18:16, 20 Հունիսի 2014-ի տարբերակ

Աբեղյան Մանուկ Խաչատուրի
Абехян Манук Хачатурович
Անգլերեն:	Abeghyan Manuk
Հայերեն:	Աբեղյան Մանուկ Խաչատուրի
Ծննդյան տարեթիվը:	17.03.1865
Ծննդավայրը:	Աստապատ, Նախիջևան
Մահվան տարեթիվը:	25.09.1944
Մահվան վայրը:	Երևան, ՀԽՍՀ
Համառոտ տվյալներ: Բանասեր, բանագետ, լեզվաբան, գրականագետ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1865թ. մարտի 17-ին Նախիջևանի Բաբեկի շրջանի Աստապատ գյուղում:

Մահացել է 1944թ.սեպտեմբերի 25-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:

Մհեր Աբեղյանի և Սուրեն Աբեղյանի հայրն է:

Կրթություն

• 1876-1885թթ.սովորել է էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում:

• 1893-1898թթ. սովորել է Ենայի, Լայպցիգի, Բեռլինի, Փարիզի համալսարաններում:

Աշխատանքային գործունեություն

• 1886թ.գրառել է «Սասնա ծռեր» հերոսավեպի մոկաց նոր տարբերակը:
• 1889-1890թթ.՝ կատարել առաջին մասնագիտական հետազոտությունը:
• 1908թ.՝ հետագայում վեպի նորանոր գրառումների հիման վրա ստեղծել «Սասնա ծռերի» դասական տեսությունը:
• 1910թ. զբաղվել է հայ բանաստեղծության տաղաչափության հետագոտմամբ:
• 1923-1925թթ.՝ Երևանի պետական համալսարանի պատմագիտական ֆակուլտետի դեկան:
• 1939թ. Արամ Ղանալանյանի և Գևոգ Աբովի աշխատակցությամբ կազմել է «Սասունցի Դավիթ» էպոսի համահավաք բնագիրը:
• Աբեղյանը հայ նոր բանագիտության հիմնադիրն Է:
• Աբեղյանը վերականգնել է հայ հին առասպելաբանության և ժողովրդական հավատալիքների ամբողջական համակարգը և հիմք դրել հայ առասպելաբանության գիտական նոր տեսությանը:
• Մելիք-Օհաևջանյաևի աշխատասիրությամբ իրագործել է «Աասնա ծռեր» հերոսավեպի պատումների գիտական հրատարակությունը:

Աշխատանքային գործունեություն

• Աբեղյանի անունով են կոչվել ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի գրականության ինստիտուտը և Երևանի № 3 դպրոցը:
• Աբեղյանի անվան հետ է կապվում դասական հայագիտության նոր փուլի զարգացումը:

Նկարներ

• 

  Մանուկ Աբեղյան:

• 

  Մանուկ Աբեղյան:

• 

  Աբեղյանի կիսանդրին:

• 

  Աբեղյանը համալսարանականների հետ:

Տեսանյութեր

• ՀԱՅ ՄԵԾԵՐ՝Մանուկ Աբեղյան:

Մատենագիտություն

• Մանուկ Աբեղյան-երկեր մաս Ա:
• Մանուկ Աբեղյան-երկեր մաս Բ:
• Աբեղյան Մ., «Հայ ժողովրդական հաւատալիքը»:
• Աբեղյան Մ., «Հայ ժողովրդական առասպելները Խորենացու Հայոց պատմութեան մէջ»(1899):
• Աբեղյան Մ., «Հայ վիպական բանահյուսություն»:
• Աբեղյան Մ., «Հայոց լեզվի տաղաչափություն»(1933):
• Աբեղյան Մ., «Գուսանական ժողովրդական տաղեր»(1940):
• Աբեղյան Մ., «Աշխարհաբարի շարահյուսություն»(1912):
• Աբեղյան Մ., «Հայոց լեզվի տեսություն»(1931):

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան,2005