«Նազարյան Ստեփանոս Եսայու»–ի խմբագրումների տարբերություն

Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Նազարյան Ստեփանոս Եսայու | name-am-aliases = Նազարյանց | name-ru = Фамилия Имя Отчество | na...»:)
 
(→‎Տե՛ս նաև)
 
(Միևնույն մասնակցի 15 միջանկյալ տարբերակներ թաքցրված է)
Տող 2. Տող 2.
 
| name-am        = Նազարյան Ստեփանոս Եսայու
 
| name-am        = Նազարյան Ստեփանոս Եսայու
 
| name-am-aliases = Նազարյանց
 
| name-am-aliases = Նազարյանց
−
| name-ru        = Фамилия Имя Отчество
+
| name-ru        = Назарян Степанос Есаевич
−
| name-ru-aliases = Фамилия Имя Отчество2
+
| name-ru-aliases = Назарянц
 
| name-lat        =  
 
| name-lat        =  
−
| name-en        = Surname Name
+
| name-en        = Nazaryan Stepanos
 
| name-fr        =
 
| name-fr        =
−
| image          = Boy.jpg
+
| image          = Nazaryan Stepanos.jpg
 
| birth-date      = 15(27).05.1812
 
| birth-date      = 15(27).05.1812
 
| birth-place    = Թիֆլիս, Վրաստան  
 
| birth-place    = Թիֆլիս, Վրաստան  
Տող 32. Տող 32.
  
 
==Ձեռքբերումներ==
 
==Ձեռքբերումներ==
−
*2008թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
+
*Փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու:
−
*2009թ.՝ Ակադեմիայի իսկական անդամ:
 
−
*2012թ.՝ շքանշան «Վիլյամ Սարոյան»:
 
  
 
==Այլ==
 
==Այլ==
 +
*Ուսումնառության ընթացքում Նազարյանը ոգեշնչվում է դպրոցի տեսուչ, ականավոր գրող և մանկավարժ Հարություն Ալամդարյանի գաղափարներով։ Դպրոցի տարիներին ընկերանում է Խաչատուր Աբովյանի հետ, որի հետ ընկերական կապը պահպանում են մինչև վերջ:
 +
*Տեղափոխվով Պետերբուրգ՝ զբաղվել է արևելյան լեզուների ուսումնասիրությամբ:
 +
*1869թ. նա գալիս է Անդրկովկաս և ավելի մոտիկից է ծանոթանում հայերի կյանքին ու ապրելակերպին։ Որոշ ժամանակ մնում է Թիֆլիսում, իսկ 1870թ. վերադառնում է Մոսկվա, որտեղ ապրում է մինչև իր կյանքի վերջը:
 
*Նազարյանը լուսավորականության դիրքերից գլխավորել է XIX դ. 50-60-ական թթ. հայ ժողովրդի հակաավատատիրական գաղափարախոսությունը, պաշտպանել ժողովրդի ազատագրության գաղափարը, արծարծել ազգային վերամիավորման հարցեր, եվրոպական մշակույթը յուրացնելու ձգտումներ: *Ազգային առաջադիմության գործում վճռական դեր է հատկացրել լուսավորությանը՝ այն առնչելով մայրենի լեզվի զարգացման հետ: Պաշտպանել է աշխարհաբարը, պայքարել աշխարհիկ կրթության զարգացման համար: Ըստ Նազարյանի՝ դաստիարակության մեթոդները պետք է համապատասխանեն երեխաների տարիքային առանձնահատկություններին ու անհատական բնավորությանը:
 
*Նազարյանը լուսավորականության դիրքերից գլխավորել է XIX դ. 50-60-ական թթ. հայ ժողովրդի հակաավատատիրական գաղափարախոսությունը, պաշտպանել ժողովրդի ազատագրության գաղափարը, արծարծել ազգային վերամիավորման հարցեր, եվրոպական մշակույթը յուրացնելու ձգտումներ: *Ազգային առաջադիմության գործում վճռական դեր է հատկացրել լուսավորությանը՝ այն առնչելով մայրենի լեզվի զարգացման հետ: Պաշտպանել է աշխարհաբարը, պայքարել աշխարհիկ կրթության զարգացման համար: Ըստ Նազարյանի՝ դաստիարակության մեթոդները պետք է համապատասխանեն երեխաների տարիքային առանձնահատկություններին ու անհատական բնավորությանը:
 
*Փորձել է հաշտեցնել կրոնը գիտության, հավատը՝ բանականության հետ, մերժել է կրոնական անհանդուրժողականությունը: Ընդունել է հոգու անմահության և հանդերձյալ աշխարհի գաղափարները: Պաշտպանել է հոգու և մարմնի փոխներգործության դուալիստական գաղափարը՝ հանգելով աշխարհի միասնության ըմբռնմանը: Իմացաբանական հարցերը լուծել է մատերիալիստական սենսուալիզմի դիրքերից: Նազարյանը  անճանաչելի է համարել միայն Աստծուն ու մարդկային հոգին:
 
*Փորձել է հաշտեցնել կրոնը գիտության, հավատը՝ բանականության հետ, մերժել է կրոնական անհանդուրժողականությունը: Ընդունել է հոգու անմահության և հանդերձյալ աշխարհի գաղափարները: Պաշտպանել է հոգու և մարմնի փոխներգործության դուալիստական գաղափարը՝ հանգելով աշխարհի միասնության ըմբռնմանը: Իմացաբանական հարցերը լուծել է մատերիալիստական սենսուալիզմի դիրքերից: Նազարյանը  անճանաչելի է համարել միայն Աստծուն ու մարդկային հոգին:
Տող 46. Տող 47.
 
=Նկարներ=
 
=Նկարներ=
 
<gallery>
 
<gallery>
−
Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ
+
Назарьянц.jpg
 +
Назарян1.jpg
 
</gallery>
 
</gallery>
−
 
−
=Տեսանյութեր=
 
−
*[http://www.example.org Տեսանյութի նկարագրության տեքստ:]
 
−
 
−
=Հրապարակումներ մամուլում=
 
−
*[http://www.armin.am Մամուլի նյութի նկարագրության տեքստ:]
 
  
 
=Մատենագիտություն=  
 
=Մատենագիտություն=  
−
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Գրքի վերնագիր, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2005:]
+
*Նազարյան Ս.Ե., Երկերի ժողովածու, Ե., 1996:  
−
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի  վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ  2, էջ 41-45:]
+
*Նազարյան Ս.Ե., Երկեր, հ. 1., Թ., 1913:
 +
*Նազարյան Ս.Ե., Յաղագս փորձական հոգեբանութեան ճառ, Մ., 1851:
 +
*Նազարյան Ս.Ե., Առաջին հոգեղեն կերակուր հայազգի երեխաների համար, Մ., 1853:
 +
*Նազարյան Ս.Ե., Վարդապետարան կրօնի, Մ., 1853:
 +
*Նազարյան Ս.Ե., Հանդես նոր հայախօսութեան, մաս 1-2, Մ., 1857:
 +
*Նազարյան Ս.Ե., Տեսական եւ գործնական առաջնորդ ռուս լեգոփ ի պետս հայկազեան մանուկների, Թ., 1871:
 +
*Նազարյան Ս.Ե., Նամականի, Ե., 1969:
  
 
=Տե՛ս նաև=
 
=Տե՛ս նաև=
 
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
 
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
 +
*Լեո, Ստեփանոս Նագարեանց, հ. 1-2, Թ, 1902:
 +
*Անանուն Դ., Ռուսահայերի հասարակական զարգացումը XIX դարում (1800-1870), հ 1, Բաքու, 1916:
 +
*Մխիթարյան Մ., «Հյուսիսափայլ» ամսագիրը, Ե., 1958:
 +
*Կարապետյան Ռ., Ատեփանոս Նագարյանց: Փիլիսոփայական հայացքները, Ե., 1976:
 +
*Նանումյան Ռ., Ստեփանոս Նազարյան, Ե., 1978:
 +
*Հուշեր և հոդվածներ Ստեփանոս Նազարյանի մասին, Ե., 1996:
 
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_Nazaryan_stepanos ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նազարյան Ստեփանոս:]
 
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_Nazaryan_stepanos ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նազարյան Ստեփանոս:]
−
*[http://www.example.org Հեղինակի Ազգանուն Ա. Հ.,Հոդվածի  վերնագիր, Պատմաբանասիրական հանդես, Երևան, 2005, թիվ  2, էջ 41-45:]
+
*[http://hpj.asj-oa.am/1617/1/2006-2(88).pdf ՄԽԻԹԱՐՅԱՆ ՄԻԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՆԱԶԱՐՅԱՆԻ ԳՆԱՀԱՏՄԱՄԲ:]
−
 
+
*[http://encyclopedia.thefreedictionary.com/Stepanos+Nazaryan Stepanos Nazaryan - The Free Dictionary Encyclopedia.]
−
[[Category:թեգ1]]  [[Category:թեգ2]]
+
*[http://husisapail.wordpress.com/2011/06/29/%D5%A4%D5%A1%D5%BE%D5%AB%D5%A9-%D5%A2%D5%A1%D5%AC%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%C2%AB%D5%B0%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D6%83%D5%A1%D5%B5%D5%AC%C2%BB-%E2%80%93-12-%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B8/ Դավիթ Բալայան «Հյուսիսափայլ» – 12 / Давид Балаян.]
−
 
+
*[http://www.biografija.ru/biography/nazaryanc-stepanos.htm Биография ру.]
−
 
+
*[http://greatrussianpeople.ru/info9142.html Великие люди России.]
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
 
 
−
Աղբյուրը՝ <<Ով ով է: Հայեր>> հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխ. խմբ. Հովհ. Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Երևան, 2007, էջ 196-197:
 
−
 
 
−
Տե´ս նաև՝
 
−
 
 
−
Երկ. Երկ. ժող., Ե., 1996: Երկ., հ. 1. Թ , 1913:
 
−
 
 
−
Յաղագս փորձական հոգեբանութեան ճառ, Մ., 1851:
 
−
 
 
−
Առաջին հոգեղեն կերակուր հայազգի երեխաների համար, Մ., 1853:
 
−
 
 
−
Վարդապետարան կրօնի. Մ., 1853:
 
−
 
 
−
Հանդես նոր հայախօսութեան, մաս 1-2, Մ., 1857:
 
−
 
 
−
Տեսական եւ գործնական առաջնորդ ռուս լեգոփ ի պետս հայկազեան մանուկների, Թ., 1871:
 
−
 
 
−
Նամականի, Ե., 1969:
 
−
 
 
−
Գրկ. Լեո, Ստեփանոս Նագարեանց. հ. 1-2, Թ, 1902:
 
−
 
 
−
Անանուն Դ., Ռուսահայերի հասարակական զարգացումը XIX դարում (1800-1870), հ 1, Բաքու, 1916:
 
−
 
 
−
Մխիթարյան Մ., «Հյուսիսափայլ» ամսագիրը, Ե., 1958:
 
−
 
 
−
Կարապետյան Ռ., Ատեփանոս Նագարյանց: Փիլիսոփայական հայացքները, Ե., 1976:
 
−
 
 
−
Նանումյան Ռ., Ստեփանոս Նազարյան, Ե., 1978:
 
  
−
Հուշեր և հոդվածներ Ստեփանոս Նազարյանի մասին, Ե., 1996:
+
[[Category:Գրականագետներ]] [[Category:Հրապարակախոսներ]]  [[Category:Լուսավորիչներ]]    [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:Փիլիսոփաներ]][[Category:Արևելագետներ]]

Ընթացիկ տարբերակը 15:49, 2 Հոկտեմբերի 2014-ի դրությամբ

Նազարյան Ստեփանոս Եսայու
Назарян Степанос Есаевич
Nazaryan Stepanos.jpg
Այլ անուններ: Նազարյանց
Անգլերեն: Nazaryan Stepanos
Հայերեն: Նազարյան Ստեփանոս Եսայու
Ծննդյան տարեթիվը: 15(27).05.1812
Ծննդավայրը: Թիֆլիս, Վրաստան
Մահվան տարեթիվը: 27.04(09.05).1879
Մահվան վայրը: Մոսկվա, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ:
Հրապարակախոս, լուսավորիչ, մանկավարժ, փիլիսոփա, արևելագետ, գրականագետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1812թ. մայիսի 15(27)-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:

Մահացել է 1879թ. ապրիլի(մայիսի) 27.(09)-ին Ռուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:

Կրթություն

  • 1824-1829թթ. սովորել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցում:
  • 1833-1834թթ. սովորել է Դորպատի (այժմ՝ Տարտու) գիմնազիայում:
  • 1835-1836թթ.՝ Դորպատի համալսարանի բժշկագիտական ֆակուլտետ:
  • 1836-1840թթ.՝ Դորպատի համալսարանի փիլիսոփայական ֆակուլտետ:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1842-1849թթ.՝ Կազանի համալսարանի հայոց լեզվի ամբիոնի վարիչ:
  • 1850-1879թթ.՝ Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանի պարսկերեն լեզվի ու գրականության պրոֆեսոր:
  • 1869-1871թթ.՝ Ներսիսյան դպրոցի տեսուչ:
  • 1858թ. Մոսկվայում Մ. Ղ. Նալբանդյանի աջակցությամբ հիմնադրել ու խմբագրել է «Հյուսիսափայլ» ամսագիրը:

Ձեռքբերումներ

  • Փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու:

Այլ

  • Ուսումնառության ընթացքում Նազարյանը ոգեշնչվում է դպրոցի տեսուչ, ականավոր գրող և մանկավարժ Հարություն Ալամդարյանի գաղափարներով։ Դպրոցի տարիներին ընկերանում է Խաչատուր Աբովյանի հետ, որի հետ ընկերական կապը պահպանում են մինչև վերջ:
  • Տեղափոխվով Պետերբուրգ՝ զբաղվել է արևելյան լեզուների ուսումնասիրությամբ:
  • 1869թ. նա գալիս է Անդրկովկաս և ավելի մոտիկից է ծանոթանում հայերի կյանքին ու ապրելակերպին։ Որոշ ժամանակ մնում է Թիֆլիսում, իսկ 1870թ. վերադառնում է Մոսկվա, որտեղ ապրում է մինչև իր կյանքի վերջը:
  • Նազարյանը լուսավորականության դիրքերից գլխավորել է XIX դ. 50-60-ական թթ. հայ ժողովրդի հակաավատատիրական գաղափարախոսությունը, պաշտպանել ժողովրդի ազատագրության գաղափարը, արծարծել ազգային վերամիավորման հարցեր, եվրոպական մշակույթը յուրացնելու ձգտումներ: *Ազգային առաջադիմության գործում վճռական դեր է հատկացրել լուսավորությանը՝ այն առնչելով մայրենի լեզվի զարգացման հետ: Պաշտպանել է աշխարհաբարը, պայքարել աշխարհիկ կրթության զարգացման համար: Ըստ Նազարյանի՝ դաստիարակության մեթոդները պետք է համապատասխանեն երեխաների տարիքային առանձնահատկություններին ու անհատական բնավորությանը:
  • Փորձել է հաշտեցնել կրոնը գիտության, հավատը՝ բանականության հետ, մերժել է կրոնական անհանդուրժողականությունը: Ընդունել է հոգու անմահության և հանդերձյալ աշխարհի գաղափարները: Պաշտպանել է հոգու և մարմնի փոխներգործության դուալիստական գաղափարը՝ հանգելով աշխարհի միասնության ըմբռնմանը: Իմացաբանական հարցերը լուծել է մատերիալիստական սենսուալիզմի դիրքերից: Նազարյանը անճանաչելի է համարել միայն Աստծուն ու մարդկային հոգին:
  • Ազատ մրցակցությունը համարել է արտադրության և հասարակական հարստության բազմապատկման կարևոր գործոն: Նազարյանի կարծիքով՝ երկրի առևտուրը պետք է կապված լինի ազգային արդյունաբերության հետ: Ժխտել է դասակարգային պայքարի գաղափարը: Մարդկային առաջադիմությունը Նազարյանին առավելապես ներկայացել է որպես հոգևոր զարգացում, մտքի նվաճումների անընդհատ ընթացք: Պատմությունը դիտել է որպես իրադարձությունների անհրաժեշտ հաջորդական շղթա: Հանդես է եկել պատմության կրոնական ըմբռնման դեմ, մարդուն համարել իր պատմության ու ճակատագրի տերը: Առաջարկել է հայ ժողովրդի պատմության նոր պարբերացում:
  • Նազարյանը ժողովրդի գոյության հիմքը համարել է հոգևոր-բարոյական գործոնը, հատկապես լեզուն: Առաջ է քաշել թուրքական բռնակալության դեմ պայքարի և ինքնուրույն պետության ստեղծման գաղափարը:
  • Բարոյականության հարցերում հիմնվել է կրոնի վրա: Կրոնը համարել է բարոյաբանություն, իսկ բարոյականությունը՝ գործնական կրոն: Քննարկել է կնոջ հասարակական դերի և ընտանիքի բարոյական հիմքերի հարցը:
  • Գրականագիտական-գեղագիտական հարցերում Նազարյանը պատմականության սկզբունքի կողմնակից է. պաշտպանել է այն տեսակետը, որ արվեստը ժողովրդի կյանքի արտացոլումն է: Մեծ նշանակություն է տվել գրաքննադատությանը և Մ. Նալբանդյանի հետ մշակել դրա սկզբունքները:

Նկարներ

  • Назарьянц.jpg
  • Назарян1.jpg

Մատենագիտություն

  • Նազարյան Ս.Ե., Երկերի ժողովածու, Ե., 1996:
  • Նազարյան Ս.Ե., Երկեր, հ. 1., Թ., 1913:
  • Նազարյան Ս.Ե., Յաղագս փորձական հոգեբանութեան ճառ, Մ., 1851:
  • Նազարյան Ս.Ե., Առաջին հոգեղեն կերակուր հայազգի երեխաների համար, Մ., 1853:
  • Նազարյան Ս.Ե., Վարդապետարան կրօնի, Մ., 1853:
  • Նազարյան Ս.Ե., Հանդես նոր հայախօսութեան, մաս 1-2, Մ., 1857:
  • Նազարյան Ս.Ե., Տեսական եւ գործնական առաջնորդ ռուս լեգոփ ի պետս հայկազեան մանուկների, Թ., 1871:
  • Նազարյան Ս.Ե., Նամականի, Ե., 1969:

Տե՛ս նաև

Ստացված է «https://am.hayazg.info/index.php?title=Նազարյան_Ստեփանոս_Եսայու&oldid=15003» էջից