«Մելիքյան Ռոմանոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Hayazg-ից
 
(15 intermediate revisions by 2 users not shown)
Տող 1. Տող 1.
 
{{Person
 
{{Person
| name-am        = Մելքոնյան Ռոմանոս Հովակիմի
+
| name-am        = Մելիքյան Ռոմանոս Հովակիմի
 
| name-am-aliases =  
 
| name-am-aliases =  
 
| name-ru        =  
 
| name-ru        =  
 
+
| name-ru-aliases = Меликян Романос Овакимович
| name-ru-aliases = Меликян, Романос Овакимович
 
 
| name-lat        =  
 
| name-lat        =  
 
| name-en        = Melikyan Romanos
 
| name-en        = Melikyan Romanos
 
| name-fr        =
 
| name-fr        =
 
| image          = Ռոմանոս_Մելիքյան.jpg
 
| image          = Ռոմանոս_Մելիքյան.jpg
| birth-date      = 01.10. 1883
+
| birth-date      = 01.10.1883
| birth-place    = Ղզլար, Դաղստան, Ռուսական կայսրություն
+
| birth-place    = Ղզլար, Ռուսական կայսրություն
 
| death-date      = 30.03.1935
 
| death-date      = 30.03.1935
| death-place    = Թիֆլիս, Վրստան
+
| death-place    = Թիֆլիս, Վրաստան
| description    = Կոմպոզիտոր, խմբավար,մանկավարժ, հասարակական գործիչ:
+
| description    = Կոմպոզիտոր, խմբավար, մանկավարժ, հասարակական գործիչ:
 
}}
 
}}
 
=Կենսագրություն=
 
=Կենսագրություն=
Ծնվել է 1883 թ. հոկտեմբերի 1-ին Ռուսական կայսրությունունում, Ղզլարում (Դաղստանի շրջան):
+
Ծնվել է 1883թ. հոկտեմբերի 1-ին Ռուսական կայսրության Ղզլար քաղաքում (այժմ՝ Դաղստան):
  
 
==Կրթություն==
 
==Կրթություն==
*1902 թ. ավարտել է Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցը:  
+
*Նախնական կրթությունը ստացել է Ղզլարի ծխական դպրոցում։
*1902-1905 թթ. սովորել է Դոնի Ռոստովի երաժշտական դպրոցում:  
+
*1902թ. ավարտել է [[Նոր Նախիջևանի]] թեմական դպրոցը:  
*1910-1914 թթ. սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիայում:
+
*1902-1905թթ. սովորել է Դոնի Ռոստովի երաժշտական դպրոցում:  
*1906 թ. ընդունվել է Մոսկվայի Ժող. կոնսերվատորիան:
+
*1910-1914թթ. սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիայում:
 +
*1906թ. ընդունվել է Մոսկվայի Ժողովրդական կոնսերվատորիան:
  
 
==Աշխատանքային գործունեություն==
 
==Աշխատանքային գործունեություն==
*1908-1910թթ.աշխատել է Թիֆլիսի Հովնայնյան դպրոցում:
+
*1900թ. ստանձնել է Նոր Նախիջևանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու երգչախմբի ղեկավարի պաշտոնը։
*1908թ. Ա. Մ. Մանուկյանի հետ ստեղծել է ՛՛Երաժտական լիգան՛՛:
+
*Մոսկվայում ղեկավարել է Լազարյան ճեմարանի երգչախումբը, որի համար մշակել է մի շարք ժողովրդական երգեր՝ «Վարդ կոշիկս», «Արազը հեշտացել է», «Գնաց գարուն» և այլն։
*1915 թ. զբաղվել է մանկավարժական և հասարակական գործունեությամբ
+
*1908-1910թթ. դասավանդել է Թիֆլիսի Հովնանյան դպրոցում:
* 1921 թ. Հայաստանի կառավարության հրավերով ձեռնամուխ է եղել ստեղծելու երաժշտական ստուդիա (1921թ.) և կոնսերվատորիա (1923 թ.):
+
*1908թ. Ա. Մ. Մանուկյանի հետ հիմնել է «Երաժտական լիգան»:
*1920-ական թթ. Ռ. Մելիքյանը Հայաստանում կազմակերպել և ղեկավարել է ինքնագործ երգչախմբեր
+
*1915թ.-ից զբաղվել է մանկավարժական և հասարակական գործունեությամբ:
 
+
*1921թ. Հայաստանի կառավարության հրավերով ձեռնամուխ է եղել ստեղծելու երաժշտական ստուդիա (1921թ.) և կոնսերվատորիա (1923 թ.):
 +
*1924թ. մեկնել է Ստեփանակերտ` երաժշտական ուսումնարան հիմնել, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է Հայաստան երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները:
  
 
==Այլ==
 
==Այլ==
*Ռ. Մելիքյանի ստեղծագործության մեջ կարևոր տեղ են գրավում երգն ու ռոմանսը: Հայկական դասական ռոմանսի սկզբնավորողն է: Նշանակալի են ՙՙԱշնան տողեր՚՚ (1916-1918), ՙՙԶմրուխտի՚՚ (1916-1918 հրտ.՝ 1928), ՙՙԶառ-վառ՚՚ (1922, հրտ.՝ 1949 թ.),  ՙՙՆոր օրերի երգեր՚՚ վոկալ շարքերը: Մելիքյանի Ժող. երգերից սկզբնավորվող մեղեդական ոճն աչքի է ընկնում խոր անհատականությամբ, իսկ հարմոնիայի և հնչյունային երանգավորմանասպարեզում նրա նորարարությունները նպաստել են ազգային երաժշտության հչյունային վառ ու գունեղ երանգապնակի ստեղծմանը:
+
*Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցում Մելիքյանի երաժշտության առաջին ուսուցիչը Գևորգ Չորեքչյանն է եղել (1945–1954թթ.՝ Գևորգ Զ Ամենայն հայոց կաթողիկոս)։
Ռ. Մելիքյանի անունով է կոչվում Երևանի երաժշտական ուսումնարանը:
+
*1905թ. մեկնել է Մոսկվա և մեկ տարի մասնավոր դասեր ստանալուց հետո, ընդունվել ժողովրդական կոնսերվատորիա՝ Բ. 3ավորսկա դասարան։
 +
*Վատառողջությունը մի կողմից, նյութական ծանր վիճակը՝ մյուս, նրան ստիպել են անավարտ թողնել ուսումը և վերադառնալ Նոր Նախիջևան, ապա՝ Թիֆլիս։
 +
*1912թ., նրա աջակցությամբ, Ազատ Մանուկյանը հրատարակել է «Փնջիկ» մանկական երգերի ժողովածուն և հրատարակել է «Երաժշտական այբբենարանի» աոաջին մասը։ Ուսանողության համար գրել է «Աշուն» և «Վարդը» երգ-ռոմանսները, «Ուռենի» զուգերգը և այլն։
 +
*Ռ. Մելիքյանի ստեղծագործության մեջ կարևոր տեղ են գրավում երգն ու ռոմանսը: Հայկական դասական ռոմանսի սկզբնավորողն է:
 +
*1920թ. Թիֆլիսում կայացել է նրա հեղինակային անդրանիկ համերգը։
 +
*1921թ. Հայաստանի կառավարությունը նրան հրավիրել է Երևան` երաժշտական ստուդիա հիմնելու, որն էլ 1923 թվականին դարձել է կոնսերվատորիա:
 +
*1924թ. մեկնել է Ստեփանակերտ, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է Հայաստան երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները, որից հետո՝ կրկին Երևան, ուր բարեկամական հարաբերություններ են ստեղծվել նրա և [[Ալեքսանդր Սպենդիարյանի]] միջև։ Մասնակցել է Սպենդիարյանի «Ալմաստ» օպերայի բեմադրության աշխատանքներին և Երևանի օպերային թատրոնի հիմնադրմանը: Առաջ է քաշել Կոմիտասի երաժշտական ժառանգությունը Հայաստանում կենտրոնացնելու գաղափարը:
 +
*Նշանակալի են «Աշնան տողեր» (1916-1918), «Զմրուխտի» (1916-1918 հրտ.՝ 1928), «Զառ-վառ» (1922, հրտ.՝ 1949 թ.),  «Նոր օրերի երգեր» վոկալ շարքերը: *Մելիքյանի Ժողովրդական երգերից սկզբնավորվող մեղեդական ոճն աչքի է ընկնում խոր անհատականությամբ, իսկ հարմոնիայի և հնչյունային երանգավորման ասպարեզում նրա նորարարությունները նպաստել են ազգային երաժշտության հչյունային վառ ու գունեղ երանգապնակի ստեղծմանը:
 +
*Ռ. Մելիքյանի անունով է կոչվում [[Երևանի երաժշտական ուսումնարանը]]:
 +
*Մահացել է Թիֆլիսում։ Թաղված է Երևանի Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոնում:
  
 
=Նկարներ=
 
=Նկարներ=
===[[/Անվանում|Նույն անվանում]]===
 
 
<gallery>
 
<gallery>
 
Պատկեր: 45359 b.jpg|
 
Պատկեր: 45359 b.jpg|
Պատկեր: Romanos Melikyan.jpg|
+
Պատկեր: Romanos Melikyan.jpg
Պատկեր: Romanos-melikyan.jpg|
+
Պատկեր: Romanos-melikyan.jpg
 +
Պատկեր:Melikyan R1.JPG
 +
Պատկեր:Melikyan R.jpg
 
</gallery>
 
</gallery>
 +
 +
=Հրապարակումներ մամուլում=
 +
*[http://www.1in.am/70627.html 1935թ. այս օրը մահացավ հայ երգահան, երաժշտագետ Ռոմանոս Մելիքյանը. (պատմություն):]
 +
*[http://operativ.am/?p=138942&l=am Այսօր Ռոմանոս Մելիքյանի ծննդյան օրն է:]
 +
*[http://lurer.com/?p=78713&l=am Մենք ժողովրդի ճաշակը պիտի բարձրացնենք, ոչ թե իջեցնենք. Ռոմանոս Մելիքյան:]
  
 
=Տեսանյութեր=
 
=Տեսանյութեր=
Տող 49. Տող 65.
 
*[https://www.youtube.com/watch?v=muIeElFE3Ls ՄԵՐ ՄԵԾԵՐԸ. ՌՈՄԱՆՈՍ ՄԵԼԻՔՅԱՆ:]
 
*[https://www.youtube.com/watch?v=muIeElFE3Ls ՄԵՐ ՄԵԾԵՐԸ. ՌՈՄԱՆՈՍ ՄԵԼԻՔՅԱՆ:]
  
 +
=Տե՛ս նաև=
 +
*Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007:
 +
*Գյոդակյան Գ., Ռոմանոս Մելիքյան: Կյանքը և ստեղծագործությունը, Ե., 1960:
 +
*Թոռջյան Խ., Ռոմանոս Մելիքյան, Ե., 1960:
 +
*Ռոմանոս Մելիքյան: Հոդվածներ, նամակներ, հուշեր (կազմ.՝ Ք. Գրիգորյան), Ե., 1977:
 +
*Տիգրան Հայազն, Գարեգին Ղազարյան: 1000 հայազգի գեներալներ, ծովակալներ.-Ե.,Հեղինակային հրատարակություն, 2009 թ.,էջ 274:
 +
*Ерканян В.С., Армянская культура в 1800-1917 гг. / Пер. с арм. К.С. Худавердяна. Ер., 1985.
 +
*Большая русская биографическая энциклопедия.
 +
*[http://www.armeniaculture.am/am/Encyclopedia_hay_mshakuyti_hanragitaran_meliqyan_romanos ԵՊՀ Հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտ. Մելիքյան Ռոմանոս:]
 +
*[http://www.music-dic.ru/html-music-enc/m/4953.html Музыкальная энциклопедия.]
 +
*[http://haygirk.nla.am/cgi-bin/koha/opac-search.pl?q=au:%22%D5%84%D5%A5%D5%AC%D5%AB%D6%84%D5%B5%D5%A1%D5%B6,%20%D5%8C%D5%B8%D5%B4%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D5%BD%20%D5%80%D5%B8%D5%BE%D5%A1%D5%AF%D5%AB%D5%B4%D5%AB,%22 Մելիքյան, Ռոմանոս Հովակիմի - Հայ Գիրք - հայաստանի ազգային ...:]
 +
*[http://www.haymard.am/index.php/persons/p1370982403#sthash.VnW0CTi8.tAhgW8RU.dpbs Մեծանուն հայեր: Ռոմանոս Մելիքյան:]
 +
*[http://www.lieder.net/lieder/get_settings.html?ComposerId=30579 Romanos Melikian (1883 - 1935) - Vocal Texts and Translations at the ...]
 +
*[https://avproduction.am/?ln=am&page=person&id=256 ՌՈՄԱՆՈՍ ՄԵԼԻՔՅԱՆ:]
  
 
+
[[Category:Կոմպոզիտորներ]]  [[Category:Խմբավարներ]] [[Category:Մանկավարժներ]] [[Category:Հասարակական գործիչներ]] [[Category:Մշակույթի գործիչներ]]
 
 
[[Category:թեգ1]]  [[Category:թեգ2]]
 

Ընթացիկ տարբերակը 13:04, 19 Մարտի 2018-ի դրությամբ

Մելիքյան Ռոմանոս Հովակիմի
Ռոմանոս Մելիքյան.jpg
Անգլերեն: Melikyan Romanos
Հայերեն: Մելիքյան Ռոմանոս Հովակիմի
Ծննդյան տարեթիվը: 01.10.1883
Ծննդավայրը: Ղզլար, Ռուսական կայսրություն
Մահվան տարեթիվը: 30.03.1935
Մահվան վայրը: Թիֆլիս, Վրաստան
Համառոտ տվյալներ:
Կոմպոզիտոր, խմբավար, մանկավարժ, հասարակական գործիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1883թ. հոկտեմբերի 1-ին Ռուսական կայսրության Ղզլար քաղաքում (այժմ՝ Դաղստան):

Կրթություն

  • Նախնական կրթությունը ստացել է Ղզլարի ծխական դպրոցում։
  • 1902թ. ավարտել է Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցը:
  • 1902-1905թթ. սովորել է Դոնի Ռոստովի երաժշտական դպրոցում:
  • 1910-1914թթ. սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիայում:
  • 1906թ. ընդունվել է Մոսկվայի Ժողովրդական կոնսերվատորիան:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1900թ. ստանձնել է Նոր Նախիջևանի Սուրբ Գևորգ եկեղեցու երգչախմբի ղեկավարի պաշտոնը։
  • Մոսկվայում ղեկավարել է Լազարյան ճեմարանի երգչախումբը, որի համար մշակել է մի շարք ժողովրդական երգեր՝ «Վարդ կոշիկս», «Արազը հեշտացել է», «Գնաց գարուն» և այլն։
  • 1908-1910թթ. դասավանդել է Թիֆլիսի Հովնանյան դպրոցում:
  • 1908թ. Ա. Մ. Մանուկյանի հետ հիմնել է «Երաժտական լիգան»:
  • 1915թ.-ից զբաղվել է մանկավարժական և հասարակական գործունեությամբ:
  • 1921թ. Հայաստանի կառավարության հրավերով ձեռնամուխ է եղել ստեղծելու երաժշտական ստուդիա (1921թ.) և կոնսերվատորիա (1923 թ.):
  • 1924թ. մեկնել է Ստեփանակերտ` երաժշտական ուսումնարան հիմնել, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է Հայաստան երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները:

Այլ

  • Նոր Նախիջևանի թեմական դպրոցում Մելիքյանի երաժշտության առաջին ուսուցիչը Գևորգ Չորեքչյանն է եղել (1945–1954թթ.՝ Գևորգ Զ Ամենայն հայոց կաթողիկոս)։
  • 1905թ. մեկնել է Մոսկվա և մեկ տարի մասնավոր դասեր ստանալուց հետո, ընդունվել ժողովրդական կոնսերվատորիա՝ Բ. 3ավորսկա դասարան։
  • Վատառողջությունը մի կողմից, նյութական ծանր վիճակը՝ մյուս, նրան ստիպել են անավարտ թողնել ուսումը և վերադառնալ Նոր Նախիջևան, ապա՝ Թիֆլիս։
  • 1912թ., նրա աջակցությամբ, Ազատ Մանուկյանը հրատարակել է «Փնջիկ» մանկական երգերի ժողովածուն և հրատարակել է «Երաժշտական այբբենարանի» աոաջին մասը։ Ուսանողության համար գրել է «Աշուն» և «Վարդը» երգ-ռոմանսները, «Ուռենի» զուգերգը և այլն։
  • Ռ. Մելիքյանի ստեղծագործության մեջ կարևոր տեղ են գրավում երգն ու ռոմանսը: Հայկական դասական ռոմանսի սկզբնավորողն է:
  • 1920թ. Թիֆլիսում կայացել է նրա հեղինակային անդրանիկ համերգը։
  • 1921թ. Հայաստանի կառավարությունը նրան հրավիրել է Երևան` երաժշտական ստուդիա հիմնելու, որն էլ 1923 թվականին դարձել է կոնսերվատորիա:
  • 1924թ. մեկնել է Ստեփանակերտ, ապա՝ Թիֆլիս, ուր երկու տարի գլխավորել է Հայաստան երաժշտական սեկցիայի և երաժշտական ստուդիայի աշխատանքները, որից հետո՝ կրկին Երևան, ուր բարեկամական հարաբերություններ են ստեղծվել նրա և Ալեքսանդր Սպենդիարյանի միջև։ Մասնակցել է Սպենդիարյանի «Ալմաստ» օպերայի բեմադրության աշխատանքներին և Երևանի օպերային թատրոնի հիմնադրմանը: Առաջ է քաշել Կոմիտասի երաժշտական ժառանգությունը Հայաստանում կենտրոնացնելու գաղափարը:
  • Նշանակալի են «Աշնան տողեր» (1916-1918), «Զմրուխտի» (1916-1918 հրտ.՝ 1928), «Զառ-վառ» (1922, հրտ.՝ 1949 թ.), «Նոր օրերի երգեր» վոկալ շարքերը: *Մելիքյանի Ժողովրդական երգերից սկզբնավորվող մեղեդական ոճն աչքի է ընկնում խոր անհատականությամբ, իսկ հարմոնիայի և հնչյունային երանգավորման ասպարեզում նրա նորարարությունները նպաստել են ազգային երաժշտության հչյունային վառ ու գունեղ երանգապնակի ստեղծմանը:
  • Ռ. Մելիքյանի անունով է կոչվում Երևանի երաժշտական ուսումնարանը:
  • Մահացել է Թիֆլիսում։ Թաղված է Երևանի Կոմիտասի անվան զբոսայգու պանթեոնում:

Նկարներ

Հրապարակումներ մամուլում

Տեսանյութեր

Տե՛ս նաև