6701
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Առաքելյան Բաբկեն Նիկոլայի | name-am-aliases = | name-ru = Аракелян Бабкен Николаевич | name-r...»:
{{Person
| name-am = Առաքելյան Բաբկեն Նիկոլայի
| name-am-aliases =
| name-ru = Аракелян Бабкен Николаевич
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en = Arakelyan Babken
| name-fr =
| image = 143 2.png
| birth-date = 01.02.1912
| birth-place = Մրգաշատ, Հայաստան
| death-date = 16.08.2004
| death-place = Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
| description = Պատմաբան, հնագետ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1912թ. փետրվարի 1-ին Հայաստանի Արմավիրի մարզի Մրգաշատ գյուղում:
Մահացել է 2004թ. օգոստոսի 16-ին Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:
==Կրթություն==
*1933-1938թթ. սովորել է Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետում:
*1938-1941թթ. սովորել է Պատմության ինստիտուտի ասպիրանտուրայում:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1946-1949թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ Պատմության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող:
*1949թ.-ից ղեկավարել է Գառնիի պեղումները:
*1949-1959թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ հնագիտության և վիմագրության բաժնի վարիչ:
*1959-1986թթ.՝ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի տնօրեն:
*1962-1972թթ. ղեկավարել է Արմավիրի պեղումները:
*1968-1990թթ. համատեղության դասախոսել է ԵՊՀ-ում:
*1970թ.-ից ղեկավարել է Արտաշատի պեղումները:
*1982-1990թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ պատմության և տնտեսագիտության բաժանմունքի ակադ-քարտուղար:
==Ձեռքբերումներ==
*1941թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
*1954թ.՝ պատմական գիտությունների դոկտոր:
*1957թ.՝ պրոֆեսոր:
*1965թ.՝ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ:
*1968թ.՝ ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ:
*1974թ.՝ ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս:
*1978, 1986թթ.՝ ՀԽՍՀ Պետական մրցանակներ:
*«Կարմիր դրոշի» շքանշան:
*Հայրենական մեծ պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
*«Կարմիր աստղի» շքանշան:
*«Աշխատանքային կարմիր դրոշի» 2 շքանշան:
*Մեդալներ:
==Այլ==
*Հրանտ Առաքելյանի հայրն է:
*Գիտական աշխատություններ վերաբերում են Հայաստանի հին և միջնադարյան արվեստի, նյութական մշակույթի հուշարձանների, քաղաքների և արհեստների պատմությանը:
*Հեղինակ է շուրջ 100 գիտական հոդվածների և գրքերի:
*Բաբկեն Առաքելյանի ջանքերով ՀԽՍՀ ԳԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտը հրատարակել է մատենաշարեր. «Հնագիտական պեղումները Հայաստանում» (22 պրակ), «Հայաստանի հնագիտական հուշարձաններ» (14 պրակ), «Դիվան հայ վիմագրության» (6 պրակ), «Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն» (18 հատոր), «Հայ ժողովրդական հեքիաթներ» (13 հատոր) և այլն: Բաբկեն Առաքելյանը` որպես հեղինակ և խմբագիր, գործուն մասնակցություն է ունեցել «Հայ ժողովրդի պատմություն» 8-հատորյակի II և III հատորների ստեղծմանը:
*Նրա ղեկավարությանբ պաշտպանվել է թեկնածուական 9 ատենախոսություն:
*Բազմիցս զեկուցումներով հանդես է եկել միջազգային գիտաժողովներում (Մոսկվա, Փարիզ, Լիսաբոն, Լոնդոն, Հռոմ, Կահիրե և այլն):
*Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին:
=Մատենագիտություն=
*Առաքելյան Բ.Ն., Հայկական պատկերաքանդակները IV-VII դարերում, Ե., 1949:
*Առաքելյան Բ.Ն., Գառնի, Հ. 1-3, Ե., 1951-1962 (հ. 1-2, ռուսերեն, հ. 3 (համահեղինակ):
*Առաքելյան Բ.Ն., Քաղաքները և արհեստնետը Հայաստանում IX-XIII դարերում, հ. 1-2, Ե., 1958-1964:
*Առաքելյան Բ.Ն., Հին Արտաշատ, Ե., 1975:
*Առաքելյան Բ.Ն., Ակնրակներ Հին Հայաստանի արվեստի պատմություն, Ե., 1976:
*Аракелян Б.Н., Арташат, Е., 1982.
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Ականավոր հայագետը: (Բ.Ն. Առաքելյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Սովետ. Հայաստան. - 1973. - № 4. - էջ 26-27:
*Առաքելյան Բաբկեն Նիկոլայի (1912-2004): Ով ով է. հայեր: Կենսագրական հանրագիտարան. - Եր.: ՀՀ հրատ. - 2005. - Հ. 1. - էջ 113:
*Առաքելյան Բաբկեն Նիկոլայի: (1912-2004): Հայկական համառոտ հանրագիտարան. - Եր. - 1990. - Հ. 1. - էջ 258:
*Բաբկեն Նիկոլայի Առաքելյան: Պատմաբանասիրական հանդես / ՀՀ ԳԱԱ. - 2004. - № 2. - էջ 314-315. - Մահախոսական:
*Բարխուդարյան, Վ., Վաստակաշատ պատմաբան-հնագետը: (Հայկական ՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս Բ.Ն. Առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ): Սովետ. Հայաստան. - 1982. - 3 փետրվարի:
*Թումանյան, Հ. Ե., Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1959. - № 3. - էջ 73-77: Առալելյան Բ. Ն. Քաղաքները և արհեստները Հայաստանում X-XIII դարերում. Հ. 1. - Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1958. - 376 էջ., 76թ. նկ. – Գրախոսություն:
*Կարախանյան, Գ. Հ., Բազմավաստակ գիտնականը: (Հայկական ՀՍՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ Բաբկեն Առաքելյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1971. - № 12. - էջ 80-81:
*Կարախանյան, Գ. Հ., Հայաստանի պատմության և մշակույթի ականավոր հետազոտողը: (ՀՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս Բ. Ն. Առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակը): Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1982. - № 2. - էջ 96-99:
*Կարախանյան, Գ. Հ., Հայագիտության երախտավորը: (Հայկական ՍՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ Բ.Ն. Առաքելյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Սովետական Հայաստան. - 1972. - 1 փետրվարի:
*Հակոբյան, Ս., Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1952. - № 3. - էջ 105-109: Առաքելյան Բ. Ն. Հայաստանի պատկերաքանդակները IV-VII դարերում. - Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1948. - 128 էջ:
*Հովնաթան, Հ., Անմնացորդ նվիրումով: [Բ.Ն. Առաքելյանի մասին]: Հայրենիքի ձայն. - 1971. - 24 նոյեմբ. - էջ 4:
*Մնացականյան, Ա. Շ., Պատմաբանասիրական հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1965. - № 4. - էջ 259-265: Առաքելյան Բ. Ն. Քաղաքները և արհեստները Հայաստանում. Հ. 1-2. - Եր. - 1958-1964:
*Պարսամյան, Վ. Ա., Հայագիտական վաստակով: [Բ.Ն. առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ]: Հայրենիքի ձայն. - 1982. - 10 փետր. - էջ 4:
*Տիրացյան, Գ. Ա., Բ.Ն. Առաքելյան: (Ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1972. - № 1. - էջ 286:
*Տիրացյան, Գ. Ա., Բաբկեն Առաքելյան: (Ծննդյան 80-ամյակի առթիվ): Պատմաբանասիրական հանդես / ՀՀ ԳԱԱ. - 1992. - էջ 195-196:
*Академик Б.Н. Аракелян-исследователь античной и средневековой истории и археологии Армении. (К 70-летию со дня рождения): Реф. сб. [Предисл. Г.А. Тирацяна: Заслуженный историк-археолог. -С. 3-6. - Ер. - 1982. - 48 с.]: (Научно-информ. бюл. Сер. 1. Обществ. науки в АрмССР; № 3. / АН АрмССР, Сектор науч. информации по обществ. наукам).
*[http://www.ysu.am/persons/hy/Babken-Araqelyan Բաբկեն Առաքելյան, ԵՊՀ պաշտոնական կայք:]
*[http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/cgi-bin/library.cgi?e=d-01000-00---off-0academic--00-1----0-10-0---0---0direct-10---4------%2e%2e-0-1l--11-en-50---20-about---00-3-1-00-0--4--0--0-0-11-10-0utfZz-8-00&a=d&c=academic&cl=CL1&d=HASH0141629ac4f6d1bd20178abb.1 Բաբկեն Առաքելյանի կյանքի և գործունեության հիմնական տարեթվերը:]
*[http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/cgi-bin/library.cgi?e=d-01000-00---off-0academic--00-1----0-10-0---0---0direct-10---4------%2e%2e-0-1l--11-en-50---20-about---00-3-1-00-0--4--0--0-0-11-10-0utfZz-8-00&a=d&c=academic&cl=CL1&d=HASH0141629ac4f6d1bd20178abb.2 Բաբկեն Առաքելյանի կյանքի և գործունեության համառոտ ակնարկ:]
*[http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/cgi-bin/library.cgi?e=d-01000-00---off-0academic--00-1----0-10-0---0---0direct-10---4------%2e%2e-0-1l--11-en-50---20-about---00-3-1-00-0--4--0--0-0-11-10-0utfZz-8-00&a=d&c=academic&cl=CL1&d=HASH0141629ac4f6d1bd20178abb.3.1 Բաբկեն Առաքելյան աշխատանքների մատենագիտություն:]
[[Category:Հնագետներ]] [[Category:Գիտնականներ]] [[Category:Պատմագետներ]]
| name-am = Առաքելյան Բաբկեն Նիկոլայի
| name-am-aliases =
| name-ru = Аракелян Бабкен Николаевич
| name-ru-aliases =
| name-lat =
| name-en = Arakelyan Babken
| name-fr =
| image = 143 2.png
| birth-date = 01.02.1912
| birth-place = Մրգաշատ, Հայաստան
| death-date = 16.08.2004
| death-place = Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
| description = Պատմաբան, հնագետ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1912թ. փետրվարի 1-ին Հայաստանի Արմավիրի մարզի Մրգաշատ գյուղում:
Մահացել է 2004թ. օգոստոսի 16-ին Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:
==Կրթություն==
*1933-1938թթ. սովորել է Երևանի պետական համալսարանի պատմության ֆակուլտետում:
*1938-1941թթ. սովորել է Պատմության ինստիտուտի ասպիրանտուրայում:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1946-1949թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ Պատմության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող:
*1949թ.-ից ղեկավարել է Գառնիի պեղումները:
*1949-1959թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ հնագիտության և վիմագրության բաժնի վարիչ:
*1959-1986թթ.՝ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի տնօրեն:
*1962-1972թթ. ղեկավարել է Արմավիրի պեղումները:
*1968-1990թթ. համատեղության դասախոսել է ԵՊՀ-ում:
*1970թ.-ից ղեկավարել է Արտաշատի պեղումները:
*1982-1990թթ.՝ ՀԽՍՀ ԳԱ պատմության և տնտեսագիտության բաժանմունքի ակադ-քարտուղար:
==Ձեռքբերումներ==
*1941թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
*1954թ.՝ պատմական գիտությունների դոկտոր:
*1957թ.՝ պրոֆեսոր:
*1965թ.՝ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ:
*1968թ.՝ ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ:
*1974թ.՝ ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս:
*1978, 1986թթ.՝ ՀԽՍՀ Պետական մրցանակներ:
*«Կարմիր դրոշի» շքանշան:
*Հայրենական մեծ պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
*«Կարմիր աստղի» շքանշան:
*«Աշխատանքային կարմիր դրոշի» 2 շքանշան:
*Մեդալներ:
==Այլ==
*Հրանտ Առաքելյանի հայրն է:
*Գիտական աշխատություններ վերաբերում են Հայաստանի հին և միջնադարյան արվեստի, նյութական մշակույթի հուշարձանների, քաղաքների և արհեստների պատմությանը:
*Հեղինակ է շուրջ 100 գիտական հոդվածների և գրքերի:
*Բաբկեն Առաքելյանի ջանքերով ՀԽՍՀ ԳԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտը հրատարակել է մատենաշարեր. «Հնագիտական պեղումները Հայաստանում» (22 պրակ), «Հայաստանի հնագիտական հուշարձաններ» (14 պրակ), «Դիվան հայ վիմագրության» (6 պրակ), «Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն» (18 հատոր), «Հայ ժողովրդական հեքիաթներ» (13 հատոր) և այլն: Բաբկեն Առաքելյանը` որպես հեղինակ և խմբագիր, գործուն մասնակցություն է ունեցել «Հայ ժողովրդի պատմություն» 8-հատորյակի II և III հատորների ստեղծմանը:
*Նրա ղեկավարությանբ պաշտպանվել է թեկնածուական 9 ատենախոսություն:
*Բազմիցս զեկուցումներով հանդես է եկել միջազգային գիտաժողովներում (Մոսկվա, Փարիզ, Լիսաբոն, Լոնդոն, Հռոմ, Կահիրե և այլն):
*Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին:
=Մատենագիտություն=
*Առաքելյան Բ.Ն., Հայկական պատկերաքանդակները IV-VII դարերում, Ե., 1949:
*Առաքելյան Բ.Ն., Գառնի, Հ. 1-3, Ե., 1951-1962 (հ. 1-2, ռուսերեն, հ. 3 (համահեղինակ):
*Առաքելյան Բ.Ն., Քաղաքները և արհեստնետը Հայաստանում IX-XIII դարերում, հ. 1-2, Ե., 1958-1964:
*Առաքելյան Բ.Ն., Հին Արտաշատ, Ե., 1975:
*Առաքելյան Բ.Ն., Ակնրակներ Հին Հայաստանի արվեստի պատմություն, Ե., 1976:
*Аракелян Б.Н., Арташат, Е., 1982.
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Ականավոր հայագետը: (Բ.Ն. Առաքելյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Սովետ. Հայաստան. - 1973. - № 4. - էջ 26-27:
*Առաքելյան Բաբկեն Նիկոլայի (1912-2004): Ով ով է. հայեր: Կենսագրական հանրագիտարան. - Եր.: ՀՀ հրատ. - 2005. - Հ. 1. - էջ 113:
*Առաքելյան Բաբկեն Նիկոլայի: (1912-2004): Հայկական համառոտ հանրագիտարան. - Եր. - 1990. - Հ. 1. - էջ 258:
*Բաբկեն Նիկոլայի Առաքելյան: Պատմաբանասիրական հանդես / ՀՀ ԳԱԱ. - 2004. - № 2. - էջ 314-315. - Մահախոսական:
*Բարխուդարյան, Վ., Վաստակաշատ պատմաբան-հնագետը: (Հայկական ՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս Բ.Ն. Առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ): Սովետ. Հայաստան. - 1982. - 3 փետրվարի:
*Թումանյան, Հ. Ե., Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1959. - № 3. - էջ 73-77: Առալելյան Բ. Ն. Քաղաքները և արհեստները Հայաստանում X-XIII դարերում. Հ. 1. - Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1958. - 376 էջ., 76թ. նկ. – Գրախոսություն:
*Կարախանյան, Գ. Հ., Բազմավաստակ գիտնականը: (Հայկական ՀՍՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ Բաբկեն Առաքելյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1971. - № 12. - էջ 80-81:
*Կարախանյան, Գ. Հ., Հայաստանի պատմության և մշակույթի ականավոր հետազոտողը: (ՀՍՍՀ ԳԱ ակադեմիկոս Բ. Ն. Առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակը): Լրաբեր հաս. գիտ. / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1982. - № 2. - էջ 96-99:
*Կարախանյան, Գ. Հ., Հայագիտության երախտավորը: (Հայկական ՍՍՀ ԳԱ թղթակից-անդամ Բ.Ն. Առաքելյանի ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Սովետական Հայաստան. - 1972. - 1 փետրվարի:
*Հակոբյան, Ս., Տեղեկագիր հասարակական գիտությունների / ՀՍՍՌ ԳԱ. - 1952. - № 3. - էջ 105-109: Առաքելյան Բ. Ն. Հայաստանի պատկերաքանդակները IV-VII դարերում. - Եր.։ ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ. - 1948. - 128 էջ:
*Հովնաթան, Հ., Անմնացորդ նվիրումով: [Բ.Ն. Առաքելյանի մասին]: Հայրենիքի ձայն. - 1971. - 24 նոյեմբ. - էջ 4:
*Մնացականյան, Ա. Շ., Պատմաբանասիրական հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1965. - № 4. - էջ 259-265: Առաքելյան Բ. Ն. Քաղաքները և արհեստները Հայաստանում. Հ. 1-2. - Եր. - 1958-1964:
*Պարսամյան, Վ. Ա., Հայագիտական վաստակով: [Բ.Ն. առաքելյանի ծննդյան 70-ամյակի առթիվ]: Հայրենիքի ձայն. - 1982. - 10 փետր. - էջ 4:
*Տիրացյան, Գ. Ա., Բ.Ն. Առաքելյան: (Ծննդյան 60-ամյակի առթիվ): Պատմաբանասիր. հանդես / ՀՍՍՀ ԳԱ. - 1972. - № 1. - էջ 286:
*Տիրացյան, Գ. Ա., Բաբկեն Առաքելյան: (Ծննդյան 80-ամյակի առթիվ): Պատմաբանասիրական հանդես / ՀՀ ԳԱԱ. - 1992. - էջ 195-196:
*Академик Б.Н. Аракелян-исследователь античной и средневековой истории и археологии Армении. (К 70-летию со дня рождения): Реф. сб. [Предисл. Г.А. Тирацяна: Заслуженный историк-археолог. -С. 3-6. - Ер. - 1982. - 48 с.]: (Научно-информ. бюл. Сер. 1. Обществ. науки в АрмССР; № 3. / АН АрмССР, Сектор науч. информации по обществ. наукам).
*[http://www.ysu.am/persons/hy/Babken-Araqelyan Բաբկեն Առաքելյան, ԵՊՀ պաշտոնական կայք:]
*[http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/cgi-bin/library.cgi?e=d-01000-00---off-0academic--00-1----0-10-0---0---0direct-10---4------%2e%2e-0-1l--11-en-50---20-about---00-3-1-00-0--4--0--0-0-11-10-0utfZz-8-00&a=d&c=academic&cl=CL1&d=HASH0141629ac4f6d1bd20178abb.1 Բաբկեն Առաքելյանի կյանքի և գործունեության հիմնական տարեթվերը:]
*[http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/cgi-bin/library.cgi?e=d-01000-00---off-0academic--00-1----0-10-0---0---0direct-10---4------%2e%2e-0-1l--11-en-50---20-about---00-3-1-00-0--4--0--0-0-11-10-0utfZz-8-00&a=d&c=academic&cl=CL1&d=HASH0141629ac4f6d1bd20178abb.2 Բաբկեն Առաքելյանի կյանքի և գործունեության համառոտ ակնարկ:]
*[http://greenstone.flib.sci.am/gsdl/cgi-bin/library.cgi?e=d-01000-00---off-0academic--00-1----0-10-0---0---0direct-10---4------%2e%2e-0-1l--11-en-50---20-about---00-3-1-00-0--4--0--0-0-11-10-0utfZz-8-00&a=d&c=academic&cl=CL1&d=HASH0141629ac4f6d1bd20178abb.3.1 Բաբկեն Առաքելյան աշխատանքների մատենագիտություն:]
[[Category:Հնագետներ]] [[Category:Գիտնականներ]] [[Category:Պատմագետներ]]
