«Մելիքյան Ռոմանոս»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
| (Միևնույն մասնակցի 8 միջանկյալ տարբերակներ թաքցրված է) | |||
| Տող 18. | Տող 18. | ||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
| + | *Նախնական կրթությունը ստացել է Ղզլարի ծխական դպրոցում։ | ||
*1902թ. ավարտել է [[Նոր Նախիջևանի]] թեմական դպրոցը: | *1902թ. ավարտել է [[Նոր Նախիջևանի]] թեմական դպրոցը: | ||
*1902-1905թթ. սովորել է Դոնի Ռոստովի երաժշտական դպրոցում: | *1902-1905թթ. սովորել է Դոնի Ռոստովի երաժշտական դպրոցում: | ||
| Տող 24. | Տող 25. | ||
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
| + | *1900թ. ստանձնել է Նոր Նախիջևանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու երգչախմբի ղեկավարի պաշտոնը։ | ||
| + | *Մոսկվայում ղեկավարել է Լազարյան ճեմարանի երգչախումբը, որի համար մշակել է մի շարք ժողովրդական երգեր՝ «Վարդ կոշիկս», «Արազը հեշտացել է», «Գնաց գարուն» և այլն։ | ||
*1908-1910թթ. դասավանդել է Թիֆլիսի Հովնանյան դպրոցում: | *1908-1910թթ. դասավանդել է Թիֆլիսի Հովնանյան դպրոցում: | ||
*1908թ. Ա. Մ. Մանուկյանի հետ հիմնել է «Երաժտական լիգան»: | *1908թ. Ա. Մ. Մանուկյանի հետ հիմնել է «Երաժտական լիգան»: | ||
*1915թ.-ից զբաղվել է մանկավարժական և հասարակական գործունեությամբ: | *1915թ.-ից զբաղվել է մանկավարժական և հասարակական գործունեությամբ: | ||
*1921թ. Հայաստանի կառավարության հրավերով ձեռնամուխ է եղել ստեղծելու երաժշտական ստուդիա (1921թ.) և կոնսերվատորիա (1923 թ.): | *1921թ. Հայաստանի կառավարության հրավերով ձեռնամուխ է եղել ստեղծելու երաժշտական ստուդիա (1921թ.) և կոնսերվատորիա (1923 թ.): | ||
| − | * | + | *1924թ. մեկնել է Ստեփանակերտ` երաժշտական ուսումնարան հիմնել, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է Հայաստան երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները: |
==Այլ== | ==Այլ== | ||
| + | *Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցում Մելիքյանի երաժշտության առաջին ուսուցիչը Գևորգ Չորեքչյանն է եղել (1945–1954թթ.՝ Գևորգ Զ Ամենայն հայոց կաթողիկոս)։ | ||
| + | *1905թ. մեկնել է Մոսկվա և մեկ տարի մասնավոր դասեր ստանալուց հետո, ընդունվել ժողովրդական կոնսերվատորիա՝ Բ. 3ավորսկա դասարան։ | ||
| + | *Վատառողջությունը մի կողմից, նյութական ծանր վիճակը՝ մյուս, նրան ստիպել են անավարտ թողնել ուսումը և վերադառնալ Նոր Նախիջևան, ապա՝ Թիֆլիս։ | ||
| + | *1912թ., նրա աջակցությամբ, Ազատ Մանուկյանը հրատարակել է «Փնջիկ» մանկական երգերի ժողովածուն և հրատարակել է «Երաժշտական այբբենարանի» աոաջին մասը։ Ուսանողության համար գրել է «Աշուն» և «Վարդը» երգ-ռոմանսները, «Ուռենի» զուգերգը և այլն։ | ||
*Ռ. Մելիքյանի ստեղծագործության մեջ կարևոր տեղ են գրավում երգն ու ռոմանսը: Հայկական դասական ռոմանսի սկզբնավորողն է: | *Ռ. Մելիքյանի ստեղծագործության մեջ կարևոր տեղ են գրավում երգն ու ռոմանսը: Հայկական դասական ռոմանսի սկզբնավորողն է: | ||
| − | *Նշանակալի են | + | *1920թ. Թիֆլիսում կայացել է նրա հեղինակային անդրանիկ համերգը։ |
| + | *1921թ. Հայաստանի կառավարությունը նրան հրավիրել է Երևան` երաժշտական ստուդիա հիմնելու, որն էլ 1923 թվականին դարձել է կոնսերվատորիա: | ||
| + | *1924թ. մեկնել է Ստեփանակերտ, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է Հայաստան երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները, որից հետո՝ կրկին Երևան, ուր բարեկամական հարաբերություններ են ստեղծվել նրա և [[Ալեքսանդր Սպենդիարյանի]] միջև։ Մասնակցել է Սպենդիարյանի «Ալմաստ» օպերայի բեմադրության աշխատանքներին և Երևանի օպերային թատրոնի հիմնադրմանը: Առաջ է քաշել Կոմիտասի երաժշտական ժառանգությունը Հայաստանում կենտրոնացնելու գաղափարը: | ||
| + | *Նշանակալի են «Աշնան տողեր» (1916-1918), «Զմրուխտի» (1916-1918 հրտ.՝ 1928), «Զառ-վառ» (1922, հրտ.՝ 1949 թ.), «Նոր օրերի երգեր» վոկալ շարքերը: *Մելիքյանի Ժողովրդական երգերից սկզբնավորվող մեղեդական ոճն աչքի է ընկնում խոր անհատականությամբ, իսկ հարմոնիայի և հնչյունային երանգավորման ասպարեզում նրա նորարարությունները նպաստել են ազգային երաժշտության հչյունային վառ ու գունեղ երանգապնակի ստեղծմանը: | ||
*Ռ. Մելիքյանի անունով է կոչվում [[Երևանի երաժշտական ուսումնարանը]]: | *Ռ. Մելիքյանի անունով է կոչվում [[Երևանի երաժշտական ուսումնարանը]]: | ||
| − | *Թաղված է Երևանի Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոնում: | + | *Մահացել է Թիֆլիսում։ Թաղված է Երևանի Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոնում: |
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Պատկեր: 45359 b.jpg| | Պատկեր: 45359 b.jpg| | ||
| − | Պատկեր: Romanos Melikyan.jpg | + | Պատկեր: Romanos Melikyan.jpg |
| − | Պատկեր: Romanos-melikyan.jpg | + | Պատկեր: Romanos-melikyan.jpg |
| + | Պատկեր:Melikyan R1.JPG | ||
| + | Պատկեր:Melikyan R.jpg | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| + | |||
| + | =Հրապարակումներ մամուլում= | ||
| + | *[http://www.1in.am/70627.html 1935թ. այս օրը մահացավ հայ երգահան, երաժշտագետ Ռոմանոս Մելիքյանը. (պատմություն):] | ||
| + | *[http://operativ.am/?p=138942&l=am Այսօր Ռոմանոս Մելիքյանի ծննդյան օրն է:] | ||
| + | *[http://lurer.com/?p=78713&l=am Մենք ժողովրդի ճաշակը պիտի բարձրացնենք, ոչ թե իջեցնենք. Ռոմանոս Մելիքյան:] | ||
=Տեսանյութեր= | =Տեսանյութեր= | ||
| Տող 58. | Տող 75. | ||
*[http://www.armeniaculture.am/am/Encyclopedia_hay_mshakuyti_hanragitaran_meliqyan_romanos ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Մելիքյան Ռոմանոս:] | *[http://www.armeniaculture.am/am/Encyclopedia_hay_mshakuyti_hanragitaran_meliqyan_romanos ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Մելիքյան Ռոմանոս:] | ||
*[http://www.music-dic.ru/html-music-enc/m/4953.html Музыкальная энциклопедия.] | *[http://www.music-dic.ru/html-music-enc/m/4953.html Музыкальная энциклопедия.] | ||
| − | *[http:// | + | *[http://haygirk.nla.am/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=au:%22%D5%84%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D6%84%D5%B5%D5%A1%D5%B6,%20%D5%8C%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD%20%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D5%B4%D5%AB,%22 Մելիքյան, Ռոմանոս Հովակիմի - Հայ Գիրք - հայաստանի ազգային ...:] |
| + | *[http://www.haymard.am/index.php/persons/p1370982403#sthash.VnW0CTi8.tAhgW8RU.dpbs Մեծանուն հայեր: Ռոմանոս Մելիքյան:] | ||
| + | *[http://www.lieder.net/lieder/get_settings.html?ComposerId=30579 Romanos Melikian (1883 - 1935) - Vocal Texts and Translations at the ...] | ||
| + | *[https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=256 ՌՈՄԱՆՈՍ ՄԵԼԻՔՅԱՆ:] | ||
| − | [[Category:Կոմպոզիտորներ]] [[Category:Խմբավարներ]] [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:Հասարակական գործիչներ]] | + | [[Category:Կոմպոզիտորներ]] [[Category:Խմբավարներ]] [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:Հասարակական գործիչներ]] [[Category:Մշակույթի գործիչներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 10:04, 19 Մարտի 2018-ի դրությամբ
| Մելիքյան Ռոմանոս Հովակիմի | |
| |
| Անգլերեն: | Melikyan Romanos |
| Հայերեն: | Մելիքյան Ռոմանոս Հովակիմի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 01.10.1883 |
| Ծննդավայրը: | Ղզլար, Ռուսական կայսրություն |
| Մահվան տարեթիվը: | 30.03.1935 |
| Մահվան վայրը: | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Համառոտ տվյալներ: Կոմպոզիտոր, խմբավար, մանկավարժ, հասարակական գործիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1883թ. հոկտեմբերի 1-ին Ռուսական կայսրության Ղզլար քաղաքում (այժմ՝ Դաղստան):
Կրթություն
- Նախնական կրթությունը ստացել է Ղզլարի ծխական դպրոցում։
- 1902թ. ավարտել է Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցը:
- 1902-1905թթ. սովորել է Դոնի Ռոստովի երաժշտական դպրոցում:
- 1910-1914թթ. սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիայում:
- 1906թ. ընդունվել է Մոսկվայի Ժողովրդական կոնսերվատորիան:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1900թ. ստանձնել է Նոր Նախիջևանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու երգչախմբի ղեկավարի պաշտոնը։
- Մոսկվայում ղեկավարել է Լազարյան ճեմարանի երգչախումբը, որի համար մշակել է մի շարք ժողովրդական երգեր՝ «Վարդ կոշիկս», «Արազը հեշտացել է», «Գնաց գարուն» և այլն։
- 1908-1910թթ. դասավանդել է Թիֆլիսի Հովնանյան դպրոցում:
- 1908թ. Ա. Մ. Մանուկյանի հետ հիմնել է «Երաժտական լիգան»:
- 1915թ.-ից զբաղվել է մանկավարժական և հասարակական գործունեությամբ:
- 1921թ. Հայաստանի կառավարության հրավերով ձեռնամուխ է եղել ստեղծելու երաժշտական ստուդիա (1921թ.) և կոնսերվատորիա (1923 թ.):
- 1924թ. մեկնել է Ստեփանակերտ` երաժշտական ուսումնարան հիմնել, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է Հայաստան երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները:
Այլ
- Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցում Մելիքյանի երաժշտության առաջին ուսուցիչը Գևորգ Չորեքչյանն է եղել (1945–1954թթ.՝ Գևորգ Զ Ամենայն հայոց կաթողիկոս)։
- 1905թ. մեկնել է Մոսկվա և մեկ տարի մասնավոր դասեր ստանալուց հետո, ընդունվել ժողովրդական կոնսերվատորիա՝ Բ. 3ավորսկա դասարան։
- Վատառողջությունը մի կողմից, նյութական ծանր վիճակը՝ մյուս, նրան ստիպել են անավարտ թողնել ուսումը և վերադառնալ Նոր Նախիջևան, ապա՝ Թիֆլիս։
- 1912թ., նրա աջակցությամբ, Ազատ Մանուկյանը հրատարակել է «Փնջիկ» մանկական երգերի ժողովածուն և հրատարակել է «Երաժշտական այբբենարանի» աոաջին մասը։ Ուսանողության համար գրել է «Աշուն» և «Վարդը» երգ-ռոմանսները, «Ուռենի» զուգերգը և այլն։
- Ռ. Մելիքյանի ստեղծագործության մեջ կարևոր տեղ են գրավում երգն ու ռոմանսը: Հայկական դասական ռոմանսի սկզբնավորողն է:
- 1920թ. Թիֆլիսում կայացել է նրա հեղինակային անդրանիկ համերգը։
- 1921թ. Հայաստանի կառավարությունը նրան հրավիրել է Երևան` երաժշտական ստուդիա հիմնելու, որն էլ 1923 թվականին դարձել է կոնսերվատորիա:
- 1924թ. մեկնել է Ստեփանակերտ, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է Հայաստան երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները, որից հետո՝ կրկին Երևան, ուր բարեկամական հարաբերություններ են ստեղծվել նրա և Ալեքսանդր Սպենդիարյանի միջև։ Մասնակցել է Սպենդիարյանի «Ալմաստ» օպերայի բեմադրության աշխատանքներին և Երևանի օպերային թատրոնի հիմնադրմանը: Առաջ է քաշել Կոմիտասի երաժշտական ժառանգությունը Հայաստանում կենտրոնացնելու գաղափարը:
- Նշանակալի են «Աշնան տողեր» (1916-1918), «Զմրուխտի» (1916-1918 հրտ.՝ 1928), «Զառ-վառ» (1922, հրտ.՝ 1949 թ.), «Նոր օրերի երգեր» վոկալ շարքերը: *Մելիքյանի Ժողովրդական երգերից սկզբնավորվող մեղեդական ոճն աչքի է ընկնում խոր անհատականությամբ, իսկ հարմոնիայի և հնչյունային երանգավորման ասպարեզում նրա նորարարությունները նպաստել են ազգային երաժշտության հչյունային վառ ու գունեղ երանգապնակի ստեղծմանը:
- Ռ. Մելիքյանի անունով է կոչվում Երևանի երաժշտական ուսումնարանը:
- Մահացել է Թիֆլիսում։ Թաղված է Երևանի Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոնում:
Նկարներ
Հրապարակումներ մամուլում
- 1935թ. այս օրը մահացավ հայ երգահան, երաժշտագետ Ռոմանոս Մելիքյանը. (պատմություն):
- Այսօր Ռոմանոս Մելիքյանի ծննդյան օրն է:
- Մենք ժողովրդի ճաշակը պիտի բարձրացնենք, ոչ թե իջեցնենք. Ռոմանոս Մելիքյան:
Տեսանյութեր
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- Գյոդակյան Գ., Ռոմանոս Մելիքյան: Կյանքը և ստեղծագործությունը, Ե., 1960:
- Թոռջյան Խ., Ռոմանոս Մելիքյան, Ե., 1960:
- Ռոմանոս Մելիքյան: Հոդվածներ, նամակներ, հուշեր (կազմ.՝ Ք. Գրիգորյան), Ե., 1977:
- Տիգրան Հայազն, Գարեգին Ղազարյան: 1000 հայազգի գեներալներ, ծովակալներ.-Ե.,Հեղինակային հրատարակություն, 2009 թ.,էջ 274:
- Ерканян В.С., Армянская культура в 1800-1917 гг. / Пер. с арм. К.С. Худавердяна. Ер., 1985.
- Большая русская биографическая энциклопедия.
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Մելիքյան Ռոմանոս:
- Музыкальная энциклопедия.
- Մելիքյան, Ռոմանոս Հովակիմի - Հայ Գիրք - հայաստանի ազգային ...:
- Մեծանուն հայեր: Ռոմանոս Մելիքյան:
- Romanos Melikian (1883 - 1935) - Vocal Texts and Translations at the ...
- ՌՈՄԱՆՈՍ ՄԵԼԻՔՅԱՆ:
