«Այվազովսկի Հովհաննես»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Այվազովսկի Հովհաննես Կոստանդինի | name-am-aliases = Այվազովսկի Իվան Գևորգի | name-ru = А...»:) |
|||
(4 intermediate revisions by 3 users not shown) | |||
Տող 2. | Տող 2. | ||
| name-am = Այվազովսկի Հովհաննես Կոստանդինի | | name-am = Այվազովսկի Հովհաննես Կոստանդինի | ||
| name-am-aliases = Այվազովսկի Իվան Գևորգի | | name-am-aliases = Այվազովսկի Իվան Գևորգի | ||
− | | name-ru = | + | | name-ru = Айвазовский Иван Костантинович |
− | | name-ru-aliases = | + | | name-ru-aliases = Айвазовский Оганнес Геворкович |
| name-lat = | | name-lat = | ||
| name-en = Ayvazovski Hovhannes | | name-en = Ayvazovski Hovhannes | ||
| name-fr = | | name-fr = | ||
| image = Aivazovksi Hovhannes.jpg | | image = Aivazovksi Hovhannes.jpg | ||
− | | birth-date = | + | | birth-date = 29.07.1817 |
− | | birth-place = Թեոդոսիա, Ղրիմ | + | | birth-place = Թեոդոսիա, Ղրիմ |
− | | death-date = | + | | death-date = 19.05.1900 |
− | | death-place =Թեոդոսիա, Ղրիմ | + | | death-place = Թեոդոսիա, Ղրիմ |
− | | description | + | | description = Ծովանկարիչ: |
}} | }} | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
− | Ծնվել է 1817թ. Հունիսի 17(29)-ին Թեոդոսիա քաղաքում, | + | Ծնվել է 1817թ. Հունիսի 17(29)-ին Թեոդոսիա քաղաքում, Ղրիմում։ |
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
*Սովորել է Թեոդոսիայի հայկական ծխական դպրոցում: | *Սովորել է Թեոդոսիայի հայկական ծխական դպրոցում: | ||
− | *1830-1833թթ. | + | *1830-1833թթ. սովորել է Սիմֆերոպոլի ռուսական գիմնազիայում: |
− | * 1833- | + | *1833-1837թթ. սովորել է Ս. Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում: |
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
− | *1844թ. | + | *1844թ. Ռուսաստանում նշանակվել է ծովային գլխավոր շտաբի գեղանկարիչ: |
− | *1869թ.Թիֆլիսում բացել է հայ իրականության մեջ առաջին գեղանկարչական ցուցահանդեսը: | + | *1869թ. Թիֆլիսում բացել է հայ իրականության մեջ առաջին գեղանկարչական ցուցահանդեսը: |
− | *1880թ. | + | *1880թ.՝ Ղրիմում բացել է պատկերասրահ: |
*1865թ. Ղրիմում բացել է գեղարվեստի դպրոց: | *1865թ. Ղրիմում բացել է գեղարվեստի դպրոց: | ||
+ | |||
==Ձեռքբերումներ== | ==Ձեռքբերումներ== | ||
*1844թ.՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս: | *1844թ.՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս: | ||
Տող 33. | Տող 34. | ||
*1887-ից՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի պատվավոր անդամ: | *1887-ից՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի պատվավոր անդամ: | ||
*Հռոմի, Ֆլորեևցիւսյի, Շտուտգարտի, Ամստերդամի գեղարվեստական ակադեմիաների, Ռուսական աշխարհագրական ընկերության անդամ: | *Հռոմի, Ֆլորեևցիւսյի, Շտուտգարտի, Ամստերդամի գեղարվեստական ակադեմիաների, Ռուսական աշխարհագրական ընկերության անդամ: | ||
+ | |||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
+ | *Գաբրիել Կոստանդինի Այվազովսկու եղբայրն է: | ||
+ | *Թեոդոսիայի հայկական եկեղեցու մատյանում գրանցված է՝ «Գևորգ Այվազյանի որդի Հովհաննես»: | ||
*Մինչև 1843թ. նկարները ստորագրել է հայերեն՝ Հովհ. Հայվազովսկի, ապա՝ երբեմն Հովհ. Այվազովսկի կամ Օվաննես Այվազեան: | *Մինչև 1843թ. նկարները ստորագրել է հայերեն՝ Հովհ. Հայվազովսկի, ապա՝ երբեմն Հովհ. Այվազովսկի կամ Օվաննես Այվազեան: | ||
*1840թ. եղել է Իտալիայում (նաև՝ Ս. Ղազար կղզում), Իսպանիայում, Ֆրանսիայում, Հոլանդիայում, Անգլիայում, մասնակցել ցուցահանդեսների, Փարիզում արժանացել ոսկե մեդալի: | *1840թ. եղել է Իտալիայում (նաև՝ Ս. Ղազար կղզում), Իսպանիայում, Ֆրանսիայում, Հոլանդիայում, Անգլիայում, մասնակցել ցուցահանդեսների, Փարիզում արժանացել ոսկե մեդալի: | ||
Տող 48. | Տող 52. | ||
*Ստեղծել է Աստվածաշնչի ու հայոց պատմության կարևոր իրադարձություններին նվիրված գործեր: | *Ստեղծել է Աստվածաշնչի ու հայոց պատմության կարևոր իրադարձություններին նվիրված գործեր: | ||
*1900թ.-ին Ս. Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում հաստատվել է Այվազովսկու անվան կրթաթոշակ: | *1900թ.-ին Ս. Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում հաստատվել է Այվազովսկու անվան կրթաթոշակ: | ||
+ | *Թաղված է Թեոդոսիա քաղաքի Սուրբ Սարգիս հայկական եկեղեցու բակում: Նրա շիրմաքարին մակագրված է՝ «Մահկանացու ծնեալ անմահ զիւրն յիշատակ եթող»՝ քաղված Խորենացու «Հայոց պատմությունից»: | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
Տող 89. | Տող 94. | ||
</gallery> | </gallery> | ||
− | = | + | =Տե՛ս նաև= |
− | * | + | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005: |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
*Շիշմանյան Ռ., Բնանկարն ու հայ նկարիչները, Երևան, 1958 թիվ էջ 32-76: | *Շիշմանյան Ռ., Բնանկարն ու հայ նկարիչները, Երևան, 1958 թիվ էջ 32-76: | ||
*Սարգսյան Մ., Հովհաննես Այվազովսկի, Երևան, 1967 թիվ: | *Սարգսյան Մ., Հովհաննես Այվազովսկի, Երևան, 1967 թիվ: | ||
Տող 102. | Տող 102. | ||
* Барсамов Н. С., И. К. Айвазовский, М„ 1967; | * Барсамов Н. С., И. К. Айвазовский, М„ 1967; | ||
*Айвазовский. Документы и материалы, Е., 1967. | *Айвазовский. Документы и материалы, Е., 1967. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
[[Category:Նկարիչներ]] | [[Category:Նկարիչներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 07:19, 28 Սեպտեմբերի 2018-ի դրությամբ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1817թ. Հունիսի 17(29)-ին Թեոդոսիա քաղաքում, Ղրիմում։
Կրթություն
- Սովորել է Թեոդոսիայի հայկական ծխական դպրոցում:
- 1830-1833թթ. սովորել է Սիմֆերոպոլի ռուսական գիմնազիայում:
- 1833-1837թթ. սովորել է Ս. Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1844թ. Ռուսաստանում նշանակվել է ծովային գլխավոր շտաբի գեղանկարիչ:
- 1869թ. Թիֆլիսում բացել է հայ իրականության մեջ առաջին գեղանկարչական ցուցահանդեսը:
- 1880թ.՝ Ղրիմում բացել է պատկերասրահ:
- 1865թ. Ղրիմում բացել է գեղարվեստի դպրոց:
Ձեռքբերումներ
- 1844թ.՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս:
- 1847թ.՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի Պրոֆեսոր:
- 1857թ.՝ Փարիզում Պատվո լեգեոն շքանշան:
- 1887-ից՝ Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի պատվավոր անդամ:
- Հռոմի, Ֆլորեևցիւսյի, Շտուտգարտի, Ամստերդամի գեղարվեստական ակադեմիաների, Ռուսական աշխարհագրական ընկերության անդամ:
Այլ
- Գաբրիել Կոստանդինի Այվազովսկու եղբայրն է:
- Թեոդոսիայի հայկական եկեղեցու մատյանում գրանցված է՝ «Գևորգ Այվազյանի որդի Հովհաննես»:
- Մինչև 1843թ. նկարները ստորագրել է հայերեն՝ Հովհ. Հայվազովսկի, ապա՝ երբեմն Հովհ. Այվազովսկի կամ Օվաննես Այվազեան:
- 1840թ. եղել է Իտալիայում (նաև՝ Ս. Ղազար կղզում), Իսպանիայում, Ֆրանսիայում, Հոլանդիայում, Անգլիայում, մասնակցել ցուցահանդեսների, Փարիզում արժանացել ոսկե մեդալի:
- 1844թ.՝ վերադարձել է Ռուսաստան:
- 1845թ.-ից՝ բնակվել է Թեոդոսիայում:
- Ստեղծել 1853-56-ի Ղրիմի պատերազմին նվիրված մի շարք մարտանկարներ:
- Եղել է Աֆրիկայում, ԱՄՆ-ում, Ռուսաստանի ծայրամասերում, 1868թ.-ին՝ Կովկասում:
- Նյութապես օժանդակել է հույների, իտալացիների ազգային-ազատագրկան պայքարին, Գեղարվեստի ակադեմիայի աշակերտներին, բելոռուս ուսանողներին:
- Օգնել է հայկական ազգային կազմակերպություններին, դպրոցներին նվիրել նկարներ, կազմակերպել ցուցահանդեսներ:
- Ապաստան տվել և նյութապես օգնել է Ղրիմ փախած հայ գաղթականներին:
- Ստեղծել է շուրջ 6000 կտավ:
- Հայկական թեմաներով ստեղծել է տասնյակ կտավներ ու դիմանկարներ, պատկերել, Թիֆլիսի կենցաղը, Սևանա լիճը, Արարատը:
- Սկիզբ Է դրել և խթանել բնանկարչության զարգացմանը հայ կերպարվում:
- Ստեղծել է Աստվածաշնչի ու հայոց պատմության կարևոր իրադարձություններին նվիրված գործեր:
- 1900թ.-ին Ս. Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում հաստատվել է Այվազովսկու անվան կրթաթոշակ:
- Թաղված է Թեոդոսիա քաղաքի Սուրբ Սարգիս հայկական եկեղեցու բակում: Նրա շիրմաքարին մակագրված է՝ «Մահկանացու ծնեալ անմահ զիւրն յիշատակ եթող»՝ քաղված Խորենացու «Հայոց պատմությունից»:
Նկարներ
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
- Շիշմանյան Ռ., Բնանկարն ու հայ նկարիչները, Երևան, 1958 թիվ էջ 32-76:
- Սարգսյան Մ., Հովհաննես Այվազովսկի, Երևան, 1967 թիվ:
- Մարտիկյան Ե., Հայ կերպարվեստի պատմություն, հատոր 2, Երևան, 1975 թիվ:
- Այվազովսկի (ալբոմ), Երևան, 1984 թիվ:
- Барсамов Н. С., И. К. Айвазовский, М„ 1967;
- Айвазовский. Документы и материалы, Е., 1967.