Հալաբյան Կարո Սիմոնի

Hayazg-ից
Հալաբյան Կարո Սիմոնի
Алабян Каро Семёнович
Halabyan-karo4.jpg
Անգլերեն: Halabyan Karo
Հայերեն: Հալաբյան Կարո Սիմոնի
Ծննդյան տարեթիվը: 14.07.1897
Ծննդավայրը: Ելիզավետապոլ, Ադրբեջան
Մահվան տարեթիվը: 05.01.1959
Մահվան վայրը: Մոսկվա, Ռուսաստան
Համառոտ տվյալներ:
Ճարտարապետ, նկարիչ:

Կենսագրություն

Ծնվել է 1897թ. հուլիսի 14(26).-ին Ադրբեջանի Ելիզավետապոլ քաղաքում:

Մահացել է 1959թ. հունվարի 5-ին Ռուսաստանի մայրաքաղաք Մոսկվայում:

Կրթություն

  • 1917թ. ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը:
  • 1929թ. ավարտել է Մոսկվայի ՎԽՈՒՏԵԻՆ-ը:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1920-1923թթ. աշխատել է «Հայկավռոստա»-ում և ՀԿԿ կենտկոմում:
  • 1929-1931թթ. ղեկավարել է Հայաստանի առաջին նախագծային հաստատությունը՝ Պետնախագիծ ինստիտուտը, ճարտարապետներ Մ. Մազմանյանի, Գ. Քոչարի հետ ծավալել Հայաստանի բնակավայրերի հատակագծման, կառուցապատման լայնածավալ աշխատանք, նախագծել Կառուցողների ակումբ (այժմ՝ Ռուսաստանի թատրոսնի և ՀՀ Օլիմպիական կոմիտեի շենքերը 1929-1930թթ.), 1929-1930թթ.՝ երկրաբանական վարչության շենքը:
  • 1939-1959թթ.՝ ԽՍՀՄ ճարտարապետական ակադեմիայի ակադեմիկոս:
  • 1949-1953թթ.՝ փոխնախագահ:
  • 1929թ. եղել է Պրոլետարական ճարտարապետների համառուսաստանյան ընկերությանը (ՎՕՊՐԱ) հիմնադիրը:
  • 1932-1950թթ.՝ ԽՍՀՄ ճարտարապետների միության պատասխանատու քարտուղար:

Խորհրդային (1932-1950թթ.) ճարտարապետների միության պատասխանատու քարտուղար:

  • 1933-1948թթ.՝ “Архитектура СССР” ամսագրի պատասխանատու խմբագիր:
  • Եղել է ճարտարապետների միջազգային միության ստեղծողներից:
  • 1936թ.՝ ճարտարապետների Բրիտանական թագավորական ինստիտուտի պատվավոր թղթակից անդամ:
  • 1937-1950թթ.՝ ԽՍՀՄ ԳԽ պատգամավոր:

Շինություններ

  • 1928– 1929թթ. Երևանում նախագծել է Կառուցողների ակումբը (այժմ՝ Կոնստանտին Ստանիսլավսկու անվան ռուսական թատրոնի և Օլիմպիական կոմիտեի շենքերը):
  • 1929–30թթ.՝ Երկրաբանական վարչության շենքը:
  • 1930-1932թթ.՝ Երևանի ջրէկ-ի բնակելի «շախմատաձև»տունը:
  • 1930թ.՝ Ղարաքիլիսայի գլխավոր հատակագիծը:
  • Նշանավոր կառույցներից են 1934-1940թթ.՝ հնգաթև աստղի ձևով Մոսկվայում կառուցված խորհրդային բանակի թատրոնը:
  • 1939թ.՝ Նյու Յորքի միջազգային ցուցահանդեսի ԽՍՅՄ տաղավարը:
  • ՀԽՍՀ տաղավարը Մոսկվայի համամիութենական գյուղատնտեսական ցուցահանդեսում 1939թ., 1945թ. Ս. Սաֆարյանի հետ:
  • 1950-1951թթ. նախագծել Սոչիի ծովային կայարանը( Լ. Կարլիկի հետ, իրականացվել է 1954թ.-ին), կյանքի երջին տարիներին՝ Մոսկվայի Խիմկի-Խովրինո խոշոր բնակելի զանգվածը (կառուցապատվել է 1960-ական թթ.):

Ձեռքբերումներ

  • 1948թ.՝ ճարտարապետության դոկտոր:
  • 1940թ.՝ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
  • Յյու Յորքի պատվավոր քաղաքացի կոչում:

Այլ

  • 1932թ-ից ապրել և ստեղծագործել է Մոսկվայում:
  • Հայրենական պատերազմի տարիներին գլխավորել է ճարտարապետական ակադեմիային առնթեր հատուկ արվեստանոցը՝ նախագծելով երկրի կարևորագույն արդյունաբերական պաշտպանական կառույցների քողարկումը:
  • Նրա ղեկավարությամբ է մշակվել Վոլգոգրադի Վերականգնման նախագիծը (գլխավոր հատակագիծը՝ 1945), հետպատերազմյան բնակելի տների նոր տիպերի նախագծումը:
  • Հալաբյանն ստեղծել է Ստեփան Շահումյանի, Սիմոն Տեր-Պետրոսյանի (Կամո) դիմաքանդակները, երգիծական գծանկարների շարք, նկարազարդել Եղիշե Չարենցի գործերից:
  • 1924թ. Հայաստանի Առաջին պետթատրոնում (այժմ՝ Երևանի Գաբրիել Սունդուկյանի անվան թատրոն) ձևավորել է (Միքայել Մազմանյանի հետ) Անատոլի Լունաչարսկու «Կարմիր դիմակ» («Հրձիգներ»), Դերենիկ Դեմիրճյանի «Քաջ Նազար» պիեսների բեմադրությունները:

Նկարներ

Տե՛ս նաև

  • Ով ով է.հայեր(կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ.,Հ.1,Աբալյան-Ղուշչյան,2005:
  • Հայկական հանրագիտարան. Հալաբյան Կարո: