Թորոս Ռոսլին

Hayazg-ից
Թորոս Ռոսլին
Торос Рослин
Toros Ruslin1.jpg
Անգլերեն: Toros Roslin
Հայերեն: Թորոս Ռոսլին
Համառոտ տվյալներ:
XIII դ. 2-րդ կեսի մանրանկարիչ և գրիչ:



Կենսագրություն

Ծննդյան և մահվան թվերն անհայտ են:

Աշխատանքային գործունեություն

  • XIII դ. 2-րդ կեսի մանրանկարիչ և գրիչ:
  • Կիլիկիայի մանրանկարչության դպրոցի խոշորագույն ներկայացուցիչ:
  • Գործել է Կիլիկիայում՝ Հռոմկլայի դղյակին կից գրչատանը և Սիսում:

Պատկերազարդ մատյաններ

  • «Զեյթունի Ավետարանը», 1256 (Մատենադարան, ձեռ. № 10450):
  • «Մալաթիայի Ավետարանը», 1268 (Մատենադարան, ձեռ. № 10675):
  • «Սեբաստիայի Ավետարանը», 1262 (ձեռ. № 539, Բալթիմորի Ուոլտերս պատկերասրահ):
  • Ավետարաններ, 1260, 1262,1265 (Երուսաղեմի Ս. Հակոբյանց վանքի մատենադարան):
  • Մաշտոց, 1266 (ձեռ. № 251, 2660, 1956, 2027, Երուսաղեմի Ս. Հակոբյանց վանքի մատենադարան):

Այլ

  • Թորոս Ռոսլինին են վերագրվում երեք անստորագիր Ավետարանների՝ «Վասակ իշխանի Ավետարանի» (Վաշինգտոնի Ֆրիր պատկերասրահ, ձեռ. № 32.18), «Հեթում Ա-ի Ավետարանի» (1266) պատառիկների և 1250թ ամ 1251թ-ի Ավետարանի (բոլորը՝ Մատենադարան, ձեռ. № 5458, 8321) մանրանկարները:Պահպանվել են նրա ստորագրությամբ 7 պատկերազարդ մատյաններ:
  • Հետևելով հայկական մանրանկարչության արվեստում ընդունված պատկերագրական նորմերին՝ Թորոս Ռոսլինը երբեմն, բյուզանդական օրինակների ազդեցությամբ, փոխել է պատկերագրման տեսակը կամ ընդունել բյուզանդական հորինվածքներ:
  • Մարգարեական գրությունների ոլորաթերթերը բռնած հինկտակարանային մարգարեներին տեղադրելով նորկտակարանային առանձին տեսարաններում և խորանների ճակատամասերում՝ նա ցույց է տվել Հին և Նոր կտակարանների դաշնությունը՝ հիշեցնելով, որ Քրիստոսի կյանքի իրադարձությունները մարգարեացված էին Հին կտակարանում:Ավետարանիչների պատկերներում երբեմն զգացվում է միաժամանակ XI դ. Անիի և XII դ. կիլիկյան գրքարվեստի ազդեցությունը:
  • Մանրանկարներում Թորոս Ռոսլինը վերածնել է վաղ քրիստոնեական արվեստից հայտնի բազմաթիվ թեմաներ («Երեք մանկունք կրակե հնոցում», «Ահեղ դատաստան», Հովնան մարգարեի պատմության դրվագները ևն), վերականգնել արքայական տան անդամների պատկերներով ձեռագրերը զարդարելու ավանդույթը:
  • Նրա զարդագրերը նրբագեղ են և հարուստ:«Զեյթունի Ավետարանում» առկա առանձին զարդագրեր, ինչպես և մարդագիր «Ե»-ն նորություն էին հայ գրքարվեստում:
  • Թորոս Ռոսլինը բացառիկ տեղ է գրավում միջնադարյան արվեստի մեջ՝ Արևելյան և Արևմտյան եկեղեցիների մանրանկարչա-գեղանկարչական դպրոցների ներկայացուցիչների շարքում:
  • «Թորոս Ռոսլինը Վերածնունդ է: Ինչպիսի՛ էլեկտրականությամբ է այդ մարդը օժտված: Նա ամենամեծ նկարիչն է: Ուչելլոյի դժբախտությունն այն էր, որ չէր տեսել Թորոս Ռոսլինի նկարները: Ողբերգություն է, բայց իրականություն, որ աշխարհի մեծ արվեստը միշտ չէ, որ հասանելի է բոլոր նկարիչներին»:

Արշիլ Գորկի

Նկարներ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Տե՛ս նաև