Ճգնավորյան Լորիս Հայկազի
Чкнаворян Лорис Айказович
Chgnavoryan-Loris .jpg
Անգլերեն: Chgnavoryan Loris
Հայերեն: Ճգնավորյան Լորիս Հայկազի
Ծննդյան տարեթիվը: 13.10.1937
Ծննդավայրը: Բորուջերդ, Իրան
Համառոտ տվյալներ:
Դիրիժոր, կոմպոզիտոր:


Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1937թ. հոկտեմբերի 13-ին Իրանի Բորուջերդ քաղաքում:

Կրթություն

  • 1950-1954թթ. սովորել Է Թեհրանի կոնսերվատորիայում (ջութակ):
  • 1961թ. ավարտել է Վիեննայի երաժշտական ակադեմիան (ջութակ, կոմպոզիցիա):
  • 1963-1964թթ. կատարելագործվել է Զալցբուրգի Մոցարտեումում:
  • 1965-1966թթ. կատարելագործվել է Միչիգանի համալսարանում:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1970-1975թթ.՝ Իրանի մշակույթի նախարարության ժողովրդական երաժշտության արխիվի տնօրեն և ներկայացուցիչ-կոմպոզիտոր:
  • Օպերային թատրոնի գլխավոր դիրիժոր:
  • Փեհլևի մշակութային հիմնադրամի գլխավոր երաժշտական տնօրեն:
  • 1975թ.-ից ապրել և աշխատել Է Վիեննայում, Նյու Յորքում, Լոնդոնում:
  • 1978թ. Լոնդոնում հիմնել Է Հայ երաժշտության ինստիտուտը:
  • 1989թ.-ից գործել է Հայաստանում:
  • 1989-2000թթ.՝ Հայաստանի ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի գեղարվեստական ղեկավար և գլխավոր դիրիժոր:
  • Կազմակերպել է սիմֆոնիկ երաժշտության փառատոներ («Աշխարհը և մենք», «Արամ Խաչատրյան-90», «Եղեռնիցմինչև անկախություն...»);
  • Կազմակերպել է «Հոգևոր երաժշտության ժամ» համերգաշարը:
  • 1991թ. Գյումրի կատարած ուխտագնացության ժամանակ հիմնել Է Գյումրու մշակութային կենտրոնը:
  • 1992թ.՝ Գյումրու մշակութային կենտրոնի սիմֆոնիկ նվագախմբի պատվավոր գեղարվեստական ղեկավար:
  • 1992թ. Երևանում հիմնել է Երիտասարդական սիմֆոնիկ նվագախումբը:
  • 1994թ. հիմնել է Հայաստանի ֆիլհարմոնիկ երգչախումբը:
  • Գրել է օպերաներ, բալետներ, օրատորիաներ, 5 սիմֆոնիա, կոնցերտներ, նվագախմբային սյուիտներ, խմբերգեր, կինոերաժշտություն ևն:

Ձեռքբերումներ

  • 1971թ.՝ «Հոմայուն» շքանշան (Իրան):
  • 1978թ.՝ Հայ Եկեղեցու Ս. Սահակ- Ս. Մեսրոպ շքանշան:
  • 1996թ.՝ ՀՀ Մովսես Խորենացու մեդալ:
  • 1991թ.՝ Երևանի պատվավոր քաղաքացի:
  • Պարգևատրվել է Ավստրիայի նախագահի սահմանած Ոսկե մեդալով:

Ֆիլմեր

  • 1991թ.՝«Ուխտագնացություն դեպի Գյումրի»: Հայկ Կինոստուդիա, ռեժիսոր Լևոն Մկրտչյան, սցենարի հեղինակ Հրաչուհի Տատուրյան:
  • 1993թ.՝ «Հաղթանակների ճանապարհով», (Ավստրիա, Գերմանիա, Հունաստան):
  • 2001թ.՝ «Պրեմիերա Թեհրանում - Ֆիրդուսի, Ռոստամ և Սոհրաբ»:

Այլ

  • Քիմիական գիտությունների դոկտոր Արշալույս Հայկազի ճգնավորյան-Այզենբաուերի եղբայրը:
  • 1988թ. Մեծ երկրաշարժից հետո ԱՄՆ-ից տեղափոխվել է Հայաստան և 1991թ. ոտքով քայլել է մինչև Գյումրի, որպեսզի երկրաշարժից ավերված քաղաքի համար դրամահավաք կազմակերպի և քաղաքում մշակութային Ակադեմիա ստեղծի:
  • Ճգնավորյանը մեծ ներդրում ունի նաև Հայաստանի անկախության ճանաչման գործում, նա այդ օրերիրին կազմակերպեց ﬔծ համերգ՝ Այո Անկախությանը ի նպաստ ժողովրդի կողմից անկախության ճանաչմանը:

Նկարներ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Մատենագիտություն

  • Օպերաներ.
    • Ճգնավորյան Լ.Հ., «Աղավնու վանքը», 1961:
    • Ճգնավորյան Լ.Հ., «Ռոստամ և Զոհրաբ», 1962-1964:
    • Ճգնավորյան Լ.Հ., «Փարդիս և Փարիսա», 1972:
  • Բալետներ.
    • Ճգնավորյան Լ.Հ., «Ֆանտաստիկ», 1958-1961:
    • Ճգնավորյան Լ.Հ., «Սիմորգ», 1975:
    • Ճգնավորյան Լ.Հ., «Օթելլո», 1984:

Տե՛ս նաև