«Ծատուրյան Ալեքսանդր Հովսեփի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Ծատուրյան Ալեքսանդր Հովսեփի | name-am-aliases = | name-ru = Цатурян Александр Овсепович | ...»:) |
|||
| (Միևնույն մասնակցի 3 միջանկյալ տարբերակներ թաքցրված է) | |||
| Տող 7. | Տող 7. | ||
| name-en = Tsaturyan Aleksandr | | name-en = Tsaturyan Aleksandr | ||
| name-fr = | | name-fr = | ||
| − | | image = | + | | image = Aleqsandr-tsaturyan.jpg |
| birth-date = 28.04.1865 | | birth-date = 28.04.1865 | ||
| birth-place = Զաքաթալա, Ադրբեջան | | birth-place = Զաքաթալա, Ադրբեջան | ||
| Տող 19. | Տող 19. | ||
Մահացել է 1917թ. փետրվարի 31-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում: | Մահացել է 1917թ. փետրվարի 31-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում: | ||
| − | Կրթություն | + | ==Կրթություն== |
*Սովորել է ծննդավայրի դպրոցում, աշակերտել Արշակ Ագապյանին: | *Սովորել է ծննդավայրի դպրոցում, աշակերտել Արշակ Ագապյանին: | ||
*1881թ. ավարտել է քաղաքային երեքդասյա ուսումնարանը։ | *1881թ. ավարտել է քաղաքային երեքդասյա ուսումնարանը։ | ||
| Տող 29. | Տող 29. | ||
*Եղել է Մ. Բարխուդարյանի՝ 1888թ.-ից Մոսկվայում հրատարակված «Հանդես գրական և պատմական»–ի հիմնական աշխատակիցը: | *Եղել է Մ. Բարխուդարյանի՝ 1888թ.-ից Մոսկվայում հրատարակված «Հանդես գրական և պատմական»–ի հիմնական աշխատակիցը: | ||
*Աշխատակցել է «Մուրճ» ամսագրին: | *Աշխատակցել է «Մուրճ» ամսագրին: | ||
| + | |||
| + | ==Այլ== | ||
| + | *Բանաստեղծություններում արտահայտել է հայ ժողովրդի վիշտն ու տառապանքը, ազգային-ազատագրական պայքարը, դառը քրտինքով իր ապրուստը հոգացող աշխատավորի կյանքը: | ||
| + | *Ծատուրյանի պոեզիայում ազչքի են ընկնում հումանիզմն ու ազատասիրությունը: | ||
| + | *Նա նաև սիրո և բնության երգիչ է: | ||
| + | *«Գրչի հանաքներ» երգիծական ժողովածուում ծաղրել է ժամանակի հոռի բարքերը, ծախու մամուլը: | ||
| + | *Կատարել է թարգմանություններ: | ||
| + | *Նրա տեքստերով գրվել են երգեր: | ||
| + | *Նա տեսել է «աշխատանքի և ոսկու մեծ կռիվը», երգել «բանվոր գնդերի» հերոսամարտը: | ||
| + | *Ծատուրյանի սիրո քնարերգության մեջ բուրժուական աշխարհում տիրապետող բարոյա-էթիկական ըմբռնումներին հակադրվում է անհատի ազատության ու երջանկության երազանքը։ | ||
| + | *Բանաստեղծի բնության երգերը մեծ մասամբ սոցիալ-հասարակական կյանքն արտացոլող այլաբանական պատկերներ են։ | ||
| + | *Ծատուրյանը մասնակցել է Յուրի Վեսելովսկու և Մինաս Բերբերյանի կազմած «Армянские беллетристы» (1893) ժողովածուի նյութերի ընտրության ու թարգմանության գործին, Յու. Վեսելովսկու հետ ռուսերեն է թարգմանել Գ. Սունդուկյանի «Պեպո»–ն։ | ||
| + | *1905թ. թարգմանել և հրատարակել է «Ռուս բանաստեղծներ» ժողովածուի առաջին հատորը (Ա. Պուշկին, Մ. Լերմոնտով), 1906 թվականին՝ երկրորդը (Ա. Նեկրասով, Ա. Կոլցով, Ի. Նիկիտին, Ա. Պլեչեև)։ | ||
| + | *Նրա երկերը ռուսերեն են թարգմանել Յու. Վեսելովսկին, Վ. Բրյուսովը, Կոնստանտին Բալմոնտը, Ե․ Պոլոնսկին, Բորիս Սադովսկին։ | ||
| + | |||
| + | =Նկարներ= | ||
| + | <gallery> | ||
| + | Aleqsandr-tsaturyan2.jpg | ||
| + | Aleqsandr-tsaturyan1.jpg | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | =Մատենագիտություն= | ||
| + | *Ծատուրյան Ա. Հ., Գրչի հանաքներ, երգիծական ժողովածու, 1901: | ||
| + | *Ծատուրյան Ա. Հ., Ղրիմի ալբոմից, շարք, 1896-1898: | ||
===Բանաստեղծություններ === | ===Բանաստեղծություններ === | ||
| Տող 47. | Տող 71. | ||
*Ո՛ւր ես, հայ բլբուլ... | *Ո՛ւր ես, հայ բլբուլ... | ||
*Դարեր եկան... | *Դարեր եկան... | ||
| − | * | + | *Բանվորուհու օրորը: |
| + | *Բարեպաշտը: | ||
| + | *Փրկության ուղի: | ||
| + | *Մեղա քեզ, աստված: | ||
===Երգեր=== | ===Երգեր=== | ||
| Տող 54. | Տող 81. | ||
*Արի ընկեր: | *Արի ընկեր: | ||
*Սիրուն գարուն: | *Սիրուն գարուն: | ||
| − | + | *[https://www.youtube.com/watch?v=MS9vEL6vHLk Նավավար:] | |
| − | + | *Վերջին անգամ: | |
| − | + | *Հայ մայրենին: | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | *[ | ||
| − | |||
| − | |||
| − | * | ||
| − | |||
| − | |||
| − | * | ||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
*Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005: | *Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005: | ||
*[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_tsaturyan_aleksandr ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ:] | *[http://www.armenianlanguage.am/am/Encyclopedia_tsaturyan_aleksandr ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ:] | ||
| + | *[http://www.dasaran.am/apps/wiki/view/id/4443 Հանրագիտարան. Ալեքսանդր Ծատուրյան:] | ||
[[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Բանաստեղծներ]] | [[Category:Թարգմանիչներ]] [[Category:Բանաստեղծներ]] | ||
Ընթացիկ տարբերակը 07:32, 24 Օգոստոսի 2014-ի դրությամբ
| Ծատուրյան Ալեքսանդր Հովսեփի | |
| Цатурян Александр Овсепович | |
| |
| Անգլերեն: | Tsaturyan Aleksandr |
| Հայերեն: | Ծատուրյան Ալեքսանդր Հովսեփի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 28.04.1865 |
| Ծննդավայրը: | Զաքաթալա, Ադրբեջան |
| Մահվան տարեթիվը: | 31.03. 1917 |
| Մահվան վայրը: | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Համառոտ տվյալներ: Բանաստեղծ, թարգմանիչ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1865թ. ապրիլի 28-ին Ադրբեջանի Զաքաթալա քաղաքում:
Մահացել է 1917թ. փետրվարի 31-ին Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսում:
Կրթություն
- Սովորել է ծննդավայրի դպրոցում, աշակերտել Արշակ Ագապյանին:
- 1881թ. ավարտել է քաղաքային երեքդասյա ուսումնարանը։
- 1883թ. ընդունվել է Թիֆլիսի արհեստագործական դպրոցը:
Աշխատանքային գործունեություն
- Բանվորություն է արել խճուղու շինարարությունում, աշխատել որպես «Դուքնի աշկերտ», գործակատար։
- Ուսուցչություն է արել Նիժնի Նովգորոդի և Մոսկվայի հայ մեծահարուստների ընտանիքներում, ծառայել բանկային և առևտրական գրասենյակներում:
- Եղել է Մ. Բարխուդարյանի՝ 1888թ.-ից Մոսկվայում հրատարակված «Հանդես գրական և պատմական»–ի հիմնական աշխատակիցը:
- Աշխատակցել է «Մուրճ» ամսագրին:
Այլ
- Բանաստեղծություններում արտահայտել է հայ ժողովրդի վիշտն ու տառապանքը, ազգային-ազատագրական պայքարը, դառը քրտինքով իր ապրուստը հոգացող աշխատավորի կյանքը:
- Ծատուրյանի պոեզիայում ազչքի են ընկնում հումանիզմն ու ազատասիրությունը:
- Նա նաև սիրո և բնության երգիչ է:
- «Գրչի հանաքներ» երգիծական ժողովածուում ծաղրել է ժամանակի հոռի բարքերը, ծախու մամուլը:
- Կատարել է թարգմանություններ:
- Նրա տեքստերով գրվել են երգեր:
- Նա տեսել է «աշխատանքի և ոսկու մեծ կռիվը», երգել «բանվոր գնդերի» հերոսամարտը:
- Ծատուրյանի սիրո քնարերգության մեջ բուրժուական աշխարհում տիրապետող բարոյա-էթիկական ըմբռնումներին հակադրվում է անհատի ազատության ու երջանկության երազանքը։
- Բանաստեղծի բնության երգերը մեծ մասամբ սոցիալ-հասարակական կյանքն արտացոլող այլաբանական պատկերներ են։
- Ծատուրյանը մասնակցել է Յուրի Վեսելովսկու և Մինաս Բերբերյանի կազմած «Армянские беллетристы» (1893) ժողովածուի նյութերի ընտրության ու թարգմանության գործին, Յու. Վեսելովսկու հետ ռուսերեն է թարգմանել Գ. Սունդուկյանի «Պեպո»–ն։
- 1905թ. թարգմանել և հրատարակել է «Ռուս բանաստեղծներ» ժողովածուի առաջին հատորը (Ա. Պուշկին, Մ. Լերմոնտով), 1906 թվականին՝ երկրորդը (Ա. Նեկրասով, Ա. Կոլցով, Ի. Նիկիտին, Ա. Պլեչեև)։
- Նրա երկերը ռուսերեն են թարգմանել Յու. Վեսելովսկին, Վ. Բրյուսովը, Կոնստանտին Բալմոնտը, Ե․ Պոլոնսկին, Բորիս Սադովսկին։
Նկարներ
Մատենագիտություն
- Ծատուրյան Ա. Հ., Գրչի հանաքներ, երգիծական ժողովածու, 1901:
- Ծատուրյան Ա. Հ., Ղրիմի ալբոմից, շարք, 1896-1898:
Բանաստեղծություններ
- Մուրացկան:
- Թշվառին:
- Աղքատի երգը մահից առաջ:
- Տուր ձեռքդ:
- Զինվորի երգը:
- Հերիք է ազգ իմ:
- Սերմնացան:
- Այ սև ամպեր:
- Երկրի մշակները:
- Գիր:
- Դարուս զավակը:
- Մեր դարը:
- Դարավերջի բարքերից:
- Տուր ձեռքդ, ընկեր:
- Ո՛ւր ես, հայ բլբուլ...
- Դարեր եկան...
- Բանվորուհու օրորը:
- Բարեպաշտը:
- Փրկության ուղի:
- Մեղա քեզ, աստված:
Երգեր
- Այ վարդ:
- Մի լար բլբուլ:
- Արի ընկեր:
- Սիրուն գարուն:
- Նավավար:
- Վերջին անգամ:
- Հայ մայրենին:
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ:
- Հանրագիտարան. Ալեքսանդր Ծատուրյան:
