Իսաբեկյան Էդուարդ Հմայակի

Իսաբեկյան Էդուարդ Հմայակի
Исабекян Эдуард Амаякович
Isabekyan Eduard.JPG
Անգլերեն: Isabekyan Eduard
Հայերեն: Իսաբեկյան Էդուարդ Հմայակի
Ծննդյան տարեթիվը: 08.11.1914
Ծննդավայրը: Իգդիր, Արևմտյան Հայաստան
Մահվան տարեթիվը: 20.08.2007
Մահվան վայրը: Երևան, Հայաստանի Հանրապետություն
Համառոտ տվյալներ:
Նկարիչ:

Բովանդակություն

Կենսագրություն

Ծնվել է 1914թ. նոյեմբերի 21(8)-ին Արևմտյան Հայաստանի Իգդիր քաղաքում:

Մահացել է 2007թ. օգոստոսի 20-ին Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքում:

Կրթություն

  • 1931թ. ավարտել է ԵԳԱՏ:
  • 1941թ. ավարտել է Թբիլիսիի գեղարվեստի ակադեմիան:

Աշխատանքային գործունեություն

  • 1945-2000թթ. դասավանդել է ԵԳԹԻ-ում:
  • 1954-1956թթ.՝ Հայաստանի կերպարվեստագետների միության քարտուղար:
  • 1967-1986թթ.՝ Հայաստանի ազգային պատկերասրահի տնօրեն:
    • 1970թ. բացել է Հայաստանի պետական պատկերասրահի մասնաճյուղը Էջմիածնում:
    • 1972թ. սեպտեմբերի 10-ին՝ Ջերմուկում:
    • 1973թ. նոյեմբերի 6-ին՝ Հրազդանում:
    • 1973թ. սեպտեմբերի 28-ին՝ Արա Սարգսյանի և Հակոբ Կոջոյանի տուն-թանգարան Երևանում:
    • 1974թ. հունիսի 10-ին՝ Կիրովականում:
    • 1978թ. նոյեմբերի 29-ին՝ Լենինականում:
    • 1978թ. դեկտեմբերի 19-ին՝ Մարտունիում:
    • 1979թ. սեպտեմբերի 19-ին՝ Եղեգնաձորում:
    • 1980թ. մարտի 25-ին՝ Մինաս Ավետիսյանի տուն-թանգարան Ջաջուռում:
    • 1987թ. նոյեմբերի 6-ին՝ Ալավերդիում:

Ստեղծագործություններ

  • «Մարտ քաղաքի համար», 1942:
  • «Դսսվիթ Բեկ», 1945:
  • «Տանյա», 1946:
  • «Մոր դիմանկարը», 1944:
  • «Ակսել Բակունց», 1956:
  • «Հորս դիմանկարը», 1995:
  • «Հաղպատի գյուղացիների ապստամբությունը 1903-ին», 1957:
  • «Պատասխան Հազկերտին», 1960:
  • «Տաթևի ձորում», 1959:
  • «Խնձորեսկ», 1962:
  • «Արաքսի ափին», 1980:
  • «Արտավազդի մահը», 1966:
  • «Սրտավազդ և Կլեոպատրա», 1981:

Անհատական ցուցահանդեսներ

  • 1947թ.՝ Երևան:
  • 1964թ.՝ անհատական ցուցահանդես 50-ամյակի առթիվ, Երևան:
  • 1965թ.՝ Թբիլիսի:
  • 1974թ.՝ Ռաբաթ, Մարոկկո:
  • 1992թ.՝ Հալեպ:
  • 1996թ.՝ Լոս Անջելես, ԱՄՆ:
  • 2004թ.՝ անհատական ցուցահանդես 90-ամյակի առթիվ, Երևան:

Խմբակային ցուցահանդեսներ

  • 1931թ. առաջին անգամ մասնակցել է Հայաստանի Լենինյան Կոմերիտմիության կողմից կազմակերպված երիտասարդ նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդեսին «Պավլիկ Մորոզով» աշխատանքով: Պարգևատրվել է սանատորիական ուղեգրով Նոր Աֆոն:
  • 1941թ.՝ «Խորհրդային Հայաստանի նկարիչները՝ Հայրենական Մեծ պատերազմին», Երևան:
  • 1942թ.՝ «Կարմիր բանակի հերոսականությունը», Երևան:
  • 1941թ.՝ «Հայրենական Մեծ պատերազմ», Թբիլիսի:
  • 1941թ.՝ «Հայրենական Մեծ պատերազմ» հոբելյանական ցուցահանդես՝ նվիրված հեղափոխության 25-ամյակին, Երևան:
  • 1943թ.՝ «1942-ի էտյուդների ցուցահանդես», Երևան:
  • 1943թ.՝ «Գծանկարների և ջրաներկի ցուցահանդես», Երևան:
  • 1944թ.՝ «Համամիութենական ավտոնոմ և ՌՍՖՍՀ մարզային նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդես», Մոսկվա:
  • 1946թ.՝ «Գարնանային ցուցահանդես», Երևան:
  • 1947թ.՝ «Համամիութենական գեղարվեստական ցուցահանդե», Մոսկվա -Լենինգրադ:
  • 1947թ.՝ «Երկրորդ մայիսյան ցուցահանդես», Երևան:
  • 1947թ.՝ «Հեղափոխության 30-ամյակին նվիրված Խորհրդային Հայաստանի նկարիչների հոբելյանական ցուցահանդես», Երևան:
  • 1947թ.՝ «ՀՍՍՀ Գերագույն Խորհրդի ընտրություններին նվիրված շրջիկ արվեստանոցի 24-րդ ցուցահանդես», Երևան:
  • 1948թ.՝ «Հայաստանի նկարիչների գրաֆիկայի ցուցահանդես», Մոսկվա:
  • 1948թ.՝ «Սովետական բանակի 30-ամյակին նվիրված Հայաստանի նկարիչների ցուցահանդես», Երևան:
  • 1949թ.՝ «Համամիութենական գեղարվեստական ցուցահանդես», Մոսկվա:
  • 1949թ.՝ «Ստալինի ծննդյան 70-ամյակին նվիրված գեղարվեստական ցուցահանդես», Երևան:
  • 1950թ.՝ «Համամիութենական գեղարվեստական ցուցահանդես», Մոսկվա:
  • 1950թ.՝ «Հայ նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդես», Երևան:
  • 1950թ.՝ «Սովետական բանակի 30-ամյակին նվիրված գեղարվեստական ցուցահանդես», Երևան:
  • 1952թ.՝ «Համամիութենական գեղարվեստական ցուցահանդես», Մոսկվա:
  • 1952թ.՝ «Գեղարվեստական ցուցահանդես», Երևան:
  • 1952թ.՝ «Շրջիկ ցուցահանդես Հայաստանի պետական պատկերասրահի ֆոնդերից», Երևան:
  • 1953թ.՝ «Գեղարվեստական ցուցահանդես», Երևան:
  • 1956թ.՝ 10-օրյակ՝ Մոսկվա:
  • 1957թ.՝ Բուխարեստ:
  • 1960թ.՝ «Խորհրդային Հայաստանի 40-ամյակին նվիրված հոբելյանական հանրապետական գեղարվեստական ցուցահանդես», Երևան:
  • 1962թ.՝«Համամիութենական գեղարվեստական ցուցահանդես», Երևան:
  • 1963թ.՝ «Հայաստանի նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդես», Երևան:
  • 1963թ.՝ 10-օրյակներ՝ Ռիգա, Լենինգրադ, Ալմա-Աթա, Քիշինև:
  • 1964թ.՝ «Հայաստանի նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդես», Երևան:
  • 1965թ.՝ Մասնակցում է Հայ արվեստի տասնօրյակի կերպարվեստի ցուցահանդեսին Բուլղարիայում:
  • 1967թ.՝ «Էքսպո-67», Մոնրեալ:
  • 1968թ.՝ Պրահա:
  • 1969թ.՝ Սոֆիա:
  • 1969թ.՝ «Հովհաննես Թումանյանը կերպարվեստում», Երևան:
  • 1970թ.՝ Կառավարական պատվիրակության կազմում մեկնում է Փարիզ՝ «Ուրարտուից մինչև մեր օրերը» հայ կերպարվեստի ցուցահանդեսի կազմակերպման առիթով:
  • 1970թ.՝ «1969-ին կատարած Հայաստանի նկարիչների մեկ աշխատանքի ցուցահանդես», Երևան:
  • 1970թ.՝ «Կոմիտասը հայ կերպարվեստում», Երևան:
  • 1970թ.՝ « Լենինի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված Հայաստանի նկարիչների ստեղծագործությունների հանրապետական հոբելյանական ցուցահանդես», Երևան:
  • 1971թ.՝ «1970-ին կատարած Հայաստանի նկարիչների մեկ աշխատանքի ցուցահանդես», Երևան:
  • 1972թ.՝ «Հոբելյանական գարուն.ՍՍՀՄ 50-ամյակին նվիրված 15 հանրապետությունների նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդես», Երևան:
  • 1972թ.՝ Բեյրութ:
  • 1973թ.՝ Բելգրադ:
  • 1974թ.՝ «Հայաստանի պետական պատկերասրահի Կիրովականի մասնաճյուղ», Կիրովական:
  • 1976թ.՝ «Անդրկովկասյան հանրապետությունների նկարիչների ցուցահանդես», Երևան:
  • 1976թ.՝ «1975-ին կատարած Հայաստանի նկարիչների մեկ աշխատանքի ցուցահանդես», Երևան:
  • 1976թ.՝ «Հանրապետական գեղարվեստական ցուցահանդես», Երևան:

Ձեռքբերումներ

  • 1963թ.-ից՝ պրոֆեսոր:
  • 1944թ.՝ ՀԽՍՀ Գերագույն սովետի պատվոգիր:
  • 1956թ.՝ ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ:
  • Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան:
  • ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ:
  • 1984թ.՝ Արհմիությունների համամիութենական կենտրոնական խորհրդի պատվոգիր:
  • 1985թ.՝ ՀՀ Պետական մրցանակ՝ «Ավարայրի ճակատամարտը», «Հարսանյաց երթ», «Առավոտ», «Անհանգիստ ձիեր», «Արաքսի ափին», «Ձիեր շրվեժի մոտ», «Կիրճում» գործերի համար:
  • 1986թ.՝ Հայկական ԽՍՀ պետական մրցանակի դիպլոմ:
  • 2001թ.՝ ՀՀ «Մեսրոպ Մաշտոցի» շքանշան:
  • 2001թ.՝ Երևանի պատվավոր քաղաքացի:
  • 2004թ.՝ Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու «Սուրբ Սահակ-Սուրբ Մեսրոպ» շքանշան:

Այլ

  • Հ.Հ. Իսաբեկյանի [1] եղբայրը և Ա. Է. Իսաբեկյանի [2] հայրը:
  • Արփենիկ Նալբանդյանի ամուսինը:
  • Հայրենական պատերազմի (1941-1945) տարիներին ստեղծել է ժողովրդի հերոսների և հայոց ազգային-ազատագրական պայքարը պատկերող կտավներ:
  • Իսաբեկյանի թեմատիկ-կոմպոզիցիոն գործերն աչքի են ընկնում մոնումենտալ արտահայտչականությամբ, դինամիկ հորինվածքով, քաղաքացիական հնչողությամբ:
  • Նրա բնապատկերների թեմատիկ առանցքը Հայաստանի բնության, հնադարյան բերդերի ու տաճարների էպիկ, նկարագիրն է:
  • Նկարազարդել է Դ. Դեմիրճյանի «Վարդանանք» (1952), Ս. Խանզադյանի «Մխիթար Սպարապետ» (1963) պատմավեպերը:
  • 2013թ. մայիսի 3-ին Երևանում բացվեց «Էդուարդ Իսաբեկյան» ցուցասրահ՝ Մաշտոցի 7ա հասցեում:
  • 2014թ. ապրիլի 26-ին ՀՀ կենտրոնական բանկը հատեց Իսաբեկյանի ծննդյան 100-ամյակի հուշադրամ:
  • Թաղված է Երևանի Կոմիտասի անվան պանթեոնում:

Նկարներ

Տեսանյութեր

Հրապարակումներ մամուլում

Մատենագիտություն

  • Իսաբեկյան է., «Իգդիր» վեպ, 1994:

Տե՛ս նաև