Ֆանարջյան Վիկտոր

Ֆանարջյան Վիկտոր Բարդուղիմեոսի
Фанарджян Виктор Варфоломеевич
Fanarjyan-Viktor.jpg
Անգլերեն: Fanarjyan Victor
Հայերեն: Ֆանարջյան Վիկտոր Բարդուղիմեոսի
Ծննդյան տարեթիվը: 30.03.1929
Ծննդավայրը: Թիֆլիս, Վրաստան
Մահվան տարեթիվը: 06.03.2003
Մահվան վայրը: Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ:
Ֆիզիոլոգ:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1929թ. մարտի 30-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:

Մահացել է 2003թ. մարտի 6-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:

Կրթություն

  • 1951թ. ավարտել է Երևանի բժշկական ինստիտուտը:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1955թ.-ից աշխատել է ՀՀ ԳԱԱ ֆիզիոլոգիայի ինստիտուտում:
  • 1965-1974թթ.՝ փոխտնօրեն:
  • 1962թ.-ից միաժամանակ՝ կենտրոնական նյարդային համակարգի ֆիզիոլոգիայի լաբորատորիայի վարիչ:
  • 1978-1990թթ.՝ ՀՀ ԳԱԱ փոխնախագահ:
  • 1974-1978թթ. և 1983-2003թթ.՝ տնօրեն:
  • «Ինտերմոզգ» պրոբլեմային հանձնաժողովում թեմայի ազգային կուրատոր:
  • «Ուղեղիկի կառուցվածքային և ֆունկցիոնալ կազմակերպումը» պրոբլեմով պարբերաբար հրավիրվող Համամիութենական սիմպոզիումի կազմակերպիչ ու ղեկավար։

Ձեռքբերումներ

  • 1965թ.՝ բժշկական գիտությունների դոկտոր:
  • 1966թ.՝ պրոֆեսոր:
  • 1982թ.՝ ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս:
  • 1974թ.-ից՝ ԳԱԱ թղթակից անդամ:
  • 1984թ.՝ ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամ:
  • 1980թ.՝ Վրաստանի գիտության վաստակավոր գործիչ:
  • 1991թ.՝ «Արարատ» միջազգային ակադեմիայի (Փարիզ) պատվավոր անդամ:
  • 1999թ.՝ ՌԴ բնական գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս:
  • 1995թ.՝ Նյու Յորքի (ԱՄՆ) ԳԱ իսկական անդամ:
  • Ուղեղի ուսումնասիրության գծով Միջազգային կազմակերպության Սովետական ազգային կոմիտեի (ԻԲՐՈ) անդամ:
  • ԻԻՀ Խորեզմի միջազգային առաջին մրցանակի դափնեկիր:
  • Պարգևատրվել է Գերմանիայի Ենայի համալսարանի Ֆրիդրիխ Շիլլերի անվան մեդալով:

Այլ

  • Գիտական աշխատանքները վերաբերվում են նյարդային գործունեության, մասնավորապես ուղեղիկի և ուղեղաբնի գոյացությունների ինտեգրատիվ մեխանիզմների հետազոտմանը:
  • Էապես լրացրել և վերանայել է մի շարք հարցեր, որոնք վերաբերում են ուղեղիկի կենտրոնաձիգ և կենտրոնախույս համակարգերի կազմակերպ-մանը, նրա սեփական ինտեգրատիվ գործունեությանը, ուղեղաբնային մի շարք շարժիչ զգացությունների՝ կարմիր կորիզի, անդաստակային կորիզների, դիմային նյարդի կորիզի, տեսաթմբային կորիզների և ենթակեղևային այլ կառուցվածքների սինապտիկ կազմակերպմանը։
  • Առաջ է քաշել պայմանական կապի ռեցեպտորային տարբերակումը և կենտրոնախույս մասնագիտացումն ապահովող երկու անջատ համակարգերի առկայության վարկածը։
  • Ցույց է տվել սկզբունքորեն նոր՝ ուղեղիկ-կեղևային ուղու առկայությունը, պայմանավորված տեսաթումբ-կեղևային ոչ առանձնահատուկ պրոյեկցիաների ակտիվացմամբ։
  • Ուսումնասիրել է ուղեղիկի և ուղեղաբնի մի շարք կառուցվածքների փոխհարաբերությունների բջջային մեխանիզմները։

Մատենագիտություն

  • Ֆանարջյան Վ.Բ., Ուղեղի կառավարման մեխանիզմները, ուսումնական ձեռնարկ,Ե., 1995:
  • Фанарджян В.В., Регуляторные механизмы восходящего влияния мозжечка, Е., 1966.
  • Фанарджян В.В., О нейронной организации эфферентных систем мозжечка, Л., 1975.
  • Фанарджян В.В., Интегративные механизмы мозжечка, в кн. Частная физиология нервной системы, Л., 1983.
  • Фанарджян В.В., Нейронные механизмы красного ядра, М., 1992.
  • Фанарджян В.В., Нейронная организация ядра лицевого нерва: физиологические аспекты, СПБ, 1992.
  • Фанарджян В.В., Избр. главы нейрофизиологии, Е., 2002.
  • Fanarjyan V., Mechanisms Regulating the Activity of, Facial Nucleus Motoneurones - 2.
  • Fanarjyan V., Synaptic Activation from the Caudal Trigeminal Nucleus, «Neuroscience*, vol. 9, № 4.

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
  • Ակադեմիկոս Վիկտոր Ֆանարջյան