«Հայկունի Գուրգեն Սարգսի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Hayazg-ից
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Հայկունի Գուրգեն Սարգսի | name-am-aliases = | name-ru = Айкуни Гурген Саркисович | name-ru-aliase...»:) |
|||
| Տող 24. | Տող 24. | ||
==Աշխատանքային գործունեություն== | ==Աշխատանքային գործունեություն== | ||
| − | |||
*1920-1934թթ. աշխատել է Մոսկվայի տարբեր հրատարակչություններում։ | *1920-1934թթ. աշխատել է Մոսկվայի տարբեր հրատարակչություններում։ | ||
| + | *1905թ. մասնակցել է Վաղարշապատի սոցիալ-դեմոկրատական խմբակների կազմակերպմանը։ | ||
| + | *1908թ. ուսուցչություն է արել Սևքար (այժմ՝ Տավուշի մարզ) գյուղում: | ||
| + | *1909–1911թթ.՝ Աշխաբադի հայկական դպրոցում։ | ||
| + | *1916—1917թթ. աշխատել է Սարիղամիշում։ | ||
| + | *1917թ. եղել է բոլշևիկյան «Նոր կյանք» թերթի (Ալեքսանդրապոլ) խմբագիրը։ | ||
| + | *1918թ. նրա ղեկավարությամբ Թիֆլիսում հիմնվել է «Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն» կազմակերպությունը։ | ||
| + | *1922-1930թթ. ղեկավարել է Մոսկվայի հայ գրողների խմբակը։ | ||
| + | *1923–1928թթ. խմբագրել է Մոսկվայում լույս տեսնող «Քուրա» հանդեսը։ | ||
| + | *Այդ տարիներին եղել է Մոսկվայի «Կուլտուր ֆիլմ» կինոֆաբրիկայի տնօրենը: | ||
| + | *1932–1933թթ.՝ Տալայի երրորդ մոսկովյան կոմունիստական համալսարանի ռեկտորը: | ||
| + | *1934—1935թթ.՝ Մոսկինոյի տրեստի կառավարիչը և Ղրիմի «Վոստոկֆիլմ»–ի նախագահը: | ||
| + | *Ապա եղել է Յալթայի Նիկիտինի բուսաբանական այգու նախագահը։ | ||
| + | *1949–1950թթ. Սվերդլովսկի մարզում աշխատել է որպես ինժեներ-տնտեսագետ։ | ||
==Ձեռքբերումներ== | ==Ձեռքբերումներ== | ||
*1905թ.-ից՝ ՌՍԴԲԿ անդամ։ | *1905թ.-ից՝ ՌՍԴԲԿ անդամ։ | ||
| − | |||
==Այլ== | ==Այլ== | ||
| Տող 39. | Տող 50. | ||
*1937թ. անհիմն բռնադատվել է, աքսորվել, հետագայում արդարացվել։ | *1937թ. անհիմն բռնադատվել է, աքսորվել, հետագայում արդարացվել։ | ||
Հեղինակ է հրապարակախոս-հուշագրական երկերի, կատարել է թարգմանություններ։ | Հեղինակ է հրապարակախոս-հուշագրական երկերի, կատարել է թարգմանություններ։ | ||
| + | |||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ | Պատկեր: HAYAZG ENCI.jpg|նկարի նկարագրության տեքստ | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
=Մատենագիտություն= | =Մատենագիտություն= | ||
| Տող 69. | Տող 75. | ||
*Հայկունի Գ., Մասսաների երթը, երկերի ժողովածու, Երևան Հայպետհրատ, 1959։ | *Հայկունի Գ., Մասսաների երթը, երկերի ժողովածու, Երևան Հայպետհրատ, 1959։ | ||
*Հայկունի Գ., Երթ մաքառման, պոեմներ, արձակ էջեր, հրապարակախոսություն, հուշեր և խոհեր, Երևան, «Հայաստան», 1965: | *Հայկունի Գ., Երթ մաքառման, պոեմներ, արձակ էջեր, հրապարակախոսություն, հուշեր և խոհեր, Երևան, «Հայաստան», 1965: | ||
| + | |||
| + | ===Թարգմանություններ=== | ||
| + | *Միխայիլ Լերմոնտով, Փախստական (լեռնական լեգենդ), Մոսկվա, հրատարակություն հայկական գործերի կոմիսարիատի, 1919։ | ||
| + | *Ուոլտ Ուիթմեն, Մոսկվա, 1923։ | ||
| + | *Բոդանով Ա., Ինժեներ Մեննի (ֆանտաստիկ վեպ, թարգմանության հեղինակակից Ռ. Քաթանյան), Մոսկվա, հրատ. «Մուրճ–մանգաղ»–ի, 1923։ | ||
| + | *Մաքսիմ Գորկի, Մայրը (վեպ, թարգմանության հեղինակակից Ռ. Քաթանյան), Մոսկվա, հրատ. «Մուրճ–մանգաղ»–ի, 1923։ | ||
| + | *Սեիդ Ա. Շ., Բանաստեղծություններ, Բաքու, Ազերնեշր, 1926։ | ||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
*Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005: | *Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005: | ||
| + | *[https://www.google.ru/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&ved=0CCMQFjAB&url=http%3A%2F%2Flitopedia.org%2Findex.php%3Ftitle%3D%25D4%25B3%25D5%25B8%25D6%2582%25D6%2580%25D5%25A3%25D5%25A5%25D5%25B6_%25D5%2580%25D5%25A1%25D5%25B5%25D5%25AF%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B6%25D5%25AB&ei=LcRDVIy0NILIyAOS5oGwAQ&usg=AFQjCNGWS_wm-JexQkpUqC7iS1uj7jgj8Q&bvm=bv.77648437,d.bGQ&cad=rjt Բանասիրության հանրագիտարան:] | ||
[[Category:Քաղաքական գործիչներ]] [[Category:Հրապարակախոսներ]] [[Category:Գրողներ]] | [[Category:Քաղաքական գործիչներ]] [[Category:Հրապարակախոսներ]] [[Category:Գրողներ]] | ||
17:04, 19 Հոկտեմբերի 2014-ի տարբերակ
| Հայկունի Գուրգեն Սարգսի | |
| Айкуни Гурген Саркисович | |
| |
| Անգլերեն: | Haykuni Gurgen |
| Հայերեն: | Հայկունի Գուրգեն Սարգսի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 31․08․1889 |
| Ծննդավայրը: | Ալաշկերտ, Արևմտյան Հայաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 12․04․1966 |
| Մահվան վայրը: | Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն |
| Համառոտ տվյալներ: Քաղաքական գործիչ, հրապարակախոս, գրող։ | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1889թ. օգոստոսի 31-ին Արևմտյան Հայաստանի Ալաշկերտ քաղաքում:
Մահացել է 1966թ.ապրիլի 12-ին Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաք Երևանում:
Կրթություն
- 1898-1906թթ. սովորել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում:
- 1912-1914թթ. սովորել է Մոսկվայի առևտրական ինստիտուտում։
Աշխատանքային գործունեություն
- 1920-1934թթ. աշխատել է Մոսկվայի տարբեր հրատարակչություններում։
- 1905թ. մասնակցել է Վաղարշապատի սոցիալ-դեմոկրատական խմբակների կազմակերպմանը։
- 1908թ. ուսուցչություն է արել Սևքար (այժմ՝ Տավուշի մարզ) գյուղում:
- 1909–1911թթ.՝ Աշխաբադի հայկական դպրոցում։
- 1916—1917թթ. աշխատել է Սարիղամիշում։
- 1917թ. եղել է բոլշևիկյան «Նոր կյանք» թերթի (Ալեքսանդրապոլ) խմբագիրը։
- 1918թ. նրա ղեկավարությամբ Թիֆլիսում հիմնվել է «Հայաստանի կոմունիստական կուսակցություն» կազմակերպությունը։
- 1922-1930թթ. ղեկավարել է Մոսկվայի հայ գրողների խմբակը։
- 1923–1928թթ. խմբագրել է Մոսկվայում լույս տեսնող «Քուրա» հանդեսը։
- Այդ տարիներին եղել է Մոսկվայի «Կուլտուր ֆիլմ» կինոֆաբրիկայի տնօրենը:
- 1932–1933թթ.՝ Տալայի երրորդ մոսկովյան կոմունիստական համալսարանի ռեկտորը:
- 1934—1935թթ.՝ Մոսկինոյի տրեստի կառավարիչը և Ղրիմի «Վոստոկֆիլմ»–ի նախագահը:
- Ապա եղել է Յալթայի Նիկիտինի բուսաբանական այգու նախագահը։
- 1949–1950թթ. Սվերդլովսկի մարզում աշխատել է որպես ինժեներ-տնտեսագետ։
Ձեռքբերումներ
- 1905թ.-ից՝ ՌՍԴԲԿ անդամ։
Այլ
- Ս․ Հայկունու որդին։
- 1918թ. հունվարին, նրա նախաձեռնությամբ և ՌԿ(բ)Կ ԿԿ համաձայնությամբ հիմնվել է Հայաստանի կոմունիստական կուսակցությունը, որի հիմնական խնդիրն էր քաղաքական աշխատանք տանել արևմտահայ փախստականների շրջանում՝ Խորհրդային Ռուսաստանի կառավարության կողմից 1917-ի դեկտեմբերին ընդունված «Թուրքահայաստանի մասին» դեկրետը կենսագործելու ուղղությամբ։
- Բայց քանի որ դեկրետը չիրագործվեց, նրա ստեղծած կոմկուսը չկարողացավ իր գործունեության ոլորտը փոխադրել Արևմտյան Հայաստան և դադարեց գործելուց։
- 1919թ. մասնակցել է Կոմունիստական ինտերնացիոնալի հիմնադիր կոնգրեսին։
- Մոսկվայում մասնակցել է Հայկական գործերի կոմիսարիատի աշխատանքներին։
- 1937թ. անհիմն բռնադատվել է, աքսորվել, հետագայում արդարացվել։
Հեղինակ է հրապարակախոս-հուշագրական երկերի, կատարել է թարգմանություններ։
Նկարներ
նկարի նկարագրության տեքստ
Մատենագիտություն
- Հայկունի Գ., Սամել Հովիկ, պոեմ, Թիֆլիս, տպարան «Կուլտուրա», 1912,։
- Հայկունի Գ., Գարնանային հովեր, պոեմ, Թիֆլիս, տպարան «Մամուլ», 1916։
- Հայկունի Գ., Անպարտ երգեր, Մոսկվա, հրատարակչություն «Հորձանք», 1916։
- Հայկունի Գ., Արշալույսի երգեր, Թիֆլիս, տպարան «Մամուլ», 1917:
- Հայկունի Գ., Ազգությունների ինքնորոշումը և կոմունիստները, Մոսկվա, Հայկական կոմիսարիատի տպարան, 1919։
- Հայկունի Գ., Պրոլետարական հեղափոխությունը և Արմենիայի բոլշևիկները, Մոսկվա, տպարան հայկական կմիսարիատի, 1919։
- Հայկունի Գ., Բանաստեղծություններ, աոաջին գրքույկ, Մոսկվա, հրատարակչություն Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության, 1920։
- Հայկունի Գ., Արծվի խնջույքը, բանվորա-գյուղացիական առակ, Թիֆլս, հրատարակչություն «Կարմիր դրոշակ»–ի, 1921։
- Հայկունի Գ., Գողգոթա, պոեմ, Մոսկվա, 1922։
- Հայկունի Գ., Տիտան, դյուցազներգություն, Մոսկվա, 1922։
- Հայկունի Գ., 5 պոեմ, Մոսկվա, 1922։
- Հայկունի Գ., Բանաստեղծություններ, հատոր 1, Մոսկվա, հրատարակչություն «Մուրճ և մանգաղ», 1923։
- Հայկունի Գ., Գիշերային թիթեռնիկ, Մոսկվա, 1923։
- Հայկունի Գ., Վուլկաները ժայթքում են, Մոսկվա, հրատ. 4-րդ տպարան, 1925:
- Հայկունի Գ., Մասսա, Թիֆլիս, ԺՏԳԽ պոլիգրաֆ բաժնի, 4-րդ տպարան, 1925։
- Հայկունի Գ., Տիտան, պոեմ, Թիֆլիս, պրոլետգրողների ասոցիացիա, 1920։
- Հայկունի Գ., Մասսաների երթը, երկերի ժողովածու, Երևան Հայպետհրատ, 1959։
- Հայկունի Գ., Երթ մաքառման, պոեմներ, արձակ էջեր, հրապարակախոսություն, հուշեր և խոհեր, Երևան, «Հայաստան», 1965:
Թարգմանություններ
- Միխայիլ Լերմոնտով, Փախստական (լեռնական լեգենդ), Մոսկվա, հրատարակություն հայկական գործերի կոմիսարիատի, 1919։
- Ուոլտ Ուիթմեն, Մոսկվա, 1923։
- Բոդանով Ա., Ինժեներ Մեննի (ֆանտաստիկ վեպ, թարգմանության հեղինակակից Ռ. Քաթանյան), Մոսկվա, հրատ. «Մուրճ–մանգաղ»–ի, 1923։
- Մաքսիմ Գորկի, Մայրը (վեպ, թարգմանության հեղինակակից Ռ. Քաթանյան), Մոսկվա, հրատ. «Մուրճ–մանգաղ»–ի, 1923։
- Սեիդ Ա. Շ., Բանաստեղծություններ, Բաքու, Ազերնեշր, 1926։
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
- Բանասիրության հանրագիտարան:
