Փանոսյան Ալեքսանդր Գևորգի

Փանոսյան Ալեքսանդր Գևորգի
Паносян Александр Геворкович
Alpaslan.jpg
Այլ անուններ: Ալփասլան
Անգլերեն: Panosyan Aleksandr
Հայերեն: Փանոսյան Ալեքսանդր Գևորգի
Ծննդյան տարեթիվը: 1859
Ծննդավայրը: Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա
Մահվան տարեթիվը: 28.10.1919
Մահվան վայրը: Կոստանդնուպոլիս, Թուրքիա
Համառոտ տվյալներ:
Բանաստեղծ, դրամատուրգ, թարգմանիչ, մանկագիր:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1859թ. Թուրքիայի Կոստանդնուպոլիս քաղաքում:

Կրթություն

  • Ավարտել է Կոստանդնուպոլսի Նուպար-Շահնազարյան դպրոցը:

Աշխատանքային գործունեություն

  • Վարել է կրթական և մշակութային գործունեություն։

Այլ

  • Փանոսյանի ռոմանտիկ շնչով գրված բանաստեղծությունները տպագրվել են Կոստանդնուոլսի ու Փարիզի ֆրանսիական պարբերականներում։
  • Մանկական բանաստեղծությունների առաջին՝ «Շողեր ու ցողեր» ժողովածուով Փանոսյանը արևմտահայ իրականությունում ճանաչվել է իբրև շնորհալի մանկագիր։
  • Ալփասլանը ներբողել է կյանքի գեղեցկություններն ու վայելքը («Ի՜նչ փույթ», «Բաժակներ», «Առ Արուսյակ» ևն), բնության և սիրո զարթոնքը («Մատունք կուսին», «Աչերը», «Բերան կուսին»):
  • Մանկական բանաստեղծություններում ձգտել է մատաղ սերունդին սիրել տալ կյանքն ու բնությունը, սովորեցնել մայրենի լեզուն («Աստծո մոմերը», «Խրթին հարցում», «Արդար բողոք», «Կաղանդն, որ չի գար»:
  • 1880-ական թվականներին հանդես է եկել բազմաժանր գործերով (բանաստեղծություն, առակ, երգիծական մանրապատում, գրաքննադատություն, հայ հասարակական կյանքը վերլուծող հոդվածներ), որոնց մի զգալի մասը ամփոփվել է «Այգեկութ» և «Ազատ քնար» ժողովածուներում։
  • Փանոսյանը գրել է նաև կատակերգություններ՝ «Թեկնածուներ», «Մագնիս», որոնք մի քանի անգամ բեմադրվել են Կոստանդնուպոլսում։
  • Ֆրանսերեն է թարգմանել Միքայել Նալբանդյանի, Մ.Պեշիկթաշլյանի, Պետրոս Դուրյանի, Գ.Զոհրապի, Ա.Չոպանյանի, Ե.Տեմիրճիպաշյանի գործերից:
  • Գրել է նաև ֆրանսերեն:
  • Երբեմն տուրք է տվել ձևապաշտությանը, բայց հրաժարվել է ռոմանտիկական վերացական պաթոսից, անդրերկրային թեմաներից:

Մատենագիտություն

  • Փանոսյան Ա.Գ., Շողեր ու ցօղեր, մանկական բանաստեղծությունների ժողովածու, 1885:
  • Փանոսյան Ա.Գ., Այգեկութ, ժողովածու, 1908:
  • Փանոսյան Ա.Գ., Ազատ քնար, ժողովածու, 1908:
  • Փանոսյան Ա.Գ., Թեկնածուներ, կատակերգություն:
  • Փանոսյան Ա.Գ., Մագնիս (համահեղինակ` Սիպիլ), կատակերգություն:

Տե՛ս նաև