«Բաղրամյան Հովհաննես Խաչատուրի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(→Հուշարձաններ, հուշատախտակներ) |
|||
Տող 95. | Տող 95. | ||
=Տեսանյութեր= | =Տեսանյութեր= | ||
*http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,103/vfile,1576/lang,ru/ Հովհաննես Բաղրամյանի մասին masis.tv | *http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,103/vfile,1576/lang,ru/ Հովհաննես Բաղրամյանի մասին masis.tv | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=UGyZDJvkCvE Баграмян Иван Христофорович.] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=cGhdeVG6KXY Воспоминания. Баграмян Иван Христофорович (1897–1982).] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=FE0JBYKDodU Маршалы Сталина. Иван Баграмян.] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=IQx3CTPzOnQ Иван Христофорович Баграмян ....] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=iMYLlkuoRH8 Наша Победа. Подвиг Ивана Баграмяна (2015) Документальный.] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=tICuUAMbutg Marshal Ivan Bagramyan - Հովհաննես Բաղրամյան - Иван Баграмян.] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=NhoDl1pafio Последнее выступление маршала Баграмяна 1982 год.] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=Pw4kYq3_LwQ Маршал Баграмян о турецко-армянских битвах в 1918 году.] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=aQEYEXrzMj4 Творец великой Победы: маршал Ованес Баграмян - МИР24.] | ||
+ | *[https://www.youtube.com/watch?v=YiUIVx1WZlI Похороны Маршала Баграмяна И.Х.] | ||
=Մատենագիտություն= | =Մատենագիտություն= |
06:10, 8 Փետրվարի 2018-ի տարբերակ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1897թ. դեկտեմբերի 2-ին Արցախի Ելիզավետպոլ նահանգում (այժմ` Գյանջա՝ Ադրբեջանում):
Կրթություն
- 1907-1912թթ. սովորել է երկաթուղային դպրոցում:
- 1912-1915թթ. սովորել է Թիֆլիսի տեխնիկական դպրոցում:
- 1917թ. ավարտել է Թիֆլիսի պրապորշչիկների դպրոցը:
- 1925թ. ավարտել է Լենինգրադի հեծելազորային հրամկազմի կատարելագործման դասընթացը:
- 1931թ. ավարտել է Լենինգրադի բարձրագույն հրամկազմի դասընթացը:
- 1934թ. ավարտել է Մոսկվայի Մ. Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիան:
- 1938թ. ավարտել է Գլխավոր շտաբի (ԳՇ) ռազմական ակադեմիան:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1914-1918թթ.՝ Առաջին աշխարհամարտի ժամանակ ծառայել է Կովկասյան ռազմաճակատում գործող ռուսական Էքսպեդիցիոն 2-րդ սահմանապահ գնդում:
- Մարտնչել Արևմտյան Հայաստանի ազատագրության համար:
- 1918թ.՝ մասնակցել է Քերմանշահի, Սարիղամիշի և Կարսի շրջաններում թուրքական զորքերի դեմ մղված կռիվներին:
- 1918թ. մայիսի 22-26-ին՝ Սարդարապատի ճակատամարտին (Հայկական 1-ին հատուկ հեծելազորային գնդի դասակի հրամանատար):
- 1923-1931թթ.՝ Հրաձգային դիվիզիայի գնդացրային էսկադրոնի, ապա՝ հեծելագնդի հրամանատար:
- 1941-1845թթ.՝ Կիևի հատուկ ռազմական օկրուգի շտաբի օպերատիվ բաժնի պետ, շտաբի պետի տեղակալ, ապա՝ Հարավ-արևմտյան ռազմաճակատի շտաբի պետի տեղակալ:
- 1942. սկզբին՝ Հարավ-արևմտյան ուղղության օպերատիվ խմբի (մայիսից՝ շտաբի) պետ:
- 1942թ. հուլիսից՝ Ռազմական գործողությունների անմիջական հրամանատար:
- 1945-1954թթ.՝ է Մերձբալթյան ռազմական օկրուգի հրամանատար:
- ԽԱՀՄ ՊՆ գլխվոր ռազմական տեսուչ:
- 1954թ.՝ Պաշտպանության փոխնախարար:
- 1956-1958թթ.՝ Ռազմական ակադեմիայի պետ:
- 1959թ.՝ ԽԱՀՄ ԶՈԻ թիկունքի պետ:
- 1968թ.՝ ԽԱՀՄ ՊՆ գլխավոր ռազմական տեսուչ և տեսուչների խմբի ղեկավար:
- 1946-1982թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԽ պատգամավոր:
- 1955-1982թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԽ պատգամավոր:
- Լավտիայի ԳԽ պատգամավոր:
Ձեռքբերումներ
- 1941թ. օգոստոս՝ գեներալ-մայոր:
- 1941թ. դեկտեմբեր՝ գեներալ-լեյտենանտ:
- 1943թ.՝ բանակի գեներալ:
- ԽՍՀՄ մարշալ (11.03.1955):
- ԽՍՀՄ կրկնակի հերոս (29.07.1944, 01.12.1977):
Պարգևներ
- Լենինի շքանշան (1944, 1945, 1947, 1957, 1967, 1972, 1977):
- Հոկտեմբերյան հեղափոխության շքանշան (1968):
- Կարմիր դրոշի շքանշան (1941, 1944, 1951):
- Սուվորովի 1-ին աստիճանի շքանշան (1942, 1945):
- Կուտուզովի 1-ին աստիճանի շքանշան (1943):
- «ԽՍՀՄ զինված ուժերում հայրենիքին ծառայելու համար» 3-րդ աստիճանի շքանշան (1975):
- Արտասահմանյան շքանշաններ (Լեհաստան, Մոնղոլիա և այլն):
Այլ
- Հայրենական պատերազմի տարիներին պլանավորել և կազմակերպել է ռազմաճակատի զորքերի նահանջը և Կիևի պաշտպանությունը:
- Մշակել է հարավային ուղղությամբ զորքերի հակահարձակումը:
- 1941թ. նոյեմբեր՝ մասնակցել է Ռոստովի ազատագրմանը:
- 1941թ. դեկտեմբերին պլանավորել և իրագործել է Ելեցի ռազմագործողությունը:
- 1943թ. հուլիս-օգոստոս՝ 16-րդ բանակը նրա հրամանատարությամբ պաշտպանել է Մոսկվայի հեռավոր մատույցները՝ Արևմտյան ռազմաճակատի հարավային թևում:
- Աչքի ընկել Կուրսկի ճակատամարտում, մի շարք հարձակողական ռազմագործողություններում, բազմաթիվ քաղաքների ազատագրման ժամանակ:
- 1943-ի նոյեմբ. 19-ից, որպես 1-ին մերձբալթյան ռազմաճակատի հրամանատար, մասնակցել է Բելոռուսական ռազմագործողությանը, Գորոդոկի, Վիտեբսկի, Պոլոցկի ազատագրմանը:
- 1944թ. մասնակցել է Մերձբալթիկայում մղված մարտերին:
- 1944թ. սեպտոմբերին մոտեցել է Ռիգային:
- Մեմելի(Կլայպեդա) մոտ դուրս գալով Բալթիկ ծովի ափ՝ ռազմաճակատի զորքերը Բաղրամյանի գլխավորությամբ Արևելյան Պրուսիայից կտրել և ջախջախել են ֆաշիստական զորքերի կուռլանդական խմբավորումը (38 դիվիզիա):
- 1945թ. ապրիլից պատերազմի եզրափակիչ փուլում, որպես 3-րդ բելոռուսական ռազմաճակատի հրամանատար, իրականացրել է Քյոնիգսբերգ քաղաքամրոցի գրավումը, Արևելյան Պրուսիայում թշնամու ուժերի վերջնական ջախջախումը:
- Գրել է ռազմագիտական և հուշագային բնույթի աշխատություններ ու հոդվածներ(թարգմանվել են գեր մ., լեհ., ռում., հունգ.),
- Խմբագրել է ռազմագիտական բնույթի ուսումնասիրություններ ու դասագրքեր:
- Բաղրամյանի անունով են կոչվել ւիողոցներ Բելառուսի Գորոդոկ և Պոլոցկ քաղաքներում, Երևանում՝ մետրոպոլիտենի կայարանը, պողոտա, որտեղ կանգնեցված է նրա արձանը:
- Աճյունասափորն ամփոփված է Կրեմլի պատի տակ:
Նկարներ
Անձնական նկարներ
Խմբակային նկարներ
Պարգևներ
Գրքեր
Նամականիշեր, մետաղադրամներ
Հուշարձաններ, հուշատախտակներ
Տեսանյութեր
- http://masis.tv/component/option,com_afm/pid,103/vfile,1576/lang,ru/ Հովհաննես Բաղրամյանի մասին masis.tv
- Баграмян Иван Христофорович.
- Воспоминания. Баграмян Иван Христофорович (1897–1982).
- Маршалы Сталина. Иван Баграмян.
- Иван Христофорович Баграмян ....
- Наша Победа. Подвиг Ивана Баграмяна (2015) Документальный.
- Marshal Ivan Bagramyan - Հովհաննես Բաղրամյան - Иван Баграмян.
- Последнее выступление маршала Баграмяна 1982 год.
- Маршал Баграмян о турецко-армянских битвах в 1918 году.
- Творец великой Победы: маршал Ованес Баграмян - МИР24.
- Похороны Маршала Баграмяна И.Х.
Մատենագիտություն
- Баграмян О.Х., Город - воин на Днепре. М., 1965.
- Баграмян О.Х., Великая победа советского народа. 1970.
- Баграмян О.Х., Так начиналась война. 2-е изд., испр. М., 1977.
- Баграмян О.Х., Так шли мы к победе. М., 1977.
- Баграмян О.Х., Мои воспоминания. Ер., 1979.
- Баграмян О.Х., Боевая слава. М., 1981.
- Баграмян О.Х., Великого народа сыновья. М., 1984.
Տե՛ս նաև
- Ով ով է,հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), գլխ. խմբագիր՝ Հ. Մ. Այվազյան և ուրիշներ,Երևան.,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Մերժանով Մ., Զինվոր, գեներալ, մարշալ, Ե., 1975:
- Մնացականյան Ա., Մարշալ Բաղրամյան (կյանքի և գործունեության ուրվագիծ), Ե., 1978:
- Ղարիբջանյան Գ., Հայ մեծ զորավարը. Մարշալ Հ. Բաղրամյանի կյանքն ու գործունեությունը, Ե., 1997:
- Հարությունյան Կ., Մարշալ Բաղրամյան, Ե., 1997:
- Гаспарян А., И.Х. Баграмян, Е., 1987:
- Арутюнян К., Степанян Л., Маршал победы ֊ И Х. Баграмян, Е„ 2002: