«Ֆեթվաճյան Արշակ Աբրահամի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Ֆեթվաճյան Արշակ Աբրահամի | name-am-aliases = | name-ru = Фетвачян Аршак Абраамович | name-ru-a...»:) |
|||
(Միևնույն մասնակցի 22 միջանկյալ տարբերակներ թաքցրված է) | |||
Տող 2. | Տող 2. | ||
| name-am = Ֆեթվաճյան Արշակ Աբրահամի | | name-am = Ֆեթվաճյան Արշակ Աբրահամի | ||
| name-am-aliases = | | name-am-aliases = | ||
− | | name-ru = | + | | name-ru = Фетваджян Аршак Абрамович |
| name-ru-aliases = | | name-ru-aliases = | ||
| name-lat = | | name-lat = | ||
| name-en = Fetvachyan Arshak | | name-en = Fetvachyan Arshak | ||
| name-fr = | | name-fr = | ||
− | | image = | + | | image = Fetvachyan-Arshak.jpg |
− | | birth-date = | + | | birth-date = 01.10.1866 |
− | | birth-place = | + | | birth-place = Տրապիզոն, Թուրքիա |
− | | death-date | + | | death-date = 07.10.1947 |
− | | death-place | + | | death-place = Մեդֆորդ, ԱՄՆ |
− | | description = | + | | description = Նկարիչ: |
}} | }} | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
− | Ծնվել է | + | Ծնվել է 1866թ. հոկտեմբերի 1-ին Թուրքիայի Տրապիզոն քաղաքում: |
+ | |||
+ | Մահացել է 1947թ. հոկտեմբերի 7-ին ԱՄՆ-ի Մեդֆորդ քաղաքում: | ||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
− | + | *1887թ. ավարտել է Կոստանդնուպոլսի գեղարվեստի վարժարանը: | |
− | + | *1887-1891թթ. սովորել է Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիայում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին: | |
+ | |||
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
− | * | + | *1891-1895թթ.-ին ստեղծագործել է Վիեննայում, ապա՝ Ս. Պետերբուրգում: |
− | ** | + | *Ստեղծել է ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ գործեր, որոնց շարքում նշանակալի են Անիի ջրանկար պատկերները: |
− | * | + | *Կատարել է Թիֆլիսի Ս. Գևորգ եկեղեցու որմնանկարչական և քանդակագործական ձևավորումները: |
+ | *Կատարել է Կուսանաց անապատի Ս. Ստեփանոս, Արմավիրի Ս. Գևորգ եկեղեցիների վերաշինությունը: | ||
+ | *Պատրաստել է Կարսի Ս. Գրիգոր եկեղեցու բեմը, դուռը: | ||
+ | *Կատարել է Հայաստանի առաջին Հանրապետության 50, 100 և 250 ռուբլի անվանագնով թղթադրամների ձևավորումը: | ||
+ | *Կատարել է Հայաստանի առաջին Հանրապետության առաջին փոստային նամականիշերի ձևավորումը: | ||
+ | *1918թ. Էջմիածնում ստեղծել է տարազների ջրանկար շարք: | ||
+ | |||
+ | ===Կտավներ=== | ||
+ | *«Արևելյան փոստ»: | ||
+ | *«Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան», ՀԱՊ): | ||
+ | *«Ղևոնդ Ալիշան»: | ||
+ | *«Վենետիկի Ս. Մարկոսի տաճարը»: | ||
+ | *«Մատթեոս Իզմիրլյան»: | ||
+ | |||
+ | ==Անհատական ցուցահանդեսներ== | ||
+ | *1899թ.՝ Բաթում: | ||
+ | *1900-1908թթ.՝ Թիֆլիս: | ||
+ | *1902թ.՝ Բաքու: | ||
+ | *1902թ.՝ Պյատիգորսկ: | ||
+ | *1919թ., 1920թ.՝ Փարիզ: | ||
+ | *1921թ.՝ Լոնդոն: | ||
+ | *1922-1923թթ.՝ ԱՄՆ-ում Հարվարդի, Կոլումբիայի, Չիկագոյի, Փրիստոնի համալսարաններում: | ||
+ | *1956թ.՝ Երևան: | ||
==Ձեռքբերումներ== | ==Ձեռքբերումներ== | ||
− | * | + | *Ռուսաստանի նկարիչների ընկերության անդամ: |
− | * | + | |
− | * | + | ==Այլ== |
+ | *1891թ. մասնակցել է Իտալիայի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։ | ||
+ | *1922թ.-ից ապրել է ԱՄՆ-ում: | ||
+ | *Շրջել է Արևելյան Հայաստանում, նկարել հայկական ճարտարապետական հուշարձաններ: | ||
+ | *Հեղինակ է դիմանկարների, հայոց պատմության, դիցաբանական, ազգագրական թեմաներով գործերի, հայկական, մանրանկարներից ընդօրինակումների: | ||
+ | *Կտակի համաձայն՝ գործերը հանձնվել են Հայաստանի ազգային պատկերասրահին: | ||
+ | *1948թ.-ին աճյունը տեղափոխվել է Երևան: | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
− | + | Ani. hasarakakan shenqy yev ashtaraky.jpg | |
− | + | Ani.Majr tachary.jpg | |
+ | Ashnan motiv.jpg | ||
+ | Jesus 02.jpg | ||
+ | Jesus.jpg | ||
+ | Manuk.jpg | ||
+ | Անի. միջնաբերդի եկեղեցին.jpg | ||
+ | Անսպասելի հանդիպում Վենետիկի Սբ. Մարկոս եկեղեցում.jpg | ||
+ | Գրիգոր Նարեկացի.jpg | ||
+ | Երեք կնոջ դիմանկար.jpg | ||
+ | Օշականցի երեք կնոջ դիմանկար.jpg | ||
+ | Քրիստոսը և անառակ կինը.jpg | ||
+ | Փոստը սարերում.jpg | ||
+ | Փողոցը Բաթումում.jpg | ||
+ | Տեսարան Կ.Պոլսի մզկիթի բակում.jpg | ||
+ | Վրացական եկեղեցին Անիում.jpg | ||
+ | Պսիքե (Պսիխեա).jpg | ||
+ | Հայ կինը վրացական տարազով.jpg | ||
+ | Կինը մանդոլինով.jpg | ||
+ | Իտալուհի.jpg | ||
+ | Ֆեթվաճյան.jpg | ||
</gallery> | </gallery> | ||
=Տեսանյութեր= | =Տեսանյութեր= | ||
− | *[http://www. | + | *[http://www.youtube.com/watch?v=V_0KPhWoeRk Արշակ Ֆեթվաճյան:] |
=Հրապարակումներ մամուլում= | =Հրապարակումներ մամուլում= | ||
− | *[http://www. | + | *[http://blog.liberal.am/index.php/hy/%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A8/628-%D5%A1%D6%80%D5%B7%D5%A1%D5%AF-%D6%86%D5%A5%D5%A9%D5%BE%D5%A1%D5%B3%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%A1%D5%B6%D5%AB%D5%AB-%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9%D5%A8 Արշակ Ֆեթվաճյան. Անիի նկարիչը:] |
+ | *[http://www.panorama.am/am/miscellaneous/2013/09/05/a-fetvachyan/«... հայ նկարիչների համաստեղութեան մէջ առաւել միջազգային հնչեղութիւն ունեցող վարպետներից է»... Արշակ Ֆեթվաճյան] | ||
=Մատենագիտություն= | =Մատենագիտություն= | ||
− | * | + | *Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Շրջագայություն նկարչաց աշխարհին մեջ «Հանդես Ամսօրյա» 1892 թ. № 1-6, 9-11, 1893 թ. № 3: |
− | * | + | *Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Իմ մտքերը, Բոստոն, 1941: |
+ | *Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Les Ruines d'Ani. Venice, 1906. (ֆրանսերեն). | ||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
− | * | + | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007: |
− | * | + | *Տեր-Մանուելյան Ա., Նկարիչ Արշակ Ֆեթվաճեան, Բեյրութ, 1966: |
+ | *Շիշմանյան Շ., Բնանկարն ու հայ նկարիչները, Երևան, 1958: | ||
+ | *Ерканян В.С., Армянская культура в 1800-1917 гг., Ереван, 1985. | ||
+ | *[http://www.armeniaculture.am/am/Encyclopedia_fetvachyan_arshak ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. ՖԵԹՎԱՃՅԱՆ Արշակ Աբրահամի] | ||
− | [[Category: | + | [[Category:Նկարիչներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 22:18, 6 Հուլիսի 2014-ի դրությամբ
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1866թ. հոկտեմբերի 1-ին Թուրքիայի Տրապիզոն քաղաքում:
Մահացել է 1947թ. հոկտեմբերի 7-ին ԱՄՆ-ի Մեդֆորդ քաղաքում:
Կրթություն
- 1887թ. ավարտել է Կոստանդնուպոլսի գեղարվեստի վարժարանը:
- 1887-1891թթ. սովորել է Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիայում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1891-1895թթ.-ին ստեղծագործել է Վիեննայում, ապա՝ Ս. Պետերբուրգում:
- Ստեղծել է ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ գործեր, որոնց շարքում նշանակալի են Անիի ջրանկար պատկերները:
- Կատարել է Թիֆլիսի Ս. Գևորգ եկեղեցու որմնանկարչական և քանդակագործական ձևավորումները:
- Կատարել է Կուսանաց անապատի Ս. Ստեփանոս, Արմավիրի Ս. Գևորգ եկեղեցիների վերաշինությունը:
- Պատրաստել է Կարսի Ս. Գրիգոր եկեղեցու բեմը, դուռը:
- Կատարել է Հայաստանի առաջին Հանրապետության 50, 100 և 250 ռուբլի անվանագնով թղթադրամների ձևավորումը:
- Կատարել է Հայաստանի առաջին Հանրապետության առաջին փոստային նամականիշերի ձևավորումը:
- 1918թ. Էջմիածնում ստեղծել է տարազների ջրանկար շարք:
Կտավներ
- «Արևելյան փոստ»:
- «Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան», ՀԱՊ):
- «Ղևոնդ Ալիշան»:
- «Վենետիկի Ս. Մարկոսի տաճարը»:
- «Մատթեոս Իզմիրլյան»:
Անհատական ցուցահանդեսներ
- 1899թ.՝ Բաթում:
- 1900-1908թթ.՝ Թիֆլիս:
- 1902թ.՝ Բաքու:
- 1902թ.՝ Պյատիգորսկ:
- 1919թ., 1920թ.՝ Փարիզ:
- 1921թ.՝ Լոնդոն:
- 1922-1923թթ.՝ ԱՄՆ-ում Հարվարդի, Կոլումբիայի, Չիկագոյի, Փրիստոնի համալսարաններում:
- 1956թ.՝ Երևան:
Ձեռքբերումներ
- Ռուսաստանի նկարիչների ընկերության անդամ:
Այլ
- 1891թ. մասնակցել է Իտալիայի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին։
- 1922թ.-ից ապրել է ԱՄՆ-ում:
- Շրջել է Արևելյան Հայաստանում, նկարել հայկական ճարտարապետական հուշարձաններ:
- Հեղինակ է դիմանկարների, հայոց պատմության, դիցաբանական, ազգագրական թեմաներով գործերի, հայկական, մանրանկարներից ընդօրինակումների:
- Կտակի համաձայն՝ գործերը հանձնվել են Հայաստանի ազգային պատկերասրահին:
- 1948թ.-ին աճյունը տեղափոխվել է Երևան:
Նկարներ
Տեսանյութեր
Հրապարակումներ մամուլում
- Արշակ Ֆեթվաճյան. Անիի նկարիչը:
- հայ նկարիչների համաստեղութեան մէջ առաւել միջազգային հնչեղութիւն ունեցող վարպետներից է»... Արշակ Ֆեթվաճյան
Մատենագիտություն
- Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Շրջագայություն նկարչաց աշխարհին մեջ «Հանդես Ամսօրյա» 1892 թ. № 1-6, 9-11, 1893 թ. № 3:
- Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Իմ մտքերը, Բոստոն, 1941:
- Ֆեթվաճյան Ա.Ա., Les Ruines d'Ani. Venice, 1906. (ֆրանսերեն).
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
- Տեր-Մանուելյան Ա., Նկարիչ Արշակ Ֆեթվաճեան, Բեյրութ, 1966:
- Շիշմանյան Շ., Բնանկարն ու հայ նկարիչները, Երևան, 1958:
- Ерканян В.С., Армянская культура в 1800-1917 гг., Ереван, 1985.
- ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. ՖԵԹՎԱՃՅԱՆ Արշակ Աբրահամի