6701
edits
Changes
Նոր էջ «{{Person | name-am = Գիլանենց Պետրոս դի Սարգիս | name-am-aliases = Պյոտր Գիլանսկի, Պետրոս Կալանիցկի, Պյոտր Սերգ...»:
{{Person
| name-am = Գիլանենց Պետրոս դի Սարգիս
| name-am-aliases = Պյոտր Գիլանսկի, Պետրոս Կալանիցկի, Պյոտր Սերգեև
| name-ru = Гиланенц Петрос ди Саргис
| name-ru-aliases = Пётр Гилански, Петрос Каланицкий, Пётр Сергеев
| name-lat =
| name-en = Gilanents Petros di Sargis
| name-fr =
| image = Boy.jpg
| birth-date =
| birth-place = Նոր Ջուղա, Իրան
| death-date = 1724
| death-place = Ռեշտ, Իրան
| description = Հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է Իրանի Սպահան քաղաքի Նոր Ջուղա հայկական թաղամասում:
Մահացել է 1724թ. Իրանի Ռեշտ քաղաքի մոտ:
==Կրթություն==
*Սկզբնական կրթությունը ստացել է Նոր Ջուղայի Ամենափրկիչ վանքի դպրանոցում:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*Ներգրավվելով հոր առևտրական գործունեության մեջ՝ շրջագայել է Մերձավոր և միջին Արևելքում, Եվրոպայում և Ռուսաստանում:
*Ամստերդամում աջակցել է Ղուկաս Վանանդեցուն:
*Հայաստանի ազատագրումը կապելով ռուս զենքի հաջողության հետ՝ ռուսական ցար Պետրոս I-ի պարսկական արշավանքի նախօրյակին իր միջոցներով ստեղծել և գլխավորել է հայկական հեծյալ ջոկատ, որը 1722թ. օգոստոսի 23-ին ռուսական առաջապահ զորքերի հետ մտել է Դերբենդ (Դաղստան):
*1723թ. Ռեշտի մոտ ռուսական բանակի հայազգի զորավարներ Ա. Աբրահամովի և Ախիջանենց Աղազար դի Խաչիկի հետ կայացած համաձայնության արդյունքում դարձել է Հայկական էսկադրոնի ընդհանուր հրամանատարը:
==Այլ==
*Տիրապետել է արևելյան և եվրոպական մի քանի լեզուների:
*Թողել է Նոր Ջուղայի բարբառով գրված զեկուցագրերի ժողովածու, որտեղ բացի ռազմական տեղեկություններից արժեքավոր տեղեկություններ կան Այսրկովկասի, Հայաստանի, Մերձավոր և Միջին Արևելքի երկրների պատմության, ազգագրության, ռազմաքաղաքական իրավիճակի, այդ երկրների ժողովուրդների կենցաղի, բարքերի մասին:
*Արքունիքին ուղարկած իր զեկուցագրերից մեկում գեներալ Վ․ Յա․ Լենաշովը գրել է, որ «Տայ Պյոտր Սերգեևը հավատարիմ ու ջանասեր ծառայությամբ, ունեցած հեծյալներով (որոնց պահում է իր միջոցներով) ինձ մեծ օգնություն է ցույց տալիս», և նրան ներկայացրել է պարգեվատրման:
*Զոհվել է Ռեշտի համար մղած մարտերում:
=Մատենագիտություն=
*Գիլենանց Պետրոս դի Սարգիս, Ժամանակագրութիւն (հրտ. և ծնթգր.՝ Գ. Ախվերդյանի), «Կռունկ հայոց աշխարհին», 1863, N2-3:
*[http://www.vostlit.info/Texts/rus10/Gilanenz/framepred.htm Гиланенц Петрос ди Саргис., Дневник осады Испагани афганами, веденный Петросом ди Саргис Гиланенц, в 1722 и 1723 годах.]
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Հովհաննիսյան Ա.Գ., Պետրոս դի Սարգիս Գիլենանց, Էջմիածին, 1916:
*Լեո, Երկերի ժողովածու, հ. 3, գիրք 2, Ե., 1973:
*Хачатрян А.Н., Армянские войско в XVIII в., Из истории армянско-русского военного содружества., Е., 1968.
[[Category:Ռազմական գործիչներ]] [[Category:Ազգային-ազատագրական շարժամն գործիչներ]]
| name-am = Գիլանենց Պետրոս դի Սարգիս
| name-am-aliases = Պյոտր Գիլանսկի, Պետրոս Կալանիցկի, Պյոտր Սերգեև
| name-ru = Гиланенц Петрос ди Саргис
| name-ru-aliases = Пётр Гилански, Петрос Каланицкий, Пётр Сергеев
| name-lat =
| name-en = Gilanents Petros di Sargis
| name-fr =
| image = Boy.jpg
| birth-date =
| birth-place = Նոր Ջուղա, Իրան
| death-date = 1724
| death-place = Ռեշտ, Իրան
| description = Հայ ազգային-ազատագրական շարժման գործիչ:
}}
=Կենսագրություն=
Ծնվել է Իրանի Սպահան քաղաքի Նոր Ջուղա հայկական թաղամասում:
Մահացել է 1724թ. Իրանի Ռեշտ քաղաքի մոտ:
==Կրթություն==
*Սկզբնական կրթությունը ստացել է Նոր Ջուղայի Ամենափրկիչ վանքի դպրանոցում:
==Աշխատանքային գործունեություն==
*Ներգրավվելով հոր առևտրական գործունեության մեջ՝ շրջագայել է Մերձավոր և միջին Արևելքում, Եվրոպայում և Ռուսաստանում:
*Ամստերդամում աջակցել է Ղուկաս Վանանդեցուն:
*Հայաստանի ազատագրումը կապելով ռուս զենքի հաջողության հետ՝ ռուսական ցար Պետրոս I-ի պարսկական արշավանքի նախօրյակին իր միջոցներով ստեղծել և գլխավորել է հայկական հեծյալ ջոկատ, որը 1722թ. օգոստոսի 23-ին ռուսական առաջապահ զորքերի հետ մտել է Դերբենդ (Դաղստան):
*1723թ. Ռեշտի մոտ ռուսական բանակի հայազգի զորավարներ Ա. Աբրահամովի և Ախիջանենց Աղազար դի Խաչիկի հետ կայացած համաձայնության արդյունքում դարձել է Հայկական էսկադրոնի ընդհանուր հրամանատարը:
==Այլ==
*Տիրապետել է արևելյան և եվրոպական մի քանի լեզուների:
*Թողել է Նոր Ջուղայի բարբառով գրված զեկուցագրերի ժողովածու, որտեղ բացի ռազմական տեղեկություններից արժեքավոր տեղեկություններ կան Այսրկովկասի, Հայաստանի, Մերձավոր և Միջին Արևելքի երկրների պատմության, ազգագրության, ռազմաքաղաքական իրավիճակի, այդ երկրների ժողովուրդների կենցաղի, բարքերի մասին:
*Արքունիքին ուղարկած իր զեկուցագրերից մեկում գեներալ Վ․ Յա․ Լենաշովը գրել է, որ «Տայ Պյոտր Սերգեևը հավատարիմ ու ջանասեր ծառայությամբ, ունեցած հեծյալներով (որոնց պահում է իր միջոցներով) ինձ մեծ օգնություն է ցույց տալիս», և նրան ներկայացրել է պարգեվատրման:
*Զոհվել է Ռեշտի համար մղած մարտերում:
=Մատենագիտություն=
*Գիլենանց Պետրոս դի Սարգիս, Ժամանակագրութիւն (հրտ. և ծնթգր.՝ Գ. Ախվերդյանի), «Կռունկ հայոց աշխարհին», 1863, N2-3:
*[http://www.vostlit.info/Texts/rus10/Gilanenz/framepred.htm Гиланенц Петрос ди Саргис., Дневник осады Испагани афганами, веденный Петросом ди Саргис Гиланенц, в 1722 и 1723 годах.]
=Տե՛ս նաև=
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
*Հովհաննիսյան Ա.Գ., Պետրոս դի Սարգիս Գիլենանց, Էջմիածին, 1916:
*Լեո, Երկերի ժողովածու, հ. 3, գիրք 2, Ե., 1973:
*Хачатрян А.Н., Армянские войско в XVIII в., Из истории армянско-русского военного содружества., Е., 1968.
[[Category:Ռազմական գործիչներ]] [[Category:Ազգային-ազատագրական շարժամն գործիչներ]]
