«Թումանյան Հայկ Ղազարի»–ի խմբագրումների տարբերություն
(Նոր էջ «{{Person | name-am = Թումանյան Հայկ Ղազարի | name-am-aliases = Թումանյան Գայ Լազարի | name-ru = Фамилия Имя Отч...»:) |
|||
| (10 intermediate revisions by 4 users not shown) | |||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Person | {{Person | ||
| name-am = Թումանյան Հայկ Ղազարի | | name-am = Թումանյան Հայկ Ղազարի | ||
| − | | name-am-aliases = | + | | name-am-aliases = Գայ |
| − | | name-ru = | + | | name-ru = Туманян Гайк Казарович |
| − | | name-ru-aliases = | + | | name-ru-aliases = Гай |
| name-lat = | | name-lat = | ||
| − | | name-en = | + | | name-en = Tumanyan Hayk |
| name-fr = | | name-fr = | ||
| − | | image = | + | | image = Tumanyan Hajk.jpg |
| birth-date = 12.06.1901 | | birth-date = 12.06.1901 | ||
| birth-place = Թիֆլիս, Վրաստան | | birth-place = Թիֆլիս, Վրաստան | ||
| Տող 16. | Տող 16. | ||
=Կենսագրություն= | =Կենսագրություն= | ||
Ծնվել է 1901թ. հունիսի 12-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում: | Ծնվել է 1901թ. հունիսի 12-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում: | ||
| − | |||
| − | |||
==Կրթություն== | ==Կրթություն== | ||
| Տող 27. | Տող 25. | ||
*Հետպատերազմյան տարիներին եղել է Զրահատանկային զորքերի ակադեմիայի քաղբաժնի պետ: | *Հետպատերազմյան տարիներին եղել է Զրահատանկային զորքերի ակադեմիայի քաղբաժնի պետ: | ||
*Աշխատել է ԽՍՀՄ պաշտպանության նախարարության կենտրոնական ապարատում: | *Աշխատել է ԽՍՀՄ պաշտպանության նախարարության կենտրոնական ապարատում: | ||
| − | *1969թ.-ից դասախոսել է ՄԱԻ | + | *1969թ.-ից դասախոսել է Մոսկվայի ավիացիայի ինստիտուտում (ՄԱԻ): |
*Աշխատել է տիեզերական սարքերի թռիչքի կառավարման կենտրոնում: | *Աշխատել է տիեզերական սարքերի թռիչքի կառավարման կենտրոնում: | ||
===Ռազմական գործունեություն=== | ===Ռազմական գործունեություն=== | ||
*1937-1939թթ. կռվել է Իսպանիայում: | *1937-1939թթ. կռվել է Իսպանիայում: | ||
| − | *Հայրենական պատերազմի սկզբին (1941-1945)կազմակերպել է առաջին պարտիզանական ջոկատները: | + | *Հայրենական պատերազմի սկզբին (1941-1945) կազմակերպել է առաջին պարտիզանական ջոկատները: |
*1942-1946թթ.՝ կորպուսի ռազմական կոմիսար: | *1942-1946թթ.՝ կորպուսի ռազմական կոմիսար: | ||
*Բանակի ռազմական խորհրդի անդամ: | *Բանակի ռազմական խորհրդի անդամ: | ||
| Տող 42. | Տող 40. | ||
*1956թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու: | *1956թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու: | ||
| − | == | + | ===Պարգևներ=== |
| − | * | + | *Բոգդան Խմելնիցկու 1-ին աստիճանի շքանշան: |
| + | *Կարմիր դրոշի շքանշան: | ||
| + | *Կարմիր աստղի շքանշան: | ||
| + | *Կուտուզովի 1-ին աստիճանի շքանշան: | ||
| + | *Լենինի շքանշան: | ||
| + | *Սուվորովի 2-րդ աստիճանի շքանշան: | ||
| + | *Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան: | ||
=Նկարներ= | =Նկարներ= | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| − | + | 180px-Туманян Гайк Лазаревич - По долгу и призванию стр1.jpg | |
| + | 96px-Туманян Гай Лазаревич1.jpg | ||
| + | 200px-Tumanyan Haik3.jpg | ||
| + | 200px-Могила генерал-лейтенанта Гая Туманяна5.JPG | ||
</gallery> | </gallery> | ||
| − | = | + | ==Պարգևներ== |
| − | + | <gallery> | |
| − | + | Պատկեր:Орден Богдана Хмельницкого I степени.jpg|Բոգդան Խմելնիցկու 1-ին աստիճանի շքանշան | |
| − | + | Պատկեր:Орден Красного Знамени.jpg|Կարմիր դրոշի շքանշան | |
| − | + | Պատկեր:Орден Красной Звезды.jpg|Կարմիր աստղի շքանշան | |
| − | + | Պատկեր:Орден Кутузова I степени.jpg|Կուտուզովի 1-ին աստիճանի շքանշան | |
| − | + | Պատկեր:Орден Ленина.jpg|Լենինի շքանշան | |
| − | + | Պատկեր:Орден Суворова II степени.jpg|Սուվորովի 2-րդ աստիճանի շքանշան | |
| − | + | Պատկեր:Орден Трудового Красного Знамени.jpg|Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան | |
| + | </gallery> | ||
=Տե՛ս նաև= | =Տե՛ս նաև= | ||
| − | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով),ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ,Երևան,Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: | + | *Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005: |
| − | * | + | *Армяне-народ созидатель чужих цивилизаций: 1000 известных армян в мировой истории/С.Ширинян.-Ер.: Авт. изд., 2014. |
| − | *[http://www. | + | *Саркисян А. Е. Разведка и контрразведка: армянский след (Биографические очерки о разведчиках и контрразведчиках). - Е., "Амарас", 2005. |
| + | *Арутюнян К. А., Погосян Г.Р. Вклад армянского народа в победу в Великой Отечественной войне. М., 2010. | ||
| + | *[http://www.sns.am/index.php/am/history/museum/83-museum-armenians Հետախուզություն և հակահետախուզություն. հայկական հետքը:] | ||
| + | *[http://www.interkavkaz.info/index.php?s=62449a68e494e0d21525cfb4cafa3094&showtopic=5615&st=15 Кавказ Интернациональный.] | ||
| + | *[http://www.rusarchives.ru/guide/lf_ussr/tom_tum.shtml ЛИЧНЫЕ АРХИВНЫЕ ФОНДЫ В ГОСУДАРСТВЕННЫХ ХРАНИЛИЩАХ СССР.] | ||
| + | *[http://www.alexanderyakovlev.org/almanah/almanah-dict-bio/1012131/17 Туманян Гай Лазаревич (Гайк Казарович).] | ||
| − | [[Category:Քաղաշխատողներ]] [[Category:Գեներալ-լեյտենանտներ]] | + | [[Category:Քաղաշխատողներ]] [[Category:Գեներալ-լեյտենանտներ]] [[Category:Գեներալներ]] [[Category:Ռազմական գործիչներ]] [[Category:Ռուսահայ ռազմական գործիչներ]] [[Category:Ռուսահայ գործիչներ]] |
Ընթացիկ տարբերակը 11:44, 1 Փետրվարի 2018-ի դրությամբ
| Թումանյան Հայկ Ղազարի | |
| Туманян Гайк Казарович | |
| |
| Այլ անուններ: | Գայ |
| Անգլերեն: | Tumanyan Hayk |
| Հայերեն: | Թումանյան Հայկ Ղազարի |
| Ծննդյան տարեթիվը: | 12.06.1901 |
| Ծննդավայրը: | Թիֆլիս, Վրաստան |
| Մահվան տարեթիվը: | 20.11.1971 |
| Մահվան վայրը: | Մոսկվա, Ռուսաստան |
| Համառոտ տվյալներ: Խորհրդային բանակի քաղաշխատող, գեներալ-լեյտենանտ: | |
Բովանդակություն
Կենսագրություն
Ծնվել է 1901թ. հունիսի 12-ին Վրաստանի Թիֆլիս քաղաքում:
Կրթություն
- 1924թ. ավարտել է Մոսկվայի Յա. Սվերդլովի անվան կոմունիստական համալսարանը:
- 1929թ.՝ Մ. Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիա:
Աշխատանքային գործունեություն
- 1930-1933թթ. աշխատել է Չինաստանում:
- Հետպատերազմյան տարիներին եղել է Զրահատանկային զորքերի ակադեմիայի քաղբաժնի պետ:
- Աշխատել է ԽՍՀՄ պաշտպանության նախարարության կենտրոնական ապարատում:
- 1969թ.-ից դասախոսել է Մոսկվայի ավիացիայի ինստիտուտում (ՄԱԻ):
- Աշխատել է տիեզերական սարքերի թռիչքի կառավարման կենտրոնում:
Ռազմական գործունեություն
- 1937-1939թթ. կռվել է Իսպանիայում:
- Հայրենական պատերազմի սկզբին (1941-1945) կազմակերպել է առաջին պարտիզանական ջոկատները:
- 1942-1946թթ.՝ կորպուսի ռազմական կոմիսար:
- Բանակի ռազմական խորհրդի անդամ:
- Մասնակցել է Ելեցի, Վորոնեժի մարտերին, Ստալինգրադի ճակատամարտին, Ռումինիայի, Հունգարիայի, Ավստրիայի, Չեխոսլովակիայի ազատագրմանը, Անդրբայկալյան ռազմաճակատում՝ Ճապոնական Կվանտունյան բանակի ջախջախմանը և այլն:
Ձեռքբերումներ
- 1917թ.-ից՝ ՌՍԴԲ(բ)Կ անդամ:
- 1945թ.՝ գեներալ-լեյտենանտ:
- 1956թ.՝ պատմական գիտությունների թեկնածու:
Պարգևներ
- Բոգդան Խմելնիցկու 1-ին աստիճանի շքանշան:
- Կարմիր դրոշի շքանշան:
- Կարմիր աստղի շքանշան:
- Կուտուզովի 1-ին աստիճանի շքանշան:
- Լենինի շքանշան:
- Սուվորովի 2-րդ աստիճանի շքանշան:
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան:
Նկարներ
Պարգևներ
Բոգդան Խմելնիցկու 1-ին աստիճանի շքանշան
Կարմիր դրոշի շքանշան
Կարմիր աստղի շքանշան
Կուտուզովի 1-ին աստիճանի շքանշան
Լենինի շքանշան
Սուվորովի 2-րդ աստիճանի շքանշան
Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան
Տե՛ս նաև
- Ով ով է.հայեր (կենսագրական հանրագիտարան:Երկու հատորով), ՀՀ խմբ. հանձնաժողով՝ Հ. Մ. Այվազյան (գլխ. խմբագիր) և ուրիշներ, Երևան, Հայկական հանրագիտարան հրատ., Հ.1, Աբալյան-Ղուշչյան, 2005:
- Армяне-народ созидатель чужих цивилизаций: 1000 известных армян в мировой истории/С.Ширинян.-Ер.: Авт. изд., 2014.
- Саркисян А. Е. Разведка и контрразведка: армянский след (Биографические очерки о разведчиках и контрразведчиках). - Е., "Амарас", 2005.
- Арутюнян К. А., Погосян Г.Р. Вклад армянского народа в победу в Великой Отечественной войне. М., 2010.
- Հետախուզություն և հակահետախուզություն. հայկական հետքը:
- Кавказ Интернациональный.
- ЛИЧНЫЕ АРХИВНЫЕ ФОНДЫ В ГОСУДАРСТВЕННЫХ ХРАНИЛИЩАХ СССР.
- Туманян Гай Лазаревич (Гайк Казарович).