Նալբանդյան Դմիտրի Արշակի

Նալբանդյան Դմիտրի Արշակի
Налбандян Дмитрий Аршакович
Նալբանդյան Դմիտրի.jpg
Անգլերեն: Nalbandyan Dmitri
Հայերեն: Նալբանդյան Դմիտրի Արշակի
Ծննդյան տարեթիվը: 15.09.1906
Ծննդավայրը: Թիֆլիս, Վրաստան
Մահվան տարեթիվը: 10.07.1993
Մահվան վայրը: Մոսկվա, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ:
Նկարիչ:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1906թ. սեպտեմբերի 15-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:

Մահացել է 1993թ. հուլիսի 10-ին Ռուսաստանի Մոսկվա քաղաքում:

Կրթություն

  • 1922թ.՝ Թիֆլիսի գեղարվեստի ուսումնարան:
  • 1929թ. ավարտել է Թիֆլիսի գեղարվեստի ակադեմիան (աշակերտել է Ե.Մ. Թադևոսյանին):

Աշխատանքային գործունեություն

  • Աշխատել է Վրաստանի և Օդեսայի կինոստուդիաներում՝ որպես նկարիչ-մուլտիպլիկատոր:

Ստեղծագործություններ

  • Ստեղծել է դիմանկարներ, թեմատիկ կտավներ, բնանկարներ, նատյուրմորտներ, գրաֆիկական աշխատանքներ, պատմահեղափոխական թեմաներով մեծադիր աշխատանքներ:

Դիմանկարներ

  • Ա. Իսահակյան, 1940 (ՀԱՊ):
  • Ի. Ստալին, 1945 (Տրետյակովյան պատկերասրահ, Մոսկվա):
  • Հ. Բաղրամյան, 1954:
  • Ա. Խաչատրյան, 1963:
  • Լ. Բրեժնև, շարք, 1970-1976:

Թեմատիկ կտավներ

  • «Գնդապետ Զաքյանի վերջին հրամանը», 1942 (ՀԱՊ):
  • «Վերնատուն», 1976 (Տրետյակովյան պատկերասրահ):

Բնանկարներ

  • «Ռիցա լիճը», 1952:
  • «Աշտարակ: Հին ջրաղաց», 1973:
  • «Արարատյան հովիտ», 1976:

Նատյուրմորտներ

  • «Նատյուրմորտ: Դաշտային ծաղիկներ», 1965:
  • «Վարդեր», 1975:

Ձեռքբերումներ

  • 1953թ.՝ ԽՍՀՄ գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս:
  • 1965թ.՝ ՀՀ ժողովրդական նկարիչ:
  • 1969թ.՝ ՌԴ ժողովրդական նկարիչ:
  • 1946թ.՝ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ:
  • 1982թ.՝ Լենինյան մրցանակ:
  • Մոսկվայի նկարիչների միության անդամ:
  • Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս:

Այլ

  • Արփենիկ Նալբանդյանի եղբայրը:
  • 1931թ. Նալբանդյանը տեղափոխվում է Մոսկվա, իսկ 1930-ական թթ. սկսում է մասնակցել այնտեղ կազմակերպվող ցուցահանդեսներին:
  • Նալբանդյանի արվեստին բնորոշ է կերպարային հավաստիությունը:
  • Ըստ Նալբանդյանի՝ դիմանկարն առավել լիարժեք կերպով է արտացոլում դարաշրջանի ոգին, և իր պարտքն է ստեղծել երկրի ղեկավարների պատկերները: Նա միակ նկարիչն էր, ում Ստալինը վստահում էր ստեղծել իր դիմանկարը:
  • Հայաստանի ազգային պատկերասրահում պահվում է Դմիտրի Նալբանդյանի ինը աշխատանքները, որոնց շարքում իր յուրօրինակությամբ, մեղմ գունաշարով ու քնարականությամբ առանձնանում է մշտական ցուցադրությունում տեղ գտած <<Մոր դիմանկարը>>:
  • 2012 թվականին հայ գրատպության 500-ամյակին նվիրված միջոցառումների շրջանակներում Մոսկվայի Տրետյակովյան թանգարանից ՀԱՊ ժամանակավոր ցուցադրության բերվեց Դմիտրի Նալբանդյանի հայտնի <<Վերնատուն>> կտավը, որը հեղինակը ստեղծել է 1974-76 թթ: Կտավի թեման <<Վերնատուն>> հայտնի խմբավորումն էր, որը ստեղծվել էր Հովհաննես Թումանյանի նախաձեռնությամբ՝ իր թիֆլիսյան բնակարանում: Կտավում ներկայացված են նշանավոր հայ մշակութային գործիչներ Ղազարոս Աղայանը, Ալեքսանդր Սպենդիարյանը, Լևոն Շանթը, Ավետիք Իսահակյանը, Պետրոս Ադամյանը և այլք: Ստեղծագործությունը 1978թ. արժանացել է ԽՍՀՄ Գեղարվեստի ակադեմիայի ոսկե մեդալի:
  • Մասնակցել է տարբեր ցուցահանդեսների Խորհրդային Միությունում և արտերկրում:
  • Նկարչի աշխատանքները գտնվում են պետական Տրետյակովյան պատկերասրահում (Մոսկվա), պետական Ռուսական թանգարանում (Սանկտ Պետերբուրգ), Հայաստանի ազգային պատկերասրահում (Երևան), նախկին Խորհրդային Միության առաջատար հավաքածուներում:
  • Նրա ինքնադիմանկարը գտնվում է Ուֆֆիցի (Ֆլորենցիա) թանգարանում:
  • 1992թ.-ից Մոսկվայում գործում է նրա արվեստանոց-թանգարանը, որտեղ պահվում է հեղինակի շուրջ 1500 ստեղծագործություն:

Նկարներ

Աշխատանքներ

Տեսանյութեր

Տե՛ս նաև