Նիկողոսյան Նիկողայոս Բագրատի

Նիկողոսյան Նիկողայոս Բագրատի
Никогосян Никогайос Багратович
Այլ անուններ:	Նիկողոսյան Նիկոլայ
Անգլերեն:	Nikoghosyan Nikoghayos
Հայերեն:	Նիկողոսյան Նիկողայոս Բագրատի
Ծննդյան տարեթիվը:	02.12.1918
Ծննդավայրը:	Մեծ Շահրիար, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ: Քանդակագործ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1918թ. դեկտեմբերի 2-ին Հայաստանի Հանրապետության Մեծ Շահրիար գյուղում (այժմ՝ qյուղ Նալբանդյան՝ ՀՀ Արմավիրի մարզում):

Կրթություն

• 1947թ. ավարտել է Մոսկվայի գեղարվեստի ինստիտուտը:

Ստեղծագործություններ

• «Պարտիզանի ընտանիքը» արձանիկների շարքը («Մայրը», «Հարսը», «Դուստրը», բոլորը՝ 1942, երանգավորված գիպս, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ):
• «Չեմ ասի» (1942, բրոնզ, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ):
• «Վերջին խուրձը» (1943, բրոնզ, Արևելքի ժողովուրդների արվեստի թանգարան, Մոսկվա):
• «Բանաստեղծ Ա. Իսահակյան» դիմաքանդակ (1944, Արևելքի ժողովուրդների արվեստի թանգարան, երանգավորված գիպս):
• «Պրոֆեսոր Կ.Ն. Իգումնով» դիմաքանդակ (1944, երանգավորված գիպս):
• «Կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյան» (1954, բրոնզ, Տրետյակովյան պատկերասրահ, Մոսկվա):
• «Եվգենի Սիմոնով» (1954, բրոնզ, Գեղարվեստական ցուցահանդեսների և համապատկերների տնօրինություն, Մոսկվա):
• «Արա Սարգսյան» (1960, երանգավորված գիպս, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ):
• «Դերասան Սերգեյ Մարտինսոն» (1980, բրոնզ, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ):
• «Պրոֆեսոր Գուրգեն Ավետիսյան» (1985, բրոնզ, Հայաստանի ազգային պատկերասրահ):
• «Հայ բանաստեղծ, դեմոկրատ Միքայել Նալբանդյան», կիսանդրի (1952, բրոնզ, Գեղ. ցուցահանդեսների և համապատկերների տնօրինություն):
• «Ֆրանսիացի բանաստեղծ Լուի Արագոն», կիսանդրի (1953, բրոնզ, Տրետյակովյան պատկերասրահ):
• «Ինքնանկար կարմիր գլխարկով» (1977, հեղինակի սեփականությունը):
• «Վարդան Աճեմյանի դիմանկարը» (1974, հեղինակի սեփ.):

Մոնումենտալ և մոնումենտալ-դեկորատիվ քանդակներ

• Միքայել Նալբանդյանի հուշարձան (1966, բրոնզ, գրանիտ, ճարտարապետ՝ Ջիմ Թորոսյան, Երևան):
• Ավետիք Իսահակյանի հուշաձան (1976, բրոնզ, գրանիտ, ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ՝ 1977, ճարտարապետ՝ Ջիմ Թորոսյան, Գյումրի):
• Եղիշե Չարենցի հուշարձան (1985, բրոնզ, գրանիտ, ճարտարապետ՝ Ջիմ Թորոսյան, Երևան):
• Վահան Տերյանի հուշարձան (Երևան, Մալաթիա-Սեբաստիա), (1994, գիպս, 2007, բրոնզ, գրանիտ. Երևան):

Անհատական ցուցահանդեսներ

• Մոսկվա (1956, 1980, 1996):
• Երևան (1980):
• Ֆինլանդիա (1981):
• Բելգիա (1982):

Ձեռքբերումներ

• 1965թ.՝ ՀՀ վաստակավոր նկարիչ:
• 1970թ.՝ ՌԴ ժողովրդական նկարիչ:
• 1977թ.՝ ՀՀ ժողովրդկան նկարիչ:
• 1982թ.՝ ՌԴ ժողովրդկան նկարիչ:
• 1977թ.՝ ԽՍՀՄ Պետական մրցանակ:
• 2008թ.՝ Հայ եկեղեցու Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպ շքանշան:
• 2009թ.՝ ՀՀ Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշան:

Այլ

• 1944թ.-ից բնակվում և ստեղծագործում է Մոսկվայում:
• Պլաստիկայի թրթռուն լեզուն, նյութի դինամիկ մեկնաբանումը Նիկողոսյանի դիմաքանդակներին հաղորդել են կենսական լիցքավորում:
• Բարդ հոգեբանական նկարագիր ունեն կոմպոզիցիոն լուծումներով տարբեր՝ «Հայ բանաստեղծ, դեմոկրատ Միքայել Նալբանդյան», «Ֆրանսիացի բանաստեղծ Լուի Արագոն» կիսանդրիները:
• Արժեքավոր են նաև Նիկողոսյանի՝ Մոսկվայի Նովոդևիչիե գերեզմանատան շուրջ 30 մահարձանները:
• Նիկողոսյանը ստեղծել Է նաև հաստոցային գեղանկարչության («Ինքնանկար կարմիր գլխարկով») և գրաֆիկական («Վարդան Աճեմյանի դիմանկարը») գործեր:

Նկարներ

• 

  Կնոջ` Թամարայի հետ, Մոսկվա, 1956թ.

• 

  Ընտանիքի հետ

• 

  Որդու` Դավիթի հետ, Երևան, 1951թ.

• 

  Դստեր` Նազելիի հետ, 1956թ.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

  2002թ.

• 

  Վիլյամ Սարոյանի հետ, 1976թ.

Ստեղծագործություններ

• 

  Կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյանի դիմաքանդակը

• 

  Ծերունու դիմաքանդակ

• 

  Նկարիչ Էդվարդ Իսաբեկյանի դիմաքանդակը (1951)

• 

  Միքայել Նալբանդյանի հուշարձան (Երևան)

• 

  Եղիշե Չարենցի հուշարձան (Երևան)

• 

  Վահան Տերյանի հուշարձան (Երևան, Մալաթիա-Սեբաստիա)

Տեսանյութեր

• Նիկողոսյան Նիկողայոս Բագրատի:
• ХУДОЖНИК (Николай Никогосян).
• Гагик у скульптора и художника Николая Никогосяна.
• Николай Никогосян; Nikolaj Nikogosjan.
• Мастера. Николай Никогосян.
• Николай Никогосян 95!.

Հրապարակումներ մամուլում

• Նիկողայոս Նիկողոսյան - 7 April 2011 - HayArt:
• Նիկողայոս Նիկողոսյանի արվեստը` Շուշիից Երևան:
• Այսօր ժողովրդական նկարիչ Նիկողայոս Նիկողոսյանի ծննդյան օրն է:

Տե՛ս նաև

• Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
• Իգիթյան Հ., Նիկողոսյան Նիկողայոս. Ստեղծագործությունների ցուցահանդես (կատալոգ), Երևան, 1979:
• Тихонова В. Николай Багратович Никогосян. М., 1962.
• ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Նիկողոսյան Նիկողայոս :
• AV Production - Նիկողայոս Նիկողոսյան:
• ՀՀ նախագահի հրամանագիրը Ն. Բ. Նիկողոսյանին Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի շքանշանով պարգևատրելու մասին:
• Давид Никогосян представляет мемуары своего деда.
• Московский дом национальностей.
• Российская академия художеств.
• Патриарх открывает весну.
• НИКОЛАЙ БАГРАТОВИЧ НИКОГОСЯН. Портрет «ЖЕНЩИНА ИЗ МАЛИ», 1989 г., холст, масло.