Աբրահամյան Մարտիրոս

Hayazg-ից
Աբրահամյան Մարտիրոս
Абрамян Мартирос
Մարտիրոս ;Ա.PNG
Այլ անուններ: Բաշգյառնեցի Մարտիրոս
Անգլերեն: Abrahamyan Martiros
Հայերեն: Աբրահամյան Մարտիրոս
Ծննդյան տարեթիվը: 1886
Ծննդավայրը: Բաշ Գյառնի, Հայաստան
Մահվան տարեթիվը: 1957
Մահվան վայրը: Թեհրան, Իրան
Համառոտ տվյալներ:
Հայ ազատագրական շարժման գործիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1886թ. Հայաստանի Բաշ Գայռնի բնակավայրում:

Կրթություն

  • Կրթությունը ստացել է ծննդավայրում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1904թ. անդամագրվել է Գայլ Վահանի «Մասիս» ֆիդայական խմբին:
  • 1905-1906թթ. հայ-թաթարական ընդհարումների ժամանակ՝ ինքնապաշտպանական ջոկատի հրամանատար (գործել է Կոտայքում), ապա Դրոյի հրամանատարությամբ մասնակցել է Սիսիանի և Գողթնի պաշտպանությանը:
  • 1908թ. անցել է Պարսկաստան, մասնակցել Իրանական հեղափոխությանը:
  • 1914-1918թթ.` Առաջին աշխարհամարտի ժամանակ, եղել է վաշտի հրամանատար՝ Դրոյի կամավորական 2-րդ ջոկատի կազմում:
  • 1918թ.՝ հեծյալ զորախմբի հրամանատար Բաշ Ապարանի ճակատամարտում:
  • 1920թ.՝ թուրք-հայկական պատերազմի օրերին, պաշտպանել է ռազմավարական հատուկ նշանակության Մարգարայի կամուրջը:
  • 1920թ. դեկտեմբերին գործել է Զանգեզուրում:
  • 1921թ. ղեկավար մասնակցություն է ունեցել Փետրվարյան հակախորհրդարանական ապստամբությանը, «Հայրենիքի փրկության կոմիտեի» ստեղծմանը:

Ձեռքբերումներ

  • ՀՀԴ կուսակցության անդամ:

Այլ

  • Նրա զորամասը գրավել է Քանաքեռն ու Երևանը, գրոհել բանտի վրա և ազատել որոշ քաղաքական գործիչների:
  • 1921թ.-ից՝ որպես վտարանդի, ապրել է Թեհրանում:
  • 1909-1911թթ. Աբրահամյանը ձերբակալվել և բանտարկել է Երևանի, ապա Նովոչերկասկի բանտերում:
  • 1990թ. աճյունը Թեհրանից տեղափոխվել և ամփոփվել է Գառնիում:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
  • Երկեր Փետրվարյան օրերից, «Ալիք», Թեհրան:
  • Բաշգյառնեցի Մարտիրոսի հուշերը (1957 թ․–ի փետրվարի 18-22), «Ալիք», Թեհրան, 1978թ․–ի հունիս-դեկտեմբեր:
  • Վալադյան Վ․, «Գաղափարի և գործի մարդը» (Բաշգյառնեցի Մարտիրոս), «Հայրենիք», հ 36, N3.:
  • ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Աբրահամյան Մարտիրոս: