Մանսուրյան Տիգրան Եղիայի

Մանսուրյան Տիգրան Եղիայի
Мансурян Тигран Егиаевич
Тигран Мансурян156д.jpg
Անգլերեն: Mansurian Tigran
Հայերեն: Մանսուրյան Տիգրան Եղիայի
Ծննդյան տարեթիվը: 27.01.1939
Ծննդավայրը: Բեյրութ, Լիբանան
Համառոտ տվյալներ:
Կոմպոզիտոր:


Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1939թ. հունվարի 27-ին Լիբանանի Բեյրութ քաղաքում:

Կրթություն

  • 1956-1960թթ. սովորել է կոմպոզիցիա Երևանի Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարանում:
  • 1960-1965թթ. սովորել է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայում:
  • 1965թ. ավարտել է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիան:
  • 1967թ. ավարտել է ասպիրանտուրան:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1967-1986 թթ. կոնսերվատորիայում դասավանդել է ժամանակակից երաժշտության տեսություն:
  • 1967-1995թթ.՝ դասավանդել է կոնսերվատորիայում:
  • 1992-1995թթ.՝ նշանակվել է կոնսերվատորիայի ռեկտոր:

Ձեռքբերումներ

  • 1966թ.՝ ԽՍՀՄ երիտասարդ կոմպոզիտորների համամիութենական մրցույթների առաջին մրցանակ:
  • 1967թ.՝ ՀԼԿԵՄ մրցանակ:
  • 1968թ.՝ ԽՍՀՄ երիտասարդ կոմպոզիտորների համամիութենական մրցույթների առաջին մրցանակ:
  • 1981թ.՝ ՀԽՍՀ պետական մրցանակ:
  • 1984թ.՝ ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
  • 1990թ.՝ ՀՀ ժողովրդական արտիստ:
  • 1993թ.՝ պրոֆեսորի աստիճան:
  • 1993թ.՝ ՀՀ մշակույթի նախարարության Արամ Խաչատրյանի անվան մրցանակ:
  • 1996թ.՝ ՀՀ «Մեսրոպ Մաշտոց» մրցանակ:
  • 2004թ.՝ Հայ եկեղեցու Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպ շքանշան:
  • 2006թ.՝ ՀՀ Վահան Թեքեյան մշակութային միության ամենամյա միջազգային մրցանակաբաշխության դափնեկիր:
  • 2011թ.՝ Պատվո շքանշան:
  • 2013թ.՝ ՀՀ պետական մրցանակ:

Այլ

  • Հայրենադարձել է 1947թ.-ին:
  • Հեղինակ է բազմաթիվ նվագախմբային, կամերային, երգչախմբային և վոկալ գործերի, որոնք կատարվել են ամբողջ աշխարհում:
  • Տարածաշրջանում ժամանակակից երաժշտության ռահվիրաններից մեկն է և առաջինը, ով կոմպոզիցիոն ժամանակակից հնարները ներմուծել է Հայաստան:
  • Կոմպոզիտորի ստեղծագործությունները մեծ հաջողությամբ են ընդունվել Լոնդոնում, Փարիզում, Հռոմում, Միլանում, Վիեննայում, Մոսկվայում, Վարշավայում, Նյու Յորքում, Լոս Անջելեսում և համաշխարհային երաժշտական այլ մայրաքաղաքներում:
  • Գրել է ֆիլմերի համար բազմաթիվ երաժշտություններ` «Մենք ենք, մեր սարերը», «Ճերմակ անուրջներ», «Նռան գույնը», «Հին օրերի երգը», «Մեր մանկության տանգոն» և այլն:
  • Հայ օպերային երգչուհի, սոպրանո Արաքս Մանսուրյանի և նկարիչ Մհեր Մանսուրյանի եղբայրն է, ինչպես նաև ՀՀ վաստակավոր արտիստ‌ Շուշան Պետրոսյանի մորեղբայրը:
  • 2016 թվականի ապրիլի 14-ին ՀՀ Նախագահի հրամանագրով նշանակվել է ՀՀ Հանրային խորհրդի անդամ:

Նկարներ

Տեսանյութեր

Երաժշտական ստեղծագործություններ

  • «Ձյունե թագուհին» (ըստ Հանս Քրիստիան Անդերսենի, 1988, բեմադրություն՝ 1990) բալետը:
  • Lարային կվարտետներ:
  • 5 բագատել դաշնամուրային տրիոյի համար (1985):
  • Սոնատներ, վոկալ-կամերային մադիիգալների շարք (ձայնի և տիիոյի համար):
  • «Հավատով խոստովանիմ» (ձայնի, ալտի և տղամարդկանց երգչախմբի համար, ըստ Ներսես Շնորհալու, 1999):

Սիմֆոնիկ երկեր

  • «Պարտիտ» (1965):
  • «Պրելյուդներ» (1975):
  • «Գիշերային երաժշտություն» (1980):

Կոնցերտներ

  • Թավջութակի և նվագախմբի (1976, 1981, 1983):
  • Երգեհոնի և լարային նվագախմբի (1964):
  • Ջութակի և լարային նվագախմբի (1981):
  • Ալտի և կամերային նվագախմբի (1995):
  • «Արվեստ Քերթության» երգչախմբի (խոսք՝ Եղիշե Չարենցի, 1997-1999) համար:

Կամերային երկեր

  • «Թովեմ» (15 մենակատարի համար, 1979),

Վոկալ շարքեր

  • «4 հայրեն Նահապետ Քուչակից»(1967):
  • «Մայրամուտի երգեր» (խոսք՝ Համո Սահյանի, 37 1983):
  • «Երկիի Նաիրի» (խոսք՝ Վահան Տերյանի, 1984):
  • «Գարնան երգեր» (խոսք՝ Հովհաննես Թումանյանի, 1993):

Խմբերգեր, կինոնկարների, թատերական երաժշտություն

  • Սերգեյ Փարաջանովի «Նռան գույնը»:
  • Միքայել Վարդանովի «Հայկական հողի գույնը»:
  • «Կտոր մը երկինք»:
  • «Մենք ենք, մեր սարերը»:
  • «Սգավոր ձյունը»:
  • «Հին օրերի երգը»:
  • «Մեր մանկության տանգոն»:
  • «Ջոն արքա»:
  • «Հացավան»:
  • «Մեծ լռություն»:

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.2, Ճաղարյան-Ֆրիկ, 2007: