«Դեմիրճյան Դերենիկ Կարապետի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(→Տե՛ս նաև) |
|||
(23 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
Տող 2. | Տող 2. | ||
| name-am = Դեմիրճյան Դերենիկ Կարապետի | | name-am = Դեմիրճյան Դերենիկ Կարապետի | ||
| name-am-aliases = Դեմիրչօղլյան Դերենիկ Կարապետի | | name-am-aliases = Դեմիրչօղլյան Դերենիկ Կարապետի | ||
− | | name-ru = | + | | name-ru = Демирчян Дереник Карапетович |
− | | name-ru-aliases = | + | | name-ru-aliases = Демирчохлян |
| name-lat = | | name-lat = | ||
− | | name-en = | + | | name-en = Demirjyan Derenik |
| name-fr = | | name-fr = | ||
| image = Derenik Demirchyan 2.jpg | | image = Derenik Demirchyan 2.jpg | ||
− | | birth-date = 06 | + | | birth-date = 06.02.1877 |
| birth-place = Ախալքալաք, Վրաստան | | birth-place = Ախալքալաք, Վրաստան | ||
| death-date = 06.12.1956 | | death-date = 06.12.1956 | ||
Տող 21. | Տող 21. | ||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
*1892թ. ավարտել է Արդահանի դպրոցը: | *1892թ. ավարտել է Արդահանի դպրոցը: | ||
− | * | + | *1994թ. սովորել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում: |
*1898թ. ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը: | *1898թ. ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը: | ||
*1905-1909թթ. սովորել է Ժնևի համալսարանի բնագիտական և մանկավարժական ֆակուլտետներում: | *1905-1909թթ. սովորել է Ժնևի համալսարանի բնագիտական և մանկավարժական ֆակուլտետներում: | ||
Տող 38. | Տող 38. | ||
*Հայկական աշխարհագրական ընկերության պատվավոր անդամ: | *Հայկական աշխարհագրական ընկերության պատվավոր անդամ: | ||
*1934թ.-ից՝ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ: | *1934թ.-ից՝ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ: | ||
+ | *Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան: | ||
+ | *Լենինի շքանշան: | ||
+ | *Մեդալներ: | ||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
Տող 59. | Տող 62. | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Derenik 2.jpg | Derenik 2.jpg | ||
+ | Derenik.jpg | ||
Derenikimages.jpg | Derenikimages.jpg | ||
+ | Дереник Карапетович Демирчян.jpg|Ավ. Իսահակյանի հետ | ||
+ | Дереник Карапетович Демирчян1.jpg | ||
+ | Дереник Карапетович Демирчян2.jpg | ||
Demirchyan 4.JPG|Դերենիկ Դեմիրճյանը կնոջ հետ | Demirchyan 4.JPG|Դերենիկ Դեմիրճյանը կնոջ հետ | ||
Demirchyan 5.JPG|Դերենիկ Դեմիրճյանը սիրելի կատվի հետ | Demirchyan 5.JPG|Դերենիկ Դեմիրճյանը սիրելի կատվի հետ | ||
Demirchyan 6.JPG|Ա. Իսահակյան, Ղ.Աղայան, Հ. Թումանյան (նստած), Լ. Շանթ եվ Դ. Դեմիրճյան (կանգնած) | Demirchyan 6.JPG|Ա. Իսահակյան, Ղ.Աղայան, Հ. Թումանյան (նստած), Լ. Շանթ եվ Դ. Դեմիրճյան (կանգնած) | ||
− | Demirchyan 1.JPG|Դերենիկ Դեմիրճյանի աշխատասեղանը (Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարան) | + | Demirchyan 1.JPG|Դերենիկ Դեմիրճյանի աշխատասեղանը ([http://www.avproduction.am/?ln=am&page=culture&id=112 Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարան)] |
Demirchyan 2.JPG|Դերենիկ Դեմիրճյանի մահճակալը (Դերենիկ Դեմիրճյանի երևանյան տուն-թանգարան) | Demirchyan 2.JPG|Դերենիկ Դեմիրճյանի մահճակալը (Դերենիկ Դեմիրճյանի երևանյան տուն-թանգարան) | ||
Demirchyan3.jpg|Դերենիկ Դեմիրճյանի պատկերով ԽՍՀՄ փոստային ծրար | Demirchyan3.jpg|Դերենիկ Դեմիրճյանի պատկերով ԽՍՀՄ փոստային ծրար | ||
+ | Орден Ленина.jpg|Լենինի շքանշան | ||
+ | Трудового Красного Знамени.jpg|Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան | ||
+ | </gallery> | ||
+ | |||
+ | ==Գրքեր== | ||
+ | <gallery> | ||
+ | Book.jpg | ||
+ | Book1.jpg | ||
+ | Book2.jpg | ||
+ | Book3.jpg | ||
+ | Book4.jpg | ||
+ | Book5.jpg | ||
</gallery> | </gallery> | ||
=Տեսանյութեր= | =Տեսանյութեր= | ||
− | *[http://www. | + | *[http://www.youtube.com/watch?v=4CqIZkdKlYw Դերենիկ Դեմիրճյան:] |
+ | *[http://www.youtube.com/watch?v=pe1-5Iwf_9M Դերենիկ Դեմիրճյանի անհայտ ձեռագրերը:] | ||
+ | *[http://www.azatutyun.am/media/video/24883920.html Գրողն ու իր իրականությունը. Դերենիկ Դեմիրճյան:] | ||
+ | *[http://www.youtube.com/watch?v=_DzzdeDqCPE Սերը և մեծերը. Դերենիկ Դեմիրճյան:] | ||
+ | *[http://www.youtube.com/watch?v=biflSBGIJFY Արփեն Մովսեսյան Հայից Հայ - Դերենիկ Դեմիրճյան -135:] | ||
+ | *[http://www.shoghakat.am/am/telecasts/736 Դերենիկ Դեմիրճյան:] | ||
=Հրապարակումներ մամուլում= | =Հրապարակումներ մամուլում= | ||
− | *[http:// | + | *[http://blognews.am/arm/news/31081/aysor-derenik-demirtchyani-hishataki-orn-e.html Այսօր Դերենիկ Դեմիրճյանի հիշատակի օրն է:] |
+ | *[http://javakhkmedia.com/%D5%A4%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%AF-%D5%A4%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D6%80%D5%B3%D5%B5%D5%A1%D5%B6/ Այսօր Դերենիկ Դեմիրճյանի ծննդյան օրն է:] | ||
=Մատենագիտություն= | =Մատենագիտություն= | ||
Տող 87. | Տող 112. | ||
*Դեմիրճյան Դ. Կ., Սեփականություն, պատմվածք: | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Սեփականություն, պատմվածք: | ||
*Դեմիրճյան Դ. Կ., Տերտերը, պատմվածք: | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Տերտերը, պատմվածք: | ||
− | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Ավելորդը, պատմվածք: | + | *Դեմիրճյան Դ. Կ., [http://granish.org/derenik-demirtshy-anunnecessary/ Ավելորդը], պատմվածք: |
*Դեմիրճյան Դ. Կ., Ստամոքս, պատմվածք: | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Ստամոքս, պատմվածք: | ||
*Դեմիրճյան Դ. Կ., Խանութպան, պատմվածք: | *Դեմիրճյան Դ. Կ., Խանութպան, պատմվածք: | ||
Տող 114. | Տող 139. | ||
*Դերենիկ Դեմիրճյան. Տարեգրություն, մատենագիտություն, Երևան, 1977: | *Դերենիկ Դեմիրճյան. Տարեգրություն, մատենագիտություն, Երևան, 1977: | ||
*Խաչատրյան Մ., Դերենիկ Դեմիրճյանի երգիծանքը, Երևան, 2004: | *Խաչատրյան Մ., Դերենիկ Դեմիրճյանի երգիծանքը, Երևան, 2004: | ||
− | *[http:// | + | *[http://opac.flib.sci.am/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=au:%22%D4%B4%D5%A5%D5%B4%D5%AB%D6%80%D5%B3%D5%B5%D5%A1%D5%B6,%20%D4%B4%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6%D5%AB%D5%AF%20%D4%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%BA%D5%A5%D5%BF%D5%AB,%22 ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հիմնարար գիտական գրադարան:] |
+ | *[http://hpj.asj-oa.am/5948/1/2014-1(246).pdf ՀՈՒՇԵՐ ԴԵՐԵՆԻԿ ԴԵՄԻՐՃՅԱՆԻ ՄԱՍԻՆ:] | ||
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_demirchyan_derenik ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Դերենիկ Դեմիրճյան:] | *[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_demirchyan_derenik ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Դերենիկ Դեմիրճյան:] | ||
*[http://gradaran.mskh.am/node/10100 Ես չէի գիտակցում, որ ես որոնում էի ինձ. Դերենիկ Դեմիրճյան:] | *[http://gradaran.mskh.am/node/10100 Ես չէի գիտակցում, որ ես որոնում էի ինձ. Դերենիկ Դեմիրճյան:] | ||
+ | *[http://168.am/2014/05/16/365371.html «… Եվ 65-ամյա Դերենիկ Դեմիրճյանը որդի ունեցավ»:] | ||
[[Category:Գրողներ]] [[Category:Գրականագետներ]] [[Category:Գրաքննադատներ]] | [[Category:Գրողներ]] [[Category:Գրականագետներ]] [[Category:Գրաքննադատներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 06:00, 18 Փետրվարի 2015-ի դրությամբ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1877թ. փետրվարի 06(18)-ին Վրաստանի Ախալքալաք քաղաքում:
Մահացել է 1956թ. դեկտեմբերի 6-ին Խորհրդային Հայաստանի Երևան քաղաքում:
Կրթություն
- 1892թ. ավարտել է Արդահանի դպրոցը:
- 1994թ. սովորել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում:
- 1898թ. ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը:
- 1905-1909թթ. սովորել է Ժնևի համալսարանի բնագիտական և մանկավարժական ֆակուլտետներում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1897–1899թթ. աշխատել է Արդահանի օդերևութաբանական կայանում, Թիֆլիսի հայոց բարեգործական ընկերությունում:
- 1903թ. Բաքվում որպես բանվորական ճաշարանի վարիչ՝ աշխատել է Մանթաշովի գործարանում:
- 1910թ. դասավանդել է Մարիամյան-Հովնանյան օրիորդաց դպրոցում:
- 1923թ. Դրամատիկական ստուդիայում դասավանդել է հայ և ընդհանուր գրականության պատմություն:
- 1925–1928թթ. աշխատել է Հայ կուլտուրայի պատմության ինստիտուտում որպես գեղարվեստական բաժնի գիտական քարտուղար:
- 1927–1929թթ.՝ Հայ աշխատավորական գրողների միության նախագահ:
Ձեռքբերումներ
- 1953թ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս:
- 1940թ.՝ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
- Հայկական աշխարհագրական ընկերության պատվավոր անդամ:
- 1934թ.-ից՝ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ:
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան:
- Լենինի շքանշան:
- Մեդալներ:
Այլ
- 1899թ. Հ. Թումանյանի նախաձեռնությամբ Թիֆլիսում ստեղծված «Վերնատուն» գրական ընկերության հիմնադիր-անդամներից է:
- 1925թ. հաստատվել է Երևանում:
- Գրական գործունեությունն սկսել է բանաստեղծություններով, որոնց բնորոշ են վշտի, հուսահատության, միայնության տրամադրությունները: Ընդգծել է կյանքի ունայնությունը, դրվատել է ժողովրդի ուժն ու նրա անմահությունը
- Հոգեբանախոհական խոր վերլուծումներով են նշանավորվում Դեմիրճյանի 1910-ական թթ. գրած թատերգությունները, որոնցում դատապարտել է եսասիրական շահերը համազգային շահերից գերադասող անհատներին, որոնք ի վերջո հասնում են բարոյական կործանման:
- Պատմվածքների հիմնական թեման աղճատված մարդկային հարաբերություններն են՝ կուտակելու տենչը, ընչաքաղցությունը, եսասիրությունը:
- Դեմիրճյանի այդ շրջանի ստեղծագործության գլուխգործոցը «Քաջ Նազար» կատակերգությունն է («Նորք», 1923-1924, բեմ.՝ 19242., համանուն կինոնկար՝ 19402.), որի հենքը ժողովրդական հեքիաթն է:
- «Ֆոսֆորային շող», «Նապոլեոն Կորկոտյան» պիեսներում ընդհանրացված են 1930-ական թթ. իրականության բացասական երևույթները:
- 1930-ական թթ. երկրորդ կեսի և 1940-ական թթ. Դեմիրճյանի ստեղծագործական ուղին բնութագրվում է դարձով դեպի պատմական թեմատիկան:
- «Վարդանանք» պատմավեպում Դեմիրճյանը գեղարվեստորեն իմաստավորելով պատմական իրադարձությունները՝ հասել է խոհափիլիսոփայական ընդհանրացումների: Վեպի հիմքում ընկած է հայրենիքի պաշտպանության վճռական պահին ձևավորված երկու հակադիր ուղղությունների պայքարը: Սպարապետ Վարդան Սամիկոնյաևի և մարզպան Վասակ Սյունու միմյանց հակադրվելու քաղաքականությունը հասցնում է կործանման:
- Կյանքի վերջին տարիներին գրել է «Մեսրոպ Մաշտոց» վեպը, որն անավարտ է:
- Նրա աոաջին բանաստեղծությունը՝ «Ապագան» վերնագրով, տպագրվել է 1893թ.-ին, «Տարազ» ամսագրում (թիվ 27):
- Ստեղծագործել է նաև մանուկների համար, կատարել է թարգմանություններ Ա. Պուշկինի, Ն. Գոգոլի, Ա. Չեխովի և այլոց ստեղծագործություններից:
- Դեմիրճյանի անունով են կոչվել դպրոցներ Երևանում և Ախալքալաքում:
- 1977թ.-ից Երևանում գործում է Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն թանգարանը:
- 1980թ.-ից ՀԳՄ սահմանել է Դերենիկ Դեմիրճյանի անվան ամենամյա մրցանակ:
Նկարներ
Դերենիկ Դեմիրճյանի աշխատասեղանը (Դերենիկ Դեմիրճյանի տուն-թանգարան)
Գրքեր
Տեսանյութեր
- Դերենիկ Դեմիրճյան:
- Դերենիկ Դեմիրճյանի անհայտ ձեռագրերը:
- Գրողն ու իր իրականությունը. Դերենիկ Դեմիրճյան:
- Սերը և մեծերը. Դերենիկ Դեմիրճյան:
- Արփեն Մովսեսյան Հայից Հայ - Դերենիկ Դեմիրճյան -135:
- Դերենիկ Դեմիրճյան:
Հրապարակումներ մամուլում
Մատենագիտություն
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Երկերի Ժողովածու, հ. 1-14, 1976-1987:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Բանաստեղծութիւններ, գիրք 1-2, 1899-1913:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Վարդանանք, պատմավեպ, գիրք 1-2, 1943-1946 (վերամշակված հրատ.՝ 1951):
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Կեանքի տեսիլ, պոեմ, 1913:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Լենկթեմուր, պոեմ:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Չարգյահ, պոեմ:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Գարուն, բանաստեղծությունների, քառյակների ժողովածու, 1920:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Վասակ, թատերգություն, 1912:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Դատաստան, թատերգություն, 1916:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Յովնան Մեծատուն, թատերգություն, 1919:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Սեփականություն, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Տերտերը, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ավելորդը, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ստամոքս, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Խանութպան, պատմվածք:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Միայն մեկը, պատմվածք, 1922:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Հանգստի տանը, պատմվածք, 1924:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Կայարանի Ակոբը, պատմվածք, 1925:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Սաթոն, պատմվածք, 1929:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Գիրք ծաղկանց, պատմվածք, 1935:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Սերկե, 1929:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ռաշիդ, վիպակ, 1929:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Նիգյար, վիպակ, 1930:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Քաջ Նազար, կատակերգությունն, 1923-1924:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ֆոսֆորային շող, պիես, 1932:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Նապոլեոն Կորկոտյան, պիես, 1934:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Երկիր հայրենի, պիես, 1939:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Մեսրոպ Մաշտոց, վեպ (մնացել է անավարտ):
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Պույպույ մուկիկը, 1934:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Արջուկ- լրջուկը, 1944:
- Դեմիրճյան Դ. Կ., Ծտապար, 1947:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Հախումյան S., Դերենիկ Դեմիրճյանի դրամատուրգիան, Երևան, 1958:
- Մուրադյան Հ., Դերենիկ Դեմիրճյան, Երևան, 1961:
- Թամրագյան Հ., Դերենիկ Դեմիրճյան, Երևան, 1976:
- Դերենիկ Դեմիրճյան. Տարեգրություն, մատենագիտություն, Երևան, 1977:
- Խաչատրյան Մ., Դերենիկ Դեմիրճյանի երգիծանքը, Երևան, 2004:
- ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հիմնարար գիտական գրադարան:
- ՀՈՒՇԵՐ ԴԵՐԵՆԻԿ ԴԵՄԻՐՃՅԱՆԻ ՄԱՍԻՆ:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Դերենիկ Դեմիրճյան:
- Ես չէի գիտակցում, որ ես որոնում էի ինձ. Դերենիկ Դեմիրճյան:
- «… Եվ 65-ամյա Դերենիկ Դեմիրճյանը որդի ունեցավ»: