2008. - № 47. - էջ 1-9:

Վ. Համբարձումյանի հիշատակին

  • Համբարձումյանը Հայաստանը ներգրավեց աստղաբաշխության քարտեզում: / Վիկտոր Համբարձումյանի մահվան կապակցությամբ/: The Independent. – 1996. – 26 August.
  • Սահակյան Գ. Ս., Հայ ժողովրդի մեծ զավակը: / ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Վ.Հ. Համբարձումյանի մահվան առթիվ/: Պատմաբանասիր. հանդես. ՀՀ ԳԱԱ. – 1997. – № 1. – էջ 11-14. – Ամփոփումը ռուս.:
  • Սարգսյան Ֆ. Տ., Մեծ գիտնականը, հայրենասեր քաղաքացին: / Վ. Համբարձումյանի մահվան առթիվ/: Պատմաբանասիր. հանդես. ՀՀ ԳԱԱ. – 1997. – № 1.- էջ 9-11:
  • Վիկտոր Համբարձումյան. 1908-1996: / Մահախոսական/: Պատմաբանասիր. Հանդես. ՀՀ ԳԱԱ. -1997. – № 1. – էջ 7-9; Լրաբեր հաս. գիտ. ՀՀ ԳԱԱ . - 1997. – № 1. - էջ 5-7:
  • Վշտակցում է աշխարհը: / Վ.Հ. Համբարձումյանի մահվան առթիվ ցավակցական հեռագրեր, գնահատանքի և հիշատակի խոսքեր. Գարեգին Ա. Կաթողիկոս Ամենայն Հայոց, ակադեմիկոսներ` Կելդիշ, Լոգունով, Օսիպով, Գոնչար, Մակարով, Սոբոլև, Գ. Հարությունյան, Ա. Թավխելիձե, Վ. Կալդիշևսկի, Վ. Սևաստյանով, Ե. Մալիտիկով, Ա.Լ. Օրբելի և ուրիշներ/:
  • Խոջաբեկյան Վ. Ե., Վիկտոր Համբարձումյանի հավերժության գրավականը: Լրաբեր հաս. գիտ. ՀՀ ԳԱԱ. – 2003. – № 2. – էջ 228-236:
  • Հարությունյան Հ., Ակադեմիկոս Վիկտոր Համբարձումյանի 100- ամյակին ընդառաջ: Գիտություն. - 2007. – նոյեմբեր, № 6:
  • Виктор Амазаспович Амбарцумян: / Некролог/: Астрофизика. – 1996. - Т. 39, вып. 4. – С. 517-522.
Ստացված է «https://am.hayazg.info/index.php?title=Համբարձումյան_Վիկտոր_Համազասպի&oldid=30875» էջից