«Ախշարումով Դմիտրի Իվանի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Ախշարումով Դմիտրի Իվանի | name-am-aliases = | name-ru = Ахшарумов Дмитрий Иванович | name-ru-al...»:) |
(→Տե՛ս նաև) |
||
| (6 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Տող 5. | Տող 5. | ||
| name-ru-aliases = | | name-ru-aliases = | ||
| name-lat = | | name-lat = | ||
| − | | name-en = | + | | name-en = Akhsharumov Dmitri |
| name-fr = | | name-fr = | ||
| image = Ахшарумов.JPG | | image = Ахшарумов.JPG | ||
| Տող 12. | Տող 12. | ||
| death-date = 13.01.1837 | | death-date = 13.01.1837 | ||
| death-place = Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան | | death-place = Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան | ||
| − | | description = | + | | description = Ռազմական գործիչ, պատմաբան: |
}} | }} | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
Ծնվել է 1785թ. հոկտեմբերի 11-ին Ռուսաստանի Աստրախան քաղաքում: | Ծնվել է 1785թ. հոկտեմբերի 11-ին Ռուսաստանի Աստրախան քաղաքում: | ||
| − | |||
| − | |||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
| Տող 37. | Տող 35. | ||
*1828թ. մարտից աշխատանքները սկսում են ամբողջ թափով առաջ գնալ: Ախշարումովը ամեն ամիս զեկույցներ է ներկայացնում Սպերանսկուն: | *1828թ. մարտից աշխատանքները սկսում են ամբողջ թափով առաջ գնալ: Ախշարումովը ամեն ամիս զեկույցներ է ներկայացնում Սպերանսկուն: | ||
*1830թ. փետրվարի 2-ին Սպերանսկին Կայսեր դատին է ներկայացնում կանոնադրության առաջին հատվածը: | *1830թ. փետրվարի 2-ին Սպերանսկին Կայսեր դատին է ներկայացնում կանոնադրության առաջին հատվածը: | ||
| − | *Հետագա աշխատանքները Կայսեր հրամանով հանձնվեցին հատուկ հանձնաժողովին, որի կազմում էին նաև | + | *Հետագա աշխատանքները Կայսեր հրամանով հանձնվեցին հատուկ հանձնաժողովին, որի կազմում էին նաև Ախշարումովն ու Սպերանսկին: |
*1830թ. լույս տեսավ նաև կանոնագրքի 2-րդ հատվածը, իսկ 1932թ.՝ 3-րդն ու 4-րդը: | *1830թ. լույս տեսավ նաև կանոնագրքի 2-րդ հատվածը, իսկ 1932թ.՝ 3-րդն ու 4-րդը: | ||
*1835թ. կազմում է ամբողջ կանոնագիրքը, որը Սպերանսկին ներկայացնում է Կայսեր դատին: | *1835թ. կազմում է ամբողջ կանոնագիրքը, որը Սպերանսկին ներկայացնում է Կայսեր դատին: | ||
| Տող 53. | Տող 51. | ||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
| − | * | + | *[http://am.hayazg.info/%D4%B1%D5%AD%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B8%D5%BE_%D4%B4%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB_%D4%B4%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%ABԴ.Դ. Ախշարումովի] և [http://am.hayazg.info/%D4%B1%D5%AD%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B8%D5%BE_%D5%86%D5%AB%D5%AF%D5%B8%D5%AC%D5%A1%D5%B5_%D4%B4%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB%D5%AB Ն.Դ. Ախշարումովի] հայրն է: |
*Առաջինն է անդրադարձել 1812թ. պատերազմի պատմությանը: | *Առաջինն է անդրադարձել 1812թ. պատերազմի պատմությանը: | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
| − | ===[http://am.hayazg.info/%D4%B1%D5%AD%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B8%D5%BE_%D4%B4%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB_%D4%BB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%AB/%D5%87%D6%84%D5%A1%D5%B6%D5%B7%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80 Դմիտրի | + | ===[http://am.hayazg.info/%D4%B1%D5%AD%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%B8%D6%82%D5%B4%D5%B8%D5%BE_%D4%B4%D5%B4%D5%AB%D5%BF%D6%80%D5%AB_%D4%BB%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D5%AB/%D5%87%D6%84%D5%A1%D5%B6%D5%B7%D5%A1%D5%B6%D5%B6%D5%A5%D6%80 Դմիտրի Ախշարումովի շքանշանները]=== |
=Մատենագիտություն= | =Մատենագիտություն= | ||
| Տող 79. | Տող 77. | ||
*Саркисян С. Т. Энциклопедия Арцах-Карабаха. Спб., 2005. - 312 с. | *Саркисян С. Т. Энциклопедия Арцах-Карабаха. Спб., 2005. - 312 с. | ||
*[http://www.biografija.ru/biography/akhsharumov-dmitrij-ivanovich.htm Ахшарумов Дмитрий, Биография.Ру.] | *[http://www.biografija.ru/biography/akhsharumov-dmitrij-ivanovich.htm Ахшарумов Дмитрий, Биография.Ру.] | ||
| − | |||
*[http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/ahsharumov_di.php Дмитрий Иванович Ахшарумов, Хронос. Биографический указатель.] | *[http://www.hrono.ru/biograf/bio_a/ahsharumov_di.php Дмитрий Иванович Ахшарумов, Хронос. Биографический указатель.] | ||
| − | [[Category:Պատմաբաններ]] [[Category: | + | [[Category:Պատմաբաններ]] [[Category:Ռուսահայ ռազմական գործիչներ]] [[Category:Գեներալներ]] [[Category:Գեներալ-մայորներ]] [[Category:Ռուսահայ գործիչներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 06:04, 19 Նոյեմբերի 2018-ի դրությամբ
| Ախշարումով Դմիտրի Իվանի | |
| Ахшарумов Дмитрий Иванович | |
| |
| Անգլերեն: | Akhsharumov Dmitri |
| Հայերեն: | Ախշարումով Դմիտրի Իվանի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 11.10.1785 |
| Ծննդավայրը: | Աստրախան, Ռուսաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 13.01.1837 |
| Մահվան վայրը: | Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան |
| Համառոտ տվյալներ: Ռազմական գործիչ, պատմաբան: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1785թ. հոկտեմբերի 11-ին Ռուսաստանի Աստրախան քաղաքում:
Կրթություն
- 1803թ. ավարտել է 1-ին կադետական կորպուսը:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1803թ.-ից՝ Չերնիգովյան հետևակային գնդի ենթասպա:
- 1806-1807թթ. մասնակցել է ռուս-ֆրանսիական պատերազմին:
- 1806-1812թթ. մասնակցել է ռուս-թուրքական պատերազմին:
- 1812թ.-ի Հայրենական պատերազմից առաջ անցել է 20-րդ եգերյան գունդ, որի կազմում էլ մասնակցել է պատեարզմին (Սմոլենսկի, Բորոդինի, Տարուտինի և Մալոյարոսլավեցի ճակատամարտեր):
- Լյուցենյան մարտի համար ստանալով գնդապետի կոչում՝ ուղեկցել է դաշնակից բանակները մինչև Փարիզ, և պատերազմական գործողությունների ավարտից հետո մնացել է արտասահմանում՝ որպես Ֆրանսիային օկուպացրած ռուսական բանակի կորպուսի հերթափահ շտաբ-սպա:
- 1813-1814թթ. մասնակցել է ռուսական բանակի արտասահմանյան արշավանքներին:
- Վերադառնալով Ռուսաստան՝ 1820թ. փետրվարի 19-ին ստացել է գեներալ-մայորի կոչում և նշանակվել 17-րդ հետևակային գնդի 2-րդ բրիգադի հրամանատար, սակայն նույն թվականի դեկտեմբերի 8-ին զորացրվել է:
Աշխատանքը «Զինվորական կանոնագրքի վրա»
- 1826թ., մշակելով զինվորական կանոնագրքի նախագիծը, ներկայացրել է այն Կայսեր գլխավոր շտաբի պետ բարոն Դիբիչին: Դիբիչը որոշում է խորհրդի և օգնության համար դիմել օրենքների կազմման և հրատարակման մասնագետ Մ.Մ Սպերանսկուն, ով Ախշարումովի առաջարկը համարեց բավականին հիմնավորված և օգտակար և համաձայնեց լինել նրա աշխատանքի ընդհանուր ղեկավար:
- 1827թ. հուլիսի 5-ին Ախշարումովը հաշվառվում է Կայսեր գլխավոր շտաբում կանոնագրքի աշխատանքները կատարելու համար: Շուտով նրան անգամ երեգ գրիչ են տալիս, որպեսզի աշխատանքներն ավելի արագ ընթանան:
- 1827թ. դեկտեմբերի 31-ին Սպերանսկին ստանում է Ախշարումովի աշխատանքների առաջին զեկույցը:
- 1828թ. մարտից աշխատանքները սկսում են ամբողջ թափով առաջ գնալ: Ախշարումովը ամեն ամիս զեկույցներ է ներկայացնում Սպերանսկուն:
- 1830թ. փետրվարի 2-ին Սպերանսկին Կայսեր դատին է ներկայացնում կանոնադրության առաջին հատվածը:
- Հետագա աշխատանքները Կայսեր հրամանով հանձնվեցին հատուկ հանձնաժողովին, որի կազմում էին նաև Ախշարումովն ու Սպերանսկին:
- 1830թ. լույս տեսավ նաև կանոնագրքի 2-րդ հատվածը, իսկ 1932թ.՝ 3-րդն ու 4-րդը:
- 1835թ. կազմում է ամբողջ կանոնագիրքը, որը Սպերանսկին ներկայացնում է Կայսեր դատին:
- Ցավոք, աշխարհովը չի տեսնում կանոնագրքի վերջնական հրատարակությունը:
Ձեռքբերումներ
- 1807թ.՝ Ս. Աննային 3-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1807թ.՝ Պրուսիական ռազմական շքանշան:
- 1812թ.՝ Ս. Աննային 2-րդ աստիճանի շքանշան:
- 1812թ.՝ «Քաջության համար» ոսկե թուր (Բորոդինյան մարտի համար):
- 1813թ.՝ Ս. Գեորգիի 4-րդ աստիճանի շքանշան (Մալոյարոսլավեցի մարտի համար):
- 1820թ.՝ ռուսական բանակի գեներալ-մայոր:
- 1835թ.՝ Ս. Վլադիմիրի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
- Ս. Վլադիմիրի 4-րդ աստիճանի շքանշան (Բազարջիկի մարտի համար):
Այլ
- Ախշարումովի և Ն.Դ. Ախշարումովի հայրն է:
- Առաջինն է անդրադարձել 1812թ. պատերազմի պատմությանը:
Նկարներ
Դմիտրի Ախշարումովի շքանշանները
Մատենագիտություն
- Ախշարումով Դ.Ի., 1812թ. պատերազմի պատմական ակնարկ, 1813:
- Ախշարումով Դ.Ի., 1812թ. պատերազմի արխիվային նկարագրությունը, 1819:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Армяне-народ созидатель чужих цивилизаций: 1000 известных армян в мировой истории/С.Ширинян.-Ер.: Авт. изд., 2014, стр.100.
- Տիգրան Հայազն, Գարեգին Ղազարյան: 1000 հայազգի գեներալներ,ծովակալներ.-Ե.,Հեղինակային հրատարակություն, 2009 թ.,էջ 264.
- Меружанян А. Маршалы, генералы и адмиралы армянского происхождения в Санкт-Петербурге. - Санкт-Петербург: "Роза ветров",2014, с.78.
- Меружанян А. Маршалы, генералы и адмиралы армянского происхождения в Санкт-Петербурге. - Санкт-Петербург: "Роза ветров",2013, с 71-72.
- Аветисян Г.А. Генералы - армяне в Российской империи. Ер., 2007.
- Асадов Ю.А. Армянские офицеры – на царской службе. М.: Интер-Весы, 1999.
- Асадов Ю.А. 1000 офицерских имен в армянской истории. Историко-биографические очерки. Пятигорск. 2004.
- Биографический справочник «Российские кадры». Составитель С.К. Дарков. Ч. 1-2. М., 2005.
- Военный орден святого великомученика и победоносца Георгия. Ответственный составитель В.М. Шабанов. М., 2004.
- Военный энциклопедический словарь. М., 1986.
- Волков С.В. Генералитет Российской империи: энциклопедический словарь генералов и адмиралов от Перта I до Николая II. Т.1, с.88. М.,2009.
- Лисенко Э.М. Кодификационный отдел, исторический очерк. Издание, вышедшее к 100-летию военного министерства. СПб., 1892.
- Саркисян С. Т. Энциклопедия Арцах-Карабаха. Спб., 2005. - 312 с.
- Ахшарумов Дмитрий, Биография.Ру.
- Дмитрий Иванович Ахшарумов, Хронос. Биографический указатель.
